Grevelingenmeer gaat met het tij mee
Blacky is nu veilig in de hondenhemelv
ism
23
Groots toekomstplan voor
natuur- en recreatiegebied
Positief voor de economie
Eindelijk gebeurt er iets
Centrale vermorzelt de aal
Stukken weer
onder water
Kiiiü
wiiik
VUB
dinsdag 17 oktober 2006
foto Mechteld Jansen
Eén ding staat vast: ko
mende tijd verandert
er veel in en om het Greve
lingenmeer. Wat precies, is
nog onduidelijk. Het na-
tuur- en recreatieschap
heeft een groots toekomst
plan opgesteld. Centraal
daarin staat terugkeer van
een licht getij op het zoute
meer.
Dat er flink wordt uitge
pakt, is niet voor zijn tijd.
Sinds het meer door sluiting
van het Brouwershavense Gat
in 1973 ontstond, is de 'natuur-
balans' in ongunstige zin doorge
slagen.
De weidsheid, wolken, wind en
water bepalen weliswaar nog al
tijd de sfeer, maar op een aantal
onderdelen gaat het gewoon
niet goed.
Verdwenen
De helderheid (doorzicht) van
het wateris.afgenomen, het
zeegras'^voedselbron en kraam
kamer voor vissen - is verdwe
nen, diverse vogelsoorten zijn in
aantal sterk verminderd, er
treedt overdadige algenbloei op
die zuurstofloosheid veroor
zaakt, drooggevallen slikken en
schorren kalven af.
De Grevelingen is ook een be
langrijk recreatiegebied. De
groei van wat de 'vrijetijdseco-
nomie' wordt genoemd, staat on
der druk. Stilstand is achteruit
gang. Er moet een dam worden
opgeworpen tegen de concurren
tie van goedkope en zonzekere
reisbestemmingen.
De plannen zijn ambitieus ge
noeg: weer eb en vloed, bouw
van een getij dencentrale-in de
Brouwersdam en aanleg van een
zonne-energie eiland, inhaken
op aquacultuur, bouw van ver
nieuwende, 'exclusieve' recrea
tieve voorzieningen en bijzonde
re woonvormen.
Het gaat wel wat kosten. Het na
tuur- en recreatieschap komt
uit op 1,2 tot 1,6 miljard euro in
twintig jaar. Er staat tegenover
dat er banen bijkomen, 450 tot
750. En als de recreatie weer in
de lift zit, levert dat ook geld
op. Hetzelfde gaat op voor verbe
tering van de visserij-omstandig
heden.
Morgen wordt een informatie
avond gehouden over de toekom
stige ontwikkeling van de Greve
lingen. Dat gebeurt in vereni
gingsgebouw Dorpstienden in
Ouddorp, vanaf 20.00 uur. Vier
betrokkenen geven alvast hun
mening: J. Geleijnse, voorzitter
van de vereniging voor beroeps
vissers Zuid-West-Nederland
('Ik verwacht voor de beroepsvis
serij geen verbetering ten op
zichte van de huidige situatie');
A. Schouw, voorzitter van de
stichting belangenbehartiging
Schouwen-Duiveland ('Dit plan
biedt nieuwe kansen aan onder
nemers'); T. Sluijter van de na
tuur- en vogelwacht Schou
wen-Duiveland ('Dit is belang
rijk voor de voedselvoorziening
voor vogels') en E. Troost, voor
zitter van de Recron op Schou
wen-Duiveland ('Als je in Zon-
nemaire het dorp uit stinkt, dan
ben je echt wel voor dit plan').
Rinus Antonisse en
Melita Lanting
foto Marijke Folkertsma
Naam: A. Schouw
Functie: voorzitter stich
ting belangenbehartiging
Schouwen-Duiveland
Wat is de eerste indruk
„Een heel ambitieus plan
dat hele positieve economi
sche gevolgen voor het ge
bied zal hebben."
Wat betekent het plan voor
de economie'
„Er staat nogal wat te ge
beuren dat niet alleen werk
gelegenheid zal opleveren
tijdens de uitvoering, maar
ook nieuwe kansen biedt
aan ondernemers."
Zijn er ook nadelen
„Ik kan ze een twee drie
niet zien. Misschien zijn er
op korte termijn ongunstige
ontwikkelingen maar op de
lange termijn niet."
Hoe schat u de haalbaar
heid int
„Ver boven de vijftig pro
cent. Het is een heel goed
begin dat minister Peijs een
start heeft gegeven voor een
fonds."
Is er voldoende draagvlak?
„Ja, als ondernemers kan
sen zien, gaan ze natuurlijk
achter het plan staan, maar
ik denk dat ook onder de in
woners voldoende draag
vlak zal zijn."
foto Dirk-Jan Gjeltema
Aan de waterkwaliteit moet
hoognodig wat gebeuren."
Zijn er ook nadelen?
„Nee."
Hoe schat u de haalbaar
heid in?
„Die schat ik boven de vijf
tig procent, zeker nu minis
ter Peijs al een eerste aan
zet heeft gegeven met
geld."
Is er voldoende draagvlak?
„Als je in Zonnemaire het
dorp uit stinkt, dan ben je
echt wel voor. Het gaat na
tuurlijk wel wat kosten, de
jachthavens moeten nieuwe
steigers, maar ik denk dat
er wel draagvlak is."
foto Marijke Folkertsma
foto Marijke Folkertsma
Naam: E. Troost
Functie: voorzitter Recron
Schouwen-Duiveland
Wat is de eerste indruk
„Hè, hè, eindelijk gaat er
iets gebeuren. Ik ben jaren
betrokken geweest bij de
Grevelingen toen ik eige
naar was van restaurant De
Punt in Ouddorp. Ik heb
het bezoekerscentrum van
de Grevelingen zelfs ge
bouwd. Dan leer je het ge
bied wel kennen."
Wat betekent het plan voor
het toerisme
„Voor die sector is het een
goede zaak. Het is een schit
terend gebied maar met het
water is het mis gegaan.
Naam: J. Geleijnse
Functie: voorzitter vereni
ging voor beroepsvissers
Zuid-West-Nederland
Wat is de eerste indruk?
„Wij zijn uitermate be
nieuwd wat er gaat gebeu
ren, met name bij de Brou
wersdam."
Wat betekent het plan voor
de visserij?
„Ik verwacht voor de
beroepsvisserij geen verbe
tering ten opzichte van de
huidige situatie. Ik twijfel
of de plannen bijdragen
aan een betere visstand. De
sluis van de Brouwersdam
staat nu ook open en de vis
sen kunnen vrij in en uit
zwemmen."
Zijn er ook nadelen?
„Natuurlijk. Er wordt toch
gebouwd en je loopt de
kans dat de ontwikkeling
op recreatiegebied wel
eens door zou kunnen
schieten. Daarnaast moe
ten we oppassen dat er vol
doende geld beschikbaar
komt voor de natuur. Dat
schiet er nog wel eens bij
in."
Hoe schat u de haalbaar
heid in?
„Ja, haalbaar dat is het ze
ker."
Is er voldoende draagvlak?
„Ik denk dat er bij natuur
organisaties voldoende
draagvlak is."
Zijn er nadelen?
„Als bij de Brouwersdam
een getij dencentrale komt,
dan willen wij wel dat er
voorzieningen getroffen
worden voor de trek van
vissen. Schieraal wordt
vermorzeld in een getijden-
centrale.
Hoe schat u de haalbaar
heid in?
„Voor een getij dencentrale
heel laag."
Is er voldoende draagvlak?
„Weet ik niet. Ik denk dat
de visserij gewoon passief
gaat kijken wat er zal ge
beuren.
Voor ons zijn het nut en de
noodzaak niet zo heel erg
aanwezig."
Naam: T. Sluijter
Functie: natuur- en
vogelwacht Schouwen-
Duiveland
Wat is de eerste indruk
„Ambitieus in de goede zin
van het woord. Het past wel
bij Zeeland. We zijn een pro
vincie waar het een en an
der gebeurt."
Wat betekent het plan voor
de natuur
„Plet grote winstpunt is het
getij, dat voor een deel te
rugkomt. Daai'door komen
stukken af en toe weer on
der water en dat is een hele
prettige gedachte. Belang
rijk voor de voedselvoorzie
ning voor vogels."
In een verre hoek van de Vroon-
landseweg in Kapelle telen Ivo
van Gaaien (40) en Janette van
Gaalen-Doppenberg (38) aard
beien onder ruim een halve hec
tare glas. Ze telen ook kersen,
frambozen en bessen en verder
op in het dorp peren en appels.
De kinderen, Wilco, Lilian, Jan,
Annemieke, Miranda en René
helpen af en toe ook een handje.
In Onder glas volgen we het ge
zinsbedrijfvan week tot week.
Och arme, die brave Blacky.
Hij heeft het tijdelijke met
het eeuwige moeten verwisse
len, een humaan handje gehol
pen door de dierenarts.
Blacky was al een poosje aan de
sukkel. „Het is een vies praatje
hoor", zegt Janette. „Hij had
een ontsteking en verloor viezig
heid en bloed. Had ook grote
moeite met de ontlasting. Ik
moest hem vaak afspoelen met
een borstel. Sneu, maar echt
pijn had hij niet. De laatste da
gen kreeg hij die wel. Hij kon
zijn wond niet meer verzorgen,
het deed te veel zeer. Je kijkt
het nog een poosje aan, maar
het werd zielig."
Hoewel Blacky al zestien jaar
Ivo's hond was, nam Janette de
beslissing en maakte de gang
naar de veearts. Ivo: „Ik ben
ooit één keer, toen was ik twin
tig, met een hond naar de die
renarts gegaan en met alleen
een riempje teruggekomen. Ik
heb gezegd: dat doe ik nooit
meer. Janette weet dat." „Daar
heeft hij een vrouw voor", zegt
ze.
Twee uur voor de aanvang van
het avondspreekuur heeft Janet
te haar besluit meegedeeld aan
de kinderen. „Miranda begon
meteen de janken als een sluis-
hond. Ze wilde hem nog koekjes
geven en hield niet op met brul
len. Na een uurtje hebben we ge
zegd dat ze wel mocht blijven
huilen, maar dan niet met al te
veel geluid. Jan wilde aanvanke
lijk mee, maar zag er toch maar
vanaf."
Ivo heeft het plan van Miranda
om Lilianne, Annemieke en
René - die bij hun moeder wa
ren - in te lichten, verijdeld.
„Ze konden het maar beter een
dag later op school vertellen,
vond ik. Hun moeder is hele
maal niet blij als de hele club
voor het slapen gaan nog even
overstuur wordt gemaakt." Ja
nette heeft Blacky bij de dieren
arts gelaten, zodat Jan niet aan
de slag hoefde op het dieren-
kerkhofje naast de schuur. Een
kip, een konijn, dat vinden ze
tot daar aan toe, maar een hond
je, da's toch te veel voor de kin
derlijke ziel.
De volgende dag heeft Janette
al op internet in de dierenasiels
zitten kijken. „Er zaten niet
veel beesten in Zeeland maar
wat er zit is zo zielig, die zou je
meteen gaan halen." Ze weet
wel dat ze bij Ivo niet met een
hond hoeft aan te komen, want
eigenlijk was Blacky ook al een
probleem. Ivo: „Ik heb Blacky
indertijd, samen met zijn zusje
Bruno, die eerder is dood ge
gaan, genomen voor in de boom
gaard. Toen woonde ik nog mid
denin mijn boomgaarden en die
beesten konden vrij rondlopen.
Nu, met de aardbeien en het
winkeltje, waren de hondenha
ren een probleem. Kijk, Blacky
was er eerder dan het winkeltje,
dus hadden we het maar op te
lossen. We zullen hem best mis
sen, maar hij heeft een mooi,
lang leven gehad. De eerlijk
heid gebiedt te zeggen dat er
wel een probleem is opgelost.
Dat gaan we niet opnieuw
scheppen."
Intussen heeft Ivo Dikkie, de
rooie kater, opgepakt. „De ande
re dieren krijgen nu vanzelf
meer aandacht. Deze Dikkie
was altijd benauwd voor Blac
ky, dus die krijgt het wat rusti
ger."
Met Blacky veilig in de honden-
hemel wordt het tijd om aan vro
lijker dingen te denken. Het va
kantietripje naar de Veluwe bij
voorbeeld. Het echtpaar rijdt
woensdagmiddag weg en komt
vrijdagavond terug. Over het
weer hebben ze zeer speciale
wensen. „Als het heel goed
weer is, krijg ik de pest in, want
dan had ik hier thuis zoveel din
gen kunnen doen", zegt Ivo.
„Maar als het echt rotweer is,
dan ga ik niet", waarschuwt Ja
nette. Ze zullen, hoe dan ook,
op tijd thuis zijn voor het con
cert van Jovink en The Voeder
bietels, zaterdag in de Zeeland
hallen.
De kaarten daarvoor zijn al een
eeuwigheid in huis, want Janet
te en Ivo zijn allebei dol op
rock-'n-lol in dialect.
Er staat ook weer een project
op stapel, dat Ivo samen met
Jan gaat uitvoeren. Ivo is het he
lemaal beu om de aardbeien te
bespuiten met een spuit die aan
een lange slang vastzit. In het
warme beschermpak, dat hij bij
spuiten aan moet, loopt hij kilo
meters extra om de slang zich
niet te laten verstrikken en om
knopen te voorkomen. Op de
oude grasmaaier zal nu een
tank van honderd liter worden
gemonteerd en er moet nog een
spuit worden aangeschaft die
daar weer op kan. „Als je zo'n
karretje moet kopen, ben je
meer dan tienduizend euro
kwijt. Nu denk ik het met een
paar honderd euro te kunnen
redden. De vertegenwoordiger
moet dan wel achter het spuitje
aan."
Samen met Jan heeft hij het
maaibakje al gedemonteerd. In
de winter gaan ze het apparaat
opbouwen.
Mieke van der Jagt