Maar met die
moord had ik
niets te maken
Negen maanden onterecht gevangen
24 en 25
foto Dolph Cantrijn/GPD
Als Malfait de beschuldigingen
hoort van de Belgische politie
rechter, gaat hem een licht op.
Hij heeft de moordenaar van me
vrouw Van Dam ontmoet in het
psychiatrisch ziekenhuis in
Gent. Malfait verbleef daar om
af te kicken. De man uit Assen
ede zat daar omdat hij het zo
moeilijk had met de scheiding
van zijn vrouw. De twee man
nen deelden vier dagen lang een
kamer. Vier dagen lang hoorde
Malfait zijn buurman kankeren
op zijn wouw en haar moeder,
mevrouw Van Dam. Zij was vol
gens hem verantwoordelijk voor
de breuk tussen hem en zijn
vrouw.
Enige tijd na hun ontmoeting in
het ziekenhuis belt de man uit
Assenede Malfait op. Hij vraagt
hem of hij een wapen kan leve
ren. De Gentenaar reageert posi
tief waarop hij op 11 augustus
2005 vijfhonderd euro krijgt.
Malfait verzekert nu dat hij nim
mer de bedoeling had een wa
pen te kopen. „Het was een
mooie kans om aan flink wat
geld te komen." Een kans die hi]
met beide handen aangrijpt. Zo
dra hij het geld heeft, koopt hij
er samen met een vriend drugs
voor: cocaïne en heroïne. „In
een paar dagen tijd was alles
op", blikt hij terug op de roespe
riode.
Depressief
Na zijn aanhouding verblijft
Malfait drie dagen in een politie
cel in Gent, daarna verhuist hij
naar de gevangenis in die stad.
Enkele jaren eerder had hij ook
al twee maanden in die gevange
nis doorgebracht wegens handel
in drugs. „Maar deze keer zat ik
onterecht vast." Om die reden is
het verblijf heel anders. „Ik was
zeer depressief. Kon maar niet
geloven dat ik in verband werd
gebracht met zo'n afschuwelijke
moord." Al die tijd wordt hij,
volgens eigen zeggen, maar één
maal verhoord, door een Gentse
onderzoeksrechter.
Na drie weken Gentse gevange
nis volgt uitlevering en komt
Malfait terecht in Torentijd in
Middelburg. Hij herinnert zich
vooral de te kleine deken die hij
daar krijgt en het slechte eten.
„Boterhammen met pindakaas
terwijl ik helemaal geen pinda
kaas lust." Enkele weken later
wordt Malfait overgeplaatst
naar Breda, naar De Koepel. We
derom geen prettige herinnerin
gen. „Ik wist dat ik onschuldig
was. Ik had alleen maar die vijf
honderd euro geript. Met die
moord had ik niets te maken."
Volgens eigen zeggen lukt het
hem in die periode in de gevan
genissen van Middelburg en Bre
da van de harddrugs af te blij
ven. Dat is volgens hem nog re-
rtentiaire inrichting De Boschpoort ofwel De Koepel in Breda.
j-TN aar stond hij dan, op straat, met de
M vijf euro die hij had gekregen op zak
verder helemaal niets. Zeven uur na de
itspraak van de Middelburgse rechtbank
was hij weer vrij man. „Maar hoe vrij ben
e als .je niets hebt. Geen geld, geen huis,
geen vriendin, geen werk. Niets. Helemaal
-Tniets."
Mario Malfait uit Gent is
weer wij man. Negen
maanden zat hij vast. Onte
recht. Eerst in Gent, in een ge
vangenis met de wel erg cyni
sche naam De Nieuwe Wande
ling. Daarna een aantal weken
in Torentijd in Middelburg en
tot slot vele maanden in De Koe
pel in Breda. Een paar maanden
geleden werd Malfait - bij ge
brek aan bewijs - vrijgesproken.
Hij werd verdacht van betrok
kenheid bij de moord op me
vrouw Van Dam-van de Berghe
(67) uit Sas van Gent. De 29-jari-
ge Gentenaar zou het moordwa
pen, een Winchester, hebben ge
leverd aan de dader, de schoon
zoon van de vrouw. Ook zou hij
hem op het idee hebben ge
bracht haar om het leven te
brengen.
Malfait geeft direct toe dat hij
geen lieverdje is. „Ik heb inge
broken. Heb gedeald. Ik ge
bruik." Maar medeplichtig aan
moord. Met grote nadruk: „Nee.
Nee. Nee. Nooit." De Gentenaar
kijkt dan ook om in wrok naar
wat hem is overkomen. „Ik ben
twintig kilo afgevallen in de ge
vangenis. Anderen komen daar
juist aan", zegt hij en trekt de
monstratief zijn shirt omhoog
om zijn broodmagere lijf te to
nen.
Op 22 september 2005 houdt
een arrestatie-eenheid van de
Belgische politie Malfait aan.
Malfait zit met een vriend op
zijn kamer in Gent te genieten
van wat drugs als er heftig op
de deur en het raam wordt ge
klopt. In eerste instantie nege
ren de mannen dat geluid. Als
het aanhoudt, laat Malfait zijn
vriend via een achterdeur uit en
opent hij de voordeur. „Het vol
gende moment lag ik op de
grond en had ik een pistool in
mijn nek."
De politie neemt Malfait mee
naar het bureau. Pas de derde
dag, zo vertelt hij, hoort hij
waarom hij is aangehouden
Zijn naam prijkt op een Euro
pees arrestatiebevel, uitgevaar
digd wegens zijn betrokkenheid
bij de moord op de weduwe Van
Dam-van den Berghe. Deze
vrouw uit Sas van Gent was in
de late uren van de 15de septem
ber vermoord door haar 45-jari-
ge schoonzoon uit Assenede. Te
vens verminkte deze man die
avond met een schot zijn vijf
tienjarige neef. Na zijn aanhou
ding, diezelfde nacht, vertelde
de schutter dat het geweer door
Malfait was geleverd en dat de
ze hem ook op het idee had ge
bracht zijn schoonmoeder om te
brengen. Voor justitie was dat
reden de Gentenaar aan te mer
ken als medeplichtige aan de
moord op mevrouw Van Dam en
aan de poging tot doodslag op
haar kleinzoon.
Alles is anders sinds
11 september 2001
foto Richard Schrop
delijk moeilijk omdat het aan
bod groot is. „Wie dat wenst,
kan in de gevangenis alles krij
gen." Wel koopt hij regelmatig
hasj of krijgt hij het in ruil voor
telefoonkaarten of sigaretten.
De prijs van drugs is afhanke
lijk van de aanvoer. Is er veel
aanbod, dan is de prijs relatief
laag. Maar vergeleken met de
buitenwereld moet er volgens
Malfait in de gevangenis voor
alles toch veel betaald worden.
„Vijf euro voor een heel klein
stukje hasj van een halve pink
nagel groot." Voor dat bedrag
kan hij in Gent een blokje ko
pen dat eens zo groot is. De prijs
voor cocaïne ligt volgens hem
bijna op het niveau dat ook op
straat in Gent wordt gevraagd:
rond de vijftig euro per gram.
„Wel is de cocaïne in de gevange
nis erg versneden."
Malfait is ook in De Koepel in
Breda, zo zegt hij, zeer depres
sief. Het idee dat hij de kans
loopt op een veroordeling voor
betrokkenheid bij moord en
doodslag zorgt er zelfs voor dat
hij zelfmoordneigingen krijgt.
Om die reden wordt hij dan ook
overgeplaatst van de derde ring
naar een cel op de begane
grond. Tijdens zijn tijd in Breda
krijgt hij alleen bezoek van zijn
advocaat, de Middelburgse straf
pleiter Martijn van der Want.
Malfaits vriendin heeft hem na
zijn arrestatie verlaten en laat
ook niets meer van zich horen;
de band met zijn familie was al
verbroken. Ook raakt hij tijdens
die periode zijn huis kwijt en
het uitzicht op een baan.
Na ruim negen maanden voorar
rest moet Malfait 'eindelijk'
voorkomen. Groot is zijn ontstel
tenis als hij hoort dat de officier
van justitie acht jaar celstraf te
gen hem eist. „Acht jaar. En
geen enkel bewijs. Echt niets.
Geen sporen, geen dna, geen vin
gerafdrukken, helemaal niets.
En toch acht jaar eisen. Acht
jaar!" Hoewel het pleidooi van
zijn advocaat het hele betoog
van de officier van justitie on
deruit haalt, kan Malfait hier
nauwelijks kracht uit putten.
Hij vertelt dat de twee weken na
het aanhoren van de eis de rot
tigste waren uit zijn leven. „Ik
wilde dood. Het idee om nog ve
le jaren vast te zitten in een bui
tenlandse gevangenis... Nee."
Woensdag 15 juni 2006 wordt
Malfait om acht uur 's morgens
opgehaald bij De Koepel. Vijf
uur later hoort hij in de recht
bank in Middelburg dat hij op
alle punten wordt vrijgespro
ken. Enorme vreugde. Volgens
de Middelburgse rechters is er
niets dat ook maar op enige ma
nier zijn betrokkenheid bij de
moord bewijst. De bewijzen die
het Openbaar Ministerie had
aangedragen, zijn volgens de
rechtbank allemaal afkomstig
van onbetrouwbare getuigen.
Na de vrijspraak wordt Malfait
terug naar Breda vervoerd en
mag hij om 20.00 uur de poort
uitlopen. Daar gaat hij dan, met
welgeteld vijf euro op zak. „Te
weinig voor een treinkaartje,
een slaapplek, eten; net genoeg
voor een pakje sigaretten."
Naar Gent kan hij niet zodat hij
die eerste vrije nacht door
brengt op een bankje in het Wil-
helminapark. De volgende och
tend krijgt hij van de Bredase
stationschef een treinkaartje
voor zijn reis naar Vlaanderen.
Uitkering
Sinds zijn aankomst in Gent
zwerft hij van opvang naar op
vang. Soms kan hij schuilen en
slapen bij een vriend, meestal
moet hij een plekje zoeken in
een of ander kraakpand. „Ik
ben door de verdachtmaking
door die moordenaar alles
kwijt." Geld heeft hij niet. Een
uitkering kan hij pas eind sep
tember tegemoet zien. „Tot die
tijd leef ik van wat ik krijg en
vind." Malfait haalt een buisje
met methadonpillen uit zijn
zak. „Hier leef ik op." Zijn dose
ring is in vergelijking met de pe
riode voor zijn aanhouding met
een factor zes verhoogd.
Advocaat Van der Want heeft
bij de rechtbank een schade
claim van 24.800 euro inge
diend, hetgeen volgens de raads
man hoger ligt dan de vergoedin
gen zoals die gebruikelijk wor
den uitgekeerd. Malfait vindt
dat echter nog aan de magere
kant. „25 Mille voor negen
maanden onterecht zitten en al
les verliezen. Te weinig. Nee,
veel te weinig."
Emile Calon
Redactie bijlagen: 0113-315680
5al:S'ctie®pzcnl
(postbus 31.4460 AA Goes
ffiÏMwfiS'and: 0113-315520;
Es-Vlaanderen: 0114-372770;
sl: 020-4562500.
iaterdag 9 september 2006