Nederlands asfaltkartel beboet
Twente Airport hoopt op reddende engel
PZC
Beste bloem en een blik vis
Opmars Aldi en Lidl niet te stoppen
Beleggen of sparen,
dat is uw keuze
21
01 en alle grote bouwbedrijven moeten miljoenen euro's betalen
Pekings pretpark bereidt zich voor op vakantiemassa's
profijt
donderdag 14 september 2006
HAAG - Discountsuper-
Lkten Aldi en Lidï zetten hun
ias in Nederland de komen-
ijjren onverminderd door. De
Ux prijsvechters kunnen
^„1, kwart van de markt
„Uren im hct °Ilko!>en van
tientallen kleine supermarkten
die wegkwijnen in de prijzenoor
log.
Dat is de eerste conclusie van
het Erasmus Food Management
Instituut (EFMI) in een onder
zoek naar de toekomst van dis
counters in Nederland. De prijs
vechters bezitten nu een markt
aandeel van ruim 17 procent.
„Maar ik denk dat dat veel ver
der groeit", aldus onderzoeker
J. Grievink. „Dat komt door de
prijzenoorlog waardoor veel su
permarkten vrij komen." De
Duitse discounters begonnen
hun opmars in Nederland in de
jaren negentig. Hun sobere win
kels met een klein, maar spot
goedkoop assortiment sloegen
aan. Klanten namen de lange
rijen voor de kassa's voor lief en
Aldi en Lidl zagen hun markt
aandeel in tien jaar verdubbe
len. Ook in het geweld van de
prijzenoorlog gedijen zij prima.
„Hun kosten liggen veel lager",
aldus Grievink. GPD
jwrHans Gertsen
BRUSSEL - De Europese Com
missie heeft veertien bedrijven,
naronder Shell en alle grote
Nederlandse bouwconcerns, een
[«ie opgelegd, omdat ze jaren-
ln» verboden prijsafspraken
gakten op de bitumenmarkt.
Bitumen is een grondstof voor
J§ De totale boete bedraagt
mini 266 miljoen euro, de op ze-
jd na hoogste boete ooit door
opgelegd vanwege kar-
Wrorming.
De hoogte van de boete houdt
ro!gens een woordvoerder van
- commissie verband met de
I, emst van de feiten en met de lan-
ïeduur van het bestaan van het
hrtel. Pikant detail is dat Euro-
sees Commissaris Kroes maar
befst veertien jaar, van 1990 tot
Member 2004, lid van de raad
nn commissarissen was van
Ballast Nedam, een van de be-
bouwbedrijven. Uitgere-
Kroes is als commissaris
voor mededinging verantwoor-
cilijk voor het Europese an-
n-karielbeleid.
Verklaring
Tcïgens een verklaring van
Kroes werd ze pas in februari
SM, luttele maanden voor haar
vertrek als lid van de raad van
bmmissarissen van Ballast Ne
dam, op de hoogte gesteld van
het Europese onderzoek. Tot die
ijdwist ze niets van de deelna
me van Ballast Nedam aan het
srtel. In september 2004 trad
e vervolgens aan als Europees
Commissaris voor mededinging.
De benoeming van Kroes wekte
veel weerstand in het
s Parlement. Volgens
mlici zou iemand die jarenlang
zulke nauwe banden met het be
drijfsleven had gehad, niet ge
schikt zijn voor de rol van
scheidsrechter van het Europese
bedrijfsleven. Kroes werd deson
danks benoemd, maar legde wel
schriftelijk vast dat ze zich niet
zou bemoeien met zaken tegen
bedrijven waar ze persoonlijk
bij betrokken was geweest. Vol
gens een woordvoerder van de
Europese Commissie heeft ze
zich daar in het onderzoek naar
het bitumen-kartel aan gehou
den. „Kroes en haar kabinet heb
ben zich niet met het onderzoek
bemoeid en Kroes stemde giste
ren niet mee over het voorstel
om de deelnemers aan het kartel
te beboeten", aldus de zegsman
van de commissie.
De verboden kartelvorming
heeft betrekking op de periode
van 1994 tot half april 2002.
Acht leveranciers van bitumen
en zes afnemers maakten al die
jaren afspraken over prijzen. De
zes afnemers kregen kortingen
die kleinere concurrenten wer
den onthouden. Op die manier
kregen ze een belangrijk concur
rentievoordeel. Tegelijkertijd re
sulteerden de afspraken in hoge-
__1
PEKING - Bezoekers van het pretpark Happy Valley in Peking rij
den mee in de grootste achtbaan van Azië. Het park opende vorige
week zijn deuren en bereidt zich voor op een grote toestroom van
bezoekers, als begin oktober de Chinezen vakantie hebben. Het
park is een geduchte concurrent voor Disney, dat heeft aangekon
digd verscheidene themaparken te willen bouwen, ondanks de te
genvallende bezoekerscijfers in het eerste jaar van Disneyland in
Hong Kong. foto Adrian Bradshaw/EPA
re prijzen van bitumen op de Ne
derlandse markt dan in buurlan
den het geval was. De Neder
landse overheid heeft daardoor
jarenlang veel meer betaald
voor de aanleg van wegen dan
nodig was.
De hoogste boete, 108 miljoen
euro, heeft Brussel opgelegd aan
Shell. Volgens een woordvoer
der van de Europese Commissie
krijgt Shell zo'n zware boete om
dat het om een zeer groot be
drijf gaat en omdat het niet de
eerste keer is dat Shell zich aan
kartelvorming bezondigd heeft.
Bouwbedrijf Bam heeft een boe
te van 13,5 miljoen euro gekre
gen. Bouwconcern Heijmans
moet 17,1 miljoen euro betalen.
Ook de bouwers Dura Vermeer
(5,4 miljoen), Ballast Nedam
(4,65 miljoen), de Hollandse Be
ton Groep (7,2 miljoen) krijgen
een gepeperde rekening. Volker
Wessels Stevin ontving echter
veruit de hoogste rekening van
de bouwbedrijven. Dat bedrijf
moet maar liefst 27,36 miljoen
euro betalen.
Dwarsbomen
Het bedrijf was volgens Brussel
niet alleen een van de initiatief
nemers, maar het deed boven
dien veel moeite om het onder
zoek van de commissie te dwars
bomen. Pas na tussenkomst van
de Nederlandse Mededingings
autoriteit (NMa) en de politie
kregen onderzoekers toegang
tot de administratie van het be
drijf. Bam overweegt beroep
aan te tekenen tegen de boete,
waarvoor het bedrijf in 2003
overigens al geld opzij heeft ge
legd. De boete heeft daarom
geen invloed op de jaarcijfers
over 2006. Shell weet nog niet of
het in beroep gaat tegen de hoog
te van de boete. GPD
MAA verliest deel passagiers
MAASTRICHT - Vliegveld Maastricht-Aachen Airport
(MAA) verliest ongeveer een derde van het aantal passa
giers. Dit is het gevolg van het aangekondigde vertrek
van vliegmaatschappijen de Blue Air en Easyjet.
MAA maakte gisteren bekend dat Easyjet en Blue Air
sinds de komst in april vorig jaar ongeveer 200.000 passa
giers vervoerden, naar Berlijn (180.000 passagiers) en Boe
karest (20.000 passagiers). In totaal stapten vorig jaar
385.000 passagiers in MAA op het vliegtuig. Blue Air
stopt per 29 oktober, Easyjet per 5 januari. ANP
Schiphol beste luchthaven Europa
DEN HAAG - Schiphol is uitgeroepen tot beste luchtha
ven van Europa door het toonaangevende Britse blad
voor zakenreizigers, Business Traveller. Het is voor de
drieëntwintigste keer sinds 1980 dat de luchthaven Schip
hol deze prijs in ontvangst mocht nemen.
Londen Heathrow en de luchthaven van München eindig
den respectievelijk op de tweede en derde plaats. GPD
Omzet uitzendbureaus groeit sterk
DEN HAAG - De omzet van uitzendondernemingen in Ne
derland is in cle weken 29 tot en met 32 (17 juli 2006 tot
en met 11 augustus 2006) met 16 procent gestegen. Dit
heeft brancheorganisatie ABU bekendgemaakt. Het aan
tal gewerkte uren nam toe met 15 procent.
In de voorgaande periode (week 25 tot en met 28) steeg de
uitzendmarkt nog met 19 procent in omzet. Het aantal ge
werkte uren steeg toen met 18 procent. Volgens de ABU
liet de medische sector een stijging zien van 42 procent in
zowel uren als omzet, terwijl de technische sector met 26
procent in gewerkte uren en in omzet steeg. In de admini
stratieve sector stegen de uren met 12 procent en de om
zet met 13 procent. De industriële sector zag de omzet en
uren met 14 procent stijgen. GPD/Novum
Europees betalingsverkeer duurder
DEN HAAG - De grote Europese banken klagen dat het
voorbereiden van één grote Europese markt voor het beta
lingsverkeer veel duurder is dan verwacht. Dat blijkt uit
een studie van management consulting bureau Accenture.
De top-100 van de Europese banken voorspelt dat er
meer dan 3 miljard euro nodig is om alle technische en ad
ministratieve hindernissen op te ruimen zodat de frag
mentatie van het betalingsverkeer verdwijnt.
Het is de bedoeling dat de Europese markt voor betalings
verkeer in 2008 een feit is, en in 2010 helemaal zal zijn in
gevoerd. Volgens de directeur van Accenture Banking,
Noel Gordon, beleeft de Europese betalingsmarkt momen
teel 'een ware revolutie'. GPD
Autopech vaak niet verzekerd
DEN HAAG - Veertig procent van de automobilisten
heeft geen verzekering tegen pechhulp. Ruim tweederde
van de automobilisten wil bij pech binnen een uur gehol
pen worden. Dat blijkt uit onderzoek dat Route Mobiel
heeft laten uitvoeren.
Bij complexe problemen wil zeventig procent van de men
sen gebruik maken van een vervangende auto terwijl de
garage het probleem dan geheel verhelpt. GPD
fmte Airport staat op een
msprong: of het wordt een
kilte luchthaven of het blijft
W-het nu is, een aftands geheel
is een prachtig groen land-
De Schiphol Group heeft
en dat is misschien de
voor het noodlijdende
loor Gerard Smink
- Voor de gelegen-
vormen zij een dubbel, de
CDA-gedeputeerde
'beo Rietkerk en de Enschedese
W-wethouder Erik Helder,
hopen binnenkort de Schip-
Group binnen te halen als
reddende engel van het nood-
jdende Twente Airport. Volgen-
tmaand moet de beslissing val-
m.
'f nationale luchthaven Schip-
zit overvol. De regionale
ichthaven Eindhoven, waarin
t Sckiphol Group een meeder-
eidsbelang heeft, is straks met
vee miljoen passagiers ook vol.
Rotterdam raakt de gren-
de groei. Dus laat Schip-
begerige blikken vallen op
a andere regionale luchtha-
Mie van Twente.
laat zich deaandacht
de Schiphol Group weige
blijkt uit een rondvraag
ider bestuurders. „Het is hart
je spannend", zoals een be
stuurder het formuleert, alsof
het om een voetbalwedstrijd
gaat.
Wat heeft Twente Airport no
dig? In elk geval geld om win
kels en een fatsoenlijke ont
vangst- en vertrekhal te kunnen
bouwen, en om aanloopverlie
zen op te vangen. Een grote spe
ler als de Schiphol Group, in sa
menwerking met banken, pro
jectontwikkelaars en andere
luchthavens, kijkt niet op een
paar miljoen euro meer of min
der. Maar dan zullen Rijk, pro
vincie en gemeenten ook moeten
bijspringen, bijvoorbeeld door
de aanleg van een extra afslag
vanaf de Al naar het vliegveld.
De Schiphol Group lijkt de eni
ge die Twente Airport kan red
den en kan er als enige voor zor
gen dat voldoende vliegtuigen
de luchthaven zullen aandoen.
Eerder is becijferd dat er rond
de 1,5 miljoen passagiers nodig
zijn om uit de kosten te komen.
Dat betekent dat op termijn
zo'n vijftig tot zestig vliegtuigen
per dag moeten landen en opstij
gen.
Rietkerk en Helder moeten
Schiphol duidelijk maken wat
Twente Airport kan bieden. Dat
is, na zeer forse investeringen
de eerste jaren, winst op de wat
langere termijn. Schiphol zal
echter geen tien jaar willen
wachten met het maken van
winst.
Een andere belangrijke vraag is
hoe de rijksoverheid, die voor
75 procent aandeelhouder is van
Schiphol, zich zal opstellen. Er
is steeds gesproken over een me-
gadeal tussen het Rijk, de pro
vincie Overijssel en Twente
waarbij het vliegveld gratis of
voor weinig geld beschikbaar
wordt gesteld aan de gemeente
Enschede. Diverse departemen
ten moeten meewerken, ook fi
nancieel. Dan gaat het om de fi
nanciering van innovatieprojec
ten en natuur- en landschapsver
sterking. GPD
Schiphol Group lijkt de enige die Twente Airport nog kan redden.
foto Carlo ter Ellen/GPD
r klopt iets niet aan de redenering,
krijg er maar eens vat op. Ik
exportmanager van de con-
wnfabriek Ortiz in het noorden van
Ortiz stuurt blikken vis de hele
.d over. Maar niet naar Duitsland,
wet naar Nederland. Redenering
J de exportmanager: dat komt door
II en Aldi.
1 js niet zomaar vis die Ortiz in blik-
'doet, het zijn geen dertien blikken
dozijn, het is tonijn, in hele stuk-
Ln het zijn niet zomaar hele stuk-
zoals er wel meer worden inge-
d-Deze zijn boterblank. Tonijnen-
Sis donkerrood, of, als het bewerkt
lel k°olmonoxide, helderrood. Maar
tonijnensoort die daar niet
doet. In Spanje wordt hij Boni-
el Norle genoemd. Er zijn ook boni-
-cen wat klein uitgevallen tonijn -
food vlees, maar deze is wit van
'en. Mooi meegenomen: de bonito
net noorden wordt op de minst mi-
lieubezwaarlijke wijze gevangen in de
Golf van Biskaje, met een haak aan een
hengel. Behalve in Spaanse winkeltjes
met een eigen importlijntje is Bonito
del Norte van Ortiz nergens in Neder
land te koop.
Toch gaat dit stukje niet over blikken
vis, maar over pannenkoeken. En over
de redenering van de Spaanse blikjes
visventer. Het is, denkt hij, niet simpel
weg inkoopbeleid van supermarkten
dat er geen toptonijn in blik in de win
kels ligt, het zit dieper.
Door alsmaar de goedkoopste te zijn
hebben Lidl en Aldi en andere zoge
noemde discounters consumenten ge
wend aan lage prijzen en afgeleerd om
op kwaliteit te letten. De blanke tonijn
van Ortiz is van goede kwaliteit en de
blikken zijn in Spaanse supermarkten
dan ook duurder dan andere visconser-
ven. Nederlanders begrijpen opvallen
de prijsverschillen niet meer, zegt Span
je, daarom kunnen we ze niet bereiken
met onze goede spullen.
Klopt dat? Nee, het klopt niet helemaal
of helemaal niet. Er is wel iets loos,
maar ik zou er niet in het wilde weg
een supermarkt om durven uitschei-
Duurder, maar door Nederlanders niet
op waarde geschat, tonijn in blik van
een betere kwaliteit. foto GPD
den. Er is iets verloren gegaan. We zijn
alle warenkennis kwijtgeraakt. Wat we
voorheen van huis uit meekregen is he
lemaal weg. Hoe dat komt is de vraag.
Neem pannenkoeken. Op een dag was
er Koopmans pannenkoekenmix. Moe
der was er blij mee, gek genoeg vooral
om de mooie egale kleur van de pannen
koeken. Die kwam van de suiker in het
mengsel. Nederland leerde wennen aan
dezelfde smaak Tefalpannenkoeken uit
een doosje kant en klare mix. Als je nu
de visite een pannenkoek voorzet, ge
maakt van bloem, eieren, melk, wat wa
ter en een snuf zout uit, in boter gebak
ken, wek je sensatie en smeekt de visite
om je geheime recept. Ik bakte tijdens
de kermis in het dorp waar ik woon
(één draaimolen) honderden poffertjes.
Voor de kinderen. Maar ouders en
opa's smeekten of ze er ook wat moch
ten, zo ongewoon lekker. Ongewoon?
Geen poffertjesmix, maar bloem, eie
ren, melk, water, wat zout en gist.
Maar welke bloem? In alle Europese
landen behalve Nederland wordt nog
onderscheid gemaakt in supermarkten.
Voor brood, gebak, pizza en pasta zijn
er verschillende varianten van meel en
bloem. In Nederland zijn er hooguit ver
schillende merken, maar alle witte tar
webloem is zo ongeveer hetzelfde en op
de verpakking staat niks waar je wijzer
van wordt. En je kunt het niet meer
aan je oude opoe vragen die nog de huis
houdschool gedaan heeft.
Duurder is misschien wel beter, maar
hoe moet je dat weten en meten? Vraag
het allochtonen, afkomstig uit
Noord-Afrika en Turkije. Dat zijn nog
koekenbakkers die kwaliteiten van
bloem kunnen onderscheiden. Voor goe
de tarwebloem maken ze een omweg.
De beste bloem, zeggen Turkse en Ma
rokkaanse vrouwen en een enkele man,
koop je bij Aldi en Lidl. En dat daar
een kilo nog geen twee dubbeltjes kost
heeft er niets mee te maken. Klopt dat?
Wouter Klootwijk
door Jasper van de Kerkhof
Beleggen in aandelen kan
leuk en lucratief zijn. Par
ticulieren weten de weg naar
de beurs weer te vinden nu
de koersen al een tijdje ge
staag klimmen. In de eerste
helft van dit jaar is voor het
eerst sinds 2000 het aantal
particuliere beleggers toege
nomen, tot anderhalf mil
joen.
Wie zijn geld op een spaarre
kening zet, ontvangt rente.
Die bedraagt op dit moment
ongeveer 3 procent, bij de
ene bank iets meer dan de an
dere. Rente-inkomsten laat
de fiscus met rust, maar de
waarde van de spaarrekening
wordt aangemerkt als vermo
gen en wordt in box 3 met 1,2
procent belast.
Het mooie van sparen is dat
vermogen groeit zonder dat
je er iets voor hoeft te doen of
enig risico loopt. Het nadeel
is dat het niet erg opschiet.
Echt rijk zult u van sparen
niet worden. De afgelopen ja
ren woog de rentevergoeding
minus de belasting nauwe
lijks op tegen de inflatie.
Beleggen in aandelen is een
interessant alternatief. De
kans is zelfs zeer groot dat,
misschien ongemerkt, een
deel van uw vermogen al in
aandelen zit. De 'spaarpot'
voor uw pensioen wordt na
melijk belegd, deels ook in
aandelen.
Met een aandeel koopt u een
deel van een onderneming.
Koopt u één aandeel Shell,
dan mag u zich dus een ietse
pietsie eigenaar noemen van
dat miljardenconcem. Gaat
het goed met Shell, dan profi
teert u; de waarde van het
aandeel (koers) zal stijgen en
u krijgt een deel van de winst
in de vorm van dividend.
Koerswinst is onbelast, divi
dend wordt belast met 25 pro
cent (wordt waarschijnlijk 15
procent). Net als de spaarre
kening moet ook de waarde
van uw aandelen worden op
gegeven in box 3 en belast te
gen 1,2 procent (met een
drempel van 19.522 euro).
Anders dan bij sparen staat
het rendement vooraf niet
vast. Wie nu 10.000 euro in
aandelen steekt heeft over
dertig jaar een euroton, als
de geschiedenis van de afgelo
pen dertig jaar zich herhaalt.
Maar u weet: 'Resultaten uit
het verleden bieden geen ga
rantie voor de toekomst'. Hoe
wel aandelen op lange ter
mijn veel hogere rendemen
ten opleveren dan sparen of
obligaties, kan de beurs mor
gen zomaar instorten. Als u
dan vandaag heeft gekocht,
bent u de pineut.
De eerste vraag die u zich
moet stellen als u overweegt
in aandelen te stappen is dan
ook: 'ben ik een belegger?'
Neemt u meer risico voor lief
in ruil voor een potentieel ho
ger rendement, en slaapt u
ook nog rustig als het stormt
op de beurs? Kunt u deze
vraag niet volmondig bevesti
gend beantwoorden, dan is
beleggen niets voor u. Geld
weegt nooit op tegen uw ge
zondheid.
Vervolgens moet u nagaan of
u künt beleggen. Hebt u een
kapitaaltje achter de hand?
Dat hoeft heus niet zoveel te
zijn, met een paai- duizend eu
ro komt u een heel eind. Wel
is het van belang dat u het
geld de eerstkomende tijd
niet nodig heeft, want verant
woord beleggen is doorgaans
een kwestie van lange adem.
Beleg nooit met geleend geld.
U moet dan eerst de debetren
te terugverdienen en het is
een gegarandeerd recept,voor
een slechte nachtrust.
Bent u het type belegger en
heeft u er de middelen voor,
dan rest de vraag of u er ook
tijd en moeite in wilt steken.
Sommige beleggers zitten da
gelijks uren achter hun com
puter om de stand van zaken
bij te houden, andere kopen
aandelen en kijken er pas ja
ren later weer naar om.
Actief beleggen vereist veel
tijd én kennis. U moet inspe
len op veranderingen van de
rentestand, bedrijfsnieuws,
economische cijfers, politieke
gebeurtenissen en ga zo maar
door. Is dat niets voor u, dan
bent u beter af met een aande
lenfonds waarvan de banken
er talloze aanbieden. De
bank belegt dan voor u, zo
dat u profiteert van hun ex
pertise en een doorgaans bete
re spreiding van uw beleggin
gen. GPD
