Agressie dementerende
blijft vaak verborgen
PvdA heeft nog altijd band met bonden
PZC-r::s
Predikanten
twijfelen aan God
Identificatieplicht
dupeert bankklanten
Sfeer grimmig bij herdenking gedode Marokkaan
\irtners bedekken geweld met mantel der liefde
loorbraak in
lexia-affaire
Wijn verbiedt
afsluiten gas en
licht in winter
BENT U ACTIEF IN UW BUURT?
zaterdag 23 september 2006
[X HAAG - Ruim honderddui-
ijouderen in Nederland wor-
als gevolg van dementie
ssief. Ze slaan, schoppen,
[vloeken of bedreigen ook
i eigen partner. Deze vorm
ihuiselijk geweld komt zel-
«aan het licht doordat de mis
leide echtgenoot uit liefde
schaamte geen aangifte wil
«I, zegt Th. Royers van het
.jelijk Platform Ouderenmis-
pleling, „Ik sluit niet uit dat
ook dodelijke slachtof-
svalleu."
tfand telt zo'n 250.000 de-
nerenden. Bijna de helft
iivan, zo'n 45 procent, wordt
or de'chronische ziekte van
iersenen agressief, zegt de
diting Alzheimer Nederland,
verbale of fysieke agressie
tzich geregeld op de verzor-
fepartner of andere familie-
n. Die krijgen na een jaren-
e, doorgaans vredige relatie
uitbarstingen van geweld-
diggediag te verduren.
rborgen
jwel alle slachtoffers houden
e en verwondingen
j verborgen voor de
isiwereld, weet K. Litjens
eigenervaring. Zij is coördi-
orhuisbezoek van Alzheimer
in de regio Delfland
;enDen Haag en Rotterdam,
dgeweld wordt met de man
ier liefde toegedekt", beves-
uropese zorgpas
JERSUM - Zorgverzeke-
irsmoeten de Europese zorg-
automatisch aan hun klan-
toesluren, vindt de stichting
Ombudsman. Nu moeten
gratis pas, die in va-
És recht geeft op hulp in
buitenland, dikwijls zelf aan
een. AiVP
tigt Royers. De dader is immers
ziek en kan er zelf niets aan
doen.
Partners van dementerenden
worden tijdens de verzorging
van hun geliefde thuis zwaar op
de proef gesteld. Ze moeten af
scheid nemen van hun partner
zoals ze hem of haar voor de
ziekte kenden.
Extra moeilijk wordt het rouw
en verwerkingsproces als hun ee
ga de eigen onmacht en woede
over de dementie ook nog eens
op hen afreageert. Volgens de
mentiekenner en psycholoog B.
Miesen zijn agressie en boos
heid onlosmakelijk met demen-'
tie verbonden. Voor een groot
deel valt de agressie te verkla
ren, zegt hij. „Al mogen we het
niet tolereren."
Dat gedrag komt volgens de we
tenschapper voort uit overle
vingsdrang van de patiënt. „De
dementerende vecht letterlijk te
gen het controleverlies en ook
het gevoel van onveiligheid die
de ziekte oplevert."
Tijdens de dementie beleeft de
patiënt herinneringen, waaron
der soms ook nare ervaringen,
opnieuw.
Verder zijn dementerenden
vaak extra gevoelig voor prik
kels. Ze worden snel overvoerd
en raken dan in paniek. Soms is
agressie nog een van de weinige
manieren waarop iemand zijn
onmacht kan uitdrukken, aldus
psycholoog Miesen.
Royers weet dat geweld van de
dementerende ook weer nieuwe
agressie kan uitlokken.
„Niet iedereen kan goed met het
verbale en fysieke geweld van
het dementerende familielid om
gaan. Door hoogoplopende
stress thuis kan de partner op
den duur ook zelf hard uitha
len." GPD
van onze redactie binnenland
HILVERSUM - Een op de zes
predikanten weet niet of er
een God of hogere macht be
staat of gelooft er zelfs hele
maal niet in. Dat blijkt uit
een gisteren gepresenteerd on
derzoek van godsdienstsocio
loog H. Stoffels van de Vrije
Universiteit.
Het onderzoek is in opdracht
van de Ikon verricht onder de
bij die omroep aangesloten
kerken.
De aanleiding is het zestigjari
ge bestaan van de Ikon. Ruim
achthonderd voorgangers
werd gevraagd naar hun gods
beeld.
De verschillen tussen de ker
ken zijn erg groot. Voorgan
gers van het Leger des Heils
en de Gereformeerde Bond
twijfelen helemaal niet aan
het bestaan van God, maar
bij de Remonstrantse Broeder
schap zegt 42 procent te twij
felen.
Uit het onderzoek blijkt ver
der dat jonge predikanten, tot
35 jaar, orthodoxer denken
en een klassieker godsbeeld
hebben dan hun oudere colle
ga's. Onderzoeker Hij me Stof
fels concludeert dan ook dat
jongere predikanten 'vromer'
zijn.
In zijn ogen is dat een direct
gevolg van de duidelijke keu
ze die ze hebben gemaakt in
een maatschappij die steeds
wereldser is geworden. GPD
pagina 4
geloven is hip
Nederlands schip naar Libanon
DEN HAAG - Nederland stuurt een schip naar Libanon,
als onderdeel van een VN-vredesmacht. Het kabinet heeft
dat gisteren besloten. Het gaat afwisselend om een fregat
en een bevoorradingsschip. Daarbij worden maximaal
150 mensen ingezet.
De bedoeling is dat Nederland ergens tussen 1 oktober en
1 december zich aansluit bij het VN-smaldeel dat als voor
naamste taak heeft het tegengaan van illegale wa
pensmokkel naar Libanon. De missie loopt tot 31 augus
tus volgend jaar, maar kan volgens minister Kamp van
Defensie met een jaar uitlopen. ANP
Slimme stok leidt blinden
DELFT - De blindengeleidehond krijgt er mogelijk een ge
duchte concurrent bij. Studente Monique de Wilt van de
TU Delft heeft een stok ontwikkeld die blinden naar iede
re gewenste plek leidt. Deze stok geeft exact aan welke
winkel zij binnengaan of voor welk huis zij staan en laat
bovendien weten welke kant de blinde op moet en welke
obstakels er zijn.
De blindenstok bevat een handvat met daarop een bewe
gende pijl, op de plek van de duim. Door de draai- en kan-
telbewegingen van de pijl weet de blinde precies welke
kant hij op moet. ANP
Artsen vrezen verlies titel
UTRECHT - Artsen die met pensioen zijn of artsen die als
manager werken dreigen hun titel te verliezen. De Eerste
Kamer behandelt volgende week een voorstel dat eist dat
alleen nog praktiserende artsen zich arts mogen noemen
De regel geldt enkel voor basisartsen. Specialisten mogen
zich wel arts blijven noemen.
De regeling heeft onder artsen heel wat emoties losge
maakt, zo bleek de afgelopen tijd uit de brieven in vak
blad Medisch Contact. Hoofdredacteur B. Crul noemde
het voornemen cynisch 'een afscheidscadeautje' van mi
nister Hoogervorst van Volksgezondheid. ANP
Koelvloeistof leidt naar doorrijder
HEEMSKERK - Door een spoor van koelvloeistof te vol
gen heeft de politie in Beverwijk een doorrijder kunnen
aanhouden. De 31-jarige man ramde met zijn auto in
Heemskerk een verkeerspaal en reed daarna door.
De aanrijding had een lek in het koelvloeistof systeem van
de auto veroorzaakt. Het spoor leidde naar de woning van
de Beverwijken De auto stond in zijn garage. ANP
Zes scholen voor hoogbegaafden
EMMEN - Zes scholengemeenschappen in Emmen, Har-
denberg, Enschede, Ede, Nijmegen en Tiel zijn vanaf don
derdag officieel instellingen waar hoogbegaafden goed te
rechtkunnen. Dan krijgen zij van het ministerie van On
derwijs een certificaat dat aangeeft dat zij hun organisa
tie en lessen afstemmen op de specifieke onderwijsbehoef
ten voor hoogbegaafde leerlingen.
Dat liet het Hondsrug College in Emmen gisteren weten.
Deze school heeft sinds tien jaar speciale klassen voor be
gaafde leerlingen. Het is de bedoeling dat er uiteindelijk
een netwerk van 25 scholen komt waar extra aandacht is
voor hoogbegaafden. ANP
ULO - De Almelose recht-
uk heeft een gedupeerde van
oandelenaffaire van Dexia
ledig in het gelijk gesteld,
«kier Breitbarth verklaarde
lijn vonnis het leaseproduct
iroind Effect Maandbeta-
8'nietig. Dexia Bank moet de
dupeerde zijn ingelegde geld,
totaal zo'n 30.000 euro, terug-
talen.
1 is voor de eerste keer dat
irechter zo'n vergaand von-
inde beruchte en sinds 2002
tdslepende aandelenlease-af-
reuitsprak. „Dit is voor de ge
werden een opsteker", aldus
teat E.H. Hoeksma die na-
de gedupeerde belegger op-
fdt. Het gaat in dit geval om
'zogenaamde 'depotleasecon-
wtie j volgens Hoeksma 'een
a de gevaarlijkste Dexiapro-
den'. Volgens het vonnis is
ode gedupeerde nooit uitge-
jdhoe de constructie werkte,
^onzorgvuldigheid is in strijd
K de Wet Toezicht Effecten
ter en geldt daarmee als
ponrechtmatige daad. GPD
AMSTERDAM - In een grimmige sfeer is gistermiddag
in de Amsterdamse Indische buurt de 27-jarige Marok
kaan herdacht die in de nacht van woensdag op donder
dag na een steekpartij overleed. Honderden mensen had
den zich voor de gebedsdienst in de Al Nasrmoskee ver
zameld. De belangstelling voor de dienst was zo groot
dat tientallen buiten het gebedsgebouw een plek zoch
ten om te bidden. Na de dienst trokken familie, vrien
den en buurtbewoners naar het kruispunt waar de man
was neergestoken.
Daar sprak M. Elkhattabi, voorzitter van de Marok
kaanse Raad in Zeeburg, namens de Marokkaanse ge
meenschap. „Dit is een individueel geval. We moeten
dit niet laten escaleren", zei Elkhattabi. Hij riep de men
sen op 'in deze buurt in harmonie te leven'. „Natuurlijk
is Mustafa op een brute manier vermoord en wij betreu
ren dat. Maar we hopen dat dit niet nog een keer ge
beurt." foto Evert Elzinga/ANP
van onze redactie binnenland
DEN BOSCH - „De PvdA koes
tert ervaring, maar investeert
ook in nieuw talent." Met die
woorden presenteerde Pv-
dA-voorzitter Michiel van Hui
ten gisteren in Den Bosch de
kandidatenlijst voor de Tweéde
Kamerverkiezingen van 22 no
vember. De sociaaldemocraten
hebben bij de eerste 42 kandida
ten (het huidig aantal Kamerze-
w hjtrumpas vwtdm, Koaa .-je. n iet ootcev€W e£N drocjó
SÉRRJEipE DRIMREA/?.WOU H£T VJ/\5 /W/VW- £FM tfCE
tels) zeventien nieuwe gezich
ten. De overigen zijn zittende
Kamerleden.
De hoogste nieuwkomer is Tön
Heerts op plek vijf. Heerts is af
komstig van het hoofdbestuur
van de vakcentrale FNV. Hij
kreeg gisteren als enige een spe
ciaal woord van welkom van
partijleider Wouter Bos. Heerts
is pas sinds het afgelopen voor
jaar partijlid, naar eigen zeggen
omdat hij als FNV'er politiek on
afhankelijk wilde kunnen optre
den. Als politicus wil de vak
bondsman zich onder meer be
zig houden met 'het verdelings
vraagstuk'.
DEN HAAG - Minister Wijn
van Economische Zaken is met
een regeling gekomen die het de
energiebedrijven verbiedt om
mensen in de winter af te slui
ten van gas en elektriciteit.
De wet bepaalde al dat de bedrij
ven er alles aan moeten doen om
afsluiting van kleinverbruikers
in de winter te voorkomen. Dat
ging de Tweede Kamer niet ver
genoeg. Komende winter kun
nen alleen nog kleinverbruikers
worden afgesloten die knoeien
met de meter, illegaal stroom af
tappen of zich schuldig maken
aan fraude. Wanbetalers kun
nen alleen worden afgesloten
als ze halsstarrig weigeren mee
te werken aan het voldoen van
een betalingsachterstand of
schuldsanering. Mensen die in
de zomer zijn afgesloten, moe
ten zodra de winter begint weer
zijn aangesloten. ANP
Er zijn meer nieuwkomers op de
PvdA-lijst die uit de vakbonds
wereld komen, een bewijs dat
de traditionele band tussen de
sociaaldemocraten en de vakbe
weging nog altijd hecht is. Zo
staat Mei Li Vos van de organi
satie Alternatief voor Vakbond
(vooral voor flexwerkers, free
lancers en docenten) op een ver
kiesbare 36ste plaats. Andries
van den Berg van FNV Bondge
noten, die reageerde op 'een ad
vertentie in de krant', staat op
plek 49. Ook zittend Kamerlid
Ferd Crone komt van de FNV.
Ingrijpen
De komst van de nog jonge Mei
Li Vos had enige voeten in de
aarde. Voormalig FNV-voorzit-
ter Lodewijk de Waal, die in de
selectiecommissie zat, zou moei
te hebben gehad met haar
komst. Mei Li Vos heeft zich re
gelmatig kritisch uitgelaten
over de traditionele vakbewe
ging. Toch kreeg ze een verkies
bare plaats mede dankzij ingrij
pen van partijleider Wouter
Bos, die haar zelf had gevraagd
om te solliciteren. „Zesendertig
is mijn leeftijd, en precies de
plek die ik wilde", zei ze giste
ren. „Het is hoog genoeg om jë
als nieuw Kamerlid rustig te
kunnen inwerken."
Vice-fractievoorzitter Sharon
Dijksma viel aanvankelijk bui
ten de toptien, maar werd dooi
de partijleider op nummer zes
gezet.
Mede hierom speculeerden me
dia dat Bos fikse ruzie zou heb
ben met de voorzitter van de se
lectiecommissie en oud-fractie
voorzitter Jeltje van Nieuwenho-
ven. „Alle verhalen over knette
rende ruzies zijn zwaar overdre
ven", zei Bos gisteren daarover.
Ook drie Zeeuwen prijken op de
kandidatenlijst van de PvdA
voor de Tweede Kamer. Van hen
staat alleen het huidige Kamer
lid Luuk Blom uit Sint Anna-
land op een verkiesbare plek.
Hij staat op nummer 29. Op 72
staat Riet Teeuwsen uit Vlissin-
gen.
Zij is de gewestelijk voorzitter
van de PvdA in Zeeland. Wilma
Brouwer, gemeenteraadslid in
Goes, sluit de rij. Zij staat op
80. Het PvdA-congres moet de
conceptlijst nog wel goedkeu
ren. GPD
pagina 15
Kalsbeek is een beetje van
de Zeeuwse PvdA
door Chris van Alem
NIJMEGEN - Niet meer pinnen,
geen overschrijvingen meer kun
nen doen, niet meer bij het
spaargeld kunnen. Dat dreigt
binnenkort voor honderdduizen
den mensen.
Het gaat om degenen die zich
nog niet persoonlijk bij hun
bank hebben geïdentificeerd.
Dat moet volgens De Nederland-
sche Bank uiterlijk op 31 decem
ber zijn gebeurd op grond van
de Wet Identificatie Dienstverle
ning. Postbank en SNS zeggen
hun dienstverlening te staken
aan klanten die niet aan de iden
tificatieplicht hebben voldaan.
ABN Amro moet daarover nog
besluiten, maar noemt het 'de ui
terste consequentie' indien niet
aan de plicht is voldaan. De Ra
bobank zegt klanten, veelal
ouderen, die al tientallen jaren
louter betaalopdrachten laten
verrichten, coulant te behande
len.
Veel banken hebben hun klan
ten nog niet over deze conse
quenties geïnformeerd. De iden
tificatieplicht houdt in dat reke
ninghouders zich bij elke bank
waar ze klant zijn, met geldig
paspoort, identiteitbewijs of rij
bewijs moeten melden.
Kopietje
De meeste banken maken een
kopie van het identiteitsbewijs
en vragen een handtekening van
de klant; andere banken registre
ren alleen de gegevens.
De identificatieplicht is bedoeld
om witwassen en terrorisme te
bestrijden. Alle banken die fi
nanciële producten aanbieden,
inclusief effectenbanken, moe
ten aan de identificatieplicht
voldoen. Ofschoon grote banken
als Postbank, Rabobank en
ABN Amro zeggen dat veel klan
ten zich al gemeld hebben, zijn
er honderdduizenden die dat
nog niet hebben gedaan. Bij de
Rabobank gaat het om negen
honderdduizend van de 4,5 mil
joen klanten, bij de ABN Amro
om tweehonderdduizend van de
2,25 miljoen klanten wier identi
teit onvoldoende is geregis
treerd. De Postbank heeft zeven
miljoen klanten opgeroepen
maar doet geen mededelingen
over de respons.
De Consumentenbond wil niet
dat klanten straks gedupeerd ra
ken door de wet. „Als consumen
ten straks gedupeerd raken als
gevolg van de identificatieplicht
dan zullen wij de overheid wij
zen op haar verantwoordelijk
heid", aldus de Consumenten
bond. „Tenslotte is het de over
heid die Wet identificatie
Dienstverlening heeft uitgevaar
digd." Postbank en Rabobank
helpen ouderen bij nakoming
van de identificatieplicht. Post
bankmedewerkers bezoeken
tweeduizend verzorginghuizen;
ook lokale Rabobanken doen
dat. GPD
Spoorwegen
plukken vandalen
UTRECHT - De Spoorwegen
gaan de schade verhalen op de
drie verdachten uit Ede die een
ongeval op het spoor bij Ede ver
oorzaakten.
Vorige week botste daar een in
tercity op een kruiwagen die
was gevuld met bakstenen.
Woensdag hield de politie drie
mannen aan. Twee van de ver
dachten zijn 20 jaar oud, de der
de is 32. Er vielen geen gewon
den door het ongeval, maar het
remsysteem van de trein raakte
zwaar beschadigd. ANP
(Advertentie)
Wouter Bos (links) presenteerde gisterochtend in Den Bosch zijn kandidaten (achtergrond) voor de
Tweede Kamer. foto Harmen de Jong/GPD
Kom dan op i6 oktober om 14.00 uur naar het Provinciehuis Zeeland in
Middelburg voor de speciale bijeenkomst voor actieve organisaties,
georganiseerd door het Oranje Fonds. U ontmoet andere organisaties die
zich inzetten voor hun buurt of dorp in Zeeland. Ook zijn er speciale
workshops over fondsenwerving en publiciteit. De toegang is gratis.
Voor meer informatie: www.oranjefonds.nl/debuurt
of bel tijdens kantoor-uren naar 030 659 80 55. r j
Aanmelden: communicatie@oranjefonds.nl UTclTlje rOTlClS
