Geheime dienst slecht beveiligd
ir
PZC
Enge ziektes komen
mee met warm weer
Reclamecampagne
Ikea wekt woede op
Politie beëindigt actie Greenpeace in Eemshaven
e1
Nederlanders werken door
na het winnen van loterij
Slijmen werkt alleen als er niet wordt overdreven
Verdachte ex-BVD'er ontkent stelen en verkopen van documenten
dinsdag 22 augustus 2006
Eerst genieten dan pas kinderen
DEN HAAG - Vrouwen worden op steeds latere leeftijd
moeder. Van een kwart van de 188.000 kinderen dié vorig
jaar werd geboren, was de moeder op dat moment ouder
dan 35; 6500 moeders waren bij de geboorte van hun
spruit veertig jaar of ouder.
Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek gisteren
gemeld.
Sinds 1970 is het aantal veertig-plus moeders niet meer
zo hoog geweest. Destijds kregen vrouwen rond hun veer
tigste hun zoveelste kind. Nu wordt een kwart van de
vrouwen van veertig jaar en ouder voor het eerst moeder.
Vrouwen stellen hun zwangerschap steeds langer uit. De
helft van de vrouwen geeft aan nog van haar vrijheid te
willen genieten voor zij een baby krijgt.
Ruim een kwart van de latere moeders wil eerst voorrang
geven aan de carrière. Het ontbreken van een partner
speelt ook een rol bij het krijgen van kinderen op latere
leeftijd, net als de twijfel op jongere leeftijd of zijwei kin
deren willen. GPD
Nijs verlaat Tweede Kamer
DEN HAAG - Oud-staatssecretaris Annette Nijs verlaat
de politiek. Nijs, Tweede Kamerlid voor de VVD, wil Chi
nese bedrijven adviseren. De vroegere bewindsvrouw
keerde onlangs terug van een verblijf van een maand in
China.
Nijs oriënteerde zich in het bedrijfsleven naar de moge
lijkheden om internationale Chinese ondernemingen te
adviseren over het opereren op de wereldmarkt. De
WD-politica zegt haar politieke activiteiten te beschou
wen als een zijstap. Bij haar afscheid als staatssecretaris
van Onderwijs had ze al laten weten Chinees te zullen stu
deren. ANP
Consument helpt graag zichzelf
LEUSEN - Geld overmaken of brochures bestellen zon
der menselijke tussenkomst: de meeste consumenten ma
ken graag van dit soort diensten gebruik. Vanwege de
snelheid en het gemak zegt bijna driekwart van de men
sen tevreden te zijn met deze zogeheten selfservice, aldus
bureau MarketResponse gisteren.
Vooral bij banken, telefoonbedrijven en energiebedrijven
maken mensen hier gebruik van.
Volgens het onderzoeksbureau heeft 52 procent van de Ne
derlanders wel eens gebruikgemaakt van selfservice. Zij
maakten bijvoorbeeld geld over via internet of de tele
foon zonder direct contact met een medewerker van het
bedrijf. GPD
Man belt niet-handsfree en scheurt
ROOSENDAAL - De politie heeft zondag een 21-jarige in
woner van Halsteren aangehouden die met meer dan 200
kilometer per uur over de A58 raasde en bovendien
niet-handsfree telefoneerde. De man is voor de tweede
keer binnen twee jaar zijn rijbewijs kwijt. Hij had al eer
der fors te hard gereden, zei een woordvoerder van de po
litie gisteren.
De snelheisduivel werd opgemerkt door een motoragent
op de A58 ter hoogte van Roosendaal, waar een maximum
snelheid van 120 km geldt. De agent slaagde erin de auto
mobilist aan te houden toen die moest afremmen voor de
verkeersdrukte verderop op de weg. ANP
door Rob Hird Pandora spreekt van een goedko
pe reclametruc: ,-,Spelen met
AMERSFOORT - De reclame- taal is je bewegen op glad ijs.
campagne rond de opening van Voor je het weet discrimineer je
een nieuwe Ikea-vestiging in of beschadig je mensen."
Amersfoort is velen in het ver- Zo voelt ex-psychatrisch pa-
keerde keelgat geschoten. Men- tiënt Riet uit Ermelo dat ook.
sen met een psychiatrisch verle- De schrik sloeg haar om het
den hebben aanstoot genomen hart toen zij op de deurmat een
aan de leus 'Rijp voor 'n inrich- envelop vond met het opschrift
ting?'van het Zweedse woonwa- 'Rijp voor 'n imichting?' Zij
renhuis. voelde zich zeer aangesproken:
„Je moet het zelf maar hebben
Belangenorganisatie, stichting meegemaakt. Dan laat je het
Pandora, noemt de campagne wel uit je hoofd daar grapjes
onkies en ondoordacht. „Ikea over te maken." Net als veel an-
vindt het kennelijk grappig om deren kan zij geen begrip op-
zo aandacht te vragen voor de brengen voor het verzoek van
nieuwe vestiging, maar wij Ikea de toegezonden poster
niet", aldus een woordvoerster. 'Rijp voor 'n inrichting' voor het
Ook de Cliëntenbond in de Gees- raam te hangen,
telijke Gezondheidszorg ziet de Ikea Nederland betreurt het
humor van de campagne niet. mensen te hebben gekrenkt.
„Het duidt in elk geval op wei- „Het is nooit onze bedoeling ge-
nig besef van wat dit bij onze weest wie dan ook opzettelijk te
doelgroep aanricht." De recla- kwetsen. Wij wilden slechts op
me beperkt zich niet tot een en- spraakmakende wijze de aan-
kéïe woordspeling, het woonwa- dacht vestigen op onze opening
renhuis meent dat de opening in Amersfoort. Wij hebben trou-
van het nieuwe filiaal 'een groot wens ook positieve reacties ont-
gekkenhuis' wordt met 'waan- vangen op de campagne." De
zinnige' aanbiedingen en 'krank- vestiging Amersfoort opent deze
zinnige prijzen'. week haar deuren. GPD
door Jan Salden ken. Nederlanders wijken met
hun 'wensenlijstje' niet af van
DEN HAAG - Een huis kopen, andere Europeanen. Wel valt op
een reis maken en sparen. Dat dat Fransen het gulst zijn (43
zijn de belangrijkste zaken procent zou een deel van het be
waar Nederlanders hun geld drag weggeven), terwijl de helft
aan zouden besteden als ze de van de Duitsers het prijzengeld
Jackpot of hoofdprijs in de lote- zou beleggen,
rij zouden winnen. Dertien pro- De meeste Nederlanders (87 pro
cent zou stoppen met werken. cent) zeggen dat ze na het win
nen van de Jackpot gewoon
Dat blijkt uit onderzoek van de door zouden blijven werken. In
Staatsloterij naar het winnen andere landen, op Engeland na
van een loterij. Het onderzoek is (82 procent), ligt dat percentage
ook gehouden onder inwoners nog hoger. De Duitsers hebben
van Duitsland, Engeland, Frank- de minste behoefte hun baan op
rijk, Italië en Spanje. te zeggen: slechts 5 procent zou
Op de vraag 'Wat zou je doen dat doen.
met één miljoen?' antwoordt 41 Spanjaarden zijn het meest opti-
procent van de Nederlanders als mistisch over hun kansen ooit
eerste met 'een huis kopen'. Van de hoofdprijs in de loterij te win
de Nederlanders zou verder 27 nen. Eén op de vier noemt die
procent (ook) gaan reizen, 26 kans 'waarschijnlijk' of 'bijna
procent geld op de bank zetten, zeker'.
eveneens 26 procent geld wegge- Bij de Nederlanders is dat
ven en 22 procent een nieuwe au- slechts één op de tien. De Engel-
to kopen. Het aflossen van schul- sen zijn het negatiefst over hun
den komt in de meeste Nederlan- kansen. Meer dan de helft denkt
ders niet op. Vijftien procent dat het 'onmogelijk' is de loterij
zou het geld daar voor gebrui- te winnen. GPD
(jnnr_M_arc|it Spaak
fljMEGEN - Slijmbillen en
vloiers kunnen veel succes heb
ben met hun gedrag, als ze ten
minste goed opletten dat ze niet
overdrijven.
Ook moeten ze zorgen dat ze ge
ldwaardig blijven voor buiten-
staanders, die de complimenten
aan het adres van een ander aan
horen.
Dat blijkt uit een onderzoek van
sociaal psycholoog Miquelle
Marchand. Marchand, die in sep
tember promoveert aan de Rad
boud Universiteit in Nijmegen,
toont aan dat de mening over
een slijmbal die door de mand is
gevallen, steeds negatiever
wordt.
Een slijmbal moet zorgen dat
hij complimentjes geeft, waarin
de gevleide zichzelf denkt te her
kennen. Bij overdrijving steekt
achterdocht de kop op. De ge
vleide gaat zich dan afvragen of
er mogelijk verborgen bedoelin
gen zijn, zo heeft Marchand vast
gesteld. Als blijkt dat iemand ie
dereen probeert te vleien, voe
len de meeste mensen zich ge
kwetst en bedrogen en oordelen
ze negatief.
Het onderzoek van Marchand
toont aan dat buitenstaanders -
mensen die complimenten voor
een ander aanhoren - de bijbe
doelingen eerder opmerken dan
het doelwit zelf. Ze vinden de
slijmbal al meteen minder aar
dig en oprecht, stelt de promo
venda.
En wanneer de achterdocht een
maal is gewekt, raakt de ander
steeds meer overtuigd van ver
borgen bedoelingen. ANP
hor Alex Boaers
DEN HAAG - Heel wat mensen
halden vijf jaar geleden hun
schouders er nog voor op. Het
klimaat veranderde, dat was ze
ker, hel zou warmer worden.
Maar dat daarmee ook Zuid-Eu-
topesc en Afrikaanse ziektes en
plagen deze kant op zouden ko
men was toch nog wel erg ver
van het bed.
Een uitbraak van de Zuid-Euro-
pese blauwtongziekte laat zien
dat de waarschuwing niet hele-
Jniaal onterecht was. Wij hadden
al de eikenprocessierups, de
door teken overgebrachte ziekte
van Lyme, die sterk oprukt en
20 nu en dan een beestje dat geï
soleerd en bij toeval de kop op
steekt en net zo snel weer ver-
dwijnt-. Wat komt er nog?
Volgens vïrusdeskundige A.
Osterhaus is het onbegonnen
werk om een een opsomming te
geven van ziektes die ons en on
ze planten en dieren bedreigen
hij het warmer worden van het
klimaat. „Het hangt van zo veel
factoren af", zegt Osterhaus.
.«et westnijivirus (van oor
sprong Afrikaanse vogelziekte),
dengue of knokkelkoorts (griep-
achtige ziekte via tijgermuggen
verspreid) en malaria rukken
langzaam op, dat is aantoon
baar."
Maar voor andei'e bedreigingen
gelden volgens Osterhaus ande
re criteria: „De opwarming van
de aarde gaat heel langzaam.
Misschien raken in die tijd wel
andere factoren van invloed op
ziekten. Er zullen knagers ko
men die onze inheemse boom-
en plantensoorten bedreigen,
maar een voorspelling welke en
wanneer, daar zal niemand zich
aan wagen."
Veel hangt volgens viroiogen,
epidemiologen en andere medici
af van de aanwezigheid van een
voedingsbodem voor de ziekten.
Het gaat niet alleen om hogere
temperaturen. Bij malaria geldt
bijvoorbeeld dat er voldoende
malariamuggen moeten zijn en
voldoende zieke mensen om die
malariamuggen te infecteren zo
dat ze weer andere mensen ziek
kunnen maken.
Vakantie
Voorzitter D. Overbosch van de
Landelijke Werkgroep Tropi
sche Geneeskunde en internist
bij het Havenziekenhuis in Rot
terdam twijfelt daarom of mala
ria wel ooit echt voet aan de
grond kan krijgen. Volgens Over
bosch herkennen huisartsen ma
laria onmiddellijk als een Neder
landse patiënt het heeft omdat
nogal wat mensen er de laatste
tijd mee besmet zijn als ze terug
komen van vakantie. „Omdat
malaria in Nederland heel goed
te behandelen is, is de kans dat
iemand ziek over straat loopt
erg gering."
Bedreigingen kunnen volgens
hoogleraar virologie J. Vlak van
Wagening'en Universiteit ook
uit een andere hoek komen: nieu
we, onbekende virussen. „Als je
een liter zeewater analyseert,
dan vindt je zo tientallen virus
sen die nog niet beschreven zijn
en die waarschijnlijk ook nog
geen ziektes veroorzaken", zegt
Vlak, die is gespecialiseerd in
garnalen. „Maar wat de virus
sen doen als de temperatuur van
het water verder stijgt, of stro
mingen veranderen, is onbe
kend."
Ook de Nederlandse kreeften,
krabben en garnalen kampen
met de temperatuurstijging. „In
de afgelopen jaren hebben we
tien nieuwe onbekende virussen
gevonden bij garnalen", zegt
Vlak.
Daarnaast is volgens hem het
White Spot Syndrome-virus op
komst. Een virus dat veertien
jaar geleden voor het eerst in
China opdook en nu al wordt ge
vonden bij krabben en kreeften
in Zuid-Europa. Als het water
in de Noordzee warmer wordt,
dan kan het ook hier heen ko
men en andere geleedpotigen be
dreigen.
Afgezien van totaal onbekende
nieuwe ziekten is Nederland vol
gens de deskundigen in de mees
te gevallen goed voorbereid op
de komst van virussen. Alle be
kende dier- en mensenziekten
die een bedreiging vormen zijn
Een medewerkster van het Centraal Dieren Lab, mnggenafdeling voor Malariaonderzoek, vult bakjes
met glucosevloeistof, het voedsel voor muggen. foto Bert Beelen/GPD
vastgesteld en beschreven.
„Kijk eens hoeveel draaiboeken
er liggen bij de Landelijke Coör
dinatiestructuur Infectieziekte-
bestri jding voor het geval dat
een virus of ziekte de kop op
steekt", zegt internist Over
bosch.
Vii'oloog Vlak plaatst hier een
kanttekening bij. „Herkent iede
re dierenarts de symptomen van
de verschillende exotische dier
ziekten", vraagt hij zich af.
„Huisartsen herkennen pokken
ook niet meer. Ze hebben er niet
meer mee te maken."
Hoger peil
Osterhaus schat de huisartsen
hoger in. De GGD's hebben vol
gens hem de afgelopen jaren
heel veel gedaan om de kennis
van huisartsen op een hoger peil
te brengen. Osterhaus zelf heeft
naar eigen zeggen met medewer
kers van de Erasmus Universi
teit en het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu veel
werk verricht om de diagnostiek
van dierziekten klaar te hebben
voor het geval deze ziekten naar
Nederland overspringen. Of al
het gevaar daarmee is afge
wend, durft Osterhaus niet te be
loven. „Het grootste gevaar is
de natuur zelf." GPD
rfnnrFfirdi Schrooten
den HAAG - De beveiliging
van geheime stukken bij de Bin
nenlandse Veiligheidsdienst
(BVD), de voorloper van de AI-
VD, rammelde in de jaren rond
Je millenniumwisseling. Kasten
vol gevoelige documenten ston-
ilenin strijd met de regels veel
vuldig open. Er kon eenvoudig
gekopieerd worden en personeel
'kon stukken meenemen die het
hoofdgebouw in Leidschendam
niet uit mochten.
Dat zegt een voormalig geheim
agent. De ex-BVD'er (50) stond
gisteren in een tussentijdse zit
ting voor de Haagse rechtbank
wegens het lekken van staatsge
heimen aan 'topcrimineel' Mink
K
De stukken belandden bij De Te
legraaf, die op basis daarvan
meldde dat: de groep van Mink
t miljoenen reserveerde voor
het omkopen van politie- en jus-
liiiepersoneel.
Ook schreef De Telegraaf over li
quidaties met door de politie in-
beslaggenomen wapens, die
voor de gelegenheid werden 'uit
geleend'. Hard bewijs voor de
corruptie is nooit op tafel geko
men. Volgens een getuige heeft
de ex-BVD'er de documenten
(voor 300.000 euro aan Mink K.
verkocht.
'De voormalig geheim agent ont
kent BVD-clocumenten te heb
dijen meegenomen, laat staan ver
kocht. Hij beweert dat hij het
(slachtoffer is van een wraakac
tie van een ex-vriend en -zaken
relatie.
Deze medeverdachte heeft ver
klaard dat hij de stukken heeft
i gestolen bij de ex-BVD'er thuis.
•Die laatste zou de staatsgehei-
ANW-uitkering
gaat omhoog
DEN HAAG - Weduwen met
een ANW-uitkering krijgen er
ruim 100 euro per jaar bij. In ok
tober krijgen alle nabestaanden,
halfwczen en wezen die recht
hebben op een ANW-uitkering
eenmalig 96,60 euro op hun
bankrekening overgemaakt.
Vanaf november krijgen zij iede
re maand 9,66 euro extra.
Dat' staat in een wetsvoorstel
van staatssecretaris Van Hoof
(Sociale Zaken). Het kabinet wil
zoiets doen aan de vaak slechte
inkomenspositie van ANW'ers.
Het extraatje wordt niet verre
kend met de bijstand.
De maximale ANW bedraagt nu
1065,83 euro bruto per maand
inclusief vakantiegeld. GPD
Op de zijkant van het koelschip Mumrinskiy schilderen actievoerders van Greenpeace de leus 'Stop Pirate Fishing'. foto ANP
van onze redactie binnenland
EEMSMOND - De politie heeft
gistermiddag samen met de Mo
biele Eenheid een actie van
Greenpeace Nederland in de
Eemshaven beëindigd. De mi
lieuorganisatie blokkeerde
sinds vijf uur 's ochtends het 85
meter lange Russische koelschip
Mumrinskiy, omdat dat betrok
ken zou zijn bij de invoer van il
legale partijen kabeljauw.
Een politiewoordvoerster zei gis
teren dat alle actievoerders van
het schip zijn gehaald en aange
houden. Zij boden geen verzet.
De actievoerders worden be
schuldigd van overtreding van
de scheepvaartwet.
Volgens Greenpeace is het schip
zeer waarschijnlijk vaker be
trokken geweest bij de invoer
van illegale partijen kabeljauw
in Nederlandse havens. Met
haar actie hoopte de milieuorga
nisatie de Algemene Inspectie
dienst van het ministerie van
Landbouw (AID) te bewegen
het schip te controleren. Een
AID-woordvoerder liet weten
dat op het Russische schip een
reguliere controle is uitgevoerd.
Volgens hem stond die al op de
agenda en had die niets te ma
ken met de actie van Green
peace. Tijdens de inspectie zijn
geen onregelmatigheden gevon
den. Het schip mag daarom ge
woon in de Eemshaven lossen.
Aan boord waren zeven actie
voerders. Twee mannen blok
keerden een kraan, vijf anderen
de laadkleppen.
De havenautoriteiten in het
Franse Marseille en vissers uit
deze stad dwarsbomen de komst
van een schip van Greenpeace,
de Rainbow Warrior II. De vis
sers hebben aangekondigd het
schip de toegang tot de haven te
zullen beletten indien het zoals
gepland later deze week wil aan
meren. De autoriteiten hebben
een eerder gegeven toestemming
om aan te leggen, weer ingetrok
ken.
De tonijn is in gevaar door over-
bevissing, meent Greenpeace,
die dat ook in de haven van Mar-
seille voor het voetlicht wil bren
gen. De Marseillaanse vissers en
visverwerkers zijn daar volgens
woordvoerder M. Kahoul ra
zend over. Zij staan onder zeer
strenge controle en indien er
sprake is van overbevissing, dan
komt dat door Aziatische tonijn
vissers.
Greenpeace is uit op 'publieke
disinformatie' en bestaat uit een
'groep ecologische extremisten'
zo meende Kahoul van de lokale
tonijnproducenten. ANP/AFP
men onder zijn bed hebben be
waard. Een leugen, meent diens
advocaat B. Martens.
Volgens de raadsman heeft de
ex-zakenpartner zijn belastende
verklaring afgelegd uit woede
over twee mislukte zakendeals
met de ex-BVD'er. Die kreeg in
2001 na een ontslagprocedure
bij de kantonrechter een vertrek
premie van 125.000 gulden van
de BVD, waarmee hij een aanne
mersbedrijf begon. Bij twee za
kelijke transacties zou de
ex-BVD'er zijn toenmalige za
kenpartner voor tienduizenden
euro's hebben gedupeerd.
Huisregels
Volgens advocaat Martens kun
nen door de slechte [beveiliging
indertijd 25 a 40 BVD'ers de do
cumenten uit het pand van de ge
heime dienst hebben gesmok
keld. De AIVD wil daar niet op
reageren. Een woordvoerder
meldt dat de dienst nog steeds
onderzoek doet naar het lek en
naleving van de huisregels in de
tijd dat de verdachte oud-ge
heim agent werkte.
De rechtbank ziet geen enkele
reden om het voorarrest van de
ex-BVD'er op te heffen. „Als
iets de rechtsorde schokt, dan is
het wel dit soort zaken", doelde
de rechtbank op het lekken van
staatsgeheimen. De stukken mo
gen van de rechter worden toege
voegd aan het strafdossier, zo
dat de verdachte zich optimaal
kan verdedigen.
De Rijksrecherche heeft aangif
te gedaan van tien ontbrekende
pagina's uit het BVD-dossier
dat De Telegraaf heeft terugge
geven. Het is niet duidelijk of de
journalisten ooit over deze pagi
na's hebben beschikt. Ook
wordt nog onderzocht of de ont
brekende pagina's wel staatsge
heim zijn, aldus justitie.
Onduidelijk is ook of de stuk
ken openbaar worden gemaakt
tijdens de inhoudelijke behande
ling. Die is pas over twee tot
drie maanden, ook omdat nog
zestien getuigen worden ge
hoord. Onder hen ook Mink K.
die gevangen zit in Schevenin-
gen. Advocaat Martens:
„Vreemd genoeg heeft tot nog
toe niemand hem gevraagd of
hij de staatsgeheimen van mijn
cliënt heeft gekregen.GPD