Cello en piano vertolken
Britse nieuwe muziek
PZC
Nieuw werk heeft tijd nodig
Rajhans
overbrugt
werelden
23.
D:
woensdag 13 september 2006
)e Vlaamse musicus en com
ponist Hans Vermeersch
-.~~1-Tnr(rron H to vnnr—
-yM veeizeggenae voor
re 'Hans' betekent 'zwaan
het land waannee hij
muzikaal gezien zo ver
at voelt Tegelijkertijd is de
„ok verbonden met
Aderen, in het bijzonder
stad Brugge.
jij naam overbrugt dus twee
galden, net als zijn muziek. In
SI richtte Vermeersch het Raj-
Orchestra op, waarin India
nen Europese muziektradities
jjeenkomen Zijn voornaam
lit ook weer door in de naam
het orkest. Daarbij staat
ajvoor koning, Rajhans is dus
t .Koninklijke Zwaan, het he-
e ene voertuig van de Hindoe-
idlly-gD"
gmeersch reist met zijn gezel-
ïiap over de wereld. Het toer-
jthema voor dit jaar alleen al
ameldt concerten in Londen,
Parijs, Rome, Polen, Litouwen,
oeweit en Mongolië. Het enige
jwrciene optreden in Neder-
fed is zaterdag in Cadzand, op
jteodiging van de Stichting We-
Idvredesvlam.
ei Rajhans Orchestra brengt
feüase muziek in een Europese
UHitext. met zowel westerse als
aditioneel oosterse instrumen-
ai. Vermeersch is verantwoor-
dijk voor de composities, maar
tij werkt daarbij nauw samen
KI de uitvoerende musici, af-
Knstig uit diverse windstre
ks. Daarbij houdt hij ook na-
rukkelijk rekening met de sa
menstelling van het publiek. De
omponist heeft ooit gezegd dat
ij zich daarbij een chef-kok
van een internationaal hotel
Kit. „Je moet altijd goed in de
[•ten houden voor wie je kookt,
iet te pittig? Niet te vet?"
Et: multiculturele gezelschap
peelt tevens regelmatig in klei
de bezettingen, maar dan on-
Serde naam Rapid Deployment
Jonsort. Dat gebeurt ook ko-
end weekeinde in Cadzand.
Het uitgedunde orkest, met
aximaal zeven mensen, heeft
iverse programma's op het re-
moire. In Zeeland brengt het
fiiziefc rond Mahatma Gandhi.
ïandhi speelde zelf geen instru
ct, maar muziek was wel be-
angrijk in zijn leven.
lagindeling
let programma van Rapid De-
loyment Consort volgt een dag-
ideling, met een morgen, een
ïddag, een avond en een
acht.
harmee weerspiegelt het tege-
jkertijd de vier episodes in het
aven van een mens.
let orkest beschrijft op muzika-
wijze de vier bedrijven van
Gandhi's leven (1869-1948), met
tjonge jaren in India, het ja-
enlange verblijf in Zuid-Afrika
vaar hij strijd voerde tegen de
iderdnikking van de Indiërs,
fcterugkeer in 1914 naar het va-
larland waar hij vooropging in
Ie grotendeels geweldloze Indi
te onafhankelijkheidsstrijd
o, ten slotte, het bereiken van
8e onafhankelijkheid in 1947.
let jaar erop werd Gandhi ver
word.
Rolf Bosboom
teelc rond Mahatma Gandhi, ver-
At door Rapid Deployment Con-
tit,zaterdag in de hervormde kerk
wCadamd. Het programma begint
wee musici van for
maat staan morgena
vond in de Grote
Kerk in Veere. Cellist Rohan
de Saram, voormalig lid van
het befaamde Arditti Quar
tet, en pianiste Noriko Kawai
brengen een volledig Engels
programma.
Bij de buurman is het gras al
tijd groener. Voor de heden
daagse muziek lijkt dat echter
niet te gelden. Meestal zoekt het
Nederlandse muziekleven het
juist nog verder dan het aan
grenzende tuintje. Nieuwe mu
ziek uit buurlanden Duitsland
en België is op onze podia nau
welijks tot niet te horen. Vanuit
Engeland klinkt vrijwel uitslui
tend het werk van een beperkt
aantal componisten onder wie
Michael Nyman en Benjamin
Britten. Wat daar verder ge
beurt, komt niet vaak het Ka
naal over.
Het concert van morgenavond
in (of moet je zeggen: op) het Mu-
ziekPodium Zeeland licht een
tipje van de sluier op. Rohan de
Saram en Noriko Kawai beper
ken zich tot het Engeland van
de vorige eeuw. Benjamin Brit
ten mag natuurlijk in een derge
lijk programma niet ontbreken.
Zijn Sonate in Cfor cello and
piano, in 1960 door Britten ge
schreven voor de grote cellist
Mstislav Rostropovich, fungeert
zelfs als finale van het eoncert.
Componist Frank Bridge tekent
voor de opening van het pro
gramma, ook met een Sonate for
cello and piano. Bridge is van de
eerste helft van de twintigste
eeuw. Schreef hij voor de Eerste
Wereldoorlog nog een soort laat-
romantische muziek, daarna
sloot hij zich meer aan bij de
avant-garde van het continent.
De dramatische Sonate ont
stond tussen 1913 en 1917 en
geeft dus mooi de wending in
zijn werk weer.
Tussen Bridge en Britten staat
moderner werk van de compo
nisten James Dillon en Giles
Swayne. Van de eerste klinken
Cellist Rohan de Saram
twee stukken, delen uit The
Book of Elements voor piano en
Parjanya Vata voor cello. Dillan
is een autodidact, die van alles
en nog wat studeerde behalve
muziek.
Misschien is het wel een voor
deel want het geeft hem blijk
baar de vrijheid om in zijn mu
ziek uiteenlopende invloeden zo
als Schumann, Bartok, volksmu
ziek en rock te verwerken.
De zestigste verjaardag van Gi
les Swayne, in Nederland vrij
wel onbekend, werd afgelopen
juni in Engeland uitbundig ge
vierd met een hele serie concer
ten, waaronder de première van
zijn Sonate for cello and piano.
Die komt morgen niet aan bod.
foto Keith Wynn
In plaats daarvan Swaynes Four
Lyrical Pieces for cello and pia
no uit 1970.
Douwe Eisenga
Cellist Rohan de Saram en pianiste
Noriko Kawai brengen een volledig
Engels programma, morgenavond in
de Grote Kerk in Veere. De aanvang
is om 20.00 uur.
Nieuw, nieuwer, nieuwst. In
een onstilbare zucht naar
kersverse composities kondigen
programmeurs en uitvoerders
van hedendaagse muziek de
nieuwe werken luidkeels aan
als wereldpremière.
Publicitair zou het misschien
wel eens veel beter kunnen zijn
om te spreken van een demière.
'Dames en heren, als u dit ge
weldige stuk wilt horen, moet u
vanavond komen, want na dit
concert gaat de compositie voor
eeuwig de la in', zou dan de
boodschap kunnen zijn. Het
gros van de hedendaagse mu
ziek wordt na een paar eerste
uitvoeringen nooit meer ge
speeld. Het in 2005 opgerichte
ensemble Nieuw Amsterdams
Peil wil daar verandering m
aanbrengen. De pianist Gerard
Bouwhuis, een van de mensen
die aan de wieg staat van het ge
zelschap, heeft als voorhoedelo
per in de nieuwe muziek talloze
premières gespeeld. Hij weet
dus als geen ander dat veel mu
ziek tekort wordt gedaan. „Na
tuurlijk moeten er nieuwe stuk
ken blijven komen, maar het is
erg belangrijk dat de goede
stukken vaker worden ge
speeld. Nieuw werk heeft tijd
nodig om te groeien, zowel bij
de musici als het publiek. Wij
willen dat de beste muziek uit
de twintigste eeuw tot het reper
toire gaat horen." Het ensemble
kiest de stukken in onderling
overleg. Voor zondagmiddag
zijn dat de componisten Claude
Vivier, György Ligeti, Arnold
Schönberg en de Nederlanders
Louis Andriessen en Guus Jans
sen.
Bouwhuis: „Er is in feite maar
één criterium. We spelen de mu
ziek waar we zelf opgewonden
van worden. Daarbij putten we
uit de hele twintigste eeuw, dus
uit de enorme waaier van stij
len die er geweest is. Geen en
kel programma heeft een rode
draad, behalve dan misschien
dat het alleen maar keigoede
stukken zijn."
Het elfkoppige ensemble is van
hoog niveau. Naast Bouwhuis
zijn bijvoorbeeld klarinettist
Lars Wouters van den Oudenwe-
ijer en hoboïste Pauline Oosten
rijk van de partij. Volgens
Bouwhuis zijn het allemaal fa
natieke kamermuziekspelers.
„Voor sommige composities re
peteren we ons helemaal suf.
Als wij het goede muziek vin
den en we brengen het met deze
gedrevenheid, dan moet er een
groter publiek voor te vinden
zijn."
Douwe Eisenga
Het ensemble Nieuw Amsterdams
Peil vertolkt hedendaagse muziek
van de twintigste eeuw, zondag van
af 15.30 uur in de Grote Kerk van
Veere.
13 t/m 19 september
WOENSDAG
Poppentheater
Poppentheater Sim Bolus presenteert Joris en Reuzeneus.
Joris gaat naar zijn tante om te logeren. De tocht voert door
het Grote Bomen Bos, waar hij enkele dieren ontmoet die
doodsbang zijn voor Reuzeneus. Joris zoekt de reus op.
Ambachtscentrum, Goes, 15.00 uur
Jazz by the sea
De New Orleans Revival Stompers treden op in het kader
van Jazz by the sea.
De revival van New Orleans jazz komt weer tot leven met
traditionals, ballads, marches, gospels en hymnes.
Muziektent, Zoutelande, 20.00 uur
Literatuur
Hella de Jonge opent het nieuwe literaire seizoen van de
Stichting Prometheus.
Medewerking verlenen haar echtgenoot Freek de Jonge (poë
zie) en Cok van Vuuren (gitaar).
Porgy en Bess, Terneuzen 20.15 uur
DONDERDAG
Polderman
Katinka Polderman staat op het podium.
Met gitaar en bierkrat, trekt ze ten strijde tegen de stompzin
nigheid en andere mentaliteitsproblemen. Veel liedjes, in de
traditie van Joop Visser, Jeroen van Merwijk en Brigitte
Kaandorp, afgewisseld met droge commentaren waarin grap
pen achteloos de zaal worden ingeslingerd.
Spiegeltheater, Middelburg, 20.00 uur
Recital
Rohan de Saram (cello) en Noriko Kawai (piano) geven een
recital.
Uitgevoerd wordt hedendaags gecomponeerde muziek uit
het Verenigd Koninkrijk, met name van James Dillon, Frank
Bridge en Giles Swayne, en een moderne klassieker van Ben
jamin Britten. Rohan de Saram is cellist bij het Arditti Quar
tet. Pianiste Noriko Kawai is een warm pleitbezorger van
het werk van Gerald Barry en James Dillon.
Grote Kerk, Veere, 20.00 uur
Cabaret
Thomas van Luyn en Mike Boddé presenteren Ajuinen en
Look.
Sinds januari 2005 hebben ze een muzikale glamourcomedy-
quiz bij de Vara, de Mike en Thomas Show. Zij troffen el
kaar aan de tafel van Kopspijkers en besloten dat de legende
omtrent Ajuinen en Look maar eens voorgoed ontzenuwd
moet worden.
Arsenaaltheater, Vlissingen, 20.15 uur
Lebbis
Lebbis speelt Het kwaad.
Slecht is spannend. Topcriminelen, prostitutie, de hyena die
met zes broeders een gnoe kapotscheurt. Het Kwaad is een
mandarijn met landbouwgif, maar het mag verkocht wor
den, want het is binnen de norm. Het Kwaad is roepen dat
Suriname het mooiste land ter wereld is maar als je er zelf
komt zie je dat het een puinhoop is die door drugsgeld en
vriendjespolitiek wordt geregeerd. En dat verandert niet om
dat iedereen daar blijft roepen dat het zo'n mooi land is. Het
Kwaad is overal en ik ga zes maanden reizen om het te vin
den. Regie: Koos Terpstra. De voorstelling is uitverkocht.
Theater De Wegwijzer, Nieuw- en Sint Joosland 20.30 uur
Jazz by the sea
The Storyville Jazzband treedt op in het kader van Jazz by
the sea.
Deze Arnhemse band speelt oude stijl jazz met invloeden uit
de New Orleans Revival en de Britse Trad periode en uitstap
jes naar andere muziekstijlen.
Eetcafe Royal, Zoutelande, 21.00 uur
Ter gelegenheid van het festival Film by
the Sea Vlissingen toont Kunstcentrum de
Willem3 te Vlissingen meer dan 400 foto's
van filmsterren, popartiesten, kunste
naars, politici en andere beroemdheden,
gemaakt door Ron Galella en Patricia
Steur. Sigmund de Jong exposeert zijn in
teractie tussen schilderkunst en architec
tuur. Te zien: vanaf zondag 17 september
t/m 11 november, di t/m zo 12-17 uur.
Galerie Esprit in Clinge begint het seisoen
met een expositie van Marian Siereveld
(gemengde techniek op doek), Dick van
Biemen (olieverf op linnen) en Jan Ver-
schoore (gomsneden, tekeningen, objecten
en schilderijen). T/m 19 oktober vrij en za
van 13.30-17.30 vrij ook van 19-21 uur.
Symbiose is een foto-expositie van Domi
nique de Jong, t/m 4 november te zien tij
dens activiteiten in Podium De Piek in
Vlissingen. De opening is zaterdag 16 sep
tember om 21.00 uur.
Zondag 17 september is er weer Blik op
Kunstroute in Renesse. Atelier Art - Deco
toont werk van Emmy Alma. Atelier Uit
de Kunst showt sieraden van Marga Meij-
rink en schilderijen van Henny Post. In
Blikmuseum De Blikvanger staan poppen-
kamers vervaardigd door Wil Brinkman.
In Hotel de Zeeuwse Stromen hangen ver
schillende kunstwerken. Geopend van 13 -
17 uur.
De expositie Als de kat van huis is toont
werk van Jac Smolders en Hanna Bolier in
het Oosterscheldeziekenhuis te Goes. Op
de begane grond hangen veelkleurige zeef
drukken en schilderijen acryl op doek van
Jac. Smolders, vooral katten en vogels. Op
de eerste verdieping is keramiek te zien
van Hanna Bolier. Ook zij maakt voorna
melijk poezen en vogels. Te bezichtigen tot
4 november.
Gerdie Beks exposeert vanaf zondag 17
september t/m 28 oktober schilderijen op
linnen en krijt werken met olieverf op
board in galerie/atelier Jan Eikenaar in
Burgh-IIaamstede. Openingstijden: do t/m
za 12-17 uur.
Zeeuwse Nieuwe is een expositie werken
van Caroline Passenier, Coen Wieman,
Denz de Kroon, Ellen de Boer, Janneke
Rottier, Liesbeth Minderhoud, Machteld
van der Wijst, Michiel Paalvast, Nanda
Runge, Olie Feenstra en Sela, vanaf mor
gen tot 3 november te zien in Streetgallery
van scholengemeenschap CSW in Middel
burg, Te bezichtigen di. t/m do. van 14.30
- 16.00 uur.
Het Zeeuws Museum in Middelburg her
bergt vanaf vrijdag de expositie Walvissen
in Zeeland, met schedels, skeletten, fossie
len en gesteenten. Te bezichtigen t/m 5 no
vember, wo t/m zo 13-17 uur.
Danny van Rijt exposeert t/m 5 november
in Galerie POP te Domburg.
Hij maakt vooral ruimtelijk werk, van klei
ne objecten tot monumentale beelden en
gebruikt allerlei technieken en materialen:
hout, metaal, beton, kunststof en combina
ties. Inspiratiebronnen zijn de natuur en
de technische bouwwerken in zijn leefom
geving.
Open: ma t/m za 9.00-17.30 uur, zondag
10-17 uur.
Cartoonhelden is een expositie schilde
rijen van Ready2rumble, de artiestennaam
van Danny van den Hoonaard. De serie in
boekhandel 't Spui in Vlissingen, is geba
seerd op bestaande cartoonhelden waar
hij zijn eigen visie op gegeven heeft. Te
zien t/m 28 september tijdens winkeluren.
In bibliotheek 't Spui in Vlissingen is t/m
vrijdag 29 september de reizende tentoon
stelling Openheid en Communicatie te
zien. Vormgever en kunstenaar Paul Ko
len, zelf dyslectisch, laat zien waartoe lees
problemen kunnen leiden. Open: ma 13-20
uur, di t/m vrij 10-18 uur, za 10-17 uur.
ROTTERDAM
Kunsthal Rotterdam t/m 10 oktober Eddy
Posthuma de Boer, 75 jaar. Ter gelegen
heid van zijn 75e verjaardag eert de Kunst
hal fotograaf Eddy Posthuma de Boer; t/m
1 oktober Hoera voor de haringkar, fo
to-expositie; t/m 19 september. M.H.
Maxy, Roemeense avant-gardist.
Maritiem Museum Rotterdam t/m 31 de
cember Binnenvaart, leven, werken en wo
nen van de binnenschipper en zijn gezin,
vroeger en nu; t/m 31 december Hol-
land-Amerika Lijn; t/m 1 oktober Over
'een andere boeg - veranderende stadsha-
vens:t/m 31 december, Schatten van Nedl-
loyd.
Museum Boijmans Van Beuningen t/m 24
september Piranesi, Canaletto, Tiepolo.
Prenten uit de collectie Bierens de Haan;
t/m 5 november Bas Jan Ader. t/m 5 no
vember Presentatie Daan van Golden, t/m
3 december: Voici Magritte. Schilderijen,
studies en werken op papier.
Museum Het Schielandshuis. t/m 7 janua
ri Beschuit met spruitjes, de wereld van
een opgroeiend kind; t/m 27 mei Achter ge
sloten deuren - Van keurslijf tot string.
Lingerie en deuren in eeri spel van verhul
ling en nieuwsgierigheid.
Nederlands Fotomuseum t/m 26 november
Avenue van A tot Z. Het tijdschrift, voor
iedereen die geïnteresseerd is in het veran
derende tijdsbeeld, beeldvorming, fotogra
fie en grafische vormgeving.
Wereldmuseum Rotterdam t/m 18 septem
ber, Tibet en de 14 Dalai Lama's. Wie is de
Dalai Lama? Wie waren de dertien andere
Dalai Lama's?; t/m 7 januari 2007 Wilde
haren: kleding van veren, huid en bont.
Witte de With, center for contemporary
art t/m 19 november Street: behind the cli
ché. 27 internationale kunstenaars. Street
presenteert een heroverweging van de
openbare ruimte. Met werk van David
Blandy, Germaine Kruip en Chloe Piene.
ANTWERPEN
K.M.S.K.: tot 30 september - Rondom Rem
brandt: zes schilderijen uit de vaste collec
tie; tot 3 december- Realisme van Brouwer
tot De Braekeleer, tot 31 december - Rijks
museum aan de Schelde: Schatten uit de
schatkamer van Nederland.
Etnografisch Museum: tot 1 oktober - Ma
rokko - Symbiose van culturen Levend
erfgoed.
Zilvermuseum Sterckshof: tot 1 oktober -
Wedstrijd: Win een zilveren juweel; Zilver
zondag op 1 oktober; tot 7 januari Zilver
uit Antwerpen.
Museum Mayer van den Bergh: tot 29 okto
ber: Hollandse meesters uit de Gouden
Eeuw: Nederlandse schilderkunst 17de en
18de eeuw uit het museum en de collectie
Schmidt van Gelder.
MOMU: tot 29 oktober - Koji Arai - Het
laatste avondmaal - afstudeercollectie van
Arai; tot 17 juni 2007 - De Momu-collectie
- selectie II.
GENT
S.M.A.K.: tot 17 september - René Heyvae-
rt - Klaus Pobitzer/grafiek en Pensen-Bê-
te van Marcel Broodthaers, beeldhouwer,
schilder, curator en filmer; tot 24 septem
ber - Georg Herold; tot 1 oktober - Salla
Tykkia, films.
Museum voor Schone Kunsten-Museumpa
viljoen: tot 1 oktober - Kunst Nu/Ensor
tot Magritte, moderne meesterwerken uit
de verzameling.
Geuzenhuis: tot 1 oktober - 5 Jaar De
Geus van Gent met 5x25 keer Zak.
Design Museum Gent: tot 24 september -
Boris Sipek: glas, design, architectuur; tot
oktober 2006 - De Collectie Alonso: van
Art Nouveau tot Studio Glass Mouvement;
tot 26 november - Communicatie: Van gan
zenveer tot computer.
MIAT: tot 30 september - AmuseeVous Ac
tie; tot 29 oktober - Reclame-geluk: vroe
ger en nu met hedendaagse en historische
reclame in relatie tot 'maakbaarheid van
geluk'.
BRUGGE
Groeningemuseum: tot 17 september -
Brangwyns Wereld, kunst en design op
zoek naar het modemisme: herdenking
50ste verjaardag Brug-Britse kunstenaar
Frank Brangwyn.
Museum voor Volkskunde: tot 24 sept.
Niet getekend, wel geschetst, expo gerela
teerd aan schetsboekjes van Brugse kunste
naar Flori Van Acker uit verzameling
Steinmetzkabinet.
Arentshof: tot 30 september - Kunstetala
ge met moeder Vera Demonie en dochter
Ibele Lybaert.
Gezellemuseum: tot 8 oktober - Verbeelde
poëzie TV: Verwondering thematische ten
toonstelling met foto's van Jan Breyne en
teksten van kardinaal Godfried Danneels.
Bruggemuseum - Gentpoort: tot 15 okto
ber - Tentoonstelling Op het randje van de
stad.
Tuin Groeningemuseum Forum Con
certgebouw: tot 31 oktober - Sculpturen
van Carraramarmer van de Uruguayaan
Pablo Atchugarry.
KNOKKE
Zwart Huis: tot 17 september - Karl Meers-
man Op de korrel: spotprenten i.v.m.
45ste cartoonfestival.
Lagunahal: tot 30 september: Internatio
naal cartoonfestival.
Scharpoord: tot eind september, Marianne
Langbeen; tot 22 oktober - Leo Kogan
Eric Knoote Rob Van Der Schoor: Instaal-
tie met schilderijen; tot 4 november - Mo
detentoonstelling Getrouwd - bruidscrea-;
ties en ringen; tot 26 januari, Getekend: ge
varieerd werk van 12 West-Vlaamse topil-?i
lustratoren.
Langs de Vlaamse Kust: tot 1 oktober
Beaufort /Hedendaagse kunst aan zee-'
kunstparcours met Beaufort Outside;
Beaufort Inside in het PMMK Oostende, al
le deelnemende kunstenaars in dialoog'
met René Magritte.