Kerk verliest monopolie op God
Malkin hoopt debat uit te lokken
Five fingers moet mensen inspireren met elkaar van gedachten te wisselen
ij 'doorHenkPostma
w 0it geloofde de Zeeuw in Nehalen-
ies Unia. daarna in de kerken, en
straks kopen we religie in bij de super-
r markt. Dat zou je kunnen concluderen
m lezing van het rapport waarmee
bet Sociaal en Cultureel Planbureau
l& (SCP) afgelopen week voor de dag
is. kwam: als het zo doorgaat met de ont-
e< kerkelijking is straks nog maar tien
t, proccnt van de Nederlanders
rooms-katholiek. en nog maar vier pro-
I cent protestant of gereformeerd.
tfi Terwijl de kerken leeglopen, groeit
fe jet geloof, zowel binnen als buiten de
;u berk. Steeds meer Nederlanders zijn
[ervan overtuigd dat wonderen be-
!R slaan, dat er leven is na de dood, en
■ii dat de hemel reëel is. De moderne gelo-
t vige 'gelooft van alles, als het maar
rs owiets bovennatuurlijks gaat', condu
it? deert het SCP-rapport 'Godsdienstige
'veranderingen in Nederland',
a De kerken blijken steeds minder aan
4 die behoefte te voldoen. Nederland
is- was door de eeuwen heen een land van
Ontkerkelijking
!-
1 protestanten en gereformeerden. Over
njftien jaar. voorspelt het SCP, is hun
aantal teruggelopen tot een vrijwel te
verwaarlozen minderheid: vier pro
cent van de bevolking. Ze worden dan
in aantal overtroffen door de moslims,
die goed zijn voor acht procent. De
rooms-katholieke kerk komt daar,
met een terugloop naar tien procent,
'nog net bovenuit.
De kerken die in 2004 opgingen in de
Protestantse Kerk in Nederland
(PKN) verloren de afgelopen kwart
eeuw al bijna de helft van hun leden.
De komende jaren krimpt die aanhang
nog sneller. Bij de PKN zijn ze er be
hoorlijk van geschrokken. Maar, rea
geerde scriba B. Plaisier: „De kerk
leeft niet van statistieken, maar van
de Geest." En die stoort zich niet aan
de waan van de dag.
Steeds meer mensen hechten aan een persoonlijke geloofsbeleving, zoals in de hindoe-gemeenschap. De moderne gelovige, stelt het Sociaal en Cultureel Planbu
reau, 'gelooft van alles, als het maar om iets bovennatuurlijks gaat'.
In Zeeland zal het zo'n vaart niet lo
pen. Volgens het SCP-rapport neemt
de leegloop van de kerken minder dra
matische vormen aan in grotere pro
vincieplaatsen als Vlissingen, Middel
burg, Goes en Terneuzen. Die zouden
zelfs de 'bolwerken' kunnen worden
van waaruit de kerken opereren.
Zeven jaar geleden al bleek uit een en
quête van deze krant dat Zeeuwen
trouwere kerkgangers zijn dan menig
een veronderstelde. Rond de eeuwwis
seling noemde nog zo'n zestig procent
van de Zeeuwen zichzelf belijdend lid
van een kerk. In Nederland rekende
eenzelfde percentage zich destijds al
tot de onkerkelijken. En om nog een
andere graadmeter uit het PZC-onder-
zoek op te diepen: in Zeeland ging nog
zeventien procent van de bevolking ie
dere zondag naar-de kerk, in Neder-
1 and.twaalf procent.
Terwijl de grote christelijke kerken
snel terrein verliezen, neemt niet al
leen het aantal moslims en hindoes
toe, maar bloeien ook de kleine, vaak
lokaal gebonden evangelische gemeen
ten. Daarnaast hechten steeds meer
mensen waarde aan 'paranormale' ver
schijnselen als gebedsgenezing, wonde
ren, toekomstvoorspellingen en ande
re niet geïnstitutionaliseerde vormen
van geloof.
De moderne gelovige zit niet meer pas
sief in de kerk, maar is actiever betrok
ken bij het geloof. Dat merkt ook re-
giohoofd B. van Noord van het Protes
tants Dienstencentrum Zeeland. „We
zien het ledental wel teruglopen, maar
lang niet zo snel. Een kwart eeuw gele
den gingen veel mensen nog wekelijks
naar de kerk. Dat ligt nu anders. Maar
er is een harde kern van mensen die
nauw bij de kerk zijn betrokken. Die
is eerder gegroeid dan teruggelopen.
Leden zijn tegenwoordig veel vaker
als vrijwilliger actief."
De Zeeuwse deken van de rooms-ka
tholieke kerk, P. van Hecke, meldt dat
het ledental in Zeeland de laatste ja
ren niet verder terugloopt. „Een deel
is zelfs actiever bij de kerk berokken
geraakt. Maar hij constateert wel dat
die harde kern sterk vergrijst. „Het
zijn in hoofdzaak 50-plussers. Wan
neer we als kerk geen nieuwe paden
gaan bewandelen, zou het SCP gelijk
kunnen krijgen. We hebben ons te
lang naar binnen gericht. We staan nu
voor de opdracht met nieuwe activitei
ten aan te sluiten bij wat de mensen in
deze tijd ten diepste aanspreekt. De
kern blijft de bijbelse boodschap en
de persoon van Christus. Maar de
vorm die je daar aan geeft, kan veran
deren, zoals in de rooms-katholieke
kerk in voorbije eeuwen vaker is ge
beurd."
woensdag 13 september 2006
Koperdieven slaan toe in Goes
GOES - Koperdieven hebben Goes ontdekt. Na de aan
houding vorige week van een man die koper had gestolen
aan de Nieuwstraat, zijn afgelopen weekeinde aan de Li-
vingstoneweg een blimsemafleider en een deel van een
bliksemafleider meegenomen. De gestolen stukken blik
semafleider, waarvan er één van een dak is gehaald, zijn
goed voor ongeveer honderdvijftig meter koperdraad. De
koperprijs ligt hoog.
Proef verwerking Japanse oesters
YERSEKE - Waarvoor kunnen schelpen van verwilderde
Japanse oesters nog worden gebruikt? Drie bedrijven in
Yerseke gaan dit onderzoeken: Van der Endt-Louwerse
BV, Endy BV en Prins Dingemanse BV. Van der Endt-
Louwerse produceert uit schelpen onder meer oester- en
zeeschelpengrit als toevoeging voor pluimveevoeders. En
dy maakt supplementen voor voeding van onder meer hon
den, katten, paarden en duiven. Voor de onderzoeken
wordt gebruikgemaakt van eerder dit jaar door de Zeeuw
se mosselvloot opgeviste verwilderde Japanse oesters die
zijn verplaatst naar stortlocaties in de Oosterschelde. Het
is belangrijk om voor de oesterschelpen een economische
toepassing te vinden, omdat alleen dan het verwijderen
van de grote hoeveelheid verwilderde oesters in de Ooster
schelde financieel mogelijk is.
Regionale satelliet-tv gaat door
DEN HAAG - Eind november kan Omroep Zeeland zijn
programma's definitief via de satelliet uitzenden. Tijdens
een stemming in de Tweede Kamer over het wetsvoorstel
dat dit mogelijk moet maken, waren gisteren PvdA, SP,
GroenLinks en ChistenUnie tegen. Zij zijn niet tegen de
doorgifte van regionale televisieprogramma's via de satel
liet, maar wel tegen de jaarlijkse bezuiniging van 11 mil
joen euro op de publieke omroepen die ermee gepèard
gaat. Niet alleen wordt het op 27 november mogelijk Om
roep Zeeland via de satelliet te ontvangen, vanaf die dag
is de etherontvangst van Nederland 1, 2, en 3 en de regio
nale omroepen via de analoge 'harkantennes' verleden
tijd. De ethertelevisie wordt dan digitaal. Mensen in het
buitengebied, die geen kabel of schotel hebben, moeten
dan een digitale ontvanger van 30 tot 50 euro aanschaffen
om de programma's van deze omroepen te kunnen zien.
Opleiding afgestemd op bedrijven
TERNEUZEN - Het Zeldenrust-Steelantcollege in Ter-
neuzen zet samen met vijf bedrijven in Zeeuws-Vlaande-
ren een nieuw onderdeel op van het vak Technologie.
Dow, Yara, Outokompu, Cargill en Zuid-Chemie, ROC
Westerschelde, het Zeldenrust-Steelantcollege en het
Platform Technologie Nederland stellen gezamenlijk de
inhoud van de nieuwe module procestechniek vast. De op
leiding moet aansluiten bij de behoeften van het bedrijfs
leven. Het vak Technologie is computergestuurd en de
leerlingen krijgen hun leerstof digitaal aangeleverd. Zij
loggen in bij virtuele bedrijven zoals een machinefabriek
en krijgen problemen uit de beroepspraktijk voorgelegd
die ze alleen of in groepsverband moeten oplossen. Vanaf
2007 komt er een virtuele Zeeuws-Vlaamse fabriek bij,
waarbij de nadruk ligt op procestechniek. De module pro
cestechniek is gericht op de Zeeuws-Vlaamse bedrijven
en heeft als doel, leerlingen in een vroeg stadium kennis
te laten maken met alle toepassingen van dit vak.
dis Spijkerbroekenpremière
ie publieksopening van festival
Film by the Sea in Vlissingen,
vordt zaterdag 'Five fingers'
an de Amerikaanse regisseur
Laurence Malkin vertoond. De
flm ts deels in Zeeland opgeno
men.
.door Jasper Harthoorn
MIDDELBURG - Ieder karak-
ttr speelt in eigen ogen een hel
denrol in Five fingers. Maar wie
njn nou eigenlijk de echte hel
den? Regisseur Laurence Mal
kin probeert die discussie aan te
zwengelen in zijn psychologi
sche thriller.
Xjan Phillippe voelde zich niet
'raak zo tot rust komen als in
Zeeland. De bekende Ameri
kaanse acteur (van onder ande
re Cruel intentions en I know
that you did last summer)
Sprint samen met Oscar-winna-
.res Reese Witherspoon (voor
haar rol in Walk the line als
wouw van Johnny Cash) een
ran de bekendste Hollywood-
bppels van dit moment. Zijn
rol als de Nederlandse idealist
Marlijn gaf hem de kans om
voor een paar weken verlost te
"Ojn van de immer aanwezige pa
parazzi.
Malkin: „Ryan was erg onder de
jwruk van Nederland en Zee-
™d in het bijzonder. Hij kon
öndelijk even relaxen en zich
volledig focussen op het acte-
'"n 2° heeft hij op eigen bewe-
sMgeen paar weken in Amster
dam doorgebracht om Neder-
jands te leren en zich een Neder
landsaccent aan te meten."
Net als Phillippe raakte Malkin
snel onder de indruk van de
Wene rust die over Zeeland
J)d te hangen. Flashbacks die
£cn afspelen in Zeeland krijgen
n ook een belangrijke rol in
ff film. Plaatjes van de dijk bij
nestkapelle, de Markt in Mid-
e'burg, het strand bij Kaap-
n en de kering bij Neeltje
der aantrekkelijk is voor de mas
sa. Iemand als Laurence Fish-
burne (bij velen bekend door
zijn rol als Morpheus in alle Ma
trix-films) heeft puur zijn naam
aan de film verbonden omdat
hij het script zo goed vond."
Het was de eerste keer dat Mal
kin het voorrecht had om te wer
ken met acteurs van het kaliber
Fishburne. „Laurence geeft al
tijd perfect filmmateriaal, ook
als hij niet spreekt. Veel acteurs
spelen hun rol alleen vocaal,
maar hij is zich er goed van be
wust dat stilte vaak veel meer
zegt. Dat is het verschil tussen
een goede acteur en de absolute
top."
Naast de internationaal geves
tigde namen speelt de Neder
landse actrice Touriya Haoud
(vriendin van Martijn) een bijrol
en komt ook Isa Hoes nog even
in beeld. Het is niet de eerste
keer dat Malkin met Nederlan-
ders werkt. In zijn filmdebuut
Soul assassin (2001) speelden on
der anderen Derek de Lint en
Antonie Kamerling een rol.
Malkin vindt het jammer dat hij
geen echte Nederlander kon ge
bruiken om Martijn te spelen.
„We zijn erg blij met Ryan. Hij
is een geweldige acteur en hij
heeft veel moeite in het karak
ter Martijn gestoken. Ook voor
het financieren van de film was
het casten van Ryan een succes.
Het is wel jammer voor iemand
als Antonie, want de rol was
hem op het lijf geschreven."
Voor Malkin is het te hopen dat
Five fingers beter wordt ontvan
gen dan Soul Assassin, dat stevi
ge kritiek kreeg te verduren en
in Nederland als flop wordt be
schouwd. „Ik neem de recensen
ten niets kwalijk, het is hun
taak om de film te beoordelen.
Zij hebben alle recht om de film
af te kraken. Waar ik wel moei
te mee heb is de manier waarop
journalisten in de nieuwssector
de film als een flop hebben neer
gezet. Soul Assassin is in 96 lan
den te zien geweest en voor een
kleine film was het een succes.
Je kunt een film niet alleen be
oordelen op het aantal bezoe
kers, maar je moet ook meewe
gen op hoeveel schermen de film
te zien is en met welke films hij
moet concurreren. Zo kwam
Soul Assassin tegelijk uit met
Planet of the Apes, een miljoe
nenproductie. Die films kan je
qua budget niet naast elkaar leg
gen, dat is appels met peren ver
gelijken."
Malkin hoopt het Nederlandse
publiek te overtuigen met Five
fingers, maar heeft nog geen ze
kerheid dat de thriller in de Ne
derlandse bioscopen te zien zal
zijn. „Dat is nog afwachten. We
hopen dat kleinere bioscopen,
zoals Schuttershof in Middel
burg, interesse hebben in de
film. De grotere bioscopen zul
len sneller kiezen voor de geijk
te Hollywoodfilms. Films zoals
deze moeten het publiek voor
zich winnen.
De regisseur is ervan overtuigd
dat alle ingrediënten in de film
aanwezig zijn om het juiste pu
bliek te vinden. „Five fingets is
een film met een boodschap,
maar niet belerend. Het gaat ver
der dan de hersenloze Hol
lywoodpulp, maar is wel dege
lijk entertaining. Er spelen heel
goede acteurs in die goede ka
rakters neerzetten. Deze film is
voor mensen die kritisch ia het
leven staan en houden vah een
goede discussie."
'Five fingers' tijdens Film bu'. the
Sea (bioscoop CineCity, Vlissin
gen): zaterdag 16 september om
19.00 uur in drie zalen (Spijker
broekenpremière), zondag 17 sep
tember om 17.00 uur en zondag 24
september om 13.00 uur.
nist Martijn naar Marokko om
een voedselprogramma te star
ten voor kinderen. Kort nadat
hij zijn Britse gids Gavin (Colm
Meaney) heeft ontmoet, worden
de twee ontvoerd door terroris
ten. Ze worden geblinddoekt en
met riemen vastgebonden aan
stoelen wakker in een verlaten
warenhuis. De ontvoerders, ge
leid door Ahmat (Laurence Fish
burne), zijn sceptisch over Mar-
tijns motieven en onderwerpen
de Nederlander aan fysieke en
mentale martelingen.
Goed en fout
Met Five fingers probeert Mal
kin mensen stil te laten staan bij
wat er tegenwoordig in de we
reld gebeurt. „Alles wordt
zwart-wit weergegeven, is on
derverdeeld in 'goed' en 'fout'.
Wat we moeten leren is om een
zaak in meerdere perspectieven
te zien. Alleen op die manier
kunnen we de ander begrijpen.
Hoe komt iemand ertoe om zich
zelf op te blazen? In welke om
standigheden verkeert hij? Om
tot een betere wereld te komen,
moeten we de mentaliteit van
andere mensen leren te begrij
pen en van daaruit met oplossin
gen komen. Op die manier kun
nen we het geweld verminde
ren"
Zo is Five fingers op verschillen
de manieren te bekijken. Alle ka
rakters in de film denken vanuit
de juiste intenties te handelen.
„Intenties zijn vaak puur en
goed, maar kunnen leiden tot
slechte dingen. Zo vond ik het
mooi om te zien hoe waardig de
Amerikaanse bevolking na de
aanslagen op het World Trade
Center de draad weer oppakte.
Het begon met patriottisme, het
beschermen van Amerika. Dat
schiep een enorme eenheid on
der de mensen. Het is jammer
dat de Amerikaanse regering
misbruik heeft gemaakt van die
goede wil voor haar eigen doel
einden."
Het is de ideologische bood
schap die ervaren acteurs als
Phillippe, Fishburne en Meaney
deed besluiten mee te werken
met de film. Geld was namelijk
nauwelijks voorhanden. „Het is
geen 'Hollywood-blockbuster',
zoals Pirates of the Caribbean.
De film is donkerder en heeft
minder actie, waardoor het min-
bij nader inzien
Jans schieten voorbij.
De regisseur kwam dankzij
vriendin Annemarie Stroo en
haar familie in aanraking met
de provincie. „Wat me opviel
was de kalmte en de puurheid
van de omgeving. Een enorm
contrast met het geheime waren
huis waai" het grootste deel van
Five fingers zich afspeelt."
In de low-budgetfilm reist de
idealistische Nederlandse pia-
Laurence Malkin keert zich nadrukkelijk af van het Hollywoodprincipe: „Deze film is voor mensen die
kritisch in het leven staan en houden van een goede discussie." foto^Lex de Meester
Bij het artikel 'Kijk op kunst van Zeeuw
se en Belgische kunstenaars', over de
expositie in galerie Esprit in Clinge
(PZC van dinsdag 12 september), is een
verkeerde foto geplaatst. Het speel
de schilderij is dan ook niet, zoali?ln het
onderschrift stond, van Dick vgte Bie-
men. V
Ryan Phillippe krijgt het zwaar te verduren als de Nederlandse idealist Martijn in Five Fingers.
