Elementen uit heden en
verleden komen samen
Writely maakt dure
tekstverwerker overbodig
Encyclopedie: van 20-delig boekwerk naar Wikipedia
W 9
Moderne
Oosterse
tapijten
Oplader
Bratz
Fruit
Wild
Jabra
zaterdag 30 september 2006
Omdat aan Oosterse ta
pijten nou eenmaal
niet de geur van vernieu
wing hangt, kon zijn bedrijf
wel een frisse impuls gebrui
ken. Die kwam er via de Ne
derlandse ontwerper
Edward van Vliet. Met hem
stapt het bedrijf FM Jans
sen een nieuwe tijd binnen.
Het liefst laat Edward van
Vliet (1965) in zijn ontwer
pen elementen uit heden en ver
leden samensmelten. Bijvoor
beeld in de kamers van hotel
Derion (Maastricht) en Ho-
tel-NL die hij ontworpen heeft.
Voor die klus klopte hij onder
meer aan bij FM Janssen, het be
drijf in het Gelderse Waarden
burg dat al bijna veertig jaar
handgeknoopte tapijten en
handgeweven kelims op de.Ne-
derlandse markt brengt. Vol
gens Mieke Tacken van FM Jans
sen was er direct een klik. Zijn
ideeën raakten aan de opvattin
gen die in het bedrijf leefden,
waarmee de samenwerking was
geboren. Het resultaat is sinds
kort onder de naam Geometries
te koop bij bijvoorbeeld de
Bijenkorf.
Tacken is blij met de impuls van
de Nederlandse ontwerper. Ze
vermoedt bovendien dat met de
collectie een gat in de markt is
gevuld. Er zijn volgens haar vol-
Tapijt uit de serie Geometries, ontworpen door Edward van Vliet.
op moderne tapijten te koop,
maar meestal zijn die machinaal
vervaardigd. En dat heeft wei
nig te maken met handgeknoop
te tapijten, benadrukt ze. „We
hopen met de ontwerpen van
Edward een brug te slaan tus
sen modern en klassiek", verdui
delijkt ze de nieuwe lijn van het
bedrijf. Dat idee is doorgevoerd
in de totale collectie, die onder
meer in Pakistan, India en Ne-
foto's GPD
pal wordt geproduceerd. Niet
voor niets. De tijd dat klassiek
en modern twee verschillende
grootheden waren, is volgens
Tacken voorbij, zeker nu klassie
ke elementen steeds vaker opdui
ken in het eigentijdse interieur.
„Eigenlijk willen we het onder
scheid helemaal loslaten. We
hebben het ook niet meer over
modem of klassiek", zegt Tac
ken. Daarom bedacht Van Vliet
tevens een nieuwe presentatie
die bestaat uit vijf lijnen met na
men als 'surfaces', 'elegance' en
'global'. Iedere lijn vertegen
woordigt een bepaalde sfeer,
waarbij 'elegance' nog het meest
raakt aan het oorspronkelijke
Oosterse tapijt.
Ontwerper
Familiebedrijf FM Janssen
stapt daarmee een nieuwe tijd
in. „Het is bijvoorbeeld de eer
ste keer dat we hebben gewerkt
met een ontwerper", legt Tac
ken uit. Die samenwerking is bo
vendien noodgedwongen langdu
rig, omdat het soms wel een jaar
kan duren voordat een kleed
klaar is.
Dat intensieve productieproces
zegt niet alleen iets over de kwa
liteit - de tapijten zijn gemaakt
van wol. of zijde - maar heeft
ook gevolgen voor de prijs. Een
handgemaakt exemplaar van
1.70 bij 2.40 meter is verkrijg
baar vanaf 2.000 euro. De goed
kopere getufte exemplaren lig
gen in de winkel vanaf 899 euro.
Directeur Frits Janssen ziet de
samenwerking tevreden aan.
„Het is voor mij als tapijtliefheb
ber een genot om te zien hoe
Edward nieuwe impülsen weet
te geven aan onze collecties."
Paul Geerts
Meer informatie: www.tapij-
ten.nl.
Het klinkt te mooi om waar te
zijn: één oplader voor al je mo
biele apparatuur, van iPod tot
Blackberry, Twee creatieve gees
ten, Felix Bakker en Daan van
Rees, hebben zich daar over ge
bogen.
Ze hebben een oplader in elkaar
geknutseld waarop allerlei con-
nectoren passen voor mobiel
tjes, camera's en draagbare spel
computers. De strak vormgege
ven oplader luistert naar de
naam FED Charger. FED staat
voor Functie En Design.
Het apparaatje, dat met een
koord om de nek gehangen kan
worden, kost 16,95 euro. Nu te
koop bij de MediaMarkt; in no
vember volgen andere elektroni
ca- en telecomzaken.
Bakker en Van Rees werken nog
aan een website, www.federa
tions, nl.
Met nieuwe lijnen borduurt
speelgoedfabrikant MGA voort
op het succes van de Bratz-pop-
pen, heuse 'fashion-dolls met
girl power'. Er verschijnen drie r
nieuwe reeksen op de markt.
Bratz Forever Diamondz komt
met een echt diamantje, inclu
sief een certificaat van echtheid.
Bratz Big Babyz hebben echt
haar.
De Movie Dancers kunnen, zo
als de naam al doet vermoeden
dansen. De poppen zijn te koop
vanaf 10 euro. De merchandi
sing draait ondertussen op volle
toeren, met een blad, dvd's, cd's,
games. Woensdagmiddag 11 ok
tober begint op Nickelodeon een
tekenfilmserie.
Vroeger stond de Winkler
Prins twintigdelig in de
boekenkast te prónken. Toen
kwam de cd-rom met alles erop
en eraan. Die loopt ook alweer
op zijn laatste benen, want in
ternet geeft antwoord op alle
vragen. We raadplegen onder
meer Wikipedia, Encyclopedia
Britannica en Google.
De Encarta Winkler Prins Ency
clopedie kent al tien jaar een
Nederlandstalige versie op
cd-rom. Encarta is voluit de En
carta Winkler Prins Encyclope
die, de digitale opvolger van de
papieren standaardwerken van
20 tot 25 delen. In de jaren '60
en '70 veroverden die dikke pil
len honderdduizenden Neder
landse huiskamers. Colporteurs
leurden ei-mee van deur tot
deur. Mensen telden dik driedui
zend-gulden neer om zo'n status
symbool in de boekenkast te
kunnen zetten. Daarna was de
markt verzadigd. De Grote Win
kler Prins bleef het langst over
eind, tot de negende en laatste
editie, die verscheen in de jaren
1990-1993. Nu zijn ze bij bosjes
te koop, zo leert een blik op
Marktplaats. We vinden er hon
derden te koop aangeboden,
soms slechts één keer gebruikt.
Ook 'wegens sterfgeval' ont
breekt niet. „Jammer genoeg
zoeken we nu alles op internet
op", slaat een verkoper de spij
ker op de kop.
De cd-rom nam in 1997 het stok
je over. „We zijn erg blij met En
carta", zegt Jeanette Harmsen,
product marketing manager bij
uitgever Microsoft. „Het zijn
producten die nog steeds omzet
genereren, anders zou Micro
soft ze ook niet voeren. Dat
gaat naar tevredenheid. Ook is
de samenwerking met Winkler
Prins goed, die de inhoud
up-to-date houdt. Eik-jaar
komt er een nieuwe versie.
Want de nieuwste ontwikkelin
gen moeten er natuurlijk wel in
staan, zoals een nieuw prinsje
of prinsesje of dat een land zelf
standig wordt."
Maar aantallen mag Harmsen
niet noemen. „Regel één bij Mi
crosoft is, we praten niet over
verkoopcijfers."
Bedreiging
Ze kan niet ontkennen dat inter
net een serieuze bedreiging
vormt. „Je ziet een aantal alter
natieven ontwikkelen. Het zijn
niet zozeer de naaste concurren
ten die opkomen, maar internet
bronnen zoals Wikipedia en
Google. Sommige mensen kie
zen daarvoor als ze iets op wil
len zoeken. Uiteraard merken
we dat."
Wikipedia is een soort 'open
boek', waar alle internetgebrui
kers him bijdrage aan kunnen
leveren. De Nederlandse versie,,
gestart in de zomer van 2001,
groeit als kool. „Dat is te verge
lijken met een ontwikkeling die
Startpagina en Marktplaats in
hun historie meemaakten"
meldt Carlo Klaasse van onder
zoeksbureau Multiscope. Eén
op de drie Nederlandse internet
ters bréngt minimaal één keer
per maand een bezoek aan Wiki
pedia. Ze waarderen de site met
een 8,1. Wikipedia bevat
220.000 artikelen. Ter vergelij
king, Encarta komt op zo'n
62.000 artikelen, net zoveel als
in de oude papieren encyclope
die.
Harmsen: „Wat ik belangrijk
vind, is hoe de inhoud bijgehou
den wordt. Achter onze encyclo
pedie zit een hele redactie, die
alle feiten controleert. Alle on
derwerpen hebben dezelfde
diepgang. Bij Wikipedia vind je
de ene keer over een onderwerp
duizend pagina's en over iets an
ders maar drie regels." Op de
site van Wikipedia noemt een
medewerker dat een 'tijdelijke
discrepantie'. Die ontstaat als
een gebruiker heel veel over een
onderwerp weet en dat op inter
net begint te spuien. „Maar
gaandeweg herstellen de gebrui
kers de balans vanzelf." Projec
ten zijn gestart om de oneven
foto David van Dam/GPD
wichtigheid uit te bannen.
Het is maar waar mensen voor
willen kiezen, zegt Harmsen.
„Elk product heeft zijn eigen
sterkte. Encarta Winkler Prins
is goed geïntegreerd in de pc."
Zo kun je een venstertje maken
in de balk onderin het beeld
scherm, waarin je zoekwoorden
invoert. Een slimmigheidje dat
Google overigens ook in zijn
toolbar heeft. Nog een handig
heidje: als je zoekt via Google
of een andere zoekmachine, ver
schijnen desgewenst ook de
zoekresultaten van Encarta
daarnaast in beeld.
Werkstuk
Wie maken er gebruik van?
Harmsen: „Dat is heel divers,
een doorsnee van de samenle
ving, van jong tot.oud. Een kind
dat met een schoolwerkstuk be
zig is. Een oudere die een puz
zel maakt en een woord zoekt,
of meer wil weten over een on
derwerp." Het zoeken schuift
op naar internet, want steeds
meer consumenten hebben een
breedband-verbinding. De oer
oude Encyclopedia Britannica
('Sharing knowledge since
1768') gaat bijvoorbeeld met de
tijd mee. Hij is weliswaar nog
steeds te koop als~32-delig na
slagwerk voor 2000 euro, maar
ging in 1994 al helemaal online.
Zo'n 122.000 artikelen staan op
www.britannica.com. Het topje
van de ijsberg is gratis te raad
plegen. Wie meer wil, betaalt
100 euro per jaar. Het ligt voor
de hand dat de Winkler Prins
(sinds 1870) bok die kant op
gaat. In 2004 is daarmee al een
begin gemaakt. „Regel twee is:
we mogen niet speculeren"
lacht Harmsen. Maar grote baas
Bill Gates heeft al eens verkon
digd dat steeds meer informatie
en programma's straks niet
meer op de harde schijf thuis
staan maar op een server ver
weg. Dan is alles online, maar.
dat mag de manager niet hard
op zeggen.
Maarten van de Rakt
Dit stukje is niet recht
streeks getikt in het redac
tionele systeem van de krant.
Ook niet thuis op de pc in
Word. Dit zijn de eerste bevin
dingen met Writely, een gratis
online tekstverwerker. Het is de
zoveelste nieuwe dienst van
Google.
Wie ervaring heeft met Word
(en welke computeraar heeft
dat niet) of met Writer, de gra
tis tegenhanger van open soft
ware, is snel thuis in Writely
Helaas is de huidige Bèta (test
versie) niet beschikbaar in het
Nederlands. Maar de icoontjes
in de menubalk zijn zo herken
baar, dat dat nauwelijks een
struikelblok kan zijn. Letterty
pe, korpsgrootte, kleuren en op
maak pas je naar believen aan.
De spellingscontrole is voor Ne
derlandse teksten uiteraard van
nul en generlei waarde. Een
webbased tekstverwerker heeft
voor- en nadelen. Zonder inter
netverbinding kun je niet bij je
teksten. In het huidige breed-
band-tijdperlc mag dat nauwe
lijks een belemmering heten.
Maar je zal maar net met een
deadline zitten als de verbin
ding wegvalt. Daarom is het
aan te bevelen om van waarde
volle documenten altijd een
back-up achter de hand te heb
ben (op de harde schijf, een ge
heugenstick, floppy, of des
noods op papier). 1
Writely is een uitkomst als
meerdere mensen aan één eu de
zelfde tekst moeten werken. Ze
ker als zij niet op een en dezelf
de locatie, aanwezig zijn. Dat be
spaart een hoop heen-en-weer-
mailen. Bestaande teksten im
porteren in Writely gaat al net
zo gemakkelijk als een nieuw
document'aanmaken. Het pro
gramma kan overweg met aller
lei' soorten bestanden, zowel tek
sten als afbeeldingen, maar
(nog) niet met Excel-bestanden.
Invoeren kan via een
upload-knop, of door recht
streeks te mailen naar Writely.
Bloggers
Direct mailen vanuit Writely is
niet mogelijk. Dan zal je het be
wuste document eerst moeten
opslaan op de harde schijf en
daarna als bijlage versturen via
een e-mailprogramma.
Aan bloggers is ook gedacht.
Een paar muisklikken en de
tekst is gepubliceerd op je web-
log. Je hoeft niet bang te zijn
dat je bij een computer- of
stroomstoring opnieuw moet be
ginnen, want saven doet Write
ly automatisch om de tien secon
den.
Handig is ook dat je terug kunt
zien wie, wanneer, wat veran
derd heeft aan een tekst. Om ge
bruik te kunnen maken van Wri
tely hoef je niets te downloa
den. Eenmalige registratie is
voldoende. De opslagcapaciteit
is in principe onbeperkt.
Het is misschien wel een akelig
idee dat jouw persoonlijke docu
menten ergens liggen opgesla
gen op servers van Google. De
vraag is echter of ze veiliger op
geborgen zijn op je pc thuis,
waar hackers, virus-verwek
kers en verspreiders van spywa-
re op de loer liggen.
Marcel Luyckx
Writely: gratis online tekstver
werker van Google. Werkt zo
wel op Windows als Macintosh
met de volgende webbrowsers:
Internet Explorer vanaf versie
5.5, Mozilla vanaf 1.4 en Fire-
fox vanaf 1.5.06. Writely werkt
alleen goed bij de instellingen
'Cookies en Javascript toe
staan'.
Zie ook www.writely.com.
The Greenery, het groente- en
fruitconcern waarbij zo'n 2.000
tuinders en telers zijn aangeslo
ten, heeft een fruitautomaat ont
wikkeld voor bedrijven, stations
en horeca. Fresh Tapas heten de
producten die er in zitten, naar
de Spaanse tussendoortjes die
zo populair zijn.
Het gaat om gewone stukken
fruit (appels, peren, sinaasap
pels), maar ook om fruitsalades
en snackgroenten als kleine
komkommers en tomaatjes. De
prijs per product ligt tussen een
en anderhalve euro.
The Greenery wil ze later ook
buiten de automaat te koop aan
bieden.
Het Nationale Park de Hoge Ve-
luwe doet ook in vlees. Het jaar
lijks afgeschoten wild verkocht
het lange tijd alleen aan restau
rants, maar sinds enige jaren
kunnen ook particulieren zich
aanmelden voor pakketten vlees
van edelhert, wild zwijn en
moeflon. Zo is er een pakket
roodwild (edelhert) van 75 euro,
wat bestakt uit een kilo bief
stuk, een kilo rollade, 2 kilo ra-
goutvlëes en een halve kilo ham
burgers. De bestelling kan op in
ternet geplaatst worden, maar-
moet wel afgehaald worden in
Hoenderloo.
Meer informatie: www.hogevelu-
we.nl.
Met een 'oortje' mag je tegen
woordig gezien worden. Jabra is
een bezige bij in de wereld van
headsets voor mobiele telefoon
tjes. De Denen hebben hun
BT160 vol geplakt met Swarov-
ski-kristallen. Het oortje wordt
standaard geleverd met 33 ver
wisselbare covers.
Hij weegt maar 16 gram, heeft
een spreektijd van acht uur en
tot 110 uur standby tijd. Het
kristallen exemplaar is in een
beperkte oplage te koop, onder
meer bij BelCompany. Prijs: 59
euro.
Zie ook www.jabra.nl.
