De straat door het oog van de lens
PZC
LaBan
Van Goghmuseum toont werk van pioniers twintigste-eeuwse fotografie
Aanvallen
puzzel
Heer Bommel en de Unistand
Casper Hobbes
recept
Aardappelen met Herve kaas
TJ-f.
7
7 y
f®
o-/
.0.;;p 3* m
'Tb- o(
j-è.
a ,7 o 'v>7' o
h®j wi
•3^
zaterdag 9 september 2006
door John Hermse
Van de op het oog lege slop
pen van Glasgow in 1870
tot het verlaten Buikslotermeer-
plein in Amsterdam-Noord in
1986. Maar in de tussenliggende
eeuw kropen fotografen wel de
gelijk steeds dichter op de huid
van de mensen die de straten be
volkten. Tot 3 december is in
het Van Goghmuseum te zien
hoe de pioniers van de twintig
ste-eeuwse fotografie de straat
in beeld brachten.
De vijftig foto's komen uit de
collectie van het Rijksmuseum,
dat tijdens de verbouwing dank
baar gebruik maakt van de expo
sitieruimtes van het naburige
Van Gogh Museum.
Met twee foto's aan het begin
van de tentoonstelling is de lijn
meteen duidelijk.
Onder de nog onbevolkte foto's
(Advertentie)
SUPERSTUNT VOOR
NIEUWE KLANTEN
Elke nieuwe clientcard-houder krijgt
een 1,5 uur durende behandeling
voor 35,- en natuurlijk altijd 10 korting
U kunt kiezen uit
een Estee Lauder,
Chanel of Shiseido
behandeling
Aktle loopt f/m 16 september 2006
PARFUMERIE-
Trefpunt der wereldmerken
MIDDELBURG
Lange Geere 24 Segeeisslraat 10
0118-634184 0118-613401
uit het Glasgow van 1870 hangt
een opname die Robert Capa in
1938 maakte van vluchtende
mensen in Mantsjoerije, tijdens
de Japans-Chinese oorlog.
'Van veraf en neutraal naar
dichtbij en betrokken', zo valt
te lezen op de tentoonstelling.
'Het nieuws lag wel op straat,
maar het werd nog niet gefoto
grafeerd', zo wordt de aller
vroegste straatfotografie geka
rakteriseerd.
Een van de sleutelfiguren in de
ommezwaai naar een minder ge
componeerde, meer levendige fo
tografie van de straat was
schilder/fotograaf George Breit-
ner, die dankzij lichtere en han
teerbare camera's zijn foto's al
slenterend door Amsterdam kon
maken. Met de gewone man die
hij kon betrappen in alledaagse
poses, zoals de man die in zijn
panorama van de Oudezijds Ach
terburgwal ergens rechts op de
foto tegen de muur staat te pis
sen.
Brandend huis
Later gaat de stx-aatfotograaf
steeds dichter op de werkelijk
heid zitten, van de verschrikte
mensen die net een brandend
huis hebben verlaten van de
Amerikaan Weegee, die als een
echte nieuwsfotograaf altijd de
politieradio aan had staan, tot
foto's van Cas Oorthuys uit de
oorlog.
Pas na de oorlog verschenen fo
tografen die weliswaar op straat
bleven werken, en ook de men
sen in beeld brachten, maar wie
het niet in de eerste plaats ging
om een i'ealistisch straatportret.
Van Lee Friedlander, een van de
bekendste straatfotografen in
de jaren zestig, is een zelfpor
tret te zien dat bestaat uit niet
meer dan zijn eigen schaduw op
het anonieme achterhoofd van
een vrouw die vlak voor hem
loopt.
Op de expositie is maar één foto
te zien waarop de mens weer op
zichtig uit beeld verdween.
Dat is het portret van het Buik-
Achter mijn laptop gezeten houd ik met één
oor de vogels (spreeuwen? kraaien? merels?)
in de berkenboom op de hoek van de tuin in de
gaten, terwijl ik met mijn andere oor Radio 1 be
luister om te horen of er nog spannende calami
teiten of andere ongeregeldheden in de wereld
plaatsvinden. Waarom ik de vogels zo wantrou
wend observeer? Mijn druiven zijn bijna rijp!
Op zichzelf is het al een wonder dat mijn drui
ven de tijd hebben gekregen te rijpen. Ze hangen
op het zuidmuurtje van mijn Kalenbergse behui
zing, de warmte van juli heeft ze flink doen
groeien, maar de kou en het vocht van augustus
deden niet veel goed, waardoor de vogels geen
belangstelling toonden.
Maar sinds gisteren zie ik blauwe trossen tussen
de wijnranken schemeren. En de vogels zitten
klaar in de berkenboom.
Nu ben ik altijd heel genereus voor ze, ik neem
van al het tuinfruit slechts een deel om de tradi-
Marjan Berk
tionele potten gelei en jam voor kinderen en
vrienden te maken, de rest is voor hen.
Maar de druiven... Vorig jaar waren de zwart ge
vederde jongens mij te vlug af. Geen druif lieten
ze voor mij over.
En nu heb ik ze zojuist het signaal: 'verzame
len!' horen geven. Ik geef mijzelf nog een uur,
dan trek ik met de schaar en het vergiet naar het
zuidmuurtje.
En wat hoor ik op Radio 1? Gelukkig is het nog
steeds Radio 1, de VPRO zendt uit. Dit is de om
roep waar ik van kindsbeen naar luister. Domi
nee Spelberg, dominee Vetter, mevrouw Spel
berg met wie wij Kinderen van één vader zon
gen, deze mensen bepaalden zo'n beetje het ra
diolandschap van mijn kindertijd.
Ja, natuurlijk waren daar ook Han Hollander
voor het voetballen en Antoinette van Dijk voor
het kinderwerk, raar genoeg hoor ik de timbres
van hun stemmen nog steeds zachtjes echoën in
mijn hoofd.
Deze onschuldige geluiden werden in 1940 ver
vangen door het gekrijs van Goebbels en Hitier,
het nasale geluid van Mussert en Max Blokzijl
(die in zijn jonge jaren zelfs nog cabaret pleeg
de) en de gemene klanken van het radiocabaret
van ene Paulus de Ruiter.
„Bah! ",riep mijn moeder, wanneer de omroep-
ster dat vuile propaganda amusementsprogram
ma aankondigde, „uit!"
Na de oorlog werd het weer leuk. Luister en Hui
ver, het thrillerhoorspel op maandagavond, Paid
Vlaanderen met Jan van Ees en Eva Jansen ('Oh
HORIZONTAAL:
I.Toog; 7. uitgestorven vogel;
8. roem; 10. kunsttaal; 12.
grootmoeder; 13. lansier; 16.
wachthuisje; 18. geliefde van
Zeus; 20. zandheuvel; 21. deel
van een eetservies; 23. nobel;
26. elk; 28. lynx; 30. Engels
bier; 32. vers; 34. handelsbe
drijf; 35. vrouwelijk zoogdier.
VERTICAAL:
I. Lor; 2. rivier in Spanje; 3.
rivier in Italië; 4, gereed; 5.
rivier in Frankrijk; 6. gedwee; 7.
gevierd actrice; 9. pampahaas;
II. dierengeluid; 14. loofboom;
15. wandelweg; 17. sprekende
vogel; 19. aanwijzend vnw.; 21.
uitvinder van de telefoon; 22.
voorwerp van spot; 24. wen
ding; 25. ondeskundige; 27.
muzieknoot; 29. nageslacht; 31.
dun stuk hout; 33. lidwoord;
34. persoonlijk vnw.
10 11 12 13
HORIZONTAAL:
1. Niets uitgezonderd, veel voedende
bestanddelen bevattend; 2. salonheld,
room, ongebleekt; 3. Afrikaan, knijpbril;
4. éénjarig dier, rund, vreemde taal; 5.
verhaalrecht, soort gas; 6. door en door
lui, potloodstaafje; 7. zeuren, zoon van
Zeus; 8. slotwoord, Noorse godheid, elk;
9. terugkeer in het openbare leven,
getuigschrift.
VERTICAAL:
1. Koorhemd, navigatiemiddel; 2. slinger
plant, behoeftig persoon; 3. aansteek-
koord, golfterm; 4. éénjarig dier, kleur; 5.
doelstand, knevel; 6. gierigaard, voertuig;
7. visuil, verbond; 8. loopvogel, godin
van de jacht; 9. rangtelwoord, lende
schot; 10. stempel, gespitste mond; 11.
jeugdpuistjes, vakvereniging; 12. strijd
perk, glazen vat; 13. hoofddeksel, vuilnis
belt.
De letters van naam en woonplaats
van deze man, vormen in een andere
volgorde de naam van zijn beroep. Wat
doet hij voor de kost?
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
sensitief
-ta-eiser
-ram-liga
koper-tam
-pet-me-b
pon-marco
-o-bolero
plusminus
PIANIST
Cryptogram:
Horizontaal: 4. School; 6. fini; 7. top
tijd; 8. zwartrok; 10. gebekt.
Verticaal: 1. Schot; 2. hoofdbrok; 3.
plank; 5. bosweg; 9. Rob.
Zoekwoord: STAATSBESTEL
5 Puzzelland.com
„Een gift aan de Unistand?", snauwde de commissaris op
staande. „Aan omkoperij doe ik niet! En wie bent u eigen
lijk, dat u mij kunt schorsen?"
„Dat zult u zien", zei de ander koeltjes in het huilen van de
luchtverversing. „Morgenmiddag zult u op uw bureau een
UNI-commissaris aantreffen, die met behulp van UNI-troe-
pen de orde zal herstellen. En zoals u weet, brengen die
overal rust en rechtvaardige vrede. Uw tijd is om. U kunt
gaan."
Zo pratende liep hij op een deur toe en opende die voor de
heer Bas. „We zullen zien", sprak deze, terwijl hij dreigend
zijn pet opzette. „Het komt me voor, dat u buiten uw boekje
gaat, meneer."
„Zeer wel", zei de secretaris-generaal. „Ga in vrede. Pax vo-
IK ÓA PE HEIE MIPPA6 NAAK
HET WINKELCENTRUM,
5N0EPETENEN5TRIF'
LEZEN!
0MPATIKJEM0EPEF&ENEN
HET NIET WIL HEBBEN.
EN HOU OF MET PIE
FAEAPEHA99ENI
Belgen gaan er prat op, maar vol
gens mij komt het bij iedere na
tionaliteit voor; je hoeft de huis
baas en de belastingambtenaar
niet alles te vertellen. Met andere
woorden, behoud het lekkerste
voor je zelf en vertel dit aan nie
mand. Zo ontstond ook de Bel
gische Herve kaas.
Deze kaas werd op de boerderij ge
maakt van het romigste deel van de
melk en veelal voor eigen gebruik.
Over de rest van de, afgeroomde, melk
hoefde dan minder belasting betaald te
worden.
Herve kaasjes zijn kleine, zachte kaas
jes van 100 tot 200 gram, die 5 tot 6 we
ken rijpen in kelders die vaak in kalkrot
sen zijn uitgehouwen. De smaak is vrij
sterk en het kaasje is prima in de keu
ken te gebruiken.
Benodigdheden voor het aardappelge
recht met Herve kaas:
400 gram nieuwe aardappelen
20 gram boter
slotermeerplein dat Cary Marke
rink in 1986 maakte.
Het is er maar één. Maar voor
de samenstellers van de tentoon
stelling, die de titel De Straat.
Pioniers van de 20ste-eeuivse fo
tografie kreeg, was het genoeg
om te concluderen dat na ruim
een eeuw de cirkel zo goed als
rond was. ANP
0\4 18°
O,
181
Midde/harnis
Middelburg
Vlissingen
Goes'-
'-.Bergen op Zoom y
ü'-\ f\
weer
De augustusmaand staat nog vers
in ons geheugen. Stevige buien
leverden een flinke plas water op
en zo was Zeeuws-Vlaanderen
zelfs de natste regio van heel
Nederland. Ook de tempera
turen waren duidelijk onder
normaal, zomerse dagen
ontbraken grotendeels.
September heeft zich
voorgenomen om zich
van zijn beste kant te
laten zien, met dit
weekeinde en begin
volgende week veel
zon en zelfs een paar
zomerse dagen.
Zomers warm, met
25 graden of meer op de
thermometer, wordt het vandaag nog niet. Wel loopt het kwik na een
frisse ochtend pijlsnel op zodat het uiteindelijk 22 graden wordt.Er
schuift vooral tijdens het tweede deel van de dag wat sluierbewolking'
langs de zon, maar deze bewolking is zo dun dat de zon vrijwel onge
hinderd kan blijven schijnen. De oostelijke wind is meest matig,krachi
3 tot 4. Komende nacht is het helder en koelt het op enige afstand van
zee, waar de invloed van het warme water klein is, af tot ongeveer
10 graden. Morgen zoekt de wind de zuidoosthoek op en wordt het
nog iets warmer, in Zeeuws-Vlaanderen en op de grens met Brabant
zo'n 25 graden. Opnieuw is het zonnig en droog, perfect nazomerwes
Begin volgende week blijft het warm met kwikstanden tot wel 27 gra
den en ook in de nacht wordt het merkbaar warmer met minimum-
temperaturen tussen 14 en 17 graden.
04
Nederland vandaag
Foto uit 1942 van Weegee (pseudoniem van Arthur Fellig, 1899-1968). De kinderen bevinden zich nog
in het brandende huis. foto GPD
<m
Paul!waar wij onze klok, die ieder kwartier
luid sloeg, voor stilzetten.
En dan de zaterdagavonden: Negen heit de klok
met Jan de Cler, De Shoivboot met komische ac
teerkanonnen als Ko van Dijk en Conny Stuart
als Adéle de Bourbon... Wij wisten nog niet dat
de televisie nog ergens hoog boven ons hoofd
hing.
En ik mag pater Henri de Greve niet vergeten,
hij propageerde volgens mijn rammelend geheu
gen de 'Bond zonder naam'.
Dr. P.J. Ritter vertelde ons indringend wat wij
moesten lezen en Leo Riemens hield ons met zijn
nasale hoge stem scherp over de opera. Hoewel
hij wel eens iets vertelde over een opera, die hij
niet in persoon had bezocht!'
Gut, ik raak mijzelf een beetje kwijt in mijn au-
dio-verleden! Terwijl ik op de druiven moet let
ten. Ja! Ik hoor de vogels roepen: 'aanvallen!'
Niets daarvan. Vandaag val ik aan!
of® O
Ao:-:'
giffi
433
m mi
\WHMMjESSSM
Overwegend matige oostenwind
kracht 3 tot 4. Watertemperatui?
van het binnenwater rond 18g&
den.
■LJMimq
Laagste verwachte min. temp.
De Bilt 9°C
Bron:Meteo Consult
Hoogste verwachte max.temp,
Westdorpe 24°C
7.09 20.13 20.39 9.16
min. temp.
max.temp.
wind
uren zon
neersl.kans
Nederland verwachting
9/15 11/17 13/17 14/18 14/17
22/25 23/27 24/28 24/27 22/25
ZO 3 Z 3 Z 3 Z 3 ZO 3
10 10 9 9 8
10% 20% 20% 20% 20%
Waterstanden
©Toonder Studio's
biscum, zoals wij in het oosten zeggen." Hij wierp met grote
snelheid de deur achter de vertrekkende politiechef dicht
en draaide de sleutel om in het slot.
„Gelukkig is het een grote kast", prevelde hij. „En er is
lucht genoeg in. Maar het is jammer, dat deze ambtenaar
niets voor een gift aan de Unistand voelde. Daardoor wordt
de toestand een beetje gespannen."
Op dat moment begon er een gebonk op de deur en erachter
werd een woedend geschreeuw hoorbaar, dat zich vermeng
de met aanzwellend geroep uit de ventilatiekoker.
„Het ziet ernaar uit, dat ik mij moet reppen", sprak de hoog
geplaatste UNI-beambte tot zichzelf. „Rumorem in casa, of
wel rumoer in de kast, zoals de ouden waarschuwden als er
gevaar dreigde."
Hoog
uvater
Laag water
zaterdag
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur ci
Vlissingen
3.36
282
15.56
269
10.02
192
22.32 2!
Terneuzen
3.55
30è
16.15
293
10.33
204 23.01 1!
Cadzand
3.10
270
15.30
257
9.37
190
22,08 2i
Roompot Buiten
3.28
215
15.49
198
9!39
123
22.05 i;
Roompot Binnen
5.16
168
17.31
151
10.53
98
23.2511
Zierikzee
5.35
195
17.45
174
11.15
117
23.45 li
Krammersluizen West
6.00
209
18.16
185
11.20
123
23.46 li
Hansweert
4.30
312
16.46
296
10.57
218
23.26 2i
Sta ve n i sse/Ye rse ke
5.36
199
17.56
179
11.15
119
23.45 li
zondag
Vlissingen
4.16
284
16.36
273
10.46
192 23.15Ï
Terneuzen
4.35
308
16.57
297
11.13
205
23.46 ii
Cadzand
3.53
273
16.11
262
10.18
191
22.50 2;
Roompot Buiten
4.11
216
16.32
202
10.19
123
22.52 li
Roompot Binnen
6.00
166
18.15
154
11.45
98
Zierikzee
6.18
193
18.28
178
11.55
117
Krammersluizen West
6.43
209
18.59
189
12.05
122
Hansweert
5.13
312
17.28
300
11.38
219
Staven isse/Yerseke
6.22
198
18.30
183
11.54
118
maandag
Vlissingen
4.58
275
17.19
269
11.27
190 23.58 2:
Terneuzen
5.20
298
17.39
293
11.57
202
Cadzand
4.35
265
16.56
258
11.02
188
23.32 22
Roompot Buiten
4.55
208
17.16
201
11.05
122
23.40 li
Roompot Binnen
6.46
160
18.56
155
0.14
143
12.24 i
Zierikzee
7.00
186
19.05
178
0.30
163
12.35 II
Krammersluizen West
7.26
203
19.40
189
0.25
171
12.45 li
Hansweert
5.57
303
18.12
297
0.10
267
12.2121
Stavenisse/Yerseke
7.06
191
19.10
184
0.30
166
12.39 li
zonnig
opklaring
A
bewolkt
A
êth
door Bill Watterson
Europa vandaag
,7 i f I
JA Oslo) Helsinkiiy
Tallinn(75)
k.^Kopenhagen^^
Berlijn] (7g\ T
- i_ji) -V
'(27) o München fP'aa9
Y" -w Pa"ls <Km* O Bratislava,,
wind f
-(2)"- A J&hi
y Minsk hM
-w jAXTcSrizaafeb r~>m. Boekarest
r f-iiimMr
eSjö'A
(30) mw
Weersverwachtingstabel
Klaas Kasma
1 Herve kaasje, of een andere zach
te kaas
1 theelepel komijnzaadjes
Borstel de aardappelen schoon en
kook ze gaar met een beetje zout. Laat
ze afkoelen en trek het schilletje er af.
Snijd de aardappelen in plakjes en doe
ze in een met de boter ingevette oven
schaal. Snijd de korstjes van de kaas.
Snijd de kaas daarna in plakken en leg
deze op de aardappelen. Strooi er ko
mijnzaadjes over en zet de schaal 15
minuten in een voorverwarmde (200
graden) oven.
Plaats
norgen
overmorgen
Plaats
morgen
OW»?
Alicante
22
29
A
21
28
Mallorca
19
30
18
Athene
■A
24
30
22
30
Malaga
21
29
*22
Barcelona
20
28
A
20
27
Nice
20
27
191
Berlijn
11
24
12
25
Oslo
A
7
19
ia 91
Boedapest
11
24
11
26
Parijs
ia.
13
28
i* 17 29
Bordeaux
•A
19
31
A
19
30
Praag
7
24
10 2
Brussel
A.
13
25
14
26
Rome
16
29
16 2
Faro
22
29
A
20
26
Stockholm
7
21
o 4 2
Genève
it
15
27
A
15
25
Warschau
10
22
0 11
Hamburg
9
24
11
26
Wenen
9
24
c 11
Helsinki
A
10
19
A
10
19
Bangkok
ia
26
34
A 25
Heraklion
21
28
22
26
Johannesburg
9
23
o 8 2
- 17 2
Istanbul
A
19
24
A
18
26
Los Angeles
17
23
Kopenhagen
11
21
A
10
22
Melbourne
a
5
14
o 3 1
Las Palmas
23
28
23
29
New York
•fit
17
24
d 15 2
Londen
A
12
26
■A
14
27
Peking
14
26
O 13 2
Luxemburg
14
25
A
15
26
Tokyo
26
32
25 29