Anarchistische geur pc vervliegt
Zuid-Korea leert leven met
falen van zonneschijnpolitiek
PZC
Islamitische unie
breidt macht in
Somalië uit
PZC
Kans op rechtszaak
tegen Israël en
Hezbollah is klein
Apparaat heeft na kwart eeuw weer trekjes van oude centraal gestuurde machines
Doorbraak bleef lang uit
12 augustus 1956
zaterdag 12 augustus 2006
door Karen Zandbergen
In garages, zolderkamers en
pakhuizen knutselden hob
byisten in de jaren zeventig de
eerste homecomputers in el
kaar. IBM volgde, vandaag pre
cies vijfentwintig jaar geleden,
schoorvoetend met de eerste per
sonal computer. De eerste hob
byisten droomden van een anar
chistische, virtuele wereld met
oneindige mogelijkheden. Maar
de pc heeft inmiddels alweer al
le trekken van de eerdere, cen
traal gestuurde apparaten.
Als een bezetene rent een spor
tief geklede, blondine naar een
enorm scherm waarop een
hoofd met een vierkante bril het
volk toespreekt. In haar roze
handschoenen klemt ze een me-
terlange hamer. Een slag, een
oogverblindende flits, en onder
een dreigend gedonder spat het
scherm uiteen. Met deze recla
mespot wilde computerbedrijf
Apple in 1984 laten zien hoe de
computerfabrikant verschilde
van het grote IBM. Het grote
sprekende hoofd representeerde
de allescontrolerende 'Big
Brother'. Big Brother stond op
zijn beurt voor hét bedrijf van
de kamersvullende centraal be
stuurde computers: IBM. „Wij
laten u zien waarom 1984 geen
1984 hoeft te zijn", schalt aan
het eind van de spot over het pu
bliek. De makers refereren aan
de bestseller van George Orwell
over een door technocratie over
heerste wereld. Apple is er voor
de anarchistisch ingestelde com
puterliefhebber, was de bood
schap. Slaafsheid, controle en
hiërarchie: dat waren decennia
lang de associaties die compu
ters bij kritische geesten oprie
pen. De enorme apparaten vul
den fabriekshallen en zorgden
dat het werk sneller, efficiënter
en beter controleerbaar werd ge
daan. Dat kon anders, dachten
hobbyisten in de Verenigde Sta
ten in de jaren zeventig. Anar
chistische hippies aan de west-
In de zeventiende eeuw
werd de naam computer ge
bruikt voor een wiskundige.
Een bedrijf huurde zo ie
mand in om moeilijke bereke
ningen uit te voeren.
Eeuwenlang bestonden com
puters vooral op papier. Theo
retisch gezien hadden ze kun
nen werken, maar zo ver was
de techniek nog niet.
Tot de eerste echte toepassin
gen in de Tweede Wereldoor
log. De Duitse coderingsma
chine Enigma bestond uit
twee machines die op elkaar
moesten worden afgestemd.
In Londen kwam al snel het
antwoord. De Colossus redde
menige Britse onderzeeër van
de ondergang. De computer
kon zo snel rekenen, dat het
op de duur de steeds wisselen
de codes van de Duitsers kon
kraken.
De volgende slag werd ge
maakt aan de andere kant
van de oceaan. Het MIT in
Boston was aan het eind van
de jaren vijftig de trotse bezit
ter van een IBM 704. In de
Verenigde Staten stonden en
kele tientallen van dit soort
enorme machines die met
ponskaarten werkten.
Het duurde weer twee decen
nia voordat hobbyisten op het
idee kwamen om de micro
chip, die eigenlijk bedoeld
was voor rekenmachines, in
een computer te stoppen. Dit
was het begin van de mini-
computers, door IBM in de ja
ren tachtig dusdanig verbe
terd dat het goed werkende
homecomputers werden: de
personal computer.
Sindsdien verschijnen de ap
paraten in alle mogelijke vor
men. Met platte schermen, als
grote, draadloze draagbare
computers en als zakcompu
ters. GPD
kust begonnen hun eigen 'home
brew computer' clubjes in gara
ges en woonkamers. In decem
ber 1974 was het zo ver. Voor
vierhonderd dollar kon iedere
Amerikaan een bouwpakket je
bestellen waarmee de eerste ech
te, handzame computer te bou
wen was. Wie schetste de verba
zing van de initiatiefnemers in
New Mexico toen de bestellin
gen alleen al in de eerste maand
met duizenden toestroomden.
Een goed moment voor de com
puterbedrijven om in te spelen
op deze trend. Zou je denken.
Maar IBM, veruit de grootste
computerfabrikant, zag nog
niets in de beweging. Het idee
dat mensen zelf controle wilden
hebben over een apparaat of het
eenvoudigweg zelf wilden bezit
ten drong pas in de jaren tachtig
door. Toen kwam IBM met een
personal computer die ook Ne
derland snel veroverde.
Verbinden
Wie langs het Utrechtse gemeen
tehuis loopt stuit op een zwart,
rood en geel geverfd pand waar
op een metersgroot anarchis
tisch teken geschilderd is. Daar
huist Puscii, een van de in Ne
derlandse actieve, anarchis
tische internetclubs. Want niet
alleen de pc veroverde met haar
introductie in 1981 razendsnel
Nederland. De anarchistische
achtergrond kwam mee. De ideo
logie in het donkere gratis inter
netcafé is in essentie nog dezelf
de als die van de computerfana
ten uit de jaren zeventig. Tech
nologie moet mensen niet bin
den en belemmeren, maar men
sen verbinden. In de cafés wordt
ook een strijd gevoerd om onge
wenste buitenstaanders die wil
len meekijken in de computer,
buiten te houden. „Een systeem
beheerder kan achteraf precies
nagaan welke sites ik bekeken
heb", zegt onderzoeker Koen
van Turnhout van de universi
teit van Eindhoven. In vrijwel al
le bedrijven zijn de pc's aange
sloten op een eigen netwerk. De
netwerkbeheerder kan theore
tisch gezien op afstand inloggen
op de computer en zo alle be
standen zien. Ook geheime dien
sten en zelfs criminelen weten
hoe ze toegang tot de pc moeten
krijgen en hoe ze die computer
kunnen controleren. Zitten we
als in een soort Matrix inge
plugd op een netwerk waarover
we zelf geen controle hebben?
Zijn we slechts zombies op de
computer? Dat gaat wat ver,
maar het is inmiddels een illusie
dat we in een afgesloten, eigen
omgeving ons werk kunnen
doen zonder dat iemand mee
kijkt GPD
Een oermodel pc van IBM uit 1984.
door Nona Eveleens
Opnieuw is in Somalië een
belangrijke en strategi
sche plaats in handen geko
men van de Unie van Islamiti
sche Rechtbanken (UIC). Be-
letuein, driehonderd kilome
ter ten noordwesten van de
hoofdstad Mogadishu, ligt
aan de grens met buurland
Ethiopië.
De overname ging gepaard
met een kort vuurgevecht
waarbij geen slachtoffers vie
len. De UIC heeft sinds juni,
toen het Mogadishu verover
de op de krijgsheren, gestaag
zijn invloed uitgebreid.
Het grootste deel van het zui
den van Somalië is in handen
van de Unie.
Net als in andere plaatsen ver
welkomde de bevolking van
Beletuein de overname. Over
al waar de UIC aan de macht
komt, keren rust en orde te
rug, een situatie die Somalië
niet heeft gekend sinds 1991
toen dictator Siad Barre door
de krijgsheren ten val werd
gebracht.
De machtsonwenteling ver
liep overigens niet zonder
bloedvergieten. Alleen al bij
de gevechten om de heer
schappij in Mogadishu vielen
meer dan 350 doden.
Ontbonden
Ondertussen probeert de So
malische premier Ali Moham
med Ghedi een nieuwe en af
geslankte regering samen te
stellen.
Het vorige kabinet bestond
uit meer dan honderd leden.
Het werd ontbonden omdat
een groot deel van de minis
ters en staatssecretarissen op
stapte uit protest tegen de
weigering van Ghedi om met
de UIC te onderhandelen.
Ghedi zei in juni nog met de
Unie te willen onderhande
len, maar kwam daar op te
rug en beschouwt de Unie nu
als een groep extremistisch?
moslems. Hij heeft vooral pre-
blemen met voorzitter Sjeii
Hassan Dahir Aweys. Deze
oud-militair leidde in het ver-
leden een islamitische groepe
ring die volgens de VS bar-
den met Al Qaeda onderhield
De Somalische regent:
wordt weliswaar door de it!
ternationale gemeenschap g.
kend maar heeft nauwelijks
enige invloed. Ghedi kwan
met zijn weigering om metd,
UIC te onderhandelen jh con
flict met president Abdullah
Yusuf. Die heeft ook bezwa
ren tegen de Unie maar is wé
bereid tot besprekingen
Sjeik Hassan Dahir Awew
wijst eveneens besprekinge
af tussen zijn Unie en de rede
ring zolang zich Ethiopische
troepen op Somalisch grond
gebied bevinden. Ethiopische,
militairen zijn gelegerd ic
Baidoa, de regeringszetel
Ethiopië ontkent de aanwezig
heid maar heeft wel openlijk
gedreigd in te grijpen als isla
mitische milities Baidoa aan
vallen. De Ethiopische rege
ring vreest dat de UIC een is
lamitische staat wil mal
van Somalië. Zo'n regime:
islamitische rebellen kunnea
ondersteunen in Ethiopië,
waar de helft van de bevol
king moslim is.
De volgende plaats waarop
de milities zich richten is Gal-
kayo. Het stadje, zeshondeni
kilometer ten noorden van
Mogadishu, ligt in de autono
me regio Puntland, de machts
basis van president Yusuf.
Onlusten
Het is er eerder deze week tol
onlusten gekomen
voor- en tegenstanders van de
UIC. Voorlopig lijken de aan
hangers van de regering de
overhand te hebben maar lo
kale media maken melding
van islamitische milities op
de zuidelijke
naar Galkayo. GPD
door Emma Thomasson
Israël en Hezbollah worden
beschuldigd van oorlogs
misdaden gedurende hun oor
log die al vijf weken duurt.
Toch is de kans klein dat er
ooit een rechtszaak van
komt.
De zoon van de Libische presi
dent Moammar Ghadaffi
deed een beroep op het Inter
nationale Strafhof om de Is
raëliërs te vervolgen voor een
aanval op flat in het Libanese
Kana waarbij tientallen do
den vielen. Maar het Interna
tionale Strafhof, ingesteld om
personen te berechten voor
misdaden tegen de menselijk
heid, oorlogsmisdaden en
schendingen van mensenrech
ten, verklaarde dat het niets
kon uitlichten. Israël en Liba
non zijn er niet bij aangeslo
ten.
De VN-Veiligheidsraad kan
zaken van een niet-lid door
verwijzen naar het Strafhof.
Maar Washington spreekt
waarschijnlijk zijn veto uit
aangezien het mede gaat om
bondgenoot Israël
Ontmoedigend
„Internationaal gezien is dit
erg ontmoedigend. Er is in dit
geval geen jurisdictie van een
international strafhof", aldus
Jan Wouters, professor voor
international recht aan de Ka
tholieke Universiteit Leuven.
„Er zijn geen instrumenten
en er is onvoldoende informa
tie om te kunnen bepalen of
er inderdaad oorlogsmisda
den zijn begaan."
De mensenrechtenorganisatie
Human Rights Watch beschul
digt Israël ervan geen onder
scheid te maken tussen solda
ten en burgers. Hezbollah
doodt opzettelijk en lukraak
burgers.
Mark Regev, woordvoerder
voor het Israëlische ministe-
- rie van Buitenlandse Zaken,
stelt dat het leger conform in
ternationale wetgeving han
delt. Bovendien heeft het
land zelf een rechtssysteem
om aanklachten wegens oor
logmisdaden af te handelen.
„Ondanks de moeilijke situa
tie hebben wij alles onderno
men om zo zorgvuldig moge
lijk te werk te gaan." Richard
Goldstone, oud-aanklager bij
het Joegoslavië-tribunaal, be
treurt het feit dat het Interna
tionaal Strafhof niet kan in
grijpen. Overigens berechten
landen maar zelden hun eigen
soldaten vanwege oorlogsmis
daden, zo stelt hij.
Afschrikwekkend
„Of de acties door Israël nu
wel of geen oorlogsmisdaden
zijn hangt af van het feit wat
degenen die de opdrachten ga
ven, wisten. Ik heb daar geen
idee van. Een internationaal
strafhof kan dat achterhalen
door een onderzoek. Als dat
gebeurt, werkt het afschrik
wekkend. En het levert infor
matie op, hoe in de toekomst
te handelen." Hoewel optre
den van een internationaal
strafhof onwaarschijnlijk is,
toch heeft Libanon wel een
andere mogelijkheid. Het
land kan compensatie van Is
raël claimen bij het Interna
tionaal Gerechtshof.
Regev meent dat de joodse
staat compensatie verdient
voor de schade die de Hezbol-
lah-raketten hebben veroor
zaakt in het noorden: „Liba
non is met de oorlog begon
nen. Als er één land recht
heeft op compensatie, is dat
Israël." Zelfs al komt de zaak
voor het gerecht, dan nog is
het moeilijk de internationale
wetgeving toe te passen. Juris
ten menen dat de regels niet
toepasbaar zijn bij conflicten
waarbij niet-bestaande sta
ten (Hezbollah) betrokken
zijn.
Nummers
Alan Dershowitz, professor
rechtsgeleerdheid aan de Har
vard universiteit, meent dat
militanten handig de kunst
'burgers als nummers' te be
handelen gebruiken. Burger
slachtoffers aan beide kanten
zijn een middel dat het doel
heiligt. „Het misbruiken van
burgers als wapenschild en
oorlogsinstrument vereist een
herziening van bestaande oor-
logswetten", aldus Dersho
witz. GPD/RTR
Sinds 1998 probeert Zuid-Korea
met de zogenoemde 'zonne
schijnpolitiek' Noord-Korea te
vermurwen tot een minder oor
logszuchtige houding. De
Zuid-Koreaanse oud-president
Kim Dae-jung kreeg er in 2000
zelfs de Nobelprijs voor Vrede
voor. Maar de Noord-Koreaanse
rakettesten en de daaropvolgen
de crisis tonen het failliet van
die politiek.
door Erwin Tuil
De Noord-Koreaanse leider
Kim Jong-il is zo impopu
lair dat zelfs de Venezolaanse
president Chavez zijn bezoek
aan Pyongyang heeft afgezegd.
Waar of niet, maar de gedachte
dat de held van links Latijns-
Amerika de stalinistische leider
niet wil zien, is voor Zuid-Kore-
anen een bewijs voor de isolatie
van Kim.
Kim Jong-il wordt gezien als
het struikelblok in de moeizame
verhoudingen tussen Noord en
Zuid. Sinds Noord-Korea op 4
juli zeven raketten testte - op de
Amerikaanse Onafhanke
lijkheidsdag - is de steun voor
de zonneschijnpolitiek verder af
genomen. „Vooral jongeren lo
pen er niet meer warm voor",
zegt Peter Beck van de Interna
tional Crisis Group (ICG) in
Seoel. „De generatie dertigers
en veertigers die in de politiek
en het bedrijfsleven carrière ma
ken zien Noord-Korea als een
ander land. Of een andere pla
neet. De gedachte achter de zon
neschijnpolitiek was sympa
thiek."
Voorspoed
„Als we geld pompen in
Noord-Korea en de leiding la
ten zien dat economische hervor
mingen leiden tot meer voor
spoed, kunnen we ze overtuigen
van het feit dat oorlog geen op
tie is", vat hoogleraar Paik
Haksoon van het Sejong Insti
tuut in Seoul het beleid samen.
Tegelijk kregen de media de op
dracht terughoudend te schrij
ven over_Noord-Korea en niet te
provoceren.
De zonneschijnpolitiek ging
heel ver. Zo werd 100 miljoen
dollar betaald voor de histori
sche ontmoeting van Kim
Dae-jung en Kim Jong-il op 13
juni 2000 in Pyongyang. Nie-
schietvlak te verminderen.
mand sprak er schande van. Een
grootindustrieel besteedde 400
miljoen dollar aan een vakantie
park voor Zuid-Koreanen bij de
Noord-Koreaanse Kumgang-
berg. Nu wordt aan de noord
kant van de grens ook een be
drijvenpark opgezet. Maar de
jongeren zien vooral een oorlogs
zuchtig Noord-Korea dat opge
sloten zit in een zelfgecreëerde
waanwereld waarin de rest van
de wereld het fout heeft en Pyon
gyang niet. Beek: „Klap op de
vuurpijl was de Noord-Koreaan
se eis dat Seoul tonnen rijst en
kunstmest moest leveren als
dank voor de vrede die Zuid-Ko
rea had dankzij de militaire be
scherming van Pyongyang."
Onberekenbaar
Professor Haksoon gaat verder.
„We zien nu dat de zonneschijn
politiek niet het verwachte re
sultaat heeft gehad. Kim Jong-il
is onberekenbaar gebleken. Het
lijkt er op alsof Noord-Korea
nog steeds lijdt onder een shock
van de ineenstorting van het
communisme in 1989."
Sinds de Sovjet Unie, trouw
bondgenoot van het regime in
Pyongyang, uit elkaar viel,
heeft Noord-Korea eigenlijk
geen vrienden meer. China was
er nog, maar dat is druk bezig
met economische hervormingen.
Het regime in Pyongyang heeft
dan ook de overtuiging dat het
op zichzelf is aangewezen om te
overleven.
Dat Zuid-Korea na de rakettes
ten de voedselhulp even stopte
bracht Pyongyang ertoe één van
de speerpunten van de zonne
schijnpolitiek, familiehereni
ging, op te schorten „Ontzet
tend jammer", zegt Hwang
Jung-joo, leider van het Hereni-
SUEZ - President Nasser van
Egypte heeft tijdens een pers
conferentie in Caïro gezegd
dat hij niet naar Londen komt
om de conferentie over het Su-
ezkanaal bij te wonen.
FEEST - Ondanks het slechte
weer is de opening van de Vis
serijfeesten in Breskens goed
verlopen. Van heinde en verre
kwamen mensen naar de
Zeeuws-Vlaamse kustplaats
om het festijn mee te maken.
MIJNEN - In België is voor
vandaag vanwege de mijn
ramp in Marcinelle een dag
van nationale rouw afgekon-
digd. Diep onder de grond al
ten nog altijd 250 mannen ge
vangen, twee lijken zijn alge-
borgen. De gezamenlijke kolen
mijnen in Nederlands Lim-
burg hebben besloten een mil
joen francs beschikbaar testel
len voor de nabestaanden ra
de slachtoffers.
ZWEMMEN - De Zeeuwse
zwemkampioenschappen dss
zaterdag in Sas van Gent we
den gehouden, gaan niet de
boeken in als bijzonder. De pu
blieke belangstelling was dik
ger, het weer slecht en desfee:
matig. Sportief gezien wel e
ook al weinig te beleven.
Een Zuid-Koreaanse soldaat staat op wacht bij de Noord-Zuidgrens bij Panmunjom. Geselecteerd op
lengte, uiterlijk en zwarte band taekwondo worden de militairen geacht de provocaties van Noord-Ko
reaanse grenswachten tien meter verderop te minimaliseren. Ze staan half achter de barak om het
foto Erwin Tuil/GPD
gingprogramma binnen het
Zuid-Koreaanse ministerie van
Eenwording. „Zeventig procent
van de mensen die zich aanmel
den zijn ouder dan zeventig
jaar, 27 procent is ouder dan
tachtig. Voor hen betekent de
opschorting dat familiehereni
ging helemaal niet meer tot
stand komt."
Geen kans
Analisten geven de zonneschijn
politiek geen kans meer. De
kritiek op mensenrechtenschen
dingen in het Noorden wordt
luider. Er komen meer vragen
over de 489 Zuid-Koreanen die
door Noord-Korea in de loop
der jaren zijn ontvoerd. Het be
sef dat Kim Jong-il het grootste
obstakel is en dat hij geen sleu
tel tot vrede en verzoening
heeft, heeft definitief postgevat.
GPD
Hoofdredactie:
PelerJansen
Dick Bosscher (adjunct)
Arie Leen Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax (0113)315669
E-mail: redactie@ptc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315660
Fax: (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 20.55 n.v.t
per kwartaal: 59,75 62,00
per jaar €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uilsluitend schriftelijk, 1 maandvoorl»'
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgeval
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgt»
de Regelen voor het AdvertentieweRn
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjei):
Tel. (076)5312104
Fax (076)5312340
Voor gewone ai
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax: (0114)372771
Business to Business/Onro
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: www.pzc.nl/service/adverterB-
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een ondei
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen In
(abonnementen)admintstratle en om u te (laten)
riucren van de titels en de werkmaatschappijen
ducten van de titels en de werKmaaiscnappijen van
de derden. Als u op deze Informatie geen prijs stelt
zfirsservine. Postbus 31 44fi0 AA fines
van um waaaiiui-concem.DetlW-j
opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt v»">«
(laten) informeren over voor u relevante diensten»^
Behoort tot WeGeNeR
