PZC
Meer stroom met dezelfde reactor
Crashtender
voorbranden
Magen vullen van medewerkers
Kerncentrale wordt opgevoerd
Redactie bijlagen: 0113-315680
www.pzc.nl
E-mail:redactie@ pzc.nl
Postbus 31, 4460 AA Goes
Advertentie-exploitatie:
Noord-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
Zeeuws-Vlaanderen: 0113-315570;
Nationaal: 020-4562500.
zaterdag 14 oktober 2006
Doodvonnis voor een heel ras 29
Tot de aanpassingen van de kern
centrale behoren ook voorzienin
gen met het oog op eventuele terroris
tische acties. Over de aard van die
maatregelen doet EPZ geen medede
lingen. De kerncentrale-exploitant
wil wel kwijt dat na de aanslagen in
de Verenigde Staten op 11 september
2001 een crashtender is aangeschaft,
een brandweervoertuig dat op vlieg
velden wordt ingezet bij kerosinebran-
den. Zo kan de brand worden bestre
den die optreedt als een vliegtuig op
de betonnen bol van de centrale zou
vliegen. Die bol blijft niet onbescha
digd wanneer een verkeersvliegtuig er
al dan niet moedwillig op belandt. Vei
ligheidssystemen schakelen de reactor
dan onmiddellijk uit - vergelijkbaar
met een dodemansknop of een airbag.
Om vervolgschade door brandende ke
rosine te voorkomen, heeft EPZ de
crashtender aangeschaft. De hitte
door de vliegtuigbrandstof was er im
mers de oorzaak van dat vijf jaar gele
den de Twin Towers in New York in
stortten.
Jaarlijks worden splijtstofstaven gewisseld
foto Dirk-Jan Gjeltema
Nee, ze laten zich niet gek maken. Connie Eisma en Leo van Gar-
sel hebben wel vaker meegemaakt dat het centralecomplex
van EPZ in Borssele tijdens onderhoudsstops door honderden mede
werkers van gespecialiseerde aannemingsbedrijven wordt over
stroomd.
Eisma (53) van het registratiebureau verschaft ze toegang; Van Gar-
sel (57) van het bedrijfsrestaurant voorziet ze van eten en drinken.
Je komt een kerncentrale niet zo maar in. Eisma zorgt ervoor dat
aan alle strikte voorwaarden wordt voldaan. Eerst is er de papier
winkel legitimatiebewij swerkgelegenheidseertificaat
Wie in het nucleaire gedeelte gaat werken, moet langs een arts om
te worden gekeurd. Een film verschaft inzicht in de veiligheidsin
structies die in de kerncentrale gelden. Even een uiltje knappen tij
dens die film is er niet bij: na afloop moeten vragen worden beant
woord. Daarbij vallen soms enkele mensen door de mand. Niet om
dat ze hebben zitten slapen, maar omdat ze het Nederlands, Duits
of Engels onvoldoende machtig zijn. Dat is ook een eis die bij de vei
ligheid in de kerncentrale hoort.
Van Garsel en zijn keukenhulp kiijgen tijdens een stop assistentie
van twee koks en twee hulpen. Dat is ook hard nodig, want de ko
mende weken moeten achthonderd monden worden gevuld. Wie dat
wil kan zich verantwoord voeden met groente en rauwkost, maar
frites met kroketten, frikandellen en vergelijkbare snacks vinden
meer aftrek. En op woensdag natuurlijk de fameuze EPZ-loempia.
Ook tijdens de grote beurt. Van Garsel: „Anders hebben we hier een
probleem."
foto Lex de Meester
Kleine beurt: splijtstofwisseling, inspectie
en onderhoud
Jaarlijkse beurt:
splijtstofwisseling en inspectie
Grote beurt: splijtstofwisseling, inspectie,
ingrijpend onderhoud en verbeteringen
De kerncentrale wordt opge
voerd. Straks levert de cen
trale in Borssele zoveel stroom
dat honderdduizend huishou
dens extra van stroom kunnen
worden voorzien. „Dit levert
geld op."
Kernenergiecentrale Borssele pro
duceert eind dit jaar meer
stroom. Exploitant EPZ voert de turbi
ne in het niet-nucleaire gedeelte op.
Dat geb'eurt tijdens een grote beurt
van 21 oktober tot omstreeks Sinter
klaas, waarbij de installaties van de
kerncentrale worden geïnspecteerd,
onderhouden en waar nodig ver
nieuwd en waarin een deel van de
splijtstofelementen in de reactor
wordt vervangen.
De kerncentrale heeft nu een vermo
gen van 485 megawatt. Na de ingreep
is dat 520 megawatt. Het verschil is
goed voor het stroomverbruik van
100.000 huishoudens.
Nieuwe ontwerptechnieken en nieuwe
materialen maken het mogelijk de be
staande turbine flink op te voeren.
„We stoppen stoppen er een turbo in",
zeggen Mario van der Borst, hoofd
kerncentrale, en Jan-Willem de Vries,
chef splijtstofwissel/bedrijfsvoering.
Bijzonder is deze vernieuwing niet.
Veel kerncentrales yan twintig tot der
tig jaar oud voeren deze klus uit. Met
het oorspronkelijke reactorvermogen
kan méér stroom worden gemaakt.
Van der Borst: „Dit levert geld op."
De aanpassing van de turbine is het
meest in het oog springende onderdeel
van de grote beurt. Deze tienjaarlijkse
onderhoudsstop wordt uitgevoerd om
de centrale te laten voldoen aan de
nieuwste inzichten op het gebied van
reactorveiligheid en bedrijfsvoering.
Vergeleken met de modificatie die de
Borsselse kerncentrale in 1997 onder
ging, is het een tamelijk onbeduidend
project.
Tien jaar geleden werd voor 230 mil-
'joen gulden verbouwd en moest de nu
cleaire stroomfabriek vier maanden
buiten bedrijf. Nu bedragen de kosten
80 miljoen en is voor het karwei zes
weken uitgetrokken.
De Vries: „We hebben bij de vorige
grote beurt ingrijpende verbeteringen
met het oog op het veilig functioneren
van de centrale tot stand gebracht. Er
zijn maatregelen getroffen met het
oog op aardbevingen, de noodstroom-
voorziening en het noodkoelsysteem
zijn uitgebreid en er is een tweede re-
gelzaal gekomen. Nu hoeven we min
der inspanningen te doen om aan de
internationale veiligheidsstandaard te
voldoen." Enkele maatregelen die tij
dens de stop van dit najaar worden
uitgevoerd, hebben regelrecht te ma
ken met de ligging van de kerncentra
le aan de Westerschelde. Op de koel
water in- en uitlaat komen detectiesys
temen die een gaswolk signaleren en
automatisch tot ontploffing brengen.
Op die manier kan worden voorko
men dat een over de dijk drijvende
gaswolk explodeert boven de kerncen
trale en daar veel schade aanlicht.
Verder worden voorzieningen getrof
fen om te voorkomen dat de bediening
van de kerncentrale stokt wanneer
een ammoniakwolk over komt.
De kerncentrale kan nu veilig worden
uitgeschakeld bij een waterstand die
eens in de miljoen jaar voorkomt. Ter
vergelijking: de dijken zijn gebaseerd
op een stormvloed die eens in de vier
duizend jaar kan optreden. Door de
luchtinlaat van het gebouw met de die
selgenerators van snorkels te voor
zien, kan de centrale een waterstand
aan die volgens de kansberekeningen
eens in de 10 miljoen jaar voorkomt.
Van der Borst: „Dan staat een groot
deel van het land onder water. De cen
trale is dan ongetwijfeld uitgescha
keld. Het is belangrijk om ook in dat
geval de reactor te kunnen blijven koe
len."
Ben Jansen
BEVEILIGING TEGEN GASWOLK
Op de koelwater in- en uitlaat komt een detectiesysteem dat een gaswolk
kan signaleren en automatisch tot ontploffing brengen.
SPECIALE KLEDING
De medewerkers die het nucleaire gedeelte binnengaan moeten
eerst van kleding wisselen.
Oranje ondergoed, sokken, schoenen en overalls.
Infographic: Kees Lammers/PZC - Bron: EPZ
De turbine in het niet-nucleaire gedeelte van de kerncentrale
wordt opgevoerd. Het vermogen van de centrale gaat daardoor
van 485 megawatt naar 520 megawatt.
KOSTEN
Splijtstofwisseling en inspecties -
Veiligheid
Verbetering turbine/generator
20 miljoen euro
20 miljoen euro
40 miljoen euro
BESCHIKBAARHEID KERNCENTRALE
TURBINES
gaswolk wordt
door detectiesysteem
tot ontploffing
gebracht
EIGEN (WJ INGELEEND
PERSONEEL \i\ PERSONEEL
