Van Gelder berispt gemeenten
PZC
Flink deel vlasoogst slecht door regen
15
CDA-programma kan Zeeuwser en socialer
lokale overheden stellen bescherming goederen boven redden mensenlevens
Natuurouders testen water Yerseke Moer met leskist
Nieuwe commissaris
mag tot 70e blijven
Gezocht:
duizendpoot
donderdag 7 september 2006
ffrnr Fmst Jan Rozendaal
GOES - Het verkiezingspro
gramma van het CDA kan wel
wat Zeeuwser en socialer. Dat
bleek gisteravond tijdens de bij
zondere algemene ledenvergade
ring van het CDA Zeeland in
Goes. Er werden flink wat amen
dementen aangenomen om het
programma bij te spijkeren.
In een reeks provinciale bijeen
komsten krijgen leden van het
CDA de gelegenheid om via
amendementen veranderingen
te opperen voor het programma
^'■Vertrouwen in Nederland, ver-
trouwen in elkaar'. Gisteren
was de beurt aan Zeeland.
Het in groten getale opgekomen
CDA-kader toonde zich in grote
lijnen tevreden met de koers die
de partij tot 2011 heeft uitgestip
peld. Uit de aangenomen amen
dementen sprak wel zorg om de
regio. De leden spraken zich on
omwonden uit tegen een vierde
verdieping van de Westerschel-
de en voor het vitaal maken van
de Deltawateren door ze recht
streeks met elkaar te verbinden.
Ook moet het Europese program
ma Natura 2000 zodanig wor
den bijgesteld dat ecologie en
economie beter in balans ko
men.
Als het aan de Zeeuwse leden
ligt, wordt de bouw van een
tweede kerncentrale in Borssele
meteen in het verkiezingspro
gramma opgenomen.
Zorgen over het verdwijnen van
de waterschappen - na een lan
ge discussie ontdekte gedepu
teerde H. van Waveren dat in
het verkiezingsprogramma ex
pliciet staat dat dit niet de be
doeling is - en het vertrek van
rijksdiensten uit Zeeland leid
den niet tot amendementen. Wel
werd onderstreept dat het stre
ven naar minder regels en min
der bureaucratie de burger moet
helpen, zonder dat daarbij ge
meente- en provinciebesturen
buitenspel worden gezet.
De in Goes aanwezige CDA-le-
den toonden niet alleen een
Zeeuws maar ook een sociaal ge
zicht. Ze pleitten voor een ver
blijfsstatus voor uitgeprocedeer
de asielzoekers die nu in de ille
galiteit dreigen te verdwijnen.
Heftig werd gediscussieerd over
de afschaffing van de no claim
in de zorg. Net als de afdelingen
Friesland en Brabant wilde Zee
land daar ook wel aan. A. Bak
ker, mede-opsteller van het ver
kiezingsprogramma, waar
schuwde dat dan een financieel
gat van een miljard euro ont
staat, waardoor het CDA-beleid
niet kan worden betaald. „Dat
is een miljard dat is weggehaald
bij de zieken en de zwakken in
de samenleving", reageerde ie
mand. „Dat is het CDA onwaar
dig."
De leden kozen voor solidariteit
tussen gezonden en zieken door
het amendement voor afschaf
fing van de no claim te steunen.
Na zeven aangenomen amende
menten merkte afdelingsvoorzit
ter L. Coppoolse op dat de partij
leiding had aangedrongen op te
rughoudendheid met amende
menten. „Dan moeten ze niet
om de mening van de leden vra
gen", was de reactie uit de zaal.
HnnrEmileCalon
MIDDELBURG - De Zeeuwse
gemeenteraden kregen gisteren
een fikse veeg uit de pan van
I commissaris van de koningin W.
van Gelder. Hij stelde dat het be-
i schermen van materiële goede
ren veel meer prioriteit krijgt
j dan het redden van mensenle-
Van Gelder verwees daarbij
i naar het geld dat de raden be-
R schikbaar stellen voor brand-
53 weer en geneeskundige hulpver-
j lening. Die laatste dienst wordt
in vergelijking tot de gemeente-
lijke brandweer zeer zwaar on-
1 derbedeeld, terwijl de regionale
•:i brandweer ook al jaren onderbe-
mand is.
H De kritiek van Van Gelder op de
wel erg zuinige beleid van ge-
meenteraden als het gaat om de
financiële steun voor de regiona-
le hulpdiensten is niet nieuw.
1 Gisteren, tijdens het Zeeuwse
lij Veiligheidscongres, uitte hij die
kntiek echter zeer openlijk,
Enigszins sarcastisch zei hij dat
het misschien wel erg Zeeuws is
om goederen boven mensenle-
;,i vens te stellen.
Dat is voor hem moeilijk te ver-
teren, zei hij aan het slot van
een debat over de veiligheidsre-
rl gio'
Burgemeester J. Lonink (Temeu-
zen) had op dat moment de aan-
1 wezigen ook al gewaarschuwd
dat er twee rapporten liggen
Zoutplant gedijt
op hoger peil
in Yerseke Moer
door Rinus Antonisse
HEINKENSZAND De proef
met verhoging van het waterpeil
in natuurgebied Yerseke Moer is
een succes. Het aantal vondsten
van verschillende zoutplanten is
met een grote sprong gestegen
(in 140 proefvlakken van 260
naar 343).
Hoofd ecologie M. Jacobusse
van beheerder Het Zeeuwse
landschap spreekt van een 'on-
ïubbelzinnige toename van
Jjjna alle voorkomende zout
planten'. Het gunstige resultaat
van de door enkele boeren be
twiste peilverhoging heeft hem
aangenaam verrast. Hij had zo
zijn twijfels, maar hydrologen
hadden de ontwikkeling voor
speld. Afname van kwel in de
sloten, maar in de weilanden
méér zoute kwel. Dat is uitgeko
men. In sloten en drinkputten in
de Yerseke Moer - als vrij onge
rept restant van het oeroude
Zeeuwse polderland zeer waar
devol - zitten volop groene kik
kers en dat was in de oude situa
tie ondenkbaar. Er zijn signalen
dat drinkputten verzoeten.
Het meest bijzondere van de Yer
seke Moer is de aanwezigheid
op grote schaal van binnendijk-
se zoutvegetaties. Er zijn in
Noordwest-Europa geen verge
lijkbare gebieden meer. Door
het opzetten van het peil wordt
meer zoet regenwater in het ge
bied vastgehouden. Jacobusse
vreesde voor verzoeting, met als
gevolg afname of verdwijnen
vanzoutminnende planten.
Die wees is dus niet bewaar
heid, integendeel. Jacobusse con
stateert dat in de proefvakken
oe zoutplanten gemiddeld met
eenderde zijn toegenomen. Het
gaat om soorten als zeeaster, zil
te rus, schorrezoutgras, zee
kraal, aardbeiklaver, behaarde
j boterbloem en veldgerst.
Het pias-dras worden van een
thnk deel van het gebied in de
winter zou nadelig kunnen zijn
voor overwinterende ganzen. En
ook voor boeren in de omgeving,
me dan meer wintergasten op
bezoek zouden krijgen. Afgelo-
Pen winter is dat nauwkeurig ge
volgd. Het onderzoek toonde
aan dat het aantal winterganzen
111 de ferseke Moer niet is afge
nomen. In vergelijking met het
omringende landbouwgebied
®aaf het oude waterpeil gehand
haafd moest blijven, pakte het
I aantal overwinterende ganzen
zelfs iets gunstiger uit.
waaruit onomstotelijk blijkt dat
de geneeskundige hulpverlening
bij rampen en de regionale
brandweer dringend extra men
sen nodig hebben om hun wette
lijke taken uit te kunnen voe
ren.
Dat zijn rapporten van drie jaar
geleden en ondertussen hebben
die diensten alleen maar taken
erbij gekregen. De gemeenten
zullen hoe dan ook met extra
geld over de brug moeten ko
men, aldus de voorzitter van de
veiligheidsregio.
Eerder op de dag, tijdens zijn
voordracht, pleitte Van Gelder
voor een actievere houding van
de overheid bij het voorlichten
van de burgers over wat ze zelf
kunnen doen in geval van een ca
lamiteit. Hij wees daarbij naar
voorbeelden in andere landen.
Koninkrijkjes
Zelfredzaamheid van burgers is
volgens hem alleen te bereiken
als ze goed zijn voorgelicht. Dan
zijn ze ook in staat anderen te
helpen tot het moment dat de
hulpdiensten ter plaatse zijn.
Hij hield de aanwezigen voor
dat bij elke calamiteit het enige
tijd duurt voor die hulpverle
ners ter plekke zijn. „In die tus
sentijd moeten mensen weten
wat ze wel en niet moeten doen
om zichzelf en anderen te hel
pen."
Lonink op zijn beurt hield een
pleidooi om de hulpverleningsor
ganisaties aan te passen aan be
hoeften van de burgers. En niet
eigen belangen te behartigen en
eigen koninkrijkjes te bouwen.
Tegen de aanwezige burgers zei
hij: „U mag verwachten dat de
hulpdiensten de samenwerking
zoeken en niet de individuele be
langen."
Natuurouders van de Wemeldingse basisscholen konden gisteren als eersten de leskisten voor brak water uitproberen.
door Rinus Antonisse
VLAKE - Als een soort smaakpolitie tes
ten ze de kwaliteit van het slootwater.
Het zoutgehalte ligt rond 1600 milligram
per liter. Dat is aardig hoog. De zuur
graad krijgt een acht. Die schommelt
rond normaal.
In natuurgebied Yerseke Moer gingen na
tuurouders gisteren aan de slag met de
splinternieuwe 'brakwaterveldwerkkis-
ten'. Een mondvol voor een handzaam
krat met materiaal om zelf het water te
onderzoeken. Onderdeel van een lespak
ket voor de basisscholieren over brak wa
ter. Met uiteraard een emmertje en een
schepnet. En waar dient dat touwtje met
een soort anker eraan voor? Dat blijkt
voor het ophalen van planten te zijn en
het werkt prima, leert de praktijkproef.
Er zit ook een logboek bij, waarin de be
vindingen van het onderzoek genoteerd
kunnen worden. De veldwerkkist is ont
wikkeld in opdracht van het regioteam
Zuiver Zeeuws Water door het consulent
schap natuur- en milieueducatie. Regio
team-voorzitter R. Klippel is er blij mee.
Hij vindt het belangrijk dat kinderen
zich bewust worden van de bijzondere
kwaliteiten van de brakwatergebieden in
hun omgeving. Als aanzet is vorig jaar al
een schoolplaat verschenen.
Natuureducatie
Het uitproberen van de veldkisten ge
beurt door natuurouders van de Wemel
dingse basisscholen. Voor Miranda Dour-
leijn is het haar eerste actie, Marike Dij-
kema is al drie jaar natuurouder. Vol ent
housiasme gaan ze met de attributen aan
de slag. Ze hebben de indruk dat het ma
teriaal voor kinderen een paar spannen
de uurtjes oplevert. Met een emmertje
water uit een sloot putten, diepte en leng
te meten, kijken of er rommel ligt, plan
ten opvissen, met een schepnet in de
weer zijn: het zijn opdrachten die spelen
derwijs kunnen worden uitgevoerd.
„Zelf doen is de kracht, en met materiaal
dat je niet zo vaak gebruikt", vertellen
Dijkema en Dourleijn. Ze vinden het zelf
zeker zo interessant, ook om via het wa
ter eens nader kennis te maken met de
Yerseke Moer. „Echt zo'n gebied dat je
moet leren kennen om de waarde ervan
te ervaren."
door Euqène Verstraeten
TERNEUZEN - Een flink deel
van de vlasoogst is dit jaar let
terlijk in het water gevallen.
Als gevolg van de langdurige re
genval van de laatste weken is
veel vlas dat op de velden lag te
roten aangetast door het water
en heeft daardoor veel van zijn
sterkte verloren. Een derde van
de vlasoogst moet als verloren
worden beschouwd.
„Het vlas was zeer goed ge
groeid", zegt G. Mortier van
Mortier Vlas in Sint-Jansteen.
„Na het plukken van het vlas
hebben we in juli niets kunnen
doen omdat het te droog was.
Vervolgens zijn we in augustus
gaan rapen, maar toen ging het
vrijwel onafgebroken regenen.
We hadden nog vier dagen no
dig, dan was alles binnen ge
weest." Het vlas dat tijdig is bin
nengehaald, is van een goede
kwaliteit. De rest is een stuk
minder waard geworden door
dat het veel van zijn sterkte
heeft verloren.
M. van der Bilt van Van der Bilt
Zaden en Vlas in Sluiskil ver
wacht dat de slechte oogst voor
nogal wat vlassers een ramp is.
„Het is niet te verzekeren en
van het Rijk hoeven we ook
niets te verwachten. De minister
van Landbouw vindt dat we on
ze eigen broek moeten ophou
den. Maar ik denk dat voor som
mige bedrijven de bretels niet
stevig genoeg zullen zijn. De
vlasindustrie kan hierdoor in de
problemen komen. Het gaat niet
alleen om de deels mislukte
oogst, maar ook om werkgele
genheid."
Mortier spreekt van een 'geluk
bij een ongeluk'. „Het heeft niet
alleen hier veel geregend. Ook
in Frankrijk en België is een
groot deel van de vlasoogst ver
loren gegaan."
In Frankrijk wordt 80.000 hec
tare vlas verbouwd, in België
zo'n 10.000 hectare en in Ne
derland is dat 4000 hectare.
Door de dreigende schaarste
aan vlas hopen de vlassers
dat de prijzen omhoog gaan,
waardoor de slechte oogst
wat gecompenseerd kan wor
den.
Regiotelevisie via satelliet onzeker
DEN HAAG - Het staat nog niet vast dat de programma's
van Omroep Zeeland vanaf eind november ook via de sa
telliet worden doorgegeven. Dat zal dinsdag blijken tij
dens de stemmingen in Tweede Kamer. Een meerderheid
is wel voor, maar PvdA en ChristenUnie zijn fel gekant te
gen de bezuiniging van 11 miljoen euro op de publieke om
roepen die ermee gepaard gaat.
Volgens minister Van der Hoeven (CDA, Onderwijs, Cul
tuur en Wetenschappen) kan het één niet los worden ge
zien van het ander. „Je kunt de switch over (omschake
ling, red.) van analoge naar digitale ethertelevisie niet uit
voeren zonder die bezuiniging in te boeken." PvdA-Ka-
merlid Van Dam spreekt van een 'rare en onacceptabele
vorm van chantage'.
Oplichter krijgt elf maanden cel
MIDDELBURG - Een twintigjarige inwoner van Middel
burg bekende gisteren dat hij oudere mensen had besto
len en opgelicht. De Middelburgse politierechter B. Duin
hof veroordeelde hem voor zestien diefstallen en oplich
tingen conform de eis tot elf maanden gevangenisstraf.
De Middelburger zat nog in zijn proeftijd van een eerdere
veroordeling voor oplichting, toen hij opnieuw in de fout1
ging. Ouderen in Middelburg en Vlissingen werden met
name in juli bestolen en opgelicht, nadat hij vorig jaar in
maart ook al slachtoffers had gemaakt. Zelfs zijn raads
man M. Kalle zei dat zijn cliënt heel 'lage' feiten had ge
pleegd. waaiwoor hij straf verdiende. De verdachte had;
eerst ingewoond bij zijn grootouders, maar ook die willen
hem niet meer. De advocaat pleitte ervoor een deel van de
celstraf voorwaardelijk op te leggen, maar die kans had
de Middelburger volgens de rechter al lang verspeeld.
Maljers in commissie ontpoldering
MIDDELBURG - Oud-zakenman en geboren Zeeuw
F. Maljers treedt op als voorzitter van de commissie die al
ternatieve plannen voor ontpoldering beoordeelt. Hij is
daarvoor als 'onafhankelijk persoon' door het dagelijks'
provinciebestuur gevraagd. Eerder werd bekend dat als.
deskundigen voor de commissie zijn aangezocht de hoog-'
leraren W. Wolff (Groningen), C. Heip (Yerseke) en P. Mei-
re (Antwerpen). Tot nu toe zijn zes ideeën aangedragen1
die ontpolderen langs de Westerschelde moeten voorko
men. Of ze bruikbaar zijn om de aangetaste getijdenna-
tuur in de zeearm te herstellen, moet de commissie aange
ven. Maljers (1933, Middelburg) was topman van Unile
ver en grossierde in commissariaten (onder meer KLM;
Philips en Roompot Recreatie). Recent zat hij de commis
sie voor die adviseerde over de schadeloosstelling voor de
kokkelvissector (wegens het visverbod in de Waddenzee).
Forse celstraffen voor overvallers
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg heeft giste
ren een 25-jarige Terneuzenaar en een 27-jarige man uit
Zaamslag voor diefstal met geweld veroordeeld tot cel
straffen van respectievelijk 33 en 35 maanden. Een 27-ja-
rige Terneuzenaar kreeg 20 maanden cel, waarvan vier
maanden voorwaardelijk. Een 29-jarige Vlissinger kreeg'
wegens medeplichtigheid 28 maanden gevangenisstraf:
De gewelddadige overval, waarbij een Vlissinger in zijn ei
gen woning werd toegetakeld en gegijzeld, vond plaats op
1 maart. De buit viel tegen: honderd gram wiet.
foto Ronald den Dekker
R. de Ligt van het consulentschap legt
uit dat voor het ten doop houden van de
leskisten bewust gekozen is voor de na
tuurouders „Nu eens geen kinderen met
schepnetjes in de weer. Ik merk dat de
ouders heel enthousiast bezig zijn. Dat
kunnen ze mooi overbrengen op de kinde
ren."
De drie leskisten werden gisteren over
handigd aan C. van de Kreeke van stich
ting het Zeeuwse Landschap. Daarmee
kunnen scholieren onder begeleiding van
de natuurouders veldwerk verrichten in
de terreinen van de stichting. De activi
teit is goed inpasbaar in het scholenwerk
dat Het Zeeuwse Landschap in de hele
provincie uitvoert. Ook de centra voor na
tuur- en milieueducatie zijn voorzien
van een leskist.
Het vlas wordt binnengehaald aan het Eiland bij Sint Kruis; door de hevige regenval in augustus moet
ongeveer een derde van de oogst als verloren worden beschouwd. foto Camile Schelstraete
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Bij het uitzoe
ken van een nieuwe commissa
ris van de koningin moeten de
Zeeuwse Staten in het achter
hoofd houden dat de ontslagleef
tijd van 65 naar 70 jaar gaat.
Omstreeks de jaarwisseling
wordt dit van kracht.
Minister Remkes (WD, Binnen
landse Zaken) gaf dit gisteren
aan tijdens een gesprek met Pro
vinciale Staten over het wen
sen- en eisenpakket en de proce
dure voor de opvolging van com
missaris van de koningin Van
Gelder (CDA). Die gaat op 1 fe-
bruaii met pensioen. De minis
ter meldde dat iedereen tot 29
september bij hem kan sollicite
ren. Hij streeft ernaar dat de
nieuwe commissaris op 1 februa
ri kan beginnen. Remkes rekent
op een voordracht van de Staten
waarop twee namen staan.
Hij loste alvast een schot voor
de boeg. Als de vertrouwelijk
heid wordt geschonden en de na
men van kandidaten over straat
rollen, is het voor hem makkelij
ker zich niks aan te trekken van
de voordracht van de Staten.
Die gang van zaken hekelden de
PvdA'er P. Holtring en G. van
der Giessen (D66). „De benoe
ming van een commissaris moet
een zaak zijn van de Staten, net
als de burgemeester door de ge
meenteraad moet worden be
noemd", stelde Holtring.
Vrouw
Minister Remkes vroeg zich af
waarom in de profielschets van
de nieuwe functionaris een voor
keur ontbreekt voor een vrouw.
Bewust niet gedaan, liet CDA'er
C. van Beveren weten. „Het
maakt ons niet uit." F. Luijben
(SP) daarentegen sprak zich na
drukkelijk uit voor een vrouw.
Gevoel voor de Zeeuwse identi
teit en betrokken zijn bij de
Zeeuwse samenleving zijn voor
name eisen, meldde Van Beve
ren. Ervaring met het openbaar
bestuur is mooi meegenomen.
Nevenfuncties kunnen, mits ze
geen belangenverstrengeling op
leveren en er niet te veel tijd in
gaat zitten. Verdiensten horen
in de provinciekas te belanden.
M. Wiersma (GroenLinks) hekel
de de eenzijdige aandacht die de
nieuwe commissaris aan de eco
nomische ontwikkeling moet ge
ven.
„De economie kan niet los wor
den gezien van de ecologische
en sociale pijlers." Als enige
wees Statenlid Van der Giessen^
op de politieke kleur. „Ik ga er-''
van uit dat iemand van CDA of.
PvdA wordt benoemd. Dat D66'
de post in Utrecht heeft losgela
ten. maakt een landelijke afwe-;
ging makkelijker." Remkes
merkte daarover op dat sprake-
moet zijn van 'enig evenwicht.'
De Staten stelden de vertrouw
wenscommissie in, die bestaat;
uit de fractievoorzitters. De SP.'
doet niet mee omdat er 'onvolJ
doende balans is tussen geheim-;
houden en beslotenheid eneri
zijds en de door ons gewenste
openheid anderzijds', zei Luij
ben. Om andere redenen (werk-'
druk, gepaste bescheidenheid
als je maar één zetel hebt)!
neemt ook D66 niet deel aan het
werk in de commissie.
MIDDELBURG - Om beur
ten verzekerden Statenle
den dat ze niet zoeken naar
het befaamde 'schaap met
vijf poten' als nieuwe com
missaris van de koningin.
Het wordt in elk geval ie
mand die in Den Haag, in
Brussel en de provincie zelf
een partij mee kan blazen,
zei minister Remkes (bin
nenlandse zaken) gisteren
in de Statenvergadering.
De fractievoorzitters venti
leerden heel wat eisen. Een
bloemlezing:
een duizendpoot die dui
zend bloemen kan laten
bloeien (Van der Giessen,
D66);
een mensenbinder met
kwaliteiten (Van Beveren,
CDA);
zij moet een warm en so
ciaal bewogen mens zijn
(Luijben, SP);
het hoeft geen Zeeuw te
zijn als hij het maar wórdt
(Roeland, SGP);
geen behoefte aan een
handelsreiziger, maar aan
een commissaris van de
mensen (Van Ginkel, CU);
het gezicht van Zeeland,
een cultureel en econo
misch ambassadeur (Hage-
man, PvZ).
