Veiligheidsnorm kust achterhaald
GRANDO
illillweken
granieten werkblad
Je leert er goed op jezelf te vertrouwen
Zeeland krijgt
miljoenen voor
landelijk gebied
riAj
17
Goes ziet niks in klimaatstraat ZMF
Keukens
Grando Hulst
Landbouwschuur bij Ovezande in de as gelegd
Kosten voor aanpassen zeewering volgens hoogleraar veel hoger dan voorzien
vrijdag 6 oktober 2006
door Frank Balkenende
GOES - De gemeente Goes
werkt niet mee aan een plan van
de Zeeuwse Milieu Federatie
(ZMF) om een klimaatstraat aan
te leggen in de toekomstige wijk
Mannee.
De ZMF wil een voor Zeeland
'uniek' concept introduceren:
een straat waaraan minimaal
tien woningen staan die nauwe
lijks energie verbruiken. De mi
lieufederatie heeft daarvoor sa
menwerking gezocht met uitvoe
rende partijen, waaronder een
projectontwikkelaar en energie
bedrijf Delta. Verschillende ge
meenten zijn gepolst of er inte
resse bestaat om zo'n klimaat
straat in te passen in een nieuwe
wijk. De ZMF dacht met name
Goes wel mee te krijgen, omdat
die gemeente in Zeeland een
voorhoedespeler is als het gaat
om duurzaam bouwen.
Het college van burgemeester en
wethouders wil echter geen
ruimte vrijmaken voor zo'n kli
maatstraat. Argument: Goes
past het principe van duurzaam
bouwen al toe in elke nieuw
bouwwijk. Bovendien wil de ge
meente de kavels verkopen aan
particulieren. Er bestaat im
mers grote behoefte aan nieuw
bouwwoningen in Goes.
ZMF-directeur T. van Mierlo is
teleurgesteld in het besluit van
het Goese college van B en W.
Volgens hem realiseert het colle
ge zich niet precies wat het voor
beeldproject inhoudt. „De ZMF
is alleen aanjager van dit pro
ject, er zit een breed consortium
achter, De zeer energiehuizen
kunnen gewoon worden ver
kocht aan particulieren. Boven
dien tegen zeer schappelijke prij
zen, waardoor ze ook betaal
baar zijn voor starters, op de wo
ningmarkt."
Overigens valt met de weigering
van Goes het project van de
ZMF allerminst in duigen. Er lo
pen nog gesprekken met enkele
andere gemeenten. Eentje heeft
zelfs al medewerking toegezegd,
laat Van Mierlo weten. Welke ge
meente dat is, wil hij nog niet
zeggen. „Begin volgend jaar zul
len we ons concept tijdens een
symposium uiteenzetten. Tot
die tijd wil ik er nog te al zeer
over uitweiden."
Internationaal
gezelschap
confereert in
vlindertuin
KWADENDAMME - Een
internationaal gezelschap
verzamelde zich gisteren in
vlindertuin Berkenhof in
Kwadendamme voor een
conferentie over vlinders
en vlindertuinen.
„Het is èen hele eer om de
ze conferentie te mogen or
ganiseren", zegt Colinda
Antes van de vlindertuin.
„Er zijn hier mensen van
over heel de wereld, zelfs
uit Mexico, Suriname en
Costa Rica." Antes zelf is
vorig jaar voor het eerst op
de conferentie geweest -
toen in Duitsland - en raak
te meteen enthousiast.
„Het is enorm leerzaam om
met andere mensen te kun
nen praten over het vak."
De conferentie werd giste
ren geopend met een aantal
toespraken. De komende
dagen staan onder meer
tripjes naar Blij dorp en Ar-
tis op het programma. Voor
het wat serieuzere werk ko
men de ongeveer vijftig
deelnemers vandaag bijeen
in hotel Goes, waar onder
meer wordt gesproken over
nieuwe regelgeving voor de
import van vlinders.
Anna de Bruyckere bij haar faculteit in Gent.
Het Fulbright Center is een na
tionaal kennis- en expertisecen
trum voor Amerikaans hoger on
derwijs. De instelling maakt het
Nederlandse studenten (met ha
vo of vwo op zak) mogelijk om
colleges te volgen op een univer
siteit in de Verenigde Staten.
Het centrum houdt woensdag 11
oktober vanaf 19.30 uur een in
formatieavond in de Zeeuwse Bi
bliotheek in Middelburg. Daar
vertellen studenten over hun er
varingen. Anna de Bruyckere
uit Middelburg is één van hen.
door Raymond de Frel
GENT - Eigenlijk viel het best
mee, maar ze waren er wel op
haar campus: Amerikanen die
aan het clichébeeld voldeden.
Huh? Nederland, is dat niet de
hoofdstad van Amsterdam? Filo
sofie-studente Anna de Bruycke
re (18) uit Middelburg moest het
een aantal Amerikaanse me
destudenten meerdere keren uit-
(Adverlentie)
i.p.v. multiplex werkblad zonder meerprijs!
Industrieweg 2 (in Morres Wonen), tel: 0114-374455
ELKE ZONDAG OPEN!
Deze actie is geldig t/m 31 oktober 2006 en is niet geldig Ir
combinatie met andere acties. Vraag naar de voorwaarden.
leggen. Net zoals ze andere stu
diegenoten er weer van moest
overtuigen dat in haar thuisland
echt niet alles legaal is.
In zekere zin zijn dat soort mis
vattingen juist de charmes van
een jaartje studeren in het bui
tenland. Een andere cultuur, an
dere mensen, andere opvattin
gen... de perfecte omstandighe
den om op jezelf te leren vertrou
wen, vindt Anna. Zij vertoefde
ruim acht maanden in het stadje
Kent (Ohio) Op een universiteit.
Na deelname aan het Europees
Jeugdparlement tijdens haar
middelbare schooltijd ontving
ze een brief van het Fulbright
Center, dat Nederlandse studen
ten aanbiedt colleges te volgen
aan een goed aangeschreven uni
versiteit in Amerika. „Ik heb
eerst een paar weken nage
dacht. Ze boden mooie kansen,
ook op financieel gebied. Je
moet het zo zien: hoe beter je
hebt gepresteerd op de middel
bare school en hoe meer je je
hebt gemanifesteerd op tal van
andere vlakken, hoe hoger je stu
diebeurs wordt. Maar Amerika
blijft natuurlijk ver weg en een
eigen investering tussen de veer
tien- en achttienduizend euro
blijft een boel geld. Ik heb het
uiteindelijk toch gedaan, omdat
ik er na de middelbare school so
wieso een jaar tussenuit wilde.
Maar dan wel om iets te leren",
vertelt Anna.
De Middelburgse maakte in het
bachelorjaar van de opleiding fi
losofie kennis met door haarzelf
uitgekozen vakken als wereldpo
litiek, Engelse literatuur, kunst
geschiedenis en ethiek. Alle
maal lessen die ook in Neder
land of België te volgen zijn. An
na: „Klopt, maar toch is het an
ders dan hier. Dat heeft met per
spectief te maken. Een mooi
voorbeeld: op een gegeven mo
ment lazen we iets van Nietsch-
ze. Die maakte een toespeling
op componist Richard Wagner.
Ik wist wie dat was, dat heb ik
op de middelbare school ge
leerd. De meeste Amerikanen
hadden daar veel meer moeite
mee.
Maar goed, andersom is dat ook
het geval. Zij kunnen veel meer
in detail treden over Amerikaan
se zaken, terwijl ik daarvan al
leen maar de globale lijnen
weet. Leuk is dat ze heel nieuws
gierig zijn, ze staan echt open
voor nieuwe dingen. Daarom
willen ze tijdens een college ook
vaak juist van een buitenstaan
der weten hoe hij of zij over be
paalde zaken denkt."
Anna vertoefde op een campus.
„Je moet dat zien als een dorp,
waai' ontzettend veel wordt geor-
foto Camile Schelstraete
ganiseerd. Er zijn cafetaria's,
filmnachten... het is zó makke
lijk om er sociale contacten op
te bouwen. Net zoals in Neder
land is het ook op donderdag
studentenavond. Dan rijdt er
een bus naar Kent, die in de
volksmond is omgedoopt tot
The Drunkbus."
Voorsprong
De Middelburgse is sinds mei te
rug in Nederland. Hoewel, eigen
lijk in België. Daar is ze nu eer
stejaars filosofiestudente aan de
universiteit in Gent. Het jaartje
Amerika heeft haar. een voor
sprong op haar studiegenoten ge
geven, vindt ze. „Ik heb voor
deel bij een aantal vakken,
maar niet alleen dat. Ik had er
door dat jaar volledige zelfstan
digheid geen enkele moeite
meer mee om op kamers te gaan
wonen."
OVEZANDE - Een grote brand
heeft in de nacht van woensdag op
donderdag een landbouwschuur
aan de Rietveldweg bij Ovezande
in de as gelegd. De schade loopt vol
gens eigenaar L. de Winter in de
tonnen.
De brand moet tussen twaalf uur en
één uur 's nachts zijn ontstaan. De
Winter heeft zelf de brandweer kort
voor één uur gealarmeerd, nadat hij
wakker was geworden door het klap
peren van brandende golfplaten. Hij
heeft tractoren nog uit de schuur
weten te halen. Opgeslagen caeao-
brokken, stro en uien en enkele
grondbewerkingsmachines zijn ver
loren gegaan.
Toegesnelde brandweerkorpsen uit
de wijde omgeving wisten een aan
grenzende schuur te redden. Tot
laat in de middag is gisteren nage
blust. Oorzaak van de brand is ver
moedelijk kortsluiting in een' venti
lator van de slechts drie jaar oude,
afgebrandeloods.
foto Willem Mieras
door Rinus Antonisse
VLISSINGEN - De veiligheid te
gen overstromingen is minder
groot dan wordt aangenomen.
Door de klimaatverandering
zijn de huidige normen voor on
ze zeeweringen achterhaald.
Daardoor komt een overstro
mingskans van eenmaal in de
10.000 jaar bij Hoek van Hol
land in werkelijkheid neer op
eenmaal in de 1000 tot 5000
jaar.
de waterkeringen nodig, meen
de Kabat. Hij kwam met een sug
gestie in de vorm van klimaat
heffingen. Met 1 cent per kubie
ke meter aardgas, 1 cent per ki
lowattuur stroom en 5 cent per
liter transportbrandstof, zijn de
uitgaven volgens hem te beta
len.
De directeur van Klimaat voor
Ruimte stelde overigens vast dat
in Zeeland goed wordt inge
speeld op de klimaatveranderin
gen en de andere kijk op kustver
dediging. De wijze waarop de
zwakke schakels worden aange
pakt noemde hij uniek. Naast
veiligheid worden ook natuur,
landschap, recreatie en econo
mie (waaronder landbouw) mee
genomen.
Gedeputeerde W. van Zand-
brink (PvdA, kust en natuur) be
klemtoonde dat nieuwe spelre
gels nodig zijn voor het instand
houden van de Delta. Omdat al
les met alles samenhangt, zijn
oplossingen wel ingewikkeld,
constateerde hij. Van Zand-
brink toonde zich voorstander
van aanleg van zogenoemde
schorbuffers. „Dat is een écht
antwoord op de zeespiegelrij
zing. Je groeit met de natuur
mee."
De gedeputeerde hield' een plei
dooi voor het inrichten van de
Delta als 'etalage voor kermis
op het gebied van waterbouw en
waterbeheer'. Als kersvers lid
van de commissie Deltatechnolo
gie, die 2,2 miljard euro voor wa
terwerken te verdelen heeft, zal
hij zich daar sterk voor maken.
Selderij
In die etalage past prima de ont
wikkeling van een 'zilte zoom',
vertelde onderzoeker W. Bran
denburg van Plant Research Wa-
geningen. Hij kwam met toepas
bare plannen voor zilte produc
tie op de grens van zee en land.
Meer doen met zout water, de
oprukkende verzilting niet al
leen als bedreiging zien, maar
ook als kans, luidde zijn bood
schap.
Brandenburg voorspelde dat
'zoutwaterpolderstoekomst
hebben om er vis, schelpdieren
en zeegroenten te kweken. Hij
maakte gewag van een geslaag
de proef met zilte teelt van selde
rij-
P. Kabat, hoogleraar klimaathy-
clrologie aan de Universiteit Wa-
gening'en en directeur van het
programma Klimaat voor Ruim
te, maakte dit gisteren duidelijk
tijdens de Noordzeedagen (twee
daagse conferentie over kust en
zeeonderzoek) in Vlissingen.
Als met de huidige kennis over
de klimaatverandering naar de
zeeweringen wordt gekeken, ko
men er waarschijnlijk andere
normen uit, stelde hij. Naast de
zeespiegelrijzing speelt in het
bijzonder de te vernachten toe
name van windsnelheden een
rol.
Opvanggebieden
Kabat zei dat hierdoor de kos
ten van de aanpassing van zee
weringen in de periode
2,005-2025 veel hoger uitvallen
dan nu is voorzien. Hij schatte
die in op 20 tot 40 miljard euro.
Bovendien is inrichting van dui
zenden hectares als opvangge
bieden nodig.
Om de uitgaven van tenminste
twee miljard euro per jaar te
kunnen opbrengen, is een nieu
we wijze van financiering voor
Storing bij proefsluiting kering
NEELTJE JANS - Bij de driemaandelijkse proefsluiting
van de Oosterscheldekering is woensdagavond laat een
onvolkomenheid aan het licht getreden. Als gevolg van
een storing in het hydraulisch systeem van schuif 21 in de
stroomgeul Roompot, kwam het stalen gevaarte scheef te
zitten. Het euvel kon vlot worden hersteld. Het bewegings
systeem van de schuiven in de Oosterscheldekering is uit
gerust met een voorziening die ervoor zorgt dat bij het la
ten zakken en optrekken van de schuif aan beide zijden
evenveel druk wordt uitgeoefend. Zo woi'dt voorkomen
dat de schuif scheef in de sponning komt te hangen. Bij
het optrekken van de schuiven na de proefsluiting bleek
dat een kraan die de olie daarvoor moet verdelen, niet
was dichtgegaan. Inspectie moet uitwijzen wat de oor
zaak is.
Stroomnet kerncentrale veilig
DEN HAAG - Een stoi'ing zoals die zich in augustus voor
deed in een Zweedse kerncentrale is in de kerncentrale
Borssele niet te verwachten. Dat meldt staatssecretaris
Van Geel (CDA, Milieu) aan de Tweede Kamer. Hij ba
seert zich op een tussenrapportage van de Kernfysische
Dienst die onderzoekt of een vergelijkbaar incident zich
kan voordoen bij de Nedeiiandse reactoren in Borssele,
Delft en Petten. Dezelfde ontwerpzwakte als in Zweden,
waardoor bij een kortsluiting niet alle noodstroomgenera-
toren aansloegen, is in Borssele niet aangetroffen. Daar
bij komt dat de kerncentrale in Borssele nog een tweede,
onafhankelijk noodstroomnet heeft. Als zelfs dat niet zou
werken, kunnen batterijen gedux-ende enkele uren de ener
gievoorziening op peil houden, in welke tijd kan worden
overgeschakeld naar de spanningsvoorziening van de
naastgelegen kolen- en gascenti-ales.
Onderzoek naar schorbuffers
YERSEKE - Het Nederlands Instituut voor Ecologie
(NIOO) in Yerseke gaat groei en afslag van schorren me
ten. Het onderzoek moet gegevens opleveren over de
vraag in hoeverre schorren precies met de stijgende zee
spiegel mee omhoog groeien. Daardoor kunnen ze funge
ren als natuurlijke golfdempers en meer dan nu ingepast
worden 'in de toekomstige kustverdediging. Het betekent
wel dat in een aantal situaties nieuwe schoxren gemaakt
moeten worden door ontpoldering.
Met het onderzoek wil het NIOO aantonen dat ontpolde-
ren ten behoeve van schorbuffers ook positieve kanten
heeft. Volgens onderzoeker T. Bouma is ontpolderen te
zien als 'het beschikbaar stellen van land voor duurzame
veiligheid, in combinatie met natuurwinst'. Een ander on
derzoek dat het NIOO begint is dat naar aanleg van ri
chels met Japanse oesters om de golfafslag te bi'eken. De
oesterbanken kunnen dan dienst doen als bescherming te
gen afkalving' van schorren. Als proef wordt op de Slik
ken van de Dortsman in de Oosterschelde een oesterrichel
aangelegd. Het effect op de schorafslag woi'dt gevolgd.
Man loopt over auto's
VLISSINGEN - Een 29-jarige man is woensdagavond
aangehouden omdat hij over twee auto's hep. Dat gebeur
de rond half tien in de Coosje Buskenstraat in Vlissingen.
De man is aangehouden in de Spuikomweg. Het is bij de
politie niet bekend hoe hoog het schadebedrag is.
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Voor (herin
richting van het landelijk ge
bied kan Zeeland de komende
zeven jaar bijna 300 miljoen eu
ro van het Rijk tegemoet zien.
Daarbij komen nog eens zo'n 32
miljoen euro van de Europese
Unie en eigen bijdragen van de
provincie (29 miljoen), gemeen
ten en waterschappen (bijna 10
miljoen).
Met dat geld voor de periode
2007 tot 2014 kan Zeeland heel
aai'dig uit de voeten, vindt
gedeputeerde W. van Zandbrink
(PvdA, kust, natuur en landin
richting). Lopende plannen, zo
als landinrichting en gebiedspro-
jecten, kunnen afgemaakt wor
den en nieuwe plannen, zoals
Waterdimen in West-Zeeuws-
Vlaandei-en en Perkpolder, kun
nen opgepakt worden.
Het bedrag dat het Rijk (ministe
rie van Landbouw en Natuur)
aan Zeeland toeschuift is veel
hoger dan het aanvankelijke
aanbod. Van Zandbrink geeft
aan dat dit vooral de verdienste
is van zijn voorganger, wijlen
M. Kramer. Die heeft volgens
hem met het Rijk en de andere
provincie op het scherpst van de
snede onderhandeld.
Dat leverde zodoende ongeveer
30 miljoen euro méér op. Het
geld voor aanpak van het lande
lijk gebied wordt benut voor ver
schillende sectoren: landbouw,
recreatie, natuur en landschap,
water en leefbaarheid. Van
Zandbrink noemt het een plus
punt dat nu ook zaken als cultu
reel erfgoed en dorpsvernieu
wing hieronder vallen. „Dat is
van gi'oot belang voor een ge
zond platteland en de toekomst
van de kleinere kernen."
Westerschelde
Overigens is een deel van de 300
miljoen euro door het Rijk wel
'geoormerkt': 140 miljoen is
voor uitvoering van het natuur-
pakket Westerschelde (aanleg
nieuwe getij dennatuur, verbete
ring landbouw, uitbreiding re-
ci-eatie).
Van Zandbrink gaat in nauw
overleg met de gemeenten en de
waterschappen een zogenaamd
uitvoeringsprogramma opstel
len. Dat geeft, in eerste aanleg
voor 2007, aan naar welke plan
nen er geld toegaat. Hij betrekt
bij dat overleg ook de belange
norganisaties van landbouw, na
tuurbescherming en recreatie.
De toekenning van het geld
vloeit vooi't uit een nieuwe aan
pak van het Rijk. Dat hanteert
in het vervolg een Investerings
budget Landelijk Gebied, op
grond waarvan de provincies
steeds voor een tijdvak van ze
ven jaar geld toegewezen krij
gen. Die moeten wel duidelijk
maken waaraan ze het geld be
steden en achteraf vei'antwoor-
ding afleggen over de uitvoe
ring. Op deze wijze moet het
jaarlijkse gehakketak over geld
voor inrichting van het lande
lijk gebied worden voorkomen.
Voorrang
Van Zandbrink onderstreepte
dat plannen die in uitvoering
zijn (bijvoorbeeld de landinrich
ting op Schouwen-Duiveland en
het gebiedsproject in West-
Zeeuws-Vlaanderen) voorrang
krijgen. Maar er is zeker ruimte
voor nieuwe initiatieven, stelde
hij. De gedeputeerde beklem
toont dat het zaak is om plan
nen slim te combineren, als het
ware één één drie. Op die ma
nier kunnen verschillende secto
ren tegelijk ergens profijt van
trekken.
(Advertentie)
