Proeftuin zilte planten ligt er al
Speelse levensboten en
goddelijke oerkrachten
Yes You Did wil nu echt doorstomen
Natuur zorgt zelf voor plekje met bijzondere flora
kunst
Goese Sas Muziekfestival
|door_Rinus_Antonisse
ffISSENKERKE - De natuur
l,ee[t in Zeeland een kant-en-
Uare 'proeftuin' voor zoute plan-
U,, in de aanbieding. Buiten
is in de Oosterschelde bij in-
r Kcihoogte, even oostelijk
Wissenkerke, wemelt het
de bijzondere zeeplanten.
A Muui'deskundige Chiel Jaco-
ibusse juicht het toe dat er meer
aandacht komt voor zilte plan-
ten, Stichting Duinbehoud wil
enkele heemtuinen aanleggen,
lis ondermeer in de Oosterschelde.
Hij zet wel vraagtekens bij de
g Haalbaarheid.
jje kunt geen echte natuurlijke
diilieus maken, zoals een vloed-
merk dat onderstuift. Het gaat
?s jjet voor niets om zeldzame
planten. Het milieu waarin ze
pverleven, is zeer ingewikkeld.
Axelse krijgt
werkstraf voor
uitdelen duw
MIDDELBURG - Een 36-jarige
Louw uit Axel is gisteren ver
oordeeld tot twintig uur werk
straf wegens mishandeling.
De verdachte had vorig jaar 9
oktober in Axel tijdens een op-
slootje in de Noordstraat een
™t wouw geduwd, waardoor die
J'-: ten val kwam. Hét slachtoffer
liep een hoofdwond op.
De politierechter woog in het
vonnis ook de rol van het slacht-
offer mee, die tijdens het inci
dent dronken was.
Officier van Justitie R. Jeuken
fond aan de hand van twee ge-
[uigenverklaringen bewezen dat
de verdachte het slachtoffer ook
bad geschopt en geslagen. Hij
eiste veertig uur werkstraf.
0e verdachte hield echter vol
'M leen een duw te hebben ge-
geven. „Ik heb daarna de boel
rth; gesust", zei ze.
De politierechter hechtte geen
|aard| aan de getuigen, omdat
faer sprake was van twee verschil-
flende versies.
zaterdag 12 augustus 2006
1
Om dat te maken, is veel kunst
en vliegwerk nodig. Je moet óf
intensief tuinieren - en de vraag
is of je dat wilt - óf het lukt ge
woon niet", zegt Jacobusse
Hij beklemtoont dat zoutmin-
nende planten veeleisend zijn.
Elke soort heeft eigen wensen
en omstandigheden. „De een
heeft iets vaker overspoeling no
dig, de ander nooit. De een wil
zand, de ander klei. Zeealsem,
bijvoorbeeld, zal nooit in een
kom groeien, anderzijds zal En
gels slijkgras nooit op een oever-
wal groeien."
Zouttolerantie
De zoute planten leven in een
vrij smalle strook. Hun algeme
ne kenmerk: een zout milieu. Ja
cobusse: „In kunstmatige om
standigheden kun je ze zonder
zout kweken, al gaat dat wel ten
koste van de smaak. Hoe dat zit,
is nog niet precies duidelijk. De
planten hebben waarschijnlijk
niet zozeer een zoutbehoefte,
maar meer een zouttolerantie,
die heel sterk van plant tot
plant verschilt."
In Nederland krijgen zeekraal
en lamsoor (echte naam: zeeas
ter) steeds meer bekendheid als
groenten. In het buitenland zijn
ze al een stapje verder. Daar
worden bijvoorbeeld zeevenkel,
zeekool en schorrekruid ook
door de mens gegeten. Dat dit in
ons land niet gebeurt, heeft een
simpele reden, legt Jacobusse
uit. „Zeevenkel en zeekool zijn
hier erg zeldzaam. Er waren tij
den dat je er maar een tiental
planten van had in het hele
land. Dan moest je wel heel lang
en ver lopen om een maaltje bij
elkaar te scharrelen. De aantal
len nemen onder invloed van de
klimaatverandering wel toe."
Hij wijst erop dat de strandbiet
de stamvader is van de door de
boeren geteelde suikerbiet. Het
is een plant die, evenals zeeven
kel, in het vloedmerk (ofwel de
vêêkrand, gevormd door aan
spoelsel) groeit. Daarentegen
voelt zeepostelein, waarvan Ja
cobusse niet weet of het smake
lijk is, zich thuis in jonge stui
vende duintjes (te vinden bij de
Verklikkerduinen op Schouwen,
in het Zwin en de nabijgelegen
Verdronken Zwarte Polder).
Al pratende over zilte planten
wordt Chiel Jacobusse almaar
enthousiaster. Plij realiseert
zich ineens dat veel van deze
planten te vinden zijn in de Oos
terschelde bij inlaag Keihoogte
op Noord-Beveland, in beheer
bij stichting Het Zeeuwse Land
schap. „Daar staat een keur van
zeldzaamheden bij elkaar. En ie
dereen kan en mag er gewoon
naar komen kijken. Want betre
ding is juist goed."
Toegankelijk
Tot de soorten die de medewer
ker van Plet Zeeuwse Land
schap er heeft waargenomen, be
horen: zeekool, zeevenkel,
strandbiet, zeelathyrus, zeepos
telein, zeekraal, zeeaster, zeeal
sem, zeewolfsmelk en gele
hoornpapaver. „Je kunt het zo
als tuin gaan beheren en nog ver
sterken. Het is een vrij toeganke
lijke plek."
Als het een beetje mooi weer is,
komen er strandgasten (vaak
mensen uit de omgeving). Ze
spreiden nietsvermoedend hun
badlaken uit op en naast de zilte
zeldzaamheden. Het is voor Ja
cobusse ook de enige zekere
groeiplek van de zeelathyrus in
Nederland, 'en de grootste die
ik ken van zeekool.'
Met de bijzondere waarden die
aan dit stukje Oosterschelde ver
bonden zijn, wordt bij de komen
de dijkverbetering (ook hier ko
men nieuwe glooiingen, zoals
overal langs de zeearm) reke
ning gehouden. Tot opluchting
van Jacobusse. „Daardoor kan
deze uiterst bijzondere vegeta
tie in principe overleven."
Gele hoornpapaver, strandbiet, zeepostelein en zeekraal (vanaf linksboven met de klok mee).
foto's Chiel Jacobusse
Werkstraf gewelddadige Vlissinger
MIDDELBURG - Een 59-jarige Vlissinger is gisteren in
Middelburg voor twee geweldsincidenten veroordeeld tot
tachtig uur werkstraf. Officier van Justitie R. Jeuken
vond bewezen dat verdachte 4 februari in Vlissingen een
man met een steen had geslagen en hem met een mes had
bedreigd. Ook had hij vorig jaar 22 juli in Vlissingen men
sen met een mes bedreigd. De officier eiste negentig uur
werkstraf en een maand voorwaardelijke gevangenis-
straf.
Raadsman E. Smit vroeg de werkstraf te beperken en de
voorwaardelijke gevangenisstraf te laten vallen. Politie
rechter R. Lameijer kwam uit op tachtig uur werkstraf.
De politierechter achtte het slaan door verdachte met de
steen op de arm en schouder van het slachtoffer en de be
dreigingen met het mes bewezen. „U moet geen mes mee
nemen", wees de politierechter op het gevaar. De Vlissin
ger zei een mes in zijn sokken te stoppen als hij uit gaat.
„Het mes gebruik ik om een slaatje te eten."
Terneuzenaar moet alsnog zitten
MIDDELBURG - Een 23-jarige inwoner van Terneuzen
moet alsnog een maand naar de gevangenis. Die beslis
sing nam gisteren de Middelburgse politierechter B. Duin
hof, omdat de Terneuzenaar zich niet heeft gehouden aan
de afspraken met de reclassering.
Geen identificatie gehandicapten
VLISSINGEN - Voorlopig hoeven gehandicapte en ande
re niet-mobiele Postbank-klanten zich niet te identifice
ren bij hun bankvestiging.
Om van iedereen de identiteit vast te leggen, had de Post
bank haar klanten een blief gestuurd met het verzoek op
kantoor langs te komen. Maar chronisch zieke mensen en
gehandicapten lukt dat lang niet altijd, verweerde de
Stichting Werkgroep Gehandicapten Walcheren. Zeker
niet in de vakantieperiode, als het moeilijk is een begelei
der te vinden. De werkgroep maakte bezwaar bij de Post
bank. En dat heeft gewerkt. „Klanten of gemachtigden
mogen contact met ons opnemen via post, e-mail of tele
foon en dan sluiten wij de klant uit van identificatie",
zegt woordvoerder C. Penders. „Althans; voorlopig. Na
overleg met de Nederlandsche Bank moet blijken wat we
met de kwestie doen."
Gewelddadige overvaller opgepakt
DORDRECHT - De politie heeft gisterochtend in Dor
drecht de 46-jarige zwerver Jan Spruijt aangehouden, die
wordt verdacht van berovingen in Colijnsplaat, Haarlem
en Kockengen. Daarbij werd in twee gevallen geweld ge
bruikt. Eén van de slachtoffers was een vrouw uit Colijns
plaat.
De identiteit en het portret van de door drie korpsen ge
zochte man werden donderdagavond tijdens een extra po
litiebericht op diverse televisiezenders getoond. De poli
tie en het Openbaar Ministerie wilden meer gewelddadige
berovingen voorkomen. De tv-oproepen leverden meer
dan honderd reacties op.
De politie in Dordrecht kreeg gisterochtend een melding
dat de verdachte rondliep in het centrum. Agenten trof
fen hem aan in de woning van een kennis. Bij zijn aanhou
ding verzette hij zich niet. De politie Kennemerland ver
richt het verdere onderzoek in deze zaak.
lomertentoonstelling bij galerie Bellas Artes
:door Al? Pankow
KERKVVERVE - Kleurrijke
scheepjes, stralend zonlicht, een
glorieuze maan, maar ook ro
buuste oerkracht, verwijzing
naar machten die de mens te bo
vengaan en gestileerde emoties.
Het zijn allemaal elementen van
de nieuwe zomertentoonstelling
(lie morgen bij galerie Bellas Ar
ies in Kerkwerve wordt ge
opend door burgemeester J. As-
sclbcrgs.
mzijn Antonio
Poioumen, Wil Wiegant en
Margreeth Bronke. Hoe ver
schillend de schilderijen van
Ton van de Groep, alias Poiou
men en Wiegant ook zijn,
beiden geven vorm aan fascina
te voor het leven en de schep
ping.
Poioumen werkt duidelijk van-
uil een nauwe betrokkenheid
met het geloof. Zonder daar
dwingend in te zijn, verwijst hij
met zijn schilderijen naar godde
lijke krachten. Hij doet dat door
'del van abstracte voorstellin-
met veel lyriek daarin ver
weven. Vaak echter zijn er ook
herkenbare elementen in te ont
dekken. Het silhouet van een vo
gel, de contouren van een glas.
De passie waarmee deze kunste
naar werkt, komt vooral tot ui
ting door de wijze waarop hij al
lerlei soorten materie in zijn
schilderijen verwerkt. Veelal
gaan er letterlijk woorden
schuil achter zijn composities in
overwegend aarde- en grijstin
ten met rode contrasten. Poiou
men brengt soms bladzijden
tekst aan, bewerkt ze met verf
en gunt de toeschouwer slechts
fragmenten. Een andere keer
kiest hij voor de verwerking van
jute of touw.
Koeienstal
Eén van zijn mooiste schil
derijen in deze zomerten
toonstelling is te zien in de
koeienstal bij Bellas Artes: een
compositie met veel structuur
die als het ware over de gehele
breedte doorsneden wordt door
een rood gekleurd ravijn. Poiou
men weet er zowel respect als be
rusting voor de oerkracht van
hogere machten mee op te roe
pen.
Mooie tegenhanger voor de inge
togen kleuren biedt de spranke
ling in het werk van Wiegant.
De boot is zijn centrale motief.
Hij schildert zijn scheepjes in
tal van composities en in verras
send veel soorten herhalingen.
Zijn fascinatie voor al die vaar
tuigjes houdt ongetwijfeld ver
band met het feit dat Wiegant
uitsluitend schildert in zijn ate
lier op het zonnige Canarische
eiland Gomera en daar uitzicht
heeft op de haven.
Zijn 'levensboten' in felgekleur
de pure pigmenten lijken een
eerbetoon aan de kracht van de
natuur en aan de avontuurlijke
mens die op reis gaat om de
schepping te ontdekken. De
scheepjes staan bij Wiegant sym
bool voor de reis over de zee van
het leven, maar ook voor het
oversteken van het water des
doods. Zijn steeds weer terugke
rende zon en maan versterken
die symboliek.
Anders dan in het werk van
Poioumen waaruit bewondering
voor bovenaardse kracht
spreekt, toont Wiegant vooral
ook de lichtheid van het be
staan. In veel van zijn schilde
rijen fladderen vlinders in wisse
lende composities.
De vergelijking met Mondriaan
dringt zich op door de talrijke
vlakjes die de kunstenaar zijn
'barco's' geeft. Door sommige
vierkantjes te bewerken met
goud- of zilververf laat hij het
zon- en maanlicht van het doek
springen.
Toegankelijk
Vergt al dit werk in het platte
vlak wat extra inspanning van
de bezoekers, de beelden van
Margreeth Bronke zijn zeer toe
gankelijk. Haar driedimensio
naal werk in keramiek en brons
getuigt van inspiratie door mens
en natuur. In keurig gestileerde
composities geeft zij gestalte
aan de mens met zijn emoties, li
chaamstaal en ervaringen
De zomertentoonstelling in Bellas
Artes tot en met zaterdag 30 sep
tember geopend van donderdag tot
en met zaterdag van 10.00 tot
16.30 uur.
foto Willem Mieras
Van Ammelrooy
en Koch in jury
film by the Sea
18] RINGEN - Film by the Sea
wfl de jury voor het jaarlijkse
jJjjL F Literatuur-programma
compleet, met de toezeggingen
p actrice Willelce van Ammel-
'°oy en auteur/acteur Herman
Koch (Jiskefet), die in Graauw
een tweede huis heeft.
[Be vier andere leden van de jury
laren al enige tijd bekend: de
schrijvers Tommy Wieringa, An-
pet van der Zijl en Jan Brok
en en cineaste Marleen Gorris.
zestal beoordeelt een serie li-
Jratuurverfilmingen en ldest
[daaruit de beste.
[Hel Vlissingse filmfestival be-
M 15 september en duurt tot
an met 24 september.
Werk van Wil Wiegant (voorgrond) en Antonio Poioumen in de oude koeienstal bij Bellas Artes.
foto Marijke Folkertsma
door Rolf Bosboom
WÏLHELMINADORP - De
Zeeuwse rockgroep Yes You Did
liet de laatste jaren al flink van
zich horen, onder meer in aller
lei bandcompetities. Hun laat
ste grote wapenfeit was het win
nen van de Zeeuwse Popprijs
als beste live-act, begin vorig
jaar. De laatste tijd was het ech
ter wat stil rond de band. Nood
gedwongen.
De reden daarvan is even ba
naal als vervelend: drummer
Bram Veenker bleek wat al te fa
natiek om zich heen te hebben
geslagen, met een soort tennis
arm als gevolg. Met fysiothera
pie en het aanpassen van zijn
techniek heeft hij de afgelopen
tijd gewerkt aan zijn herstel.
Morgenavond maakt hij voor
zichtig zijn rentree op het Goese
Sas Muziekfestival, waar Yes
You Did voor het eerst sinds
maanden weer optreedt.
„Bram heeft altijd echt als een
gek lopen drummen", zegt bas
sist Stijn Warendorff. „Vanwe
ge zijn blessure hebben wij een
pauze ingelast. Het was bizar
om als band even gas terug te
moeten nemen. Dat is niet echt
iets voor ons."
Yes You Did, dat verder bestaat
uit zanger Bas Rovers en de gita
risten Dennis van de Bor en
Joost de Lange, werd opgericht
in 2002. Het vijftal won - naast
de Zeeuwse Popprijs - diverse
competities, zoals Arsenaalpop
Select (2003), Mosselrock Selec
tie (2004), het open podium van
Dijkrock (2004) en Kiekvirus
(2004). Ook haalden ze de finale
van Hooikoorts en de Zeeuwse
Belofte.
Tussendoor namen ze enkele
cd's op. Recent werd de laatste
hand gelegd aan een compleet al
bum, Obstinate.
„We zijn altijd bezig met andere
nummers, hoeven nooit te
zoeken als we een cd willen
opnemen. Binnenkort willen we
een hoogniveau-demo opnemen,
met iets minder tracks, maar
wel vei'schrikkelijk goed." Yes
You Did wil immers verder, veel
verder nog dan waar ze nu zijn.
Ze zijn er nadrukkelijk op uit
naam te maken, maar willen
zichzelf ook blijven ontwikke
len. „Dat gaat in fases. Aanvan
kelijk maakten we een soort
bluesrock, maar het werd steeds
rockachtiger. Nu zitten er ook
elementen van symfonische
rock en metal in. Natuurlijk zijn
we ook technisch beter gewor
den en schrijven we steeds bete
re teksten. Bij ons staat ook
hoog in het vaandel dat ieder
een in de band vooruit blijft
gaan. Je moet blijven leren."
Mede doordat Joost de Lange in
België woont, werd al diverse
malen bij de zuiderburen opge
treden en nu Stijn Warendorff
WÏLHELMINADORP - Yes You
Did is morgen de slotact van de
derde editie van het Goese Sas
Muziekfestival. Bij café-restau
rant Het Loze Vissertje bij Wil-
helminadorp spelen in totaal
tien bands.
Het programma: 14.00 - 15.00
uur: Bêêstebint, 15.00 - 16.00
uur: Marco Polo, 16.00 - 17.00
uur: Delta Blues Band, 17.00 -
18.00 uur: rrRaaaRrr, 18.00 -
19.00 uur: Deja Vibe, 19.00 -
20.00 uur: Saltbag, 20.00 - 21.00
uur: Ricky, 21.00 - 22.00 uur: Na
tural, 22.00 - 23.00 uur: The
Blues Sensation, 23.00 - 24.00
uur: Yes You Did. De Ameri
kaanse zangeres Brand! Russell,
die sinds vorig jaar in Wilhelmi-
nadorp woont, verzorgt bij di
verse bands een gastoptreden.
net terug is van vijf maanden op
leiding in Duitsland en daar al
lerlei contacten heeft opge
bouwd, lokt dat land ook. „We
denken erover een soort plat
form op te richten, om te komen
tot een internationale uitwisse
ling van bands."
Magie
Het talent is er om ver te ko
men, de wil ook. Vanaf het optre
den van morgen moet het balle
tje weer gaan rollen. „We willen
nu echt doorstomen", zegt Wa
rendorff. „Er is een magie tus
sen ons, die kun je niet breken.
De energie die losbarst als we
op het podium staan! Dat is niet
normaal meer."
Yes You Did wil wel op een ef
fectievere manier dan voorheen
proberen de ambities ook waar
te maken. „We zitten vol ener
gie en creativiteit, maar die
moet je wel goed leiden. We twij
felen niet over de kwaliteit van
onze muziek, maar we moeten
die op een goede manier ver
markten en proberen de band
bij de juiste mensen te krijgen.
We zijn niet onrealistisch. Als
we keihard blijven werken en
bij elk optreden honderd pro
cent geven, al staan er alleen
twee schapen te kijken, dan
komt het uiteindelijk vanzelf."
