In natuur geldt: de een z'n dood...
PZC
Het gerijpte debuut van Seven
Mosselexpositie
op Neeltje Jans
Antiek en modern
op beurs in Knokke
14
Warmte en droogte hebben geen dramatische gevolgen
if*
I i?j| -1 - mé
kunst
Brandstofheffing op zeevis
roept vraagtekens op
Historische schepen
varen op Westerschelde
vrijdag 28 juli 2006
door Rinus Antonisse
HEINKENSZAND -
De natuur reageert
heel verschillend op de
warme en droge perio
de. Voor de een pakt
het voordelig uit, voor
de ander nadelig. „Dra
matisch is het allemaal
niet", zegt natuurdes-
kundige Chiel Jacobus-
se. „Je kunt niet zeg
gen; wat krijgt die na
tuur een klappen."
„Het evenwicht in de
natuur is altijd een dy- L
namische beweging", a
stelt hij. Over vijf jaar h
merken we niks meer |1 j
van twee hittegolfjes in VÊ I
2006. Tenzij er in het f j
vervolg elk jaar der
gelijke zomers aan
treden. „Dan
moet de natuur
op zoek naar een
totaal nieuw evenwicht. Een
put die eens in de zoveel jaar
droogvalt - dat valt nog mee.
Maar elk jaar is een ander ver
haal."
Lachend vertelt Jacobusse,
voorlichter van Het Zeeuwse
Landschap, dat afgelopen da
gen bij hem thuis echt de
(blad)mossen van het dak vie
len. En niet, zoals het gezegde
aangeeft, de mussen. Want de
vogels kunnen in het algemeen
goed tegen de warmte, al is in
het water de kans op botulisme
groter naarmate de tempera
tuur stijgt.
Voor de bomen begint de herfst
vroeg. De bladeren vallen vol
op. Daarmee beschermt een
boom zichzelf, legt Jacobusse
uit.
„Bladeren wasemen vocht uit
wat de boom via de wortels op
neemt. De reactie bij droogte
Natuurtip
Door de droogte is er minder water be
schikbaar voor vogels en andere die
ren. Chiel Jacobusse raadt aan een
bord met water in de tuin te zetten.
„Dat werkt erg snel, er komt van alles
op af. 's Nachts ook muizen en egels."
is: blad laten vallen, zodat je
minder verdampt. Je ziet dat
ook bij grassen, maïs en sommi
ge granen. Die rollen het blad
een beetje op om het verdam
pingsoppervlak te verkleinen."
Er zullen door de droogte best
bomen en struiken het loodje
leggen, voorspelt hij. „Planten
hebben het taai. Ik zag bij Si-
noutskerke hondsroos. Die
gaat met de wortels zoeken
naar water, komt in het zoute
veen terecht en gaat kapot. In
een berm lag zevenblad hele
maal plat tegen de grond; dat
heb ik nog nooit gezien."
Putten
In droogvallende putten gaat al
le leven dood. Waar nog wel wa
ter staat, tieren de algen welig,
met als gevolg zuurstofgebrek
in het water en daarmee kans
op vissterfte en botulisme. Zo'n
droogvallend water krijgt als
het ware een schoningsbeurt,
stelt Jacobusse. Daar spint bij
voorbeeld de boomkikker ga
ren bij: die ziet natuurlijke vij
anden verdwijnen.
De uitdrogende bodem van na
tuurgebieden scheurt en is daar
door tijdelijk ongeschikt voor
steltlopers. Ze kunnen er geen
voedsel meer vinden, wat voor
late legsels nadelig kan uitval
len.
De natuurgebieden zelf kunnen
wel tegen een stootje. Zo'n bo
dem die net een legpuzzel is,
oogt niet leuk, erkent Jacobus
se en dat is met meer dingen zo.
„Het is nooit plezierig als een
boom doodgaat of er dode ste
kelbaarsjes liggen."
Aan de andere kant: hij heeft
nog nooit zoveel jonge patrij
zen gezien als dit seizoen. „Dat
zul je komende jaren zeker aan
de stand kunnen merken. Vis-
diefjes doen het goed door idea
le opgroei-omstandigheden, zo
als de kans op minder onder-
koelingsverschijnselen bij de
jongen."
Insecten zijn echte warmtemin-
naars en hebben dus een prima
zomer. Zo zijn er extreem veel
dazen. Jacobusse Spreekt van
plagen. Ook zweefvliegen doen
00 l
jfe*. kA -■
Een waterpoel in natuurgebied De Braakman in Zeeuws-Vlaanderen is helemaal opgedroogd. De koeien moeten nu ergens anders ver
frissing zoeken en de boer zal zelf voor drinkwater moeten zorgen. foto Willem Woznitza
het hartstikke goed en daar
zijn de bladluizen - hoofdvoed-
sel van de vliegen - niet blij
mee.
Voor de bladluis - een sapzui-
ger - is het ook vervelend dat
de bladeren minder vocht be
vatten. Mensen met auto's in de
buurt van bomen merken het:
minder plak.
De vele muggen zijn een plus
punt voor zwaluwen en andere
insecteneters. Er zijn naar ver
houding veel koolwitjes te zien.
Na enkele stille jaren zijn er
flink wat meldingen over de
schaarse koninginnepage, voor
al uit Zeeuws-Vlaanderen. De
haas heeft ook baat bij warm
weer. De jongen worden in een
leger in het open veld geboren.
Zonder kou en nattigheid is de
kans op opgroeien veel groter.
Daarentegen hebben mollen
het moeilijker. Als het droog is,
zitten de regenwormen stil of
duiken ze dieper weg en moet
de mol meer graven.
door Frank van Cooten
KNOKKE - De organisatie weet
het zeker. De 31e Internationale
Kunst- en Antiekbeurs Art Noc
turne Knokke in cultuurcen
trum Scharpoord is de meest
kwaliteitsvolle van alle edities.
Zo worden voorwerpen van mu
seumkwaliteit aangeboden.
Art Nocturne Knokke is van 5
tot en met 15 augustus. De mon
daine Belgische badplaats is
trots op haar kunst- en antiek
beurs, bleek gisteren tijdens de
presentatie. „Dat voorwerpen
van museumkwaliteit worden
aangeboden, is de bekroning
van de inzet van de organisato
ren in de afgelopen dertig jaar.
De kunst- en antiekbeurs is de
enige in haar soort aan de kust
die deze naam waardig is."
Daarnaast is de beurs de afgelo-
Sonarphonic
Zeeuwse band
op festival Goes
GOES - Sonarphonic is dit jaar
de Zeeuwse band op het festival
Goes in Concert, zondag 20 au
gustus op de Grote Markt in
Goes.
Net als vorig jaar, toen Pillars
optrad, opent een groep uit de ei
gen streek het muziekfestijn. So
narphonic speelt (funk)rock en
ballads. Het kwartet bestaat uit
Patrick Schipper (gitaar en
zang), Jordy de Werd (basgi
taar), Michael Coomans (gitaar)
en Johan Rietjens (drums).
De rest van het programma, dat
om 18.00 uur begint, was al lan
gere tijd bekend. Vanaf 19.15
uur treedt Krezip op, om 20.45
uur gevolgd door Racoon. Guus
Meeuwis en zijn band, vorig
jaar ook in Goes present, verzor
gen vanaf 22.15 uur het afslui
tende optreden.
Kleinkoor
RENESSE - Kleinkoor Renesse
treedt donderdag 10 augustus
op in de Jacobuskerk in Renes
se. Op het programma staan lie
deren van Bach, Schubert, Beet
hoven en moderne componisten.
Tussen de liederen door spelen
Ans van Krevelen en Marijke
Vis op de piano. Het concert be
gint om 20.00 uur.
pen jaren gegroeid van een vrij
klassiek georiënteerde collectie
naar een beurs waar nu ook
plaats is voor moderne kunst.
Zowel de antiek- als de kunst
liefhebber komt aan haar trek
ken, maar ook de enthousias
teling voor designmeubels en/of
sieraden.
Naast een aantal nieuwe deelne
mers staan op de beurs ook een
aantal 'vaste waarden' die op
tal van andere befaamde beur
zen staan zoals Tefaf in Maas
tricht of de Antiekbeurs van Bel
gië in Brussel.
De kunst- en antiekbeurs bevat
ook een aantal randevenemen-
ten en gastexposanten. Walter
de Sy, in een vorig leven profes-
sor en uroloog, wijdt zich nu vol
op aan zijn passie schilderen.
Zijn werk is zowel figuratief als
abstract, waarbij de glooiingen
van zijn landschappen en sculp
turen met vrouwelijke vormen
zijn doorspekt.
De Sy herinnert zich nog zijn
eerste schilderwerkje dat in zijn
living hangt in zijn villa in
Knokke. „Op een dag ben ik er
aan begonnen. Ik had mijn moe
der om verf en borstels ge
vraagd. Per toeval was het olie
verf en een triplexplankje. Ik
schilderde er uit het hoofd een
golvend landschap op. Ik heb
het gevoel nooit meer verloren."
Een andere gastexposant is
Koen-Frans Deweerdt. Paar
den, landschappen en naakten
voeren de boventoon in zijn
werk. Hij geeft ze weer in tinten
van grijs en bruin.
Art Nocturne Knokke is ook
aanwezig in het straatbeeld.
Voor de dertiende keer is er de
beeldenwandeling Sculpture
Link, waarbij vanaf het Zoute
tot aan cultuurcentrum Schar
poord beelden van Helene Jacu-
bowitz de weg tonen. Het gaat
om abstracte figuren.
De kunst- en antiekbeurs is van
zaterdag 5 tot dinsdag 15 augus
tus dagelijks geopend van 16.00
tot 22.00 uur. De toegangsprijs
bedraagt tien euro. De entree is
gratis voor kinderen tot 12 jaar.
Er is een gratis shuttledienst.
Een busje pendelt om het half
uur tussen de belangrijkste par
kings van de badplaats zoals die
van Het Zoute (minigolf) en
Scharpoord en omgekeerd.
De band Seven, met van links naar rechts: Oscar Kraal, Bas de Groot, Seb van den Berg, Nils Zuiderhoek en Paul Jan Bakker.
foto Ron Tetteroo
door Rolf Bosboom
COLIJNSPLAAT - Ze hebben
de ervaring, de potentie en de
wil om uit te groeien tot iets
moois. Seven, heet het vijftal.
Popkenners zien reikhalzend uit
naar het debuutalbum dat vol
gende maand verschijnt. Van
daag speelt de Haagse band op
het festival Peerock in Colijns-
plaat, misschien wel aan de
vooravond van een grote door
braak.
Walk on water, de eerste single
van de cd, ligt pas op 7 augustus
in de winkel, maar is nu al regel
matig te horen op zenders zoals
3FM, Kink FM en Radio 538.
Dat de kansen hoog worden in
geschat bleek wel vorige maand,
toen de band evenals A Balla-
deer, Ziggi, Charlie Dée en Wud-
stik een Essent Award - een van
de belangrijkste prijzen voor
poptalent - kreeg toegekend.
Daaraan is onder meer een op
treden op Lowlands verbonden,
zaterdag 19 augustus, waar het
eerste - titelloze - album van Se
ven ook ten doop wordt gehou
den.
De vijf bandleden zijn echter al
lerminst groentjes in het vak.
Wie de biografieën van Paul Jan
Bakker (gitaar), Nils Zuider
hoek (gitaar), Seb van den Berg
(zang), Bas de Groot (bas) en Os
car Kraal (drums) erop naslaat,
komt namen tegen zoals Anouk,
Kane, Relax, Abel, Candy Dul-
fer en Frank Boeijen.
Samen besloten ze echter, jaren
geleden alweer, iets nieuws op
te zetten, gedreven door het klas
sieke ideaal. „We wilden echt
ons éigen bandje beginnen. Niet
in dienst van een ander spelen,
maar samen schrijven en eigen
muziek maken", zeggen Bakker
en De Groot.
Vetorecht
Het is één voor allen en allen
voor één bij Seven. De vijf moe
ten ieder voor zich voor hon
derd procent achter de muziek
kunnen staan. „Iedereen moet
blij zijn met het resultaat. Daar
om hebben we allemaal een
soort vetorecht, op het moment
dat we ons ergens niet mee kun
nen identificeren. Dat legt ook
een bepaalde verantwoordelijk
heid op ons allen, want je kunt
niet te pas en te onpas met dat
vetorecht strooien. Je moet ook
het groepsbelang in de gaten
houden." Dat betekent volop en
vaak heftige discussies. „Als
band moet je onderling goed ru
zie kunnen maken." Seven
maakt, zoals het wel eens wordt
omschreven, rock recht uit het
hart. De groep bouwde een ei
gen studio en werkte ruim twee
jaar aan het eerste album. Pla
tenmaatschappij Play It Again
Sam (PIAS), die ook een belang
rijke rol had in de uiteindelijk
glorieuze terugkeer van de
Zeeuwse band Racoon aan het
muziekfront, toonde als eerste
vertrouwen in het Haagse kwin
tet. Dat ging daarna weliswaar
ook 'shoppen' bij andere maat
schappijen, maar ontmoette ver
der nergens de oprechte interes
se en betrokkenheid die het bij
PIAS had ervaren. „Het is daar
een soort thuiskomen."
De lange voorbereidingstijd en
de optredens in de afgelopen pe
riode hebben de muziek van Se
ven gerijpt. „Vooral als je live
gaat spelen, ontwikkelt dat
zich. Deze plaat hebben we ei
genlijk twee keer opgenomen."
Van de tientallen nummers die
in de loop der tijd geschreven
zijn, haalden uiteindelijk de
tien allerbeste het album. Een
cd, vinden Bakker en De Groot,
mag nu eenmaal niet te lang
zijn, want het gevaar is dat de
aandacht van de luisteraar in
zakt. „Het mocht niet zo'n mon
ster van zestig minuten worden,
maar echt een kickenplaat die
ook duidelijk een coherent ge
heel is."
Nieuw materiaal
Er wordt, terwijl het debuutal
bum nog moet uitkomen, al vol
op gewerkt aan nieuw materi
aal. Ambitie heeft Seven dan
ook genoeg. „Iedereen die mu
ziek maakt, schildert, gedichten
schrijft of wat dan ook, heeft de
behoefte om voor een publiek te
staan en ver te komen."
Ze hebben ieder voor zich, van
nabij of wat meer aan de zijlijn,
al eens aan het succes kunnen
ruiken. „De verschillende leden
van onze band hebben inder
daad een duidelijk verleden in
de muziek, maar dat heeft uit
eindelijk niets met Seven te ma
ken. Er is geen enkele garantie
dat het dan óók lukt. Je moet
het toch helemaal zelf doen. We
zijn nu waar we zijn en gaan in
elk geval verder, door veel te
spelen en keihard te werken."
Peerock, vanavond voor het eerst
op de nieuwe locatie: het terrein
van proefboerderij De Rusthoeve
in Colijnsplaat, met optredens van
achtereenvolgens Ilanois, Seven,
Brainmood, Diesel en DJ Wilfred.
Aanvang: 20.00 uur.
door Harmen van der Werf
VLISSINGEN - Voorzitter H.
van Geesbergen van de produ
centenorganisatie Delta Zuid
zet vraagtekens bij de invoering
van een brandstofheffing van
twee procent op zeevis. Het idee
voor de heffing is afkomstig van
de Federatie van Visserijvereni
gingen in Urk waarbij ook veel
Zeeuwse zeevissers zijn aange
sloten.
De zeevisserij kampt al geruime
tijd met hoge brandstofprij
zen waardoor het rendement
van de bedrijven fors onder
druk staat. Kostte een liter gaso-
lie begin 2005 nog zo'n 27 euro
cent, eind vorig jaar schommel
de die rond de 40 eurocent en
momenteel ligt die op ongeveer
45 eurocent.
„De nood is vooral in Urk erg
hoog", verklaart directeur F. Lo-
kerse van de Zeeuwse Visveiling
in Breskens en Vlissingen de re
cente roep om een brandstofhef
fing op aangevoerde vis. „Om de
Zuid is dit voorjaar nog wat ver
diend."
De Federatie van Visserijvereni
gingen mag het idee voor een
heffing gelanceerd hebben, het
is aan de producentenorganisa
ties om erover te beslissen. Zij
mogen algemene heffingen op
leggen.
Dé producentenorganisatie om
de Zuid, in Zeeland, is Delta
Zuid. Die neemt volgende week
een beslissing. Voorzitter Van
Geesbergen is er nog niet uit.
Hij vraagt zich af of het juri
disch mogelijk is zo'n algemene
brandstofheffing collectief op te
leggen. „Dat moet eerst duide
lijk zijn."
Brandstofkosten
Inhoudelijk zet Van Geesbergen
ook vraagtekens bij de regeling.
Een collega-bestuurslid van Del
ta Zuid heeft uitgerekend wat
een heffing van twee procent
voor een grote viskotter ople
vert. „Negenhonderd euro per
reis", meldt Van Geesbergen,
„terwijl de brandstofkosten per
reis ruim tienduizend euro zijn.
Elke euro is in deze tijd meege
nomen, maar wat doet de han
del? Die houdt bij aankopen in
gedachten dat er nog twee pro
cent heffing moet worden be
taald."
In Zeebrugge wordt sindstaj
een solidariteitsheffing «L
Volgens vismijndireeteur ri
kerse is dat in de pnjzen tenw
te zien. Met name bulkvisvw
de verwerking, de klaMf
scholsoort, brengt er minder on
dan m Vlissingen en Breskens
De Visfederatie, de overkoepe-
lende organisatie van handel en
verwerking in Nederland heeft
heftig gereageerd op de inJ
ring van een heffing, omdat ct
geen vooroverleg heeft plaats»
vonden. Het voorstel is de bei
fing vanaf 17 augustus a
kracht te klaren.
Zwemverbod
Kreekraksluizen
door blauwalg
MIDDELBURG - De provincie
heeft een tweede locatie in Zee
land aangewezen, waar in ver-
band met de aanwezigheid van
blauwalg niet meer gezwommen
mag worden. Het gaat om hel
buffer- en surfbekken hij de
Kreekraksluizen. Eerder al was
het zwemwater bij de Speel
mansplaten tot verboden gebied
verklaard door de aanwezigheid
van blauwalg.
Het bufferbekken was al een
week een kritieke plaats waar
de concentratie van blauwalg te
gen de maximaal toegestane
norm aanzat.
Na de monstemames van afgelo
pen maandag is vast komen :e
staan dat de concentratie blauw
alg de norm heeft overschreden.
Medewerkers van de province
hebben donderdagmorgen bord
jes gezet bij het bufferbekken
met daarop de mededeling dat
er niet meer gezwommen mag
worden.
Ook de internetsite waarop de
provincie aangeeft waar wel en
waar niet gezwommen mag wor
den is aangepast. Deze site is te
vinden op www.zeeland.nl.
Volgens een medewerker van óe
provincie kan het zwemverbod
makkelijk tot het eind van het
seizoen duren.
Hij verwacht niet dat de tempe
ratuur van het water met de
maand augustus op komst, nl
dalen. En blauwalg
in warmer water.
door Ali Pankow
NEELTJE JANS - De nieuwe
permanente expositie Mosselen
Natuur op Waterland Neeltje
Jans is gisteren zonder officiële
plechtigheid voor het publiek ge
opend. Het Zeeuwse attractie
park geeft met deze presentatie
een eerste invulling aan het the
ma visserij als vervolg op de
reeds uitgewerkte thema's veilig
heid en milieu.
De tentoonstelling, die is aange
kocht van het Museum der Na
tuurwetenschappen in Brussel,
is ingericht in Deltaplaza, het
ontvangstgebouw van Water
land Neeltje Jans.
Het uitwerken van het thema
visserij leefde al geruime tijd bij
het Zeeuwse park. Directeur B.
van de Hoef: „Uiteraard komen
veel gasten naar Neeltje Jans
om de Oosterscheldekering en
de bijbehorende exposities te be
zoeken. Na de ellende in New
Orleans is dit plotseling weer
een actueel item. Maar weinigen
weten dat de stormvloedkering
een bouwwerk is dat met name
door invloed van milieumensen
en de schelpdiersector is gereali
seerd. De mosselexpositie
maakt in één klap duidelijk
waarom het behouden gebleven
tij in de Oosterschelde zo belang
rijk is."
Het Museum voor Natuurweten
schappen in Brussel heeft de
mosseltentoonstelling ontwor
pen en vervaardigd in het kader
van de 175ste verjaardag van
België als een soort ode aan de
mosselen als nationaal gerecht.
Volgens voorlichter T. Sluijter
is het wat navrant dat Water
land Neeltje Jans de presentatie
nu net opent op het moment dat
de Belgische consumenten ach
massaal van de Zeeuwse mosse
len dreigden af te wenden we
gens hoge prijzen en de bewenn-
gen over slechte kwaliteit. Hij
heeft echter vertrouwen dat die
van oudsher hechte relatie snel
weer zal verbeteren.
De totale kosten voor 'Mosselen
Natuur' bedragen 200.000 euro.
Tweederde van dat bedrag is be
taald door het attractiepark
zelf. Het overige deel is bijeenge
bracht door sponsoring van mos-
selhandel Prins en
uit Yerseke en met
van de provincie en van
ting Vrienden van de Mi
Waterland Neeltje Jans gaat het
thema visserij verder uitwerken
met aandacht voor kreeften, oes
ters en de visserij in het alge
meen. Van de Hoef wil daar dc
huidige aquaria in de walwss-
po voor gebruiken. Die komen
beschikbaar zodra het nieuwe
aquarium 'Aquapolis' gereed is
De verwachting is dat dit nog
circa driekwart jaar in
zal nemen.
GOES - Liefhebbers van (histo
rische) zeilschepen kunnen za
terdag 19 augustus en dinsdag
22 augustus in hun agenda aan
kruisen. Een vloot van een
65-tal grote en kleine schepen
vaart dan over de Westerschelde
op weg naar Antwerpen.
Het zijn deelnemers aan de Tall
Ships Race die dit jaar voor de
vijftigste keer wordt gehouden.
Antwerpen is de laatste stop.
De schepen worden vanaf 12.00
uur in Antwerpen verwacht.
Daar blijven ze tot en met dins
dag 22 augustus liggen, waarna
ze na een parade om 12.00 uur
weer over de Westerschelde het
ruime sop kiezen. Tijdens het be
zoek aan Antwerpen liggen ze
aan de kades afgemeerd en zijn
verschillende schepen geopend,
voor het publiek.
Enkele publiekstrekkers zf<*
Amerigo Vespucci uit Italië,
Alexander von Humboldt
Duitsland, de Christian Rad®
uit Noorwegen, de Europa tal
Nederland, de Mir uit Ru»
de Sagres uit Portugal en
stad Amsterdam uit Neder»
Daarnaast zijn er tientallen
(klassieke) jachten in derace
De vloot verzamelde zich 6 F;
in Saint Malo, De 50-ste
Ships Race bestaat uit twee w--
strijden. Eén van Saint
via Torbay naar Lissabon en
tweede van La Coruiia naar Af
werpen. Tussen deze twee^
strijden door varen de scnep
van Lissabon, via Cadiz naaru
Coruna.