p;
AMfLAND®88®
Comomeer
opnieuw
ontdekt
Reis in 5 clicks
Bestel het gratis* reisboek: Schrijvers op
pad
Redactie bijlagen: 0113-315680
irtvw.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 31,4460 AA Goes
idvertentie-exploitatie:
Noord- en Midden-Zeeland: 0113-315520
Zeeuws-Vlaanderen: 0114-372770
Nationaal: 020-4562500
zaterdag 30 september 2006
ADVERTENTIE
lensatïoneCT
met bijdragen van Hanneka Groenteman, Leon cis
tVinter, Je^ica:Duilacher. Rick.da Leetr//, Ménen
Upholi en vete andere schrijvers, die allen op hun
complete? eigen manier een avontuur t>ij onz-r; zuider
buren.in fietsparadijs EJelgiscf i-Limburg besclirijven.
Kijk en bestel op www.schrijversoppad.nl
Heeft u geen internet'? Bel dan mat Toerisntè Vtaandere
Brussel in Oen Haag op 070 416 81 10.
Opgroeien doen we vaak nooit helemaal. Het
kind in ons wil ook wel eens een verzetje. In
ons land en op internet zijn verschillende mu
sea die de kindertijd weer tot leven brengen.
De strips en kinderboeken van vroeger er nog
eens bijpakken. Ook oude treinen en vliegtui
gen bewonderen, behoort tot de mogelij lche-
den. In een digitaal museum staan de affiches,
foto's en veel informatie van het circus zoals
het ooit was.
Groningen: www.stripmuseumqroninqen.nl
Den Haag: www.kinderboekenmuseum.nl
Sneelcwww.treinenmuseum.nl
Lelystad: www.aviodome.nl
Digitaal: www.circusmuseum.nl
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
-^Teer zon, meet"za"d!
Vaar in drie kwartier naar ons mooiste stukje buitenland. Voor een echte eiland-
vakantie. Boeken of info: www.vvvameland.nl/acties of bel (0519) 546 546 m
Het Comomeer, daar ging je vroeger met je ouders heen,
en dus laten velen het nu links liggen. Geheel ten
onrechte, want het is er werkelijk prachtig om te
wandelen. En ook niet onbelangrijk: als de schoenen uit
zijn, begint het andere genieten, met heerlijk eten en
patente wijn.
Prijsvechter Air Berlin staakt per 1 oktober de
dagelijkse vluchten tussen Amsterdam en Ber
lin Tegel. Reden is het tegenvallende aantal
boekingen. Air Berlin vloog sinds mei vorig
jaar van Amsterdam naar Berlijn.
oever onderhouden passagiersboten
een geregeld verkeer en met de wind in
de haren kun je op de voorpleclït'in het
zonnetje heel dit romantische decor
aan je voorbij laten trekken. Bovendien
is Como tot onze verrassing een be
zienswaardige en hoogst aangename
stad.
De ommuurde kern uit de vroege mid
deleeuwen (toen Como onder meer een
tien jaar durende oorlog uitvocht met
het nabije Milaan) is mooi bewaard ge
bleven en vrij van auto's, zodat men er
ontspannen kuieren kan, ondertussen
êxwt iCI f
j J
Eindeloze variatie
aan pasta's en wijn
na wandelingen
de talrijke kerken, kapellen en stads
poorten in zich opnemend. Tegen het
vallen van de avond flaneer je langs het
meer en strijk je vervolgens neer op
een terras.
Aan de boulevard van Como ligt het sta
tion van de funicolare, de kabelbaan
die je naar het op 750 meter gelegen
Brunate brengt. Daar beginnen we aan
Menaggio op de westoever van het Comomeer. Foto's John Jansen van Galen
Voor welke vormen van bedrog moet ik bedachtzaam
zijn bij reizen boeken op internet1
Jos Nijsen van Internet Security Systems: 'Bij
bekende organisaties waar je zelf op zoek gaat
naar een reis is er vaak iliet veel aan de hand-
Als et ëen e-mail binnenkomt met een aanbie
ding van een gratis reis of een gewonnen reis
moeten consumenten wel goed opletten. Er
kan namelijk verwezen worden naar een site
die dezelfde 'look en feel' van een bestaande
reissite heeft, maar in de werkelijkheid wordt
beheerd door een malafide organisatie. Vaalc
zijn er op dit soort sites geen boekingsmoge
lijkheden en is het webadres anders dan dat
van dé originele site. Wees voorzichtig met het
verstrekken van eigen gegevens als er een ver-
dehking is van dit soort praktijken. Geef op
dat moment in ieder geval geen bankgegevens
af.'
Heeft u ook een vraag? Mail naar
redactie@weqenermultimedia.nl Voor meer vra
gen en antwoorden: ga naar de website van de
ze krant en klik op de rubriek Reizen.
Lees hier reeds een voorproefje: de column van Rick de Leeuw.
Air Berlin
dnor JOHN JANSEN VAN GALEN I
onze eerste wandeling, over
een zorgvuldig onderhouden
pad dat hoog boven het meer
parallel aan de kust loopt en
onderweg rappe, over rotsen
buitelende beekjes kruist.
Ondergaande zon
Como is een geschikt uitgangs
punt voor enige wandeltoch
ten, maar Menaggio is beter.
Het ligt aan de westelijke
oever en we dubben ernstig of
we daar wel willen logeren.
Kun je'er aan het-eind-van-de
dag wel' in' dé ondergaande
zon eeh glaasje ■ftnnlcèn?
Onderaan de steile hellingen
liggen veel dorpen aan de west
zijde van het meer al voor vie
ren in de schaduw. Maar Mena
ggio, op een vooruitspringen
de landtong aan de monding
van de Senagra, ontkomt aan
dat lot en we nemen onze in
trek in een oud, enigszins ver
vallen hotel mét enorm hoge
plafonds en een weelderige
tuin vol palmen en bloesems.
Van daaruit ondernemen we
gedurende een week dagelijks
lange voettochten, om te beginnen
over de Antica Via Regina, een keitjes-
weg die op honderd meter boven het
meer al zo'n 1800 jaar geleden door de
Romeinen is aangelegd als handelsrou
te naar de landen benoorden de Alpen.
Dat spreekt toch aan, wanneer je er als
wandelaar over kuiert.
In Rezzonico zoeken we vergeefs naar
de hoofdweg, dan dringt tot ons laag
landse besef door dat die onder ons
door in een tunnel loopt.
Op een andere dag klimmen we eerst
zevenhonderd meter om van bergwei
den met koeien en paarden neer te
zien op het spiegelende meer. Het pad
lijkt te pletter te lopen tegen een rots
wand, maar op het laatste moment zie
je het zwarte, gat van een lange, mans
hoge tunnel voor je, restant van fortifi
caties uit de Eerste Wereldoorlog - een
schijnwerper zou geen overbodige luxe
zijn.
Bordjes verwijzen naar de dorpen bene
den aan de oever en halverwege de mid
dag gaan we steil omlaag naar Lenno,
terwijl het gebeier van kerkklokken
weergalmt tegen de groene berghellin
gen.
ZWITSERLAND
Sorico
o
Lugano V
Q'
Meer van
LUGANO
San Fedele
Q dTntêfor 0,01
Argegnö;^;'
9'
Mepaggio,
Q Taceno
O Mendrisio
Como
a
San Fermo W(
della Battaglia
Madonna del*
Ghisallo
Ponte
Lambron
'vOhno
Civiglio
Bereikbaarheid: per
ispoor zijn Como (uitstap-
1 pen in Como San Giovan
ni of Chiasso) en Menag
gio (via Lugano, vandaar gaat een
bus) gemakkelijk te bereiken, maar
vliegen is veel goedkoper, doordat
de luchthaven Orio al Serio bij Ber
gamo een doelwit is van prijsvech
ters.
Wandeltochten: Het mapje By
foot in the Province of Como bevat
22 losbladige dagtochten. De be
schrijving is niet altijd even ade-
-quaat, 'maar verdwalemis'onwaar
schijnlijk: op crbciale plekken in de
heuvels staan meestal'yi/egwijzbrs.
Er zijn in het gebied verder drie
meerdaagse, doorgaande wandel
tochten uitgezet.
Het mapje en de brochures over de
meerdaagse wandeltochten (inclu
sief adressen voor logies onderweg)
zijn te bestellen bij de toeristenbu:.
reaus in Como. lakecomo@tin.it
en Menaggio, \v
infomenaqqio@tiscalinet.it
En telkens kom je door oude dorpen
vol poorten en galerijen, wasplaatsen,,
trappen en nissen waarin de Heilige
Maagd vereerd wordt.
Inwendige mens
Onze voorlaatste wandelvakantie in Eu
ropa brachten we door in Ierland - heel
fraai, maar de inwendige mens komt er
bekaaid vanaf: met een bord warm
eten. Nee, dan Italië! Als de wandel
schoenen uit zijn, kan het volgende ge
not een aanvang nemen: patente wijn
en een schier eindeloze variatie aan pas
ta's, risotto met groene asperges, mos
selen in smakelijke sauzen, glorieuze
taarten. En veel vis, uit het meer van Co
mo.
IL SSMTXEBO
del
SXOaXLBQgOOO
Bordjes geven
de routes aan
Fanatiek of lui
Met de wintersportvakantie voor
de deur kunnen sommigen niet
wachten om zich urenlang per
dag te gaan uitsloven. Anderen
worden bij de gedachte alleen al
moe. Hoeveel uur per dag staat
u het liefst op de piste?
Stem mee in de Graadmeter. Ga
naar de website van deze krant
en klik op de rubriek Reizen.
Waardering voor vliegen
Vraag antwoord
toe raken, als tandwielen. Je kan dan zo overstappen van
de ene naar de andere'. Terwijl hij dit vertelt, draait hij zijn
handen als twee tandwielen in en uit elkaar.
'De volgende ochtend werd ik wakker en voelde me iets
beter. Rustiger. Ik liep naar de keuken, op tafel stonden drie
halflege blikjes fris: één schweppes en twee cola. Ik weet
niet meer goed in welke van de twee werelden ik woon.
Misschien dat ik daarom zo graag af en toe in dit kapelletje
kom, tussen twee werelden.'
Gerealiseerd met steun van HB5HI
"Het reisboek is gratis, wel ontvangt u bij het boek een
acceptgiro voor een tegemoetkoming in de portikosten.
Toen omstreeks 1960 de eerste
gewone Italianen als gastar
beider naar Nederland kwa
men, gingen de eerste gewo
ne Nederlanders als toerist naar Italië,
een weekje per touringcar naar de Itali
aanse meren.
Later trokken ze erheen met de gezins
tent, nog later met de 'sleurhut'. Daar
door behielden die meren voor volgen
de generaties een enigszins burgerlijk
imago: de plek waar je met je ouders va
kantie hield.,,
Daardoor is het zicht op de Italiaanse
meren door die reputatie verduisterd,;,,
want het is er werkelijk prachtig. Op
het Comomeer raken wij in anderhalve
week niet uitgekeken, omsloten als het
is door steil oprijzende bergen van
meer dan tweeduizend meter hoog, en
omgeven door de palazzo's, villa's, na-
maakkastelen, parken en lustoorden
die de Europese elite er sedert het eind
van de negentiende eeuw liet bouwen
en aanleggen.
Romantisch decor
Maar liefst 70 procent waardeert
vliegen zeer. We vroegen in de
laatste Graadmeter naar een cijfer
voor het vliegen in zijn totaliteit.
De 5 is de hoogst mogelijke
positieve waardering.
De uitslag:
Vliégcijfer 5 70%
9 Vlïegcijfer 4 15%
Vliegcijfer B 9%
(4';" Vliegcijfer 2 3%
Vliegcijfer 1 3%
Haspengouwse werelden
De straten van de stad walmen hun zweterige zomer-
drukte tot diep in mijn ziel. Tijd om te gaan. De trein
biedt, ook nu, uitkomst.
Op het station van Sint Truiden huur ik een korte reis later
een fiets, zonder bijbehorende routekaart; als je geen plan
hebt, verdwaal je nooit.
Na een paar uur fietsen door de velden, langs weiden met
paarden, met koeien, langs gaarden vol van rijpe peren en
appelen overhellende bomen, pauzeer ik bij de kapel van
Oetersloven, opgedragen aan de Heilige Rita.
De kapel is eeuwen oud, en robuust en vertederend tege
lijk. Er staan acht kleine houten banken en op één daarvan
zit een man van een jaar of zestig. Ik groet hem, hij groet
terug.
'Het is een fijne plek om af en toe eens goed na te denken,'
zegt hij als we samen naar buiten lopen. 'Een mens heeft
dat soms nodig.'
Hij is op ziekteverlof en dit is de eerste dag dat hij terug
buiten is. De voorbije weken heeft hij hoge koortsen gehad,
en in een van zijn koortsdromen waren zijn overleden
vader en zijn overleden broer aan hem verschenen. Met z'n
drieën hadden ze aan de keukentafel gezeten en een blikje
fris gedronken. Hij schweppes, zijn vader en zijn broer cola.
Ze hadden gesproken over leven en dood.
'Je blijft in je eigen kring, zoals je die op aarde kende,'
hadden ze hem verteld. 'Je loopt niet zo maar even een
andere tijd binnen om Mary Stuart een hand te geven.' Ze
hadden er alledrie om gelachen. En toen zijn vader en zijn
broer aanstalten maakten om te vertrekken, had ook hij
zijn jas gepakt, klaar om mee te gaan. Zijn vader had hem
echter tegengehouden, want 'jij hebt hier nog veel te doen.'
Hij was gebleven, het was zo levensecht geweest.
'Het leven en de dood zijn twee werelden, die elkaar af en
In de tuinen staat de camelia in volle
bloei en de majestueuze grand hotels
lijken langzaam in vergane glorie ten
onder te gaan. Tussen de dorpen op de
