PZC
Mooi dat het bespreekbaar is
Kunst moet niet shockeren
PZC
Chinese boer is kind van de rekening
I - SU.
Sjoemelen
26 augustus 1956
Leven van
Atatürk is niet
te verfilmen
zaterdag 26 augustus 2006
In Termuzen is deze week een foto van de Utrechtse fotografe Sa
bina de Graaf verwijderd uit een tentoonstellingsruimte in het
stadhuis.
De opname van de vierjarige Ilias met zijn ontblote onderlijf
(uit de reeks Iris en Ilias) zou aanstootgevend zijn. Het weg
halen van de foto maakte in Temeuzen en daarbuiten de tongen
los.
Wat kaïi er wel en wat kan er niet door de beugel?
door Raymond de Frel
Ja, documentaire-fotografe
Sabina de Graaf uit Utrecht
is geschrokken van alle commo
tie. Maar in zekere zin is ze
ook blij, want haar serie van
een alleenstaande moeder en
haar zoontje heeft in elk geval
een flinke discussie op gang ge
bracht.
Een ambtenaar van de gemeen
te Temeuzen vond deze week
dat de opname niet kon. Na een
aantal bedenkingen van bezoe
kers haalde hij de foto van een
halfnaakt jongetje van de muur
van het stadhuis. Zonder toe
stemming, tot verontwaardi
ging van De Graaf en de Wei'k-
groep Tentoonstellingen Ter-
neuzen, de inrichters van de ex
positie Jonge Fotografen 2006.
Op het internetforum van de
PZC lopen de meningen sterk
uiteen. De een vindt het portret
onschuldig, de ander vindt het
aanstootgevend.
De Graaf (25) spreekt zelf van
een intiem project, maar ter
men als 'shockerend' en 'piemel
foto'? Nee, die waren nog niet
eerder bij haar opgekomen. „Ik
vind de commotie best heftig,
dat mensen zó verontwaardigd
(zowel positief als negatief) rea
geren. Doordat het verhaal van
de serie naar de achtergrond is
gedrukt, is deze foto totaal in
een verkeerd contrast ge
plaatst. Bij de foto op zich mag
je vragen stellen, dat hoort bij
de vrijheid van meningsuiting.
Maar ik heb mij er vooral over
verbaasd dat iemand de foto zo
maar heeft weggehaald", zegt
De Graaf.
Maar wat wil De Graaf nu ei
genlijk met haar veelbesproken
fotoreeks bereiken?
Het gaat om de serie Iris en
Iliasdie eigenlijk uit negentien
foto's bestaat. In Temeuzen hin
gen negen foto's, nu nog acht.
Iris is een jonge, alleenstaande
moeder van 24 jaar, haar zoon
Ilias is vier jaar oud. Samen wo
nen ze in een identiteitsloze
wijk in Utrecht, die groten
deels bestaat uit torenhoge
flats. Ze leiden een sociaal geï
soleerd bestaan, zwevend bo
ven de stad en hebben alleen de
onvoorwaardelijke liefde voor
elkaar. De vader van het kind
heeft een ander geloof dan Iris.
De ideeën over een mogelijk is
lamitische opvoeding van Ilias
vormen soms een worsteling in
een vrij en zelfstandig bestaan.
Sprookjeswereld
De Graaf: „Ix-is probeert haar
leven zo mooi mogelijk in te
richten, zowel mentaal als ma
terialistisch. De sprookjeswe-
reld voor Ilias, het interieur en
hoe moeder en zoon de wereld
mooier maken dan hij in werke
lijkheid misschien wel is, toont
een groot contrast tussen reali
teit en fantasie. Deze twee bij
zondere, positief ingestelde
mensen, lijken afgesloten te
zijn van de buitenwereld. Door
middel van gespx-ekken en ob
servaties binnenshuis laat ik
hun leefomgeving zien. Er zit
dus allesbehalve een aanstoot
gevende gedachte achter deze
serie. Het is jammer hoe het is
gegaan, maar in zekere zin
vind ik het ook mooi dat dit on-
dei*werp nu bespreekbaar is."
Dick Oggel
door René Hoonhorst
Even vooropgesteld: persoon
lijk heeft Dick Oggel niks
tegen de foto van een jochie
met alleen een T-shirtje aan.
Maar hij is het helemaal eens
met de Terneuzense burge
meester Lonink, die donder
dagavond tijdens een commis
sievergadering liet weten dat
burgers die het gemeentehuis
binnenlopen niet ongewild mo
gen worden geconfronteerd
met een pox-tret dat hen shock
eert.
Axelaar Oggel is fractievoorzit
ter van de Chx-istenUnie in Ter-
neuzen. Hij is van huis uit gex-e-
formeerd vrijgemaakt, maar
heeft niets tegen functioneel
naakt.
Oggel heeft het nog niet nageke
ken, maar in zijn familieal
bums zitten ongetwijfeld plaat
jes van drie blote dochtertjes
toen die nog klein waren. En
hij kan ook vertederd kijken
naar een plaatje van zijn blote
kleindochter, ook nog een dreu
mes. „Zo is de foto van het jon
getje ook best te waarderen als
vertederend plaatje voor het fa
miliealbum. Maar ik zou het bij
voorbeeld niet in de wirxkel (Og
gel heeft een zaak in kinderkle
ding) of op mijn kantoor han-
geii. Ook niet als reclame voor
een bepaald truitje of shirt.
Naakt en kinderen wordt door
een aantal mensen toch vaak di
rect gelieerd aan kinderporno
of pedofilie." Voor Oggel -. en
burgemeester Lonink verkon
digde dezelfde visie - is er een
verschil tussen een expositie in
een galerie en een tentoonstel
ling in het gemeentehuis. „Als
je een kunsthandel binnengaat,
weet je dat je kunst in allerlei
uitingsvormen kunt zien. Maar
als je het gemeentehuis binnen
loopt om een paspoort of rijbe
wijs te verlengen, moet je niet
tegen afbeeldingen aankijken
die je kunnen schokken."
Voor Oggel is zijn geloofsover
tuiging geen reden om tegen
naakt in alle afbeeldingen te
zijn. „Naakt is voor mij niet
vies. God heeft de mens mooi
geschapen, zoals in het bijbelse
Hooglied ook op een schitte
rende manier is beschreven.
Sabina de Graaf
Maar ik weet dat er ook men
sen zijn, die daar anders tegen
aan kijken. En die mensen, ook
inwoners en burgers van Ter-
neuzen, moet je niet in een voor
andere doeleinden opgerichte
openbare ruimte met voor hen
shockex'ende werken confronte
ren. In dit geval blijft er, vind
ik, ook nog een mooi, intiem
portret van de jongen en zijn
moeder over zonder de ge
wraakte foto."
pagina 17
jonge fotografen tonen
nieuwe visies
Agrariërs lijden onder willekeur van ambtenarenleger en rechtbanken
door Erwin Tuil
De boer staat hoog in de Chi
nese sociale pikorde. Geen
meerjarenplan is volledig, zon
der een ambitieus plan ter ver
heffing van de boerenstand. De
werkelijkheid is anders. De mil
joenen veelal arme boeren zijn
in feite rechtenloos, worden uit
gebuit en zijn afhankelijk van
de willekeur van lokale bestuur
ders.
In het dorp Luying, provincie
Anhui is de naam Ding Zuo-
ming een begrip geworden. Veer
tien jaar geleden werd deze boer
vermoord door een aantal poli
tiemannen, omdat hij streed
voor gerechtigheid. Lokale be
stuurders probeerden het aan
vankelijk met intimidatie, maar
besloten uiteindelijk over te
gaan tot geweld.
Ding had namelijk ontdekt dat
de lokale bestuurders van zijn
dorp schandalig veel belastin
gen en heffingen inden bij de
boeren die maar bitter weinig
verdienden. Hij eiste ophelde
ring en wilde de boekhouding
van het dorp inzien. Via kranten
en de radio was hij erachter ge
komen dat hij en zijn dorpsgeno
ten minstens vier keer meer be
lasting moesten betalen dan wat
de communistische partij had
vastgesteld.
Het verhaal over Ding Zuoming
is slechts een van de vele die
worden aangehaald in het in
China verboden boek Zal de
boot het water doen zinken? van
de Chinese journalisten Chen
Guidi en Wu Chuntao. De titel
verwijst naar een gezegde van
keizer Taizong (600 - 645) die
met boot de staat bedoelde en
met water de boeren. Het was
een waarschuwing dat de boe
ren de staat konden laten zin
ken als ze uitgebuit en onder-
drukt zouden worden. Chen en
Wu waai'schuwen dat de staat
nu bezig is de boeren de nek om
te draaien.
De vi*aag is of die waarschu-
.-V'V?: V,
Boeren in China moeten vaak ploeteren tegen de verdrukking in. Overheidsbeleid om ze uit hun armoede te halen loopt geregeld stuk op
lokale bestuurders die zo hun eigen belangen hebben. De boeren in beeld behoren tot de gelukkigen die meer dan 100 euro per jaar verdie
nen. foto Erwin Tuil/GPD
wing echt nodig is. Premier Wen
Jiabao kondigde tenslotte tij
dens het Volkscongi-es in maart
een gi'oots plan aan om de boe
ren van hun armoede te vexios-
sen. Een van de voornemens
was om de boeren minder belas
ting te laten betalen. Maar de
werkelijkheid is weerbarstiger.
Procentueel betalen boeren nog
altijd veel meer dan hun landge
noten in de steden.
Al sinds de vestiging van com
munistisch China in 1949 heb
ben de leiders plannen gelan
ceerd om de boeren te helpen.
Soms helpen ze. De afgelopen
decennia hebben hondei'den mil
joenen arme boeren het beter ge
kregen. Maar van alle mooie
plannen komt uiteindelijk
meestal weinig terecht.
Ieder jaar groeien de inkomens
verschillen tussen de half mil
jard Chinezen in de stedelijke
gebieden en de achthonderdmil
joen boeren. En aan het eind
van ieder jaar moet weer gecon
stateerd worden dat de maatre
gelen om die ongelijkheid aan te
pakken, weer niets hebben uitge
haald.
„Als een belasting wordt afge
schaft, dan komt er een andere
heffing voor terug. Je krijgt het
geld gewoon niet", zei rijstboer
Pan in de zuidelijke px-ovincie
Guangxi, toen hem gevraagd
werd naar het nieuwste beleids
plan. De Chinese Academie voor
Sociale Wetenschappen bereken
de vorig jaar dat slechts 30 pro
cent van iedere voor het platte
land bestemde euro, daadwerke
lijk op de plaats van bestem
ming terechtkwam. Lokale be
stuurders besteden de miljoenen
eui'o's gemeenschapsgeld liever
aan eigen huizen, etentjes, ho
tels, hoeren en ander vei'tier dat
niets met hun werk te maken
heeft. Tegelijkertijd is het aan
tal ambtenaren, die vooral werk
zaam zijn op het platteland,
sinds 1979 vervijfvoudigd, tot
ruim 10 miljoen. Het geld voor
dit alles wordt opgehoest dooi
de boeren.
Klagen
Niet verwonderlijk dat de boe
ren op een gegeven moment
gaan klagen en in opstand ko
men. Een groot aantal van de
84.000 rellen die de Communisti
sche Partij vorig jaar telde, ont
stonden op het platteland. De
centrale regex-ing is van goede
wil, zo vinden de meeste Chine
se boeren. De oorzaak voor de el
lende zijn lokale bestuurders,'
rechtbanken, media en andere
belanghebbenden. Die houden
elkaar de hand boven het hoofd.
Vrouwen die door bestuurdei-s
zijn verkracht, krijgen de
schuld voor hun ellende, veroor
deelden met de juiste contacten
kunnen doi-pshoofd worden en
moorden door bestuurders wor
den afgedaan als zelfverdedi
ging. Tenzij er iemand als Ding
opstaat. Na jaren drong in Pe
king door dat hij niet het slacht
offer was van zijn eigen agres
sie, maar dat hij vermoord was
omdat hij eiste dat de regels van
de Partij werden nageleefd. De
meeste gevallen van onderdruk
king en mishandeling dringen
echter nooit door tot de hoofd
stad. GPD
Er wordt nogal wat afgesjoemeld op de
Zeeuwse voetbalvelden, zo blijkt uit een en
quête die de sportredactie van de PZC heed
gehouden onder 65 scheidsrechters. Niet alleen de
clubs zijn daar bij betrokken door op zeker mo-
ment een uitslag te bewerkstelligen die beide
teams goed uitkomt. Ook de scheidsrechters gaan
- al dan niet daartoe gedwongen - in de fout door
gele en rode kaarten na afloop van de wedstrijd
niet te noteren op het officiële wedstrijdformulier
Liefst 92 procent van de scheidsrechters krijgt
daartoe wel eens het verzoek van spelers en veer
tien procent van de ondervraagden geeft toe wel
eens voor de druk te bezwijken.
Uit sportief oogpunt valt er alles voor te zeg^
dat arbiters zo nu en dan wat door de vingers zien
Het gaat immers om amateursport en plezier m
het spel moet de voornaamste drijfveer zijn voor
zowel spelers als scheidsrechters. Maar over de ge
le en rode kaarten moet niet zo luchtig worden
heengestapt als de voetbalbond KNVB doet in een
reactie op het PZC-onderzoek. Over het algemeen
zijn scheidsrechters niet zo scheutig met het uitde
len van kaarten, dus als dat wel gebeurt, is er wel
degelijk sprake geweest van wangedrag. Niet voor
niets heeft de bond zelf op een dergelijke sanctie
ook nog eens een geldboete gezet voor zowel de
speler als de club die hij vertegenwoordigt.
Wangedrag hoort niet thuis op een voetbalveld
waar het louter om de sportiviteit hoort te
draaien. Alle betrokkenen moeten daarvan door
drongen zijn, waarbij ook nog eens telt dat oudere
sporters op dit vlak een voorbeeldfunctie hebb
voor cle net beginnende pupillen.
Het moet daarom uitgesloten zijn dat rode en ge
kaarten na afloop van de wedstrijd opeens met
meer blijken te bestaan. De KNVB heeft hierin een
voortrekkersrol - en dat betekent dat de cijfers die
uit de enquête naar voren zijn gekomen niet zo
maar gebagatelliseerd mogen worden. Daarnaasl
moeten de clubs zelf hun spelers instrueren dat al
le regels moeten worden nageleefd.
Na afloop van de wedstrijd moeten de scheidsrech
ter en de beide aanvoerders het wedstrijdformu
lier ondertekenen. Nu gebeurt dat vaak gemakshal
ve alvast even snel voordat de partij wordt ge
speeld. Als het amateurvoetbal zichzelf serieus wil
nemen en wangedrag daadwerkelijk wil aan
ken, dan moet dit ritueel in ere hersteld worden,
zodat het wedstrijdformulier weer een eerlijke
weergave wordt van wat zich zojuist op het veld
heeft afgespeeld.
Het maakt niet uit waar je
op vakantie gaat in Tur
kije. Eén persoon kom je overal
tegen in het land: Mustafa Ke-
mal Atatürk, de stichter en eer
ste president van de Turkse re
publiek. Atatürk oftewel 'vader
der Turken'. In Turkije. Er
wordt zó tegen hem opgekeken,
dat filmmakers die zijn leven
willen verfilmen niemand kun
nen vinden die de vaderturk
kan en mag spelen.
En dat is niet zo onbegrijpelijk.
Want hoezeer het voor de mees
te Turken ook een grote eer is
om hun nationale held te spelen
op het witte doek, des te groter
is de angst om die 'taak' te ver
knallen. Zijn hele leven wordt
een Turk met Atatürk geconfi-on-
teerd als zijn grote voorbeeld.
Zijn postei's, foto's en standbeel
den zie je in alle overheidsgebou
wen, kantoren en winkels. Bij el
ke stap die je zet, is Atatürk je
voor geweest.: In zwembaden
zie je foto's van een zwemmende
Atatürk, en op scholen een
Atatürk die voor de klas staat.
Ook op munten en bankbiljetten
staat hij afgebeeld.
Filmmaker Mehmet Soyarslan
zoekt nu naarstig naar een per
fecte Atatürk. Voor zijn film De
laatste sultan zijn voor de be
langrijke rollen al acteurs gevon
den. Volgens Soyarslan is het
erg moeilijk om iemand te vin
den 'die praat als Atatürk'. „Hij
sprak geen Istanboels-Turks,
maar had zijn eigen dialect. Eer
der deed de Britse filmmaker
Tarquin Olivier met zijn vrouw
Zelfa een poging om Atatürk op
het witte doek te krijgen. De
zoon van de wijlen Sir Laurence
Olivier vroeg de beroemde ac
teur Antonio Banderas om de
rol van Atatürk op zich te ne
men. Banderas trok zich later te
rug uit het project. In een inter
view met de Britse omroep BBC
zei Olivier jr. daarover: „Ik
vroeg mijn vader wie Atatürk
nou het beste zou kunnen spe
len, en hij riep: 'ik!'." GPD
KAMPIOEN - De Nederlandse
wielrenner Frans Mahn is in
Kopenhagen wereldkampioen
op de weg geworden bij de
amateurs. Zijn landgenoot Jan
Buis werd derde. Bij de profs
is de Belg Rik van Steenbergen
wereldkampioen geworden.
De 40-jarige Nederlander Ger-
rit Schulte won brons.
WEG - Commissaris der konin
gin De Casembroot heeft de
nieuwe weg tussen Hulst en
Kapellebrug geopend. Hij
deed dat door op de grens van
de gemeenten Hulst en
Sint-Jansteen een lint door te
knippen.
BELFORT - Vanaf het restant
van het oude raadhuis
Sluis wappert sinds kort de Ne
derlandse driekleur.
Reden is dat van officiële zijde
is vernomen dat een aanvang
kan worden genomen met de
algehele restauratie van hei
monument.
MIJNRAMP - In een kc
mijn in Polen is brand uitge
broken. Honderden mijnwer
kers zitten ingesloten. Volgens
reizigers uit Polen die in Ber
lijn aiTiveerden, zou het red
dingswerk zijn opgegeven
maar de Poolse autoriteiten
ontkennen dit.
Hoofdredactie:
Peter Jansen
Dick Bosscher (adjunct)
Arie Leen Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stalionspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachlweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (01111454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes. Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Ie Zeeuwse Courai
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving accoplgiio
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal: 59.75 62,00
per jaar €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor hst
einde van de betaalperiode.
PZC, La.v. lezersservice.
Postbus 31. 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Allo bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd j
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en vo^srs
de Regelen voor het Advertentieweien.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 lot 18 00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax:(076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintje'):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend got
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: v
iv.pzc.nl/service/advorKieii
andordeel van het Wegen
,B,j«„er-concorn Oetóere j
(ij opgenomen in een bestand dat wordt gebruiktvooi'p-
nemenjaaminisiraiie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten
an de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door c
n. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schi
ce. Postbus 314460 AA Goes
Behoort tot WeGeNeR
olijk melden bij: PZC,h-
