latuur inzetten bij kustbeheer
Successen helpen
aquacultuur verder
KRAS.NL
1ZC
Natuur gaat niet op
slot door EU-regels
Proef met Japanse oesters als kustverdediging
Commissaris van de koningin: niet alsmaar doorgaan met verhogen dijken
anC. Blok
ribute
IJzeren Michiel staat er slecht bij
SAUERLAND
MECKLENBURG BERLIJN
EIFEL MOEZEL
TEUTOBURGERWALD
SPREtWALD
Hilton DORTMUND
Uj^pifin van der Werf
- Het hoeft niet al-
Dongunstigte zijn dat er heel
verwilderde Japanse ocs-
sindeOosterschelde liggen.
fevorm
kunnen
doen al:
van aangesloten rif-
de oesters mogelijk
als extra buffer in
iraeuigmg.
een praktijkonderzoek in
Verschelde willen vier we-
L.,Mannelijke instellingen dit
Roeken. Het NIOO in Yer-
seke is één van deze instituten.
Het is cle bedoeling vlakbij Sta-
venisse, op de Slikken van den
Dortsman, een kunstrif van Ja
panse oesters te maken van een
halve hectare. Als het kunstrif
is aangelegd, zal worden nage
gaan of het sterk genoeg is om
de kracht van golven te vermin
deren. Metingen zullen onder
wisselende omstandigheden
plaatsvinden. Bij een stevige
wind, als er geen wind is. Bij ver
schillende tij hoogten. Het kunst
rif komt vrij hoog op de slikken
te liggen, ongeveer op Normaal
Amsterdams Peil. De verwach
ting is dat het effect op de golf
beweging daar het grootst is.
NIOO-onderzoeker T. Bouma
realiseert zich dat het wellicht
vreemd overkomt dat verwilder
de Japanse oesters aan de éne
kant worden weggevist uit de
Oosterschelde en dat er aan de
andere kant een kunstrif van
wordt gemaakt. „Het lijkt tegen
strijdig, maar dat is het niet.
Plet is onmogelijk alle wilcle Ja
panse oesters uit de Oosterschel
de te halen. Het is daarom zaak
er het beste van te maken en een
goede balans te vinden tussen
op de éne locatie weghalen en
op de andere juist laten liggen."
Verwilderde Japanse oesters
eten uit dezelfde ruif als mosse
len en kokkels. Ze zijn voedsel-
concurrenten. Ook de recreatie
heeft er last van, maar de uit
heemse schelpdieren - in 1964
binnengehaald door oesterkwe
kers - kunnen ook helpen Zee
land droog te houden. Het idee
is ook dat met oesterriffen het
afkalven van platen en schorren
in de Oosterschelde kan worden
afgeremd of gestopt. Het onder
zoek op de Slikken van de Dorts
man moet daar duidelijkheid
over verschaffen. Het afkal
vingsproces is de grootste be
dreiging voor het natuurlijke ka
rakter van de Oosterschelde.
Wanneer cle praktijkproef be
gint, is nog onbekend. Het wach
ten is op de laatste vergunning.
Naast het NIOO in Yerseke wer
ken het Rijksinstituut voor Kust
en Zee (RIKZ), de Radboud Uni
versiteit Nijmegen en het Water
loopkundig Laboratorium in
Delft mee aan de proef.
iuBinus Antonisse
DDELBURG - „We kunnen
(alsmaar doorgaan met het
van de dijken. Laat
de natuur meewerken
eigen veiligheid." Com-
van de koningin W. van
lier zei dit gisteren tijdens
ibijeenkomst van de nationa-
jeslerpartij in Middelburg.
tr een volle Nieuwe Kerk
Idhij een hartstochtelijk plei-
ji voor een andere aanpak
het kustbeheer. „Daar is
verzet tegen en er zal
verandering in denken no-
2ijn. Steeds meer Zeeuwen
zich gelukkig om, naar
se toe." Van Gelder merkte
dat langzaam, met tegensla-
l en emotionele weerstand,
age is van een herwaarde-
«P de verhouding tussen
lli
commissaris stelde dat Zuicl-
door de deï
veiliger is dan ooit.
we kunnen niet tevreden
leunen, we moeten
an andere wijze naar het
lerende kustverdediging kij-
i.'Als redenen noemde hij de
«Igen van de klimaatveran-
ing (zeespiegelrijzing) en de
adowkanten van de delta-
(zoals een drastische
tussen de waterbek-
aterkerend
Gelder pleitte niet alleen
irandere aanpak van de kust-
dediging, ook voor een ande-
re benadering van zout en zoet.
„Eén hectare oesters brengt, ze
ker in de toekomst, meer op dan
één hectare suikerbieten." Hij
toonde zich voorstander van vor
ming van brede waterkerende
zones.
De commissaris voegde eraan
toe dat de kust méér is dan een
verdedigingslinie. Zij is ook eco
nomisch, ecologisch en sociaal
zeer belangrijk. „Je kunt zeg
gen: die zeespiegelrijzing duurt
nog zó lang, waar maken we ons
druk over. Maar als je wacht,
ben je straks te laat. Oplossin
gen kosten tijd, we moeten nü
beginnen", aldus Van Gelder.
Zijn pleidooi kreeg een warm
onthaal van K. Peeters, Vlaams
minister van openbare werken,
energie, leefmilieu en natuur.
Hij maakte duidelijk dat Vlaan
deren de veiligheid tegen over
stromingen al op een andere wij
ze benadert. Het zogenaamde
Sigmaplan, dat over een veiliger
Zeeschelde gaat, is daartoe vo
rig jaar flink aangepast.
Peeters vertelde dat meer ruim
te aan de rivier gegeven wordt
door de natuurlijke overstro
mingsgebieden in ere te herstel
len. Daarnaast zijn honderden
hectare kunstmatige overstro
mingsgebieden voorzien. Voor
een deel wordt het getij in deze
gebieden toegelaten. Peeters:
„We willen Vlamingen op een
andere, betere manier bescher
men tegen het water."
Niet alleen langs de Schelde,
ook langs de Noordzeekust,
meldde hij. De huidige norm
van 1 overstromingskans in
1000 jaar wordt daar losgelaten,
in die zin dat dichtbevolkte ge
bieden een zwaardere bescher
ming krijgen dan dunbevolkte.
Dat wordt in een kunstveilig
heidsplan uitgewerkt. Peeters
ging kort in op de plannen voor
uitbreiding van het Zwin. Als
het meezit kan midden 2008 de
uitbreiding beginnen.
De twee bestuurders spraken tij
dens de vierde bijeenkomst van
de Nationale Zeeuwse Oester
partij, een jaarlijke happening
ter promotie van Zeeland.
'£S - De Jan C. Blok Tribute,
vrijdag 22 september wordt
louden in café Baarends in
t$,is een voorzichtige poging
«en traditie te vestigen.
concert ter nagedachtenis
de onlangs overleden pio-
'n roll met mu-
met wie hij samenspeel-
lanmakkelijk elk jaar wor-
i herhaald. Jan Blok speelde
t heel veel muzikanten sa
il. Voor de tribute zijn al mu
iten benaderd, maar er kun-
ier nog meer bij. Zij moeten
h melden via jfelius@zee-
Zanger Sjef Her-
uit Middelburg verzorgt
presentatie. De aanvang is
uur en de entree gratis.
wordt wordt gevraagd me-
«abilia als foto's, cassettes en
ipselsmee te nemen.
door Wendy van den Hurk
VLISSINGEN - De gietijzeren versie van Michiel de
Ruyter is er nog slechter aan toe dan werd veronder
steld. Het beeld van de Vlissingse zeeheld krijgt over an
derhalf jaar een restauratie.
Sinds een paar dagen kijkt Michiel de Ruyter aan tegen
witte zeilen. Niet van schepen, maar van een steiger. En
in dat geheimzinnige hokje kreeg hij gistermiddag be
zoek van een ambtenaar, een restaurateur en iemand
van Monumentenzorg. Het drietal bestudeerde de staat
waarin het beeld verkeert. Hun conclusie? Die is duide
lijk: slecht.
„Nog slechter dan we dachten", overstemt G. de Looff
van de gemeente het oordeel. „Nu konden we eindelijk
dichtbij staan. Die sokkel houdt het geen vijftien jaar
meer, had de restaurateur voorspeld. Het brokkelt nog
net niet af, maar is wel aan alle kanten behoorlijk ge
scheurd. En het beeld van De Ruyter zit vol roest. Voor
al onder zijn armen kun je bobbels zien: daar is vocht
onder het schilderwerk gekomen. Dat kon gebeuren,
doordat het beeld van boven open is. Misschien moet
dat dicht."
Maar 'Michieltje' staat meer te wachten. Een nieuw lik
je verf, om te beginnen. Volgende week komt iemand
het beeld schuren, in de primer zetten en het beeld in de
originele kleur schilderen. Vandaar de steigers. Boven
dien komt volgende week ook de restaurateur terug
voor een kostenraming. Die loopt in de tonnen, verklapt
De Looff alvast. Gelukkig heeft de gemeente de tijd om
dat bij elkaar te zoeken. Het beeld wordt pas in 2008 of
2009 gerestaureerd. Sowieso na het De Ruyter-jaar
maar ook na het verkrijgen van alle vergunningen. Dat
zijn er nogal wat. Van Monumentenzorg is er een nodig,
van de gemeente, maar ook van het waterschap omdat
wordt gewerkt op de zeewering.
De Looff: „Bovendien weten we nog niet hoe we het
beeld uit elkaar moeten halen. Het is een zwaargewicht
van tien ton. Dat doe je niet even. Nu zijn we ertoe ge
dwongen."
foto Lex de Meester
cjoorErnst Jan Rozendaal
DEN HAAG - De door Europe-
stMtuurregels beschermde ge-
Wen gaan niet op slot. Minis-
[er Veerman (CDA, Land
bouw, Natuur en Voedselkwa-
b'eit) gaat de Natuurbescher-
odugswet zo aanpassen dat be
slaande activiteiten in gebie
den die vallen onder de Euro
pese Vogel- en Habitatrichtlij-
"en zonder veel belemmerin-
jjl® kunnen doorgaan, heeft
bij de Tweede Kamer toege-
De Kamer debatteerde giste-
over de aanwijzing van
•Naiura 2000-gebieclen. Dat
gebieden waarin be-
•wermde plant- en diersoor-
jenin stand moeten worden ge-
ouden, of waarvan de popula-
«e moet worden hersteld. Boe-
vissers en recreatie-onder
nemers in die gebieden zijn
toigdat ze straks niets meer
mogen.
Mosselseetor
•We laten die gebieden in eco-
"omische zin doodbloeden",
de LPF-Kamerlid Van den
nnk. VVD-Kamerlid Snij-
der-Hazelhoff uitte haar zor
gen over de Zeeuwse mossel-
sector die 'met de handen in
het haar zit', over de recrean
ten op de stranden van de
Voordelta en over de surfers in
het toekomstige zeereservaat
bij Schouwen.
Veerman deed zijn best 'india
nenverhalen' uit de wereld te
helpen.
Hij betoogde dat de Nederland
se interpretatie van de Europe
se richtlijnen 'zo krap moge
lijk' is. De bedoeling is econo
mische activiteiten in de na
tuurgebieden zoveel mogelijk
ruimte te geven.
Daarvoor komt hij met een ver
soepeling van de Natuurbe
schermingswet. In 2009 moet
in beheerplannen zijn vastge
legd wat wel en niet mag in
Natura 2000-gebieden. Alle be
trokkenen praten daarover
mee.
Tot het zo ver is, geldt voor de
meeste activiteiten in de be
treffende gebieden geen ver
gunningsplicht.
Nu staat nog in de wet dat ie
mand die in een natuurgebied
iets wil, moet aantonen dat hij
geen schade aanricht. De zoge
noemde 'passende beoorde
ling' die daarvoor moet wor
den gemaakt, kost veel geld.
Veerman wil de bewijslast om
keren. Het wordt nu de over
heid die moet aantonen dat
een bepaalde activiteit schade
lijk is.
Een uitzondering geldt voor
activiteiten waarvoor op basis
van andere wetten - bijvoor
beeld de Visserijwet - een
vergunning is vereist.
Daarvoor moet wel een passen
de beoordeling worden ge
maakt.
Toch schiet minister Veerman
ook de mosselsector te hulp,
zoals gisteren in de PZC al
werd aangekondigd.
Zandbanken
De huidige bepalingen bij Na
tura 2000 leken de permanent
overstroomde zandbanken in
de Waddenzee bij voorbaat tot
verboden gebied voor mossel
vissers te verklaren.
De minister verandert de tekst
zodanig, dat eerst een onder
zoek naar de natuurwaarden
van deze banken wordt ver
richt. Pas daarna wordt beslo
ten in hoeverre planten en die
ren daar moeten worden be
schermd.
Opheffing innovatieplatform vormt geen belemmering
door Ernst Jan Rozendaal
DEN HAAG - Het twee jaar ge
leden opgerichte Innovatieplat
form Aquacultuur (IPA) heeft
goed gewerkt. Toch wordt het
opgeheven, omdat het bedrijfsle
ven er niet aan mee wil betalen.
Commissaris van de koningin
W. van Gelder, voorzitter van
het platform, is niet bang voor
een impasse. „Niets is beter
voor innovatie dan successen.
En die zijn er."
Minister Veerman heeft een eva
luatie van het IPA naar de Twee
de Kamer gestuurd. De rol van
het platform wordt 'alom ge
waardeerd' en heeft geleid tot
'een meer innovatief klimaat'.
Missie geslaagd. Maar er zijn
ook bedenkingen. Veerman
blijft wel streven naar vernieu
wing, maar het IPA heft hij op.
Wat vindt Van Gelder ei-van?
Hoe kijkt u terug op het IPA?
„We hebben goed gewerkt. Het
eerste half jaar ontmoetten we
nogal wat weerstand. We heb
ben laten zien dat Nederland in
de wereld niet voorop loopt op
het gebied van aquacultuur, Het
besef dat vernieuwing urgent is,
is daardoor toegenomen. Ieder
een realiseert zich dat er geen re
den is voor zelfvoldaanheid. En
partijen zijn bereid om het pro
bleem gezamenlijk op te lossen,
wat een compliment is voor een
vrij traditionele sector waar
men niet gewend was elkaar een
voordeeltje te gunnen."
Toch concludeert het ministerie
dat het IPA tekortgeschoten is
in het opheffen van bureacrati-
schebelemmeringen.
„Het is naïef als je verwacht dat
de bestaande regelgeving, die de
afgelopen 25 jaar is ontstaan,
binnen anderhalf jaar buiten
spel kan worden gezet. Dat heb
ben we ook niet geprobeerd. Wij
hebben bevorderd dat er binnen
de bestaande regelingen meer
ruimte is voor experimenten. Ik
distantieer me dan ook van die
conclusie.
En de vaststelling dat uw be
stuurlijke invloed in dit opzicht
te beperkt was om het IPA effec
tief te laten zijn?
„Ik heb mijn bestuurlijke in
vloed daar überhaupt niet voor
aangewend, omdat ik van begin
af aan heb aangegeven dat het
naïef is te denken dat je de regel
geving buitenspel kunt zetten.
Verder heb ik namens het plat
form juist een heel plezierig en
regelmatig contact gehad met
minister Veerman en de top van
het ministerie."
Bloedt de innovatie dood nu het
bedrijfsleven geen geld in het
IPA wil steken?
„Ik denk het niet. Ik hoop dat
wat is opgestart tempo houdt en
dat het besef blijft dat verande
ring een kans is en niet altijd
een bedreiging. Bedrijven ste
ken wel geld in innovatieve pro
jecten. We hebben het hier over
een sector die voor een groot
deel in Zeeland zetelt. Recente
voorbeelden bewijzen dat het
goed gaat: met het uitzaaien van
kokkels op land, de commissaris-
mossel, de Zeeuwse tong, land
bouwers die zagers kweken.
Niets is beter voor innovatie
dan zulke successen. Je hoeft
niet altijd een instituut op te tui
gen om een ontwikkeling door
te laten gaan. Belangrijk is wel
dat er nog steeds veel energie in
vernieuwing moet worden ge
stopt, Dat besef ontmoet ik wel.
degelijk in de sector."
Vrijwel iedere vr., za., ma. van 2/10 t/m 27/10
verblijf in Van der Valk Resort Linstow**** inclusief ontbijt
ligt aan de rand van Linstow en op ca 2,5 km van de Krakower See
o.a. restaurants, subtropisch zwemparadijs en speelparadijs
de bruisende stad Berlijn met o.a. de bekende Brandenburger Tor
Schwerin,de stad van de zeven meren in een natuurgebied
de Markt met de Marienkirche en het Rathaus in de plaats Rostock
de historische stad Güstrow met o.a. de middeleeuwse basiliek
het oude vissersplaatsje Warnemünde,aan de Oostzee
Reisnummer AUTO 17.736, zie www.kras.nl/17736
Informatie, voorwaarden en boekingen:
kbabSm^ www.kras.nl
www.kras.nl www.kras.nl www.kras.nl f.
vrijdag 15 september 2006
(Advertentie)
Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 25/9 t/m 30/10
verblijf in Hotel Mercure Schwaghof**** in Bad Salzuflen
in mooie bosrijke omgeving, net over de grens in Duitsland
gratis parkeergelegenheid, gebruik zwembad,fitness en sauna
vele prachtige wandel- en fietsmogelijkheden in de fraaie natuur
de oude stad Lemgo met het prachtige Rathaus en vakwerkhuizen
de stad Osnabrück waar u heerlijk kunt winkelen
Hameien, bekend van het sprookje de Rattenvanger van Hameien
de gezellige Altstad van Bielefeld met o.a. vele interessante musea
Reisnummer AUTO 17.626, zie www.kras.nl/17626
3-/4-/5-/8-daagse auto reis Duitsland
Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 18/9 t/m 30/3/2007
verblijf in het luxe 4-sterren hotel Mercure Hagen
aan de rand van Sauerland, vlakbij het centrum van Hagen
o.a. bar, restaurant, lounge, overdekt zwembad en gratis parkeren
prachtige omgeving met heuvellandschap en vakwerkhuizen
het bergstadje Altena met de burcht met interessante musea
het Sealife Centre en het bekende Westfalenpark in Dortmund
het vestingstadje Attendorn, gelegen in het dal van de Bigge
Winterberg, Warstein, het kuuroord Willingen en Lüdenscheid
Reisnummer AUTO 17.589, zie www.kras.nl/17589
Vrijwel iedere vrijdag en maandag van 29/9 t/m 27/10
verblijf in het luxe 4-sterren Sorat Hotel Cottbus
het hotel ligt in het oude stadscentrum van de stad Cottbus
ontbijt, lunchpakket, diner en drankjes tussen 18.00 en 21.00
o.a. sfeervol restaurant, bar, terras, sauna en fitnessruimte
uitgestrekte Spreewald waar u heerlijk kunt fietsen en wandelen
het leuke stadje Spremberg, gelegen aan de oevers van de Spree
Dresden met o.a. de bekende Semper Opera en de Hofkirche
het nabij gelegen Polen met prachtige dorpjes en mooie natuur
Reisnummer AUTO 17.506, zie www.kras.nl/autol 7506
4-/5-/8-daagse autoreis Noord-Duitsland
073-5 999 999 ma. t/m vr.: 08.30-18.00 uur, za.; 10.00-15.00 uur
Of boek bij één van onze 18 reisbureaus!
4-/S-/8-d»»gte autoreis Duitsland
Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 25/9 t/m 30/3/2007
verblijf in hotel NH Trier, inclusief ontbijtbuffet
aan de Moezel en vlakbij het centrum van de oude stad Trier
o.a. restaurant, bar, overdekt zwembad en parkeergelegenheid
de stad Trier met o.a. stadspoort de Porta Nigra en de Basilika
gezellig winkelen of wandelen door vele pittoreske straatjes
sprookjesachtige middeleeuwse kastelen
de Eifel, prachtig gebied met liefelijke stadjes, glooiende heu
vels en uitgestrekte bossen
Reisnummer AUTO 17.629, zie www.kras.nl/17629
4-/5-daagse autoreis Duitsland
4-/5-/8-daagse autoreis Duitsland
3-/4-/5-daags© autoreis Duitland
Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 3/11 t/m 29/12
verblijf in het Hilton Dortmund**** inclusief ontbijtbuffet
ligt zeer centraal, bij het Westfalenpark en de Westfalenhallen
o.a. bar, restaurant, binnenzwembad, sauna, solarium en fitness
het grootste overdekte winkelcentrum in Oberhausen;CentrO
het 700 jaar oude Lüdenscheid met de ringmuur en het stadhuis
v.a.23 november kunt u fantastisch kerstshoppen op de grootste
en mooiste kerstmarkt van Europa, met meer dan 300 kraampjes
en sfeervolle verlichting en de hoogste kerstboom van Europa
Reisnummer AUTO 73.637, zie www.kras.nl/73637