Kernproef valt zwaar
PZC
Radioactief vuil Spanje wordt opgeruimd
Poetin belooft onderzoek
naar moord journaliste
Vlaams Belang
verdubbelt het
aantal raadszetels
Honderden Iraakse agenten ziek na verdacht ontbijt
Verwoest Grozny
Bush: test Noord-Korea verhoogt spanning in regio
Denen kunnen beter
moslimlanden mijden
NUMANIYA - Een politieman met voedselvergiftiging wordt naar het ziekenhuis
afgevoerd in de Iraakse stad Numaniya. Honderden leden van een Iraakse poli-
tie-eenheid zijn ziek geworden na het eten van een verdacht ontbijt. De Iraakse au
toriteiten yèrmoeden geen kwade opzet, maar sluiten een opzettelijke vergiftiging
van water of voedsel niet geheel uit.
Een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken sprak gisteravond
berichten tegen dat drie officieren waren overleden. Hij bevestigde de arrestatie
van een leverancier van voedsel en vier koks. Zestig leden van de eenheid moesten
na het ontbijt worden opgenomen in het ziekenhuis. De Iraakse politie is geregeld
het doelwit van aanslagen. De afgelopen twee jaar kwamen ruim 4000 agenten om
het leven. Er zijn echter geen gevallen bekend van grootschalige vergiftiging.
foto Jaafer Abed/RTR
dinsdag 10 oktober 2006
GROZNY - Een man vult jerrycans met water bij een verwoest huizencomplex in Grozny. Grote
delen van de Tsjetsjeense hoofdstad zijn verwoest tijdens acties van het Russische leger in 1994 en
1999 die tot doel hadden separatistische krachten in de opstandige republiek te vernietigen.
foto Eduard Korniyenko/RTR
Nobelprijs voor
economie naar
Edmund Phelps
DEN HAAG - Edmund Phelps
heeft de Nobelprijs voor econo
mie 2006 in de wacht gesleept.
De Amerikaan ontvangt de prijs
van 10 miljoen Zweedse Icoon
(1,1 miljoen euro) voor zijn on
derzoek naar de relatie tussen
inflatie- en werkloosheidsver
wachtingen. Dat heeft het No-
belcomité gisteren bekendge
maakt. GPD
Veiligheidsraad
kiest voor
Koreaan Ban
NEW YORK - De VN-Veilig-
j heidsraad heeft gisteren de
j 62-jarige Zuid-Koreaan Ban
I Ki-moon aanbevolen als opvol-
I ger van de huidige secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties
Kofi Annan, wiens mandaat 31
december afloopt.
I Met de raad achter zich kan de
Zuid-Koreaanse dïlpomaat en
huidige minister van Buiten-
landse Zaken erop rekenen dat
hij mogelijk van de week nog
door cle Algemene Vergadering
I tot nieuwe VN-chef wordt be-
noernd. ANP/DPA
door Akiin Visser
MOSKOU - De Russische presi
dent Vladimir Poetin heeft giste
ren beloofd dat alle noodzakelij
ke maatregelen worden geno
men voor een onafhankelijk on
derzoek naar de moord op Anna
Politkovskaja. De 48-jarige jour
naliste gold als een belangrijk
criticus van Poetin.
De president deed zijn belofte
in een telefoongesprek met zijn
Amerikaanse ambtgenoot Ge
orge Bush. Poetin sprak van een
'tragische' dood, liet het Krem
lin in een verklaring weten. Het
Was de eerste reactie van het
Kremlin op de moord.
Politkovskaja werd zaterdag in
naar appartementencomplex in
Moskou doodgeschoten door
con nog onbekende man. Bij
naar lichaam lag een pistool
met vier kogelhulzen. De politie
probeert de dader op te sporen,
maar heeft tot nu toe geen arres
taties kunnen verrichten. Russi
sche media meldden gisteren
dat de vermoedelijke moorde
naar geen enkele moeite deed
zijn gezicht te verbergen voor
de bewakingscamera's die bij de
woning van de verslaggeefster
waren geplaatst. De uitgever
van de krant waar Politkovska
ja voor werkte, heeft een belo
ning van 25 miljoen roebel
(bijna 1 miljoen dollar) uitge
loofd voor informatie die leidt
tot de opsporing van de dader.
Motieven
Russische kranten speculeerden
gisteren over de motieven voor
de moord. Die zijn talrijk. Polit
kovskaja toonde zich de afgelo
pen jaren een hinderlijke luis in
de pels van het bewind van Poe
tin en de Russische politiek in
Tsjetsjenië. Bovendien was zij
bezig met een omvangrijk onder
zoek naar de martelpraktijken
van de milities van de pro-Russi
sche premier van Tsjetsjenië,
Ramzan Kadyrov. Politkovska-
ja's eigen krant Novaja Gazeta
schreef gisteren dat de moord
de wraak zou kunnen zijn van
Kadyrov of een daad van men
sen die de verdenking op Kady
rov willen laden, aldus het com
mentaar. Ook de krant Izvestia
meent dat een dode Politkovska
ja voor Kadyrov evenveel proble
men kan opleveren als een leven
de. Kadyrov verklaarde zondag
overigens dat hij de dood van de
journaliste betreurt. De Europe
se Commissie is zeer bezorgd en
ontzet over de moord Politkovs
kaja. De moord moet diepgaand
worden onderzocht en de verant
woordelijken moeten voor het
gerecht gebracht worden, aldus
Commissie-voorzitter Barroso.
ANP/RTR/AFP
rinnr Akiin Visser
NEW YORK - De eerste succes
volle ondergrondse kernproef
die Noord-Korea zegt te hebben
uitgevoerd, is gisteren over de
hele wereld scherp veroordeeld.
De actie van Noord-Korea is
onaanvaardbaar. De claim van
Noord-Korea verhoogt de span
ningen in de regio", zei de Ame
rikaanse president George Bush
tijdens een toespraak in het Wit
te Huis.
De Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties kondigde een
'krachtige en snelle' reactie aan.
De raad buigt zich later over
een mogelijke resolutie, zei de
Japanse VN-ambassadeur Ken-
zo Oshima. Verscheidene perma
nente leden van de raad, zoals
de Verenigde Staten en Groot-
Brittannië, pleiten voor sanc
ties. Toch is het onzeker of er
een krachtige resolutie komt. In
het verleden heeft China, ook
permanent lid van de Veilig
heidsraad en de enige bondge
noot van Noord-Korea, steeds
resoluties geblokkeerd waarin
Pyongyang hard wordt aange
pakt. China sprak in een offi
ciële verklaring van een 'onbe
schaamde' daad van Noord-Ko
rea. De Chinese autoriteiten zou
den twintig minuten voor de
kernproef op de hoogte zijn ge
steld. Peking heeft op zijn beurt
andere landen gewaarschuwd.
De Russische president Vladi
mir Poetin veroordeeldë de
proef 'onvoorwaardelijk'. Vol
gens Rusland is het '100 pro
cent' zeker dat er een nucleaire
test is uitgevoerd. Russische au
toriteiten meldden dat de getes
te atoombom een kracht van tus
sen 5 en 15 kiloton had. Eerdere
schattingen uit andere landen
gingen uit van een kracht van
tussen de 550 en 800 ton. De
atoombom die de Amerikanen
in 1945 afwierpen op het Japan
se Nagasaki, waardoor tiendui
zenden mensen omkwamen, had
een kracht van 21 kiloton.
Noord-Korea had vorige week
al aangekondigd dat er een kem
proef zou worden gedaan, zon
der overigens een datum te noe
men. De test werd circa 385 kilo
meter ten noordoosten van de
hoofdstad uitgevoerd. Volgens
Pyongyang zijn er door de onder
grondse kernproef geen radioac
tieve stoffen vrijgekomen.
In buurland Zuid-Korea en Ja
pan is vooralsnog geen verhoog
de radioactiviteit gemeten. De
Japanse premier Abe, op bezoek
in Zuid-Korea, noemde de actie
van het regime van de
Noord-Koreaanse leider Kim
Jong-il 'onvergeeflijk'. Japan
heeft beloofd dat het niet het be
zit van atoomwapens zal nastre
ven. Maar volgens waarnemers
wordt die belofte mogelijk ge
broken als Noord-Korea verder
gaat met de ontwikkeling van
nucleaire wapens. Ook de
Zuid-Koreaanse regering veroor
deelde de actie van de noorder
buren krachtig. „Het Noord-Ko
reaanse gedrag is een ernstige
bedreiging voor de vrede en sta
biliteit, niet alleen op het Kore
aanse schiereiland, maar ook in
Noordoost-Azië", zei een woord
voerder van de Zuid-Koreaanse
president Roo Moo-hyun.
Het Zuid-Koreaanse leger langs
de grens met het buurland is in
de hoogste staat van paraatheid
gebracht. In het gebied zijn
circa 600.000 Zuid-Koreaanse
soldaten gestationeerd. De
Zuid-Koreaanse autoriteiten
vermoeden dat Noord-Korea
nog een atoomproef voorbe
reidt.
De spionagedienst van het land
heeft ongewone activiteiten ont
dekt bij een stad in het noord-
oosten van het land. De plaats
ligt circa 30 kilometer ten noord
oosten van Hwadaeri, waar vol
gens Zuid-Korea de proef van
gisteren plaatsvond. Mogelijk
wil Noord-Korea een serie tes
ten uitvoeren. Dat deden India
en Pakistan, de laatste landen
die proeven deden, ook.
ANP/AFP/RTR
Ondergrondse kernproef
Observatieposten:
Op minstens twee kilometer afstand
van de ontploffing bevinden zich de
observatieposten en meetstations die
het effect van de explosie registereren
door Henk van den Boom
BARCELONA - Veertig jaar na
het ongeluk met de Amerikaan
se B-52 bommenwerper boven
het Zuid-Spaanse vissersdorp
Palomares gaan Spanje en de
Verenigde Staten de radioactie
ve besmetting opruimen in het
gebied waar het vliegtuig neer
stortte. De Spaanse regering
heeft een terrein van tien hecta
re onteigend en zal binnenkort
beginnen met een onderzoek
naar de mate van vervuiling.
Waarom nu pas met de schoon-
maakoperatie wordt begonnen
is volstrekt onduidelijk. Beide
landen zijn altijd zeer geheim
zinnig geweest over de effecten
van het ongeluk. Er is ook geen
enkele ruchtbaarheid gegeven
aan het akkoord dat de beide
landen een maand geleden slo
ten. Het dagblad El Pais wist de
hand te leggen op de overeen
komst. Volgens de krant is Was
hington bereid de helft te beta
len van het onderzoek en het
schoonmaken van het gebied.
Hoeveel dat is hangt af van de
aard en de omvang van de be
smetting. Daar is volgens Spaan
se deskundigen nog vrijwel
niets over bekend.
„We weten niet wat we in de
bodem zullen aantreffen", zegt
Juan Antonio Rubio, directeur
van het Spaanse atoomagent
schap Ciemat dat belast is met
de schoonmaak. Dit gebrek aan
kennis komt mede omdat de
samenstelling van de bommen
zeer geheim was in de periode
van de Koude Oorlog. Op 16 ja
nuari 1966 kwam een Ame
rikaanse bommenwerper boven
het dorpje Palomares in botsing
met een moedervliegtuig tij
dens het bijtanken in de lucht.
Beide toestellen verongelukten.
Slechts vier van de in totaal elf
bemanningsleden konden zich
met de parachute in veiligheid
brengen. Van twee van de vier
kernbommen die de bommen
werper aan boord had gingen de
parachutes niet open. Ze vlogen
in brand toen ze de grond raak
te. Daarbij ontsnapte een onbe
kende hoeveelheid plutonium.
De derde bom bleef intact dank
zij de parachute en een vierde
stortte in zee. Die werd na tach
tig dagen gevonden door een vis
ser. De Amerikanen hebben na
het ongeluk 1400 ton besmette
grond afgevoerd naar de VS om
daar te worden opgeslagen. Plet
besmette gebied met een opper
vlakte van 226 hectare werd af
gedekt met een laagje nieuwe
aarde.
Elk jaar wordt de plaatselijke
bevolking van Palomares onder
zocht op mogelijke gevolgen van
besmetting. Die zijn volgens de
officiële gegevens niet verontrus
tend, maar deskundigen waar
schuwen voor de lange termijn-
gevolgen van dit soort besmet
tingen. Zowel de lokale als regio
nale politici hebben zich altijd
zeer terughoudend uitgelaten
over de mogelijke gevolgen 'om
geen onnodige paniek te veroor
zaken onder de bevolking', al
dus de burgemeester van Palo
mares, Jesus Caicedo.
Zijn reactie is niet zo verwonder
lijk aangezien hij grootse plan
nen heeft met zijn gemeente. De
gemeente wil het aantal inwo
ners van tweeduizend binnen
vier jaar uitbreiden naar tiendui
zend. GPD
CHINA
NOORD-KOREA
KUHtA
0
Pyongyang
0 Seoul
ZUID
KOREA
Deel dat na de schokgolf
instort. Hierdoor ontstaat
een krater aan het
aardoppervlak
ET A-lid stopt hongerstaking
MADRID - Na 63 dagen heeft een gedetineerd lid van de
Baskische terreurorganisatie ETA, Inaki cle Juana Chaos,
een punt achter zijn hongerstaking gezet. Dat meldde de
Baskische krant Gara gisteren.
Volgens Gara is de toestand van De Juana naar omstan
digheden goed. De Juana Chaos werd in 1987 veroordeeld
tot 3000 jaar cel wegens zijn betrokkenheid bij aanslagen.
Volgens Spaans recht moest hij daarvan maar een klein
deel uitzitten. Hij zou vorig jaar vrijkomen. Na een storm
van maatschappelijk protest kreeg het ETA-lid nieuwe
aanklachten aan zijn broek wegens terroristische bedrei
gingen aan een krant. Daardoor ging zijn vrijlating niet
door. ANP
Boerka houdt arrestatie tegen
LONDEN - Een Britse terreurverdachte is er dagenlang
in geslaagd uit handen van de politie te blijven door zich
met een boerka te verkleden als moslimvrouw. Dit meld
de de krant The Times gisteren.
De man wordt verdacht van ernstige terroristische vergrij
pen. Zijn naam is om juridische redenen niet bekendge
maakt. ITij is na enkele dagen alsnog opgepakt, aldus de
krant. ANP
Britten wonen liever in Frankrijk
LONDEN - Een op de vijf Britten zou de eigen nationali
teit willen inruilen voor een Frans paspoort. Dat meldde
de Britse krant The Independent gisteren. De krant ba
seert zich op een opiniepeiling onder ruim duizend Brit
ten.
Ongeveer een derde van de ondervraagden gaf aan liever
in Frankrijk te wonen, terwijl slechts 23 procent verklaar
de in Groot-Brittannië te willen blijven. Zo vindt 40 pro
cent van de Britten wijn de ideale drank voor bij de maal
tijd. Slechts 5 procent van de ondervraagden geeft de
voorkeur aan Brits bier. ANP
School beloont nuchtere leerlingen
NEW DELHI - Bijna veertig basisschoolleerlingen, in de
leeftijd van,zes tot en met elf jaar oud, uit het Indiase
dorpje Zitapatti zijn beloond omdat ze niet langer dron
ken naar school komen. Zij kregen nieuwe schoolunifor
men of andere prijzen, zoals boeken.
In het dorp was sterke drank ook voor kinderen vaak
vrijelijk beschikbaar. Daar kwam verandering in toen de
lokale basisschool een nieuwe rector kreeg, meldde de
Britse omroep BBC gisteren. Die begon samen met het
dorpshoofd en een sociaal werker een campagne om kin
deren van de drank af te helpen. ANP
Chinese muziekzender bij de maan
PEKING - China heeft dertig nummers uitgekozen die
door een maansatelliet richting aarde worden uitgezon
den. Dat meldde het Chinese staatspersbureau Xinhua
gisteren.
Het is nog onduidelijk of de hele wereld zal kunnen mee
genieten van de tijdloze communistische klassiekers,
waaronder Gezongen lof aan het moederlandIk hou van
China en Het oosten is roodeen ode aan de Chinese va
der des vaderlands Mao Zedong. ANP
door Kees Bos
BRUSSEL - Het aantal raadsle
den van het Vlaams Belang is
zondag bijna verdubbeld van
439 tot ongeveer achthonderd.
Dat verklaarde partijvoorzitter
Frank Vanhecke gisteren.
De partij lijkt echter nergens de
coalitieboycot van andere par
tijen te kunnen doorbreken. Een
absolute meerderheid in een of
meer Antwerpse districten haal
de het Vlaams Belang evenmin.
Zowel partijvoorzitter Van
hecke als het Antwerps boeg
beeld Filip Dewinter erkende
dat het doel om ruim 35 procent
te scoren in Antwerpen niet is
gehaald. „De partij blijft op
koers", aldus Vanhecke. Dewin
ter noemde de verkiezingen van
zondag geen nederlaag. „Het
'consolideren van de resultaten
is reeds erg goed. De bomen
groeien niet tot in de hemel", al
dus Dewinter. „We staan op po-
Ie position voor de federale ver
kiezingen begin 2007. Het echte
werk begint binnen enkele
maanden." Bij de verkiezingen
zondag bleef het christendemo
cratische verbond CD&V/N-VA
in Vlaanderen de grootste met
31,7 procent van de stemmen.
Dat is een groei van 4,9 procent.
Het rechts-nationalistische
Vlaams Belang klom 5,6 procent
naar de tweede plaats met 20,6
procent. De liberale VLD ging
er 4,2 procent op achteruit tot
18,5 procent, terwijl SP.a-Spirit
1,9 procent stegen tot 18,4 pro
cent. De partij Groen kwam op
7,2 procent. ANP/BELGA
van onze redactie buitenland
KOPENHAGEN - Denen moe
ten niet naar moslimlanden of Is
raël reizen. Dat heeft het minis
terie van Buitenlandse Zaken in
Kopenhagen geadviseerd. Aan
leiding is een rel over een tv-uit-
zending waarin de profeet Mo
hammed belachelijk werd ge
maakt.
De Iraanse ambassadeur in De
nemarken sprak afgelopen week
einde van 'heiligschennis'. Pre
mier Rasmussen heeft de tv-beel-
den inmiddels 'smakeloos' ge
noemd.
Te zien is hoe jeugdleden van de
Deense Volkspartij (DF) op een
zomerkamp rondlopen met tul
banden en explosieven rond hun
heupen.
Ook werden zij gefilmd terwijl
zij cartoons over Mohammed
maakten.
„Ik neem met de meeste nadruk
afstand van het gedrag van de le
den van de DF. Het is onaan
vaardbaar gedrag van een klei
ne groep jongeren. Het zijn sma
keloze activiteiten die op geen
enkele wijze de gedachten van
de Deense bevolking of de jonge
ren over moslims of de islam re
presenteren", zei de eerste minis
ter. De beelden werden uitgezon
den op tv-zender TV2.
De organisatie van Islamitische
landen (OIC), waar 57 landen
lid van zijn, heeft de beelden in
middels scherp veroordeeld.
Begin dit jaar ontstond er een
enorme rel tussen Denemarken
en de islamitische wereld toen
de krant Jyllands Posten car
toons van Mohammed publiceer
de. Bij massademonstraties in di
verse moslimlanden vielen 50 do
den.
Deense ambassades en consula
ten werden aangevallen en Deen
se produkten werden geboycot.
Uitschot
De Iraanse president Ahmadi-
nejad heeft degenen die de pro
feet Mohammed beledigen 'uit
schot' genoemd.
Het Iraanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken waarschuwde
de Denen in een verklaring voor
'negatieve reacties'.
De leider van de Justitiepartij
in Indonesië zei dat de Denen de
islamieten niet moeten provoce
ren. „Als de Deense regering
niet kan zorgen voor harmonieu
ze verhoudingen, moet ze de con
sequenties dragen." GPD
