?zc
'Handen ineen
legen verspilling
Turkse imams meenden na
opleiding ingeburgerd te zijn
lermans onderzoekt
kesluiten Vierdaagse
Heer ex-verdachten
'krijgen vergoeding
ran de Staat
pp
Wassen zoals vroeger
Slowaakse trucker rijdt op file
Eternit negeerde
volgens raadsman
kankerrisico asbest
Consortium hoopt op minder eetafval
Tientallen tandartsen declareren te veel Brandweer waakt met camera
4 j/t-
D66 bang
voor vertrek
barokorkest
dinsdag 25 juli 2006
fRarenda Grutterink
1GENINGEN - Je ziet een
i melk in de super met als
ndbaarheidsdatum 30 juli.
tiis nog dagen ver weg. Toch
je, als dat aanwezig is, een
jji niet de datum 31 juli. Nog
,1 iels verser, nietwaar? Ieder-
„doct het, met als gevolg dat
iiuper met de 'oudste' pakken
a blijven zitten en die weg
srtgooien.
super had dus beter de pak-
jiset 31 juli in de koelcel kun-
houden, totdat die met 30
op waren. Dat is een van de
gelijkheden waarnaar een
giw consortium kijkt in zijn
:;c tegen voedselverspilling,
ilseen woordvoerder van me-
■mitiatiefnemer IBM giste-
Het consortium wil de voed-
nlling door boeren, han-
industrie, horea en huishou-
;telijf gaan.
deze maand werd bekend
met zijn allen voor drie
ird euro aan eten en drin
ken in de vuilnisbak gooien, hoe
wel we eigenlijk vinden dat dat
onbehoorlijk is. Een van de oor
zaken is dat er steeds meer be
langstelling voor verse waren is.
Een en ander bleek uit bevindin
gen van het Consumentenplat
form van het ministerie van
Landbouw.
Begin dit jaar namen de Univer
siteit van Wageningen en IBM
al stappen om te komen tot het
consortium, waaraan inmiddels
supers, Unilever, Sodexho, hore-
caondememingen en The Gree
nery hebben beloofd mee te wer
ken. IBM wil beschikbare infor
matie beter ontsluiten voor ie
dereen. „Het is van tevoren be
kend of er een goede sinaasap-
peloogst komt. Daar kun je op
inspelen door goede recepten
met sinaasappelen te bedenken
en te verspreiden. Ook kun je kij
ken of het mogelijk is sinaasap
pelen te exporteren naar landen
waar ze nog weinig worden gege
ten", aldus IBM. Het lijkt sim
pel, maar in de praktijk komt
het er domweg niet van. Ook
2 bonze redactie binnenland
1GEN - Er komt een onaf-
ielijk, extern onderzoek
de besluitvorming van de
'daagseleiding rond de ge-
tartenissen op eerste dag van
Wile Vierdaagse.
urtoe heeft het bestuur van
Mfcting de 4daagse besloten.
de Vierdaagse kwamen twee
essen om het leven. De mars
ri daarna afgelast.
Jït onderzoek komt onder lei-
[r~ van Loek Hermans. Her-
is is voorzitter van MKB Ne-
ÉFerdi Schrooten
IS
«HAAG -
-Het aantal ex-ver-
ischten dat een schadevergoe-
stijgt. Vorig jaar kre-
d 3000 mensen die ten onrech-
rast hebben gezeten daarvoor
lï mpensatie. Samen kregen ze
sm 13 miljoen euro. In 2004
rrgen zo'n 4500 ex-verdachten
Bvergoeding van de Staat.
li blijkt uit cijfers van het
fö. De afgelopen tien jaar is
raantal toegekende claims
ievoudigd. In 1995 kregen
i? 1,7 miljoen ex-verdachten
schadevergoeding voor in to-
H4 miljoen euro. In Neder-
ri kunnen mensen een schade-
ïgoeding krijgen als de rech-
3 hen vrijspreekt, maar ze
aan hun proces wel
•to, maanden of zelfs langer
voorarrest hebben gezeten.
Wjspraak hoeft overigens niet
HOE. wASCM ONTMST/A^CT VAWMÜRO"£A/
kan in geval van overschot de
prijs, zoals dat gewoon hoort bij
een groot aanbod, door het de
len van informatie gemakkelij
ker bij iedere aanbieder omlaag
gaan, hetgeen de verkoop ten
goede komt Het consortium pro
beert vijf jaar lang te situatie te
verbeteren en de mentaliteit te
veranderen. Dat kost 45 miljoen
euro. ANP
pagina 4
we gooien te gemakkelijk
voedsel weg
door Dick Hofland
DEN HAAG - Tientallen tand
artsen declareren bij elkaar
ruim een half miljoen euro te
veel voor het aanbrengen van
kronen.
De kunsttanden worden voorde
lig in het buitenland gekocht,
maar de lage prijs wordt niet
doorberekend aan de patiënt,
terwijl dit wettelijk wel moet.
Dat blijkt uit een onderzoek van
de Nederlandse Zorgautoriteit
in oprichting (NZa), dat is uitge
voerd door de fiscale en econo
mische opsporingsdiensten Fiod
en ECD.
Er werden 58 tandartsen en vier
handelsbedrijven onderzocht.
Ze kregen een waarschuwing en
bij enkelen is proces-verbaal op
gemaakt.
Het onderzoek is niet representa
tief voor heel Nederland, want
alleen de tandartsen met de
hoogste omzet zijn onderzocht.
De belangrijkste reden voor de
Nza om dit onderzoek uit te voe
ren, is om gaten in de wetgeving
te vinden.
Er zijn drie methodes aangetrof
fen waarop tandartsen oneigen
lijk voordeel behalen. Bij de eer
ste geniet de tandarts direct in
koopvoordeel doordat cle in
koopprijs wordt gedeclareerd
verhoogd met een bedrag we
gens extra bestede tijd. Dat is
niet toegestaan, omdat daarvoor
geen tarief bestaat. Zeven tand
artsen hebben een waarschu
wing gekregen, drie ontvingen
een proces-verbaal. Het gaat bij
deze tien tandartsen om 141.000
euro.
Bij de tweede methode brengt
de tandarts naast de kroon
extra verrichtingen in rekening-
De regelgeving laat daarover
ruimte voor verschillende inter-
derland. Hij kent de Vierdaagse
onder meer uit de periode dat
hij in de Nijmeegse gemeente
raad zat. Hij heeft de Vierdaag
se zelf tweemaal gelopen.
„De onderzoeksopdracht is
ruim geformuleerd en er zijn
geen voorwaarden vooraf aan ge
steld", zegt een woordvoerder
van de stichting 4daagse.
Hei-mans bepaalt zelf de samen
stelling van zijn commissie. Be
gin oktober moeten er aanbeve
lingen liggen. Het onderzoek
staat los van het onderzoek door
de gemeente en onderzoek door
het Openbaar Ministerie. ANP
te betekenen dat een verdachte
een delict niet heeft gepleegd: er
kan ook te weinig bewijs zijn
voor een veroordeling. Ook dan
kan een ex-verdachte een ver
goeding krijgen. Een aantal ter
rorismeverdachten in het Hof
stadproces heeft na hun vrij
spraak bedragen geclaimd die
in sommige gevallen in de ton
nen lopen. Het Arnhemse ge
rechtshof kende marinier Eric
O. bij diens vrijspraak 10.000 eu
ro schadevergoeding toe.
In het gros van de gevallen lig
gen de toegekende vergoedingen
echter veel lager. Het gemiddel
de bedrag dat ex-verdachten
ontvangen is de laatste jaren
duidelijk aan het dalen. In 'top
jaar' 2002 lag het gemiddelde
nog op 4000 euro. Vorig jaar kre
gen 5000 ex-verdachten elk zo'n
2600 euro als vergoeding voor
onterechte hechtenis en gemaak
te proceskosten. GPD
RIJSSEN - Enkele vrouwen in klederdracht spoelen de was op een steiger in het centrum van Rijs-
sen. Daar vond gisteren de Folklorewasdag plaats. Na het wassen werd het goed gebleekt in de
zon op de Stadsbleek (het grasveld aan het water). Tenslotte werd de was gespoeld.
foto Tjapko de Heus/ANP
pretaties, waardoor niet duide
lijk is of sprake is van een wette
lijke overtreding. Het gaat hier
om 252.000 euro bij zeventien
tandartsen. De NZa heeft de re
gels inmiddels verscherpt: tand
artsen zijn voortaan verplicht
aan verzekeraar en consument
duidelijk te maken hoe de reke
ning is opgebouwd.
Belang
Bij de derde methode omzeilen
tandartsen de wet met een ge
kunstelde constructie. Ze heb
ben dan belang in de onderne
ming die de kronen inkoopt en
verkrijgen zo het voordeel.
De Nza vindt dit ongewenst.
Het Openbaar Ministerie is het
daar mee eens en beoordeelt of
de betreffende tandartsen kun
nen worden vervolgd.
Vier tandartsen genoten in to
taal een indirect voordeel van
158.000 euro. GPD
Soepeler apk
levert weinig op
DEN HAAG - De automobilist
heeft amper voordeel van de soe
pelere regels voor de apk. Be
stuurders winnen vijf minuten
tijd en zijn hooguit anderhalve
euro goedkoper uit.
De Rijksdienst voor Wegverkeer
(RDW) maakte gisteren bekend
enkele tientallen controlepun
ten van de verplichte keuring te
schrappen. De ingreep levert
een lastenverlichting op van
bijna elf miljoen euro. De RDW
bestrijdt dat automobilisten te
veel voor de periodieke keuring
hebben betaald. „Dankzij de au
tomatisering hoeft een groot
deel van de administratieve con
troles niet meer handmatig inge
voerd te worden", aldus woord
voerder H. van Geenhuizen.
Dat is bijna niets, vindt de
ANWB. „De autobezitter merkt
het pas in de portemonnee als
de frequentie van de apk veran
dert", aldus A. Vonk van de
bond. Nu is het zo dat nieuwe
auto's na drie jaar voor het eerst
gekeurd moeten worden en daar
na elk jaar. De ANWB pleit voor
een eerste keuring na vier jaar
en vervolgens om de twee jaar.
De bond stelt dat auto's nu be
ter zijn en dus niet jaarlijks
naar de garage hoeven. GPD
Twee jaar
cel voor ontucht
ARNHEM - Een 37-jarige man
uit Haaften is gisteren door de
Arnhemse rechtbank veroor
deeld tot twee jaar cel, waarvan
een half jaar voorwaardelijk. De
man heeft in de periode van
maart 1997 en januari 1999 sek
sueel misbruik gemaakt van een
meisje.
Zij was negen jaar oud toen het
begon. De Haaftenaar woonde
tegenover het meisje. Ze kwam
vaak op bezoek en logeerde in
de weekeinden geregeld bij
hem. De man ging wel eens met
haar zwemmen en nam haar zo
nu en dan mee naar een van de
grote hamburgerrestaurants.
Het meisje steeds als ze bij de
man logeerde, door hem mis
bruikt. Toen ze op haar elfde
naar Waardenburg verhuisde,
nam het misbruik af. Naast de
celstraf moet de man zich in ijn
proeftijd van drie jaar houden
aan de aanwijzingen van de re
classering. GPD
door Eelco van der Linden
DEN HAAG - Achttien Turkse
moskeeën in Nederland moeten
het al enkele maanden stellen
zonder imam vanwege een con
flict over de inburgering van die
imams. Belangenvereniging
Diyanet overweegt gerechtelijke
stappen tegen de Nederlandse
Staat.
Kern van het probleem is een
cursus die de achttien imams dit
voorjaar hebben gevolgd aan
het Rotterdamse Albeda-colle-
ge. De imams zeggen dat zij in
de veronderstelling verkeerden
dat het certificaat van dit insti
tuut automatisch een verblijfs
vergunning zou oplevere'n. Vol
gens de IND moeten zij echter
eerst nog een inburgeringsexa-
men afleggen op de Nederlandse
ambassade in Ankara.
Onnodig
Belangenvereniging Diyanet,
die in Nederland de benoeming
van de imams in 142 moskeeën
coördineert, vindt dat het de
imams onnodig moeilijk wordt
gemaakt. „Op kosten van Diya
net hebben zij een cursus van
drie maanden gevolgd. Ze zijn
geslaagd en dus goed voorbe
reid", zegt Yusuf Kalkan, voor
zitter van Diyanet en lid van de
Turkse ambassade, waar hij de
portefeuille 'religieuze zaken'
beheert.
Marion Klapwijk, die de bewus
te cursus heeft gegeven, veron
derstelt een misverstand. „De
imams waren hier op een toeris
tenvisum en hebben bij ons een
cursus Nederlands gevolgd. Wij
geven echter geen diploma's af.
Dat was bij iedereen bekend."
De IND is 'heel erg ongelukkig'
met het feit dat de sugggestie
wordt gewekt dat Nederland
imams bewust de toegang tot
het land zou weigeren. „Sinds
15 maart is hier een wet van
kracht volgens welke je bij de
ambassade in het land van her
komst examen moet afleggen. Je
kunt overal cursussen lopen,
maar het examen doe je daar.
Dat wisten ook de cursisten in
ROOSENDAAL - Bij een onge
val op de Al7 bij Roosendaal is
gisterochtend een 55-jarige
vrachtwagenchauffeur uit Slo
wakije om het leven gekomen.
Het slachtoffer botste met volle
snelheid achter op een andere
vrachtwagen die waarschijnlijk
remde voor een file bij een weg
versmalling voor werkzaamhe
den.
De snelweg werd in de richting
van Bergen op Zoom helemaal
afgesloten.
foto Remco de Ruijter/GPD
APELDOORN - De brandweer Noord- en Oost-Gelder-
land heeft op een 25 verdiepingen tellende flat op het in
dustrieterrein in Apeldoorn een camera geplaatst, die de
wijde omgeving inspecteert op mogelijke branden. Deze
proef wordt later dit jaar geëvalueerd.
De camera is gekoppeld aan een computer met speciale
software, die staat opgesteld in de brandweermeldkamer
in Apeldoorn.
De camera 'kijkt' in een aantal spectra die met het blote
oog niet waarneembaar zijn en kan bijvoorbeeld 'zien' als
de luchttemperatuur op een bepaalde plek ongewoon
hoog is. De camera heeft een bereik van circa twintig kilo
meter. ANP
Pedofielennetwerk opgerold
AMSTERDAM - De politie van Amsterdam-Amstelland
heeft een netwerk van pedofielen opgerold. In de afgelo
pen maanden werden vier mannen in de leeftijd van 55
tot 68 jaar aangehouden op verdenking van misbruik met
jongens tussen 8 en 16 jaar oud. De vier aangehouden
mannen zijn Amerikanen en werden in Amsterdam en in
Portugal aangehouden, liet de politie gisteren weten.
Vier slachtoffers hebben aangifte tegen de mannen ge
daan, maar de politie vermoedt dat de mannen zich aan
meer jongens hebben vergrepen. ANP
Van der Laan krijgt bolletjestrui
BRUSSEL - D66-fractievoorzitter Lousewies van der
Laan krijgt een ludieke onderscheiding van haar Vlaamse
geestverwanten, de jongerenorganisatie Prego van de klei
ne Vlaamse links-liberale partij Spirit.
Van der Laan ontvangt een bolletjestrui, omdat Prego
haar de 'beste politicus in moeilijke omstandigheden' van
het voorbije politieke seizoen vindt. Volgens Prego heeft
D66 een goede beslissing genomen om niet langer steun te
verlenen aan 'het asociale beleid van minister Verdonk en
haar onzorgvuldig optreden rond Hirsi Ali', aldus de orga
nisatie gisteren. ANP
Man rijdt in op voetgangers
HAARLEM - Een 58-jarige Plaarlemmer heeft zondaga
vond in de wijk Schalkwijk bijna een bromfietser fron
taal aangereden en vervolgens tot twee keer toe ingereden
op een groepje omstanders. De bromfietser kon de auto
net ontwijken en kwam daarbij ten val, de anderen kon
den op tijd opzij springen.
De man is aangehouden, aldus de politie gisteren. Hij had
2,6 promille alcohol in zijn bloed. Hem wordt onder meer
poging tot doodslag ten laste gelegd. ANP
Roep om een donkere nacht
ROTTERDAM - De Zuid-Hollandse Milieufederatie heeft
alle gemeenten in de provincie gevraagd om zaterdag 28
oktober alle extra straatverlichting uit te zetten. Het gaat
de milieubeweging om met schijnwerpers aangelichte ge
bouwen en pleinen.
Op die dag heeft voor de tweede keer de Nacht van de
Nacht plaats waarmee de federatie aandacht vraagt voor
'de schadelijke effecten van kunstlicht in de nachtelijke
uren'. ANP
Rotterdam", zegt een woord
voerder. Deze uitspraak over
valt Kalkan. Hij is nog in af
wachting van een officiële reac
tie van het ministerie van Justi
tie. „We hebben ons verhaal ver
teld aan de Nederlandse ambas
sade in Ankara, die contact zou
opnemen met het ministerie in
Nederland." Maar als het advies
negatief is, zullen de imams vol
gens Kalkan alsnog examen
doen in Ankara. GPD
door Peter Punt
ROTTERDAM - De fabrikant
van asbestproducten Eternit uit
Goor had meer oog voor zijn eco
nomische belangen dan voor in
formatie over de gezondheidsri
sico's die het werken met asbest
met zich meebracht. Dat stelde
gisteren de advocaat van een op
16 juli aan long- en buikvlies-
kanker overleden zelfstandige
aannemer die jarenlang met as-
bestcementplaten werkte.
De nabestaanden van Dirk Ok-
ker uit Stad aan het Haringvliet
op Goeree Overflakkee spanden
een kort geding aan tegen Eter
nit en eisten een voorschot van
geleden materiële en immate
riële schade van 50.000 euro.
Hun advocaat en specialist op
het gebied van zaken tegen Eter
nit, R. Reurs, betoogde dat het
bedrijf in 1978 het gebruik van
waarschuwingsetiketten op as
bestproducten afwees. Reurs
haalde notulen uit 1978 aan van
een vergadering van de As
bestos International Association
waaraan de toenmalige Bel
gische bestuursvoorzitter van
Eternit, Etierme van der Rest,
leiding gaf. Van der Rest zou
zijn Britse collega's hebben ge
vraagd geen waarschuwingseti
ketten op abestproducten te zet
ten om 'de industrie op het vaste
land niet in een moeilijke posi
tie te brengen'.
Leerling
Okker, die 59 jaar is geworden,
begon als leerlingtimmerman in
de zaak van zijn vader al in
1962 te werken met asbestce-
mentplaten en asbesthoudende
golfplaten. In 1968 nam Okker
de zaak over en leidde het aanne
mingsbedrijfje tot aan zijn over
lijden. Tot aan 1994 verwerkte
en verzaagde Okker asbestce-
mentplaten. Hij betrok het mate
riaal van de groothandel. In
2005 werd bij hem mesothe-
lioom ofwel long- en buikvlies-
kanker geconstateerd, een ziek
te met altijd fatale afloop.
Volgens raadsman Reurs werkte
Okker voornamelijk met produc
ten van Eternit. De advocaat be
toogde dat al vanaf de jaren zes
tig bekend zou zijn dat blootstel
ling aan asbeststof, dat vrijkomt
bij het verzagen, een risico op
mesothelioom met zich mee
brengt. „Ik stel vast dat Eternit
tot op de dag van vandaag nooit
voor dit kankerrisico heeft ge
waarschuwd", aldus Reurs.
Wel zou Eternit in 1979 een fol
dertje over de risico's hebben
verspreid en in de jaren tachtig
ander voorlichtingsmateriaal.
In 1971 bracht de Arbeidsinspec
tie een publicatieblad uit over
werken met asbest. „Het heeft
mijn cliënt nooit bereikt", zei
Reurs.
De advocaat van Eternit, J. Brui
degom, vond dat het bedrijf
niets valt te verwijten, alhoewel
hij wel toegaf dat bij Eternit in
de jaren zestig en zeventig in
schattingsfouten zijn gemaakt
over de risico's. De leidinggeven
den lieten zich destijds volgens
hem leiden door toenmalige we
tenschappelijke opvattingen
over asbest. Volgens Bruidegom
labelde en etiketteerde Eternit
zijn producten al vanaf 1979 en
werd vanaf 1994 geen asbest
meer gebruikt. Hij zette vraagte
kens bij het aantal keren dat Ok
ker daadwerkelijk met Eter-
nit-producten heeft gewerkt.
De rechter doet maandag 7 au
gustus uitspraak. ANP
DEN HAAG - D66-parlementa-
riër Bakker maakt zich druk om
het mogelijke vertrek uit Neder
land van het Amsterdam Baro
que Orchestra van Ton Koop
man. Dat blijkt uit gisteren ge
publiceerde Kamervragen van
Bakker.
Koopman houdt er rekening
mee naar Frankrijk te moeten
omdat er in Nederland te weinig
middelen voor hem en het or
kest zijn, zeker nu een platen
contract is weggevallen.
Bakker wil weten of de huidige
300.000 euro subsidie voor het
orkest wel genoeg is en of het
Rijk eventueel verder kan bij
springen.
Bakker wijst erop dat de Raad
voor Cultuur enthousiast is over
de prestaties en de internationa
le uitstraling van het orkest.
ANP
