Warm water redt Hongaars dorp
Komst kuuroord maakt eind aan agrarisch aanzien Kehida
Zwikzwak
puzzel
Heer Bommel en de Unistand
Casper Hobbes
recept
Zalmfilets in romige tomatensaus
weer
■mgip
door Runa Hellinga
In Kehida hebben de akkers
plaatsgemaakt voor villa's,
restaurants en pensions. Toen
begin jaren negentig de land
bouwcoöperatie sloot, leek Ke
hida net zo'n lot beschoren als
veel andere dorpen in Honga
rije: werkloosheid, leegloop en
leegstand. De redding kwam
van onder de grond. Daar be
vindt zich Europa's grootste na
tuurlijke warmwatervoorraad,
op die van IJsland na.
Door regeringssteun kwam er
eind jaren negentig een ther-
maalbad, dat het karakter van
het ten noordwesten van het Ba-
latonmeer gelegen dorp veran
derde. „Vijftien jaar geleden
was dit een landbouwgemeen-
schap", zegt boekhoudster
Marta Anadi. „Iedereen had var
kens en koeien. Nu hebben nog
twee gezinnen runderen en le
ven nog hooguit zes families van
de landbouw".
Het kuuroord is een enorme, in
zandkleurige steen en blauw
spiegelend glas uitgevoerde con
structie ten zuiden van Kehida,
die naast thermale warme ba
den ook een viersterrenhotel her
bergt. Daarachter zijn ligwei-
den, zwembaden en glijbanen.
Met een half miljoen bezoekers
per jaar is het bad de economi
sche motor van het ruim dui
zend zielen tellende dorp. Hon
derdvijftig mensen hebben er
een vaste baan, en 's zomer wer
ken er zestig seizoenarbeiders.
Werkloosheid kent Kehida nau
welijks. Wat burgemeester Ist-
van Lazar betreft, stopt het niet
bij het bad. Een golfbaan is zijn
volgende project.
Toeval
Dat Kehida het bad heeft, be
rust eerder op toeval dan wijs
beleid. Toen in de jaren negen
tig riolering werd aangelegd be
taalde het arme gemeentebe
stuur de aannemer met grond.
Die bouwde daarop het bad en
wist dat tot een succes te ma
ken. Dat laatste is, gezien de
concurrentie niet eenvoudig. In
ruim vijftig Hongaarse dorpen
en stadjes verrezen de afgelopen
jaren thermaalbaden en zwem
paradijzen. Een enkel bad heeft
inmiddels de deuren al weer
moeten sluiten. „Hier worden
de zaken goed beheerd", ver
klaart Lazar het succes van Ke
hida.
An, een Nederlandse vrouw die
zeventien jaar geleden als eerste
buitenlander een huis in deze
omgeving kocht, is minder lo
vend. „Toen we hier kwamen,
bestond het zwembad uit één
bekken met daaromheen gras,
waarop we mochten kamperen.
Er was één restaurantje, waar
's middags tussen twaalf en
twee gebakken vis werd ver
kocht."
An viel voor de gastvrijheid, de
gemeenschapszin en het rustige
levenstempo. „In de oogsttijd
werd gezamenlijk een machine
gehuurd. Bij de varkensslacht
hielpen de buren. Overal stond
een fles palinka en eten voor gas
ten. Nu lopen mensen je net als
in de stad zo voorbij."
Het lidmaatschap van de Euro
pese Unie verandert het aanzien
van Hongarije. Supers verkopen
zulk goedkoop varkensvlees dat
veel dorpelingen hun spek daar
halen en hun varkenshok in een
schuurtje veranderen. Leegko
mende huizen worden door bui
tenlanders en rijke Hongaren ge
kocht en de onroerendgoedprij-
zen rijzen de pan uit.
Onderhoud
Kehida ziet er daardoor wel
veel mooier uit, vindt Marta
Anadi. „Die mensen knappen de
boel op en onderhouden hun tui
nen." An is het daar maai- ten de
le mee eens. „Kehida verliest
zijn eigen karakter en gezicht",
meent An. Niet alles verandert
ten goede, erkent ook burge
meester Lazar. „Maar de men
sen weten dat deze weg de enige
is om uiteindelijk als dorp te
overleven." GPD
Beatrix in mijn droom. En dat terwijl ik ei
genlijk nog kwaad ben op Hare Majesteit.
Hoe kun je nu een billenknijper benoemen om
die poppenkastmakers weer te laten regeren?
Jan Peter Klaassen en Katrijn Venijn.
Maar in mijn droom - dat kan ik ook niet helpen
- komt de koningin op bezoek. De vorstin
schenkt me een paar schoenen van duizend gul
den. Ben ik Assepoester? Schoenen met aan de
voorkant heel lange punten. Daar houd ik niet
van. Lapis lazuli-blauw en met zilverwerk op
het glas. Een soort Zeeuwse knopjes maar dan
heel klein. Duizend gulden voor één paar schoe
nen. Echt waar. Gelukkig zijn de schoenen wel
vier maten te groot. Die mag ik ruilen. In mijn
slaap ben ik diep onder de indruk. Belachelijk.
Geef mij maar Boaz. Die is pas chic. Poepen
vindt hij kennelijk niet betamelijk. Hij heeft het
te druk met kijken. Vooral de zee heeft zijn be
langstelling. Na lang en intensief kijken geeft
hij een van zijn beroemde speeches. Brit. Sprrut-
Chawwa Wijnberg
tr. Gliek sputter. Gggggrrrrrttttttt.
Alle kinderen en het kleinkind op mijn veijaars-
feest. En een koninginnedroom. Dat lijkt me nu
een leuk onderwerp voor een wetenschapper.
Wat droomt u over de vorstin? En wat droomt
Hare Majesteit zelf? Zou zij nachtmerries heb
ben?
Mijn dromen vind ik al lastig te duiden, maal
ais ik wakker word is de wereld nog veel verwar
render. Ach, het komt allemaal van die brief van
onze werkgever. Als jullie lezertjes nu eens niet
je krant vier keer gratis doorgeven, maar al die
meelezers zelf een abonnement laten nemen,
dan... Maar jullie hebben het ook niet zo rijk.
Dus de krant moet bezuinigen, te weinig lezers
voor grote winst, dus de schaar in het formaat
en de bijl in de medewerkers. Wie mag blijven?
Dat weten we nog niet. Dat wordt januari. Nog
maar zes maanden de zenuwen. Blijven, weg
moeten, blijven, weg moeten, blijven, weg moe
ten, blijven... Wie wel, wie niet?
Maar die schoenen van duizend gulden wonen in
mijn droomhoofd. Dat kan niemand me afpak
ken. En ik droom maar door. Een mevrouw
knikt, en als ze zich omdraait zie ik dat haar
hoofd bestaat uit twee bekers. Ik knik ook en ik
word grinnikend wakker. Wie was dat?
Dromen sporters over de bal? Overal heen ren
nen en nergens aankomen. En fietsers? Moeten
die de spaken uit hun droombrood halen? Dro
men zwemmers over verdrinken? En onze regeer
ders over hun woedende volk dat in opstand
komt? Of dromen ze ook over de koningin die
hen dure schoenen geeft? Of dromen ze over ster
ke benen om de weelde, die ze zo oneerlijk verde
len, te kunnen dragen?
Wat dromen volken die geen koninklijk huis heb
ben? Komt daar de president op droombezoek?
En dieren dromen ook. Maar wat? Bij honden en
katten is het goed te zien. Soms hollen ze in hun
droomslaap. Maar zouden miex-en ook dromen?
Kijk lief, hele prachtboeken met kleurenfoto's
over de dromen van de Afrikaanse mier. Ach,
dromen...
De wei-kelijkheid nu is onze Boaz. Stevige blote
beentjes met hemelsblauwe sokjes. Armen die
met alle kracht die er in hem is, zijn kleine lijf
proberen op te trekken. Het hele knuistje ver
dwijnt in zijn mond als hij honger krijgt. En wij
maar als verliefde gekken naar hem kijken.
Op elke verticale regel dient een
woord van vier een van vijf en een
van zes letters te worden inge
vuld. Het woord van vijf letters
bestaat uit de letters van het voor
gaande woord plus 1, het woord
van zes letters bestaat uit de vijf
letters van het voorgaande woord
plus 1. Als de hele puzzel juist is
ingevuld, vormen de letters op de
vet omlijnde regel een woord.
1. Tweetal, houtafval, vreemde
taai;
2. uiachtige plant, bergspleet,
slaapvertrek;
3. lot zonder prijs, tussen, actief
koolpoeder;
4. plezier, plaat, roofdier;
5. nakomeling, platte steen, hiaat;
6. wagenvracht, grondvlak, lof
waardig;
7. tijding, strijdmacht, baai;
8. boerenplaats, stel van bijeen-
horende zaken, een weinig;
9. ongevuld, jam, dooier;
10. erg, abonnee, bladvet.
2 3 4 5 6 7
HORIZONTAAL:
3. Opname van een stap? (7); 6.
Kraan dicht voor de uitvoering! (6);
8. Reisje voor druggebruikers (4);
11. Het is een waterplant, zo wordt
ons verzekerd (5); 13. Dat middel zet
aan tot verzamelen (5); 14.
Hardloper op de fiets (6).
VERTICAAL:
1. Onaangename vracht (4); 2.
Verkoop die men buiten werking
stelt (5); 4. Maakt het schaap sierlij
ker (4); 5. Dichter of voetballer (7); 7.
Dikke boeken van de apotheker (6);
9. Dat meisje heeft lange tanden!
(4); 10. Staat niet goed op het hoofd
van Jan (3); 12. Rijdt en glijdt (4).
DOOSJE
Als een vierkant van 6 bij 6 centimeter gehalveerd wordt tot een rechthoek en
vervolgens vormen het vierkant en de rechthoek de zijden van een doos, wat is
dan de inhoud van die doos?
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoord-min-een
Horizontaal: 1. K(w)ast; 4. v(l)aag; 7.
(b)ieder; 9. st(a); 11. l(o)ot; 12. fe(l); 13.
tee(n); 15. p(l)as; 16. e(n)gel; 18. pac(h)t;
19. e(r)go; 20. snee(r); 22. re(b)us; 25.
(r)eis; 27. pu(n)t; 28. R(e)N; 29. vol(k); 31.
ra(p); 32. regen(t); 34. e(t)ter; 35. ge(v)el.
Verticaal: 1. Kast(i)e; 2. si(k); 3. (s)tel; 4.
ve(s)t; 5. (a)ar; 6. ge(w)est; 8. d(r)op; 10.
tegen(z)in; 12. f(r)actuur; 14. e(n)e; 15.
pa(s); 17. (s)lee; 18. por(t); 20. ser(v)ie;
21. e(l)s; 23. e(l)p; 24. st(r)aal; 26. log(e);
29. v(i)er; 30. I(e)eg; 32. re(k); 33. ne(t).
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Oplopend; 6. kippetje; 8.
agente; 9. wolf; 10. eest.
Verticaal: 1. Boei; 2. klaptafel; 3. spot
ters; 5. noest; 7. nop.
4
2
6
8
5
9
7
1
3
1
8
9
3
4
7
6
5
2
7
5
3
6
1
2
4
9
8
2
6
5
9
3
4
1
8
7
8
9
7
5
6
1
2
3
4
3
1
4
2
7
8
5
6
9
6
3
2
7
9
5
8
4
1
9
4
8
1
2
6
3
7
5
5
7
1
4
8
3
9
2
6
Puzzelland.com
©Toonder Studio's
Dat heer Bommel niet erg warm teruggegroet werd, schreef
hij aan de verlegenheid toe, die hij een beetje verwacht
had.
„Jullie hoeven je niet aan te trekken, dat ik tot modelheer
benoemd ben", sprak hij op aangename toon. „Ik blijf er
heel gewoon onder, hoor. En jullie zullen het toch ook wel
prettig vinden, dat de beschaving zich van hieruit zal ver
spreiden? Denk eens aan: iedereen krijgt de kans een heer
te worden als men mijn voorbeeld maar volgt. Een gevoeli
ge les voor lieden die iemand van stand in een hoek druk
ken omdat ze hun plaats niet kennen. Ik bedoel: ambtena
ren en markiezen en aannemers en zo. Wat jullie, amices?"
Zijn medeleden luisterden met groeiende ontstemming en
draaiden tenslotte met een ruk him stoelen om, zodat de
standaardheer plotseling tegen twee varkenslederen ruggen
aankeek.
Enkele ogenblikken bleef hij verbaasd staan, maar toen
wendde hij zich peinzend af.
„Ze schijnen uit hun humeur te zijn", sprak hij tot zichzelf.
„Maar ja, zo'n burgemeester staat natuurlijk achter zijn be
ambten, terwijl ik in mijn positie daar boven sta. Ze zijn ge
woon jaloers. Het is jammer, maar ik zal geduld moeten heb
ben. Wanneer iedereen het even goed heeft als ik, zal men
mij dankbaar zijn, bedoel ik."
door Bill Watterson
HET EN\(JE WAT PIT
AUE5N0(>E!RC£R10U
KUNNEN MAKEN 15...
Hans Belterman
De vis wordt in boter gebakken en over
goten met een romige saus met stuk
jes verse tomaat. Het recept van vandaag
is een (magere) variant op een klassiek ge
recht uit Normandië.
Hoofdgerecht voor 2- 3 personen:
2 a 3 filets van Noorse zalm, elk ca.
150 gram
1 eetl. limoen- of citroensap
zout
ca. 3 eetl. bloem
60 gram boter
2 eetl. fijngehakte bladpeterselie
2 1/2 dl droge witte wijn
Vz eetl. allesbinder
1 dl (kook)room
witte peper uit de molen
2-3 grote rijpe tomaten, ontveld
vruchtvlees in minuscule blokjes ge
sneden.
Spoel de filets onder stromend koud wa
ter. Droog ze met keukenpapier. Bespren
kel de filets met limoen- of citroensap,
laat ze 5 - 10 minuten liggen. Droog ze,
wrijf ze in met wat zout en wentel ze door
de bloem.
Schud overtollig bloem af. Verhit boter,
wacht tot het schuim wegtrekt en bak de
filets in ca. 5 minuten aan weerszijden
goudbruin.
Houd ze warm buiten de pan.
Bak de tomatenblokjes anderhalve
minuut zachtjes in de resterende bakbo
ter.
Schep er de peterselie door en schenk er
na 1 minuut de wijn bij.
Kook alles zachtjes tot ongeveer de helft
van de wijn is overgebleven. Strooi daar
allesbinder over en roer alles krachtig
door.
Schenk er de room (op keukentempera-
tuur) bij, roer krachtig door. Voeg even
tueel zout en peper toe. Laat nog even
zachtjes doorkoken.
Presentatie:
Leg de filets op voorverwarmde borden.
Schenk de kokende saus met de champig
nons er over.
Geef er kleine gekookte (krielaardappel
tjes, een kleine soort Italiaanse pasta of
droog gekookte rijst bij.
Akkers maakten plaats voor pronkerige villa's.
foto Runa Hellinga/GPD
5TA IK HIER OM 9 HUK
'5 0ÜTTENP5 TE KOUKLEUMEN
OM VERV0UEN5 IN 135MATER
TE 5PRIN&EN EN TE VERMINKEN.
NIET TE BELOVEN PAT MIJN
MOEPER ME OP Z1NEMLE5 r—
HEEFT 6EPAAN.
Hogedruk
Nederland vandaag
Zon/maan
Nederland verwachting
Extremen Nederland
Waterstanden
Europa vandaag
Weers verwach tings tabel
dinsdag 25 juli 2006
Zeeland is momenteel een van de /sfr-r-»
droogste provincies van (TiP c
Nederland. In de meeste Zeeuwse /VOp
regio's is deze maand tot nu toe
amper 3 tot 10 millimeter regen ^32
gevallen. Alleen in delen van
Zeeuws-Vlaanderen en op de Zie,jkzt
noordwestpunt van
Walcheren is er meer dan
10 millimeter naar bene
den gekomen.Voor
nieuwe neerslag moe
ten we wachten op
het wegschuiven van Q
het hogedrukgebied 0|
dat zich momenteel
noord van Nederland
bevindt. Zodra dat
gebeurt, krijgt een lage-
drukzone met buien vanuit Frankrijk de kans om binnen te stromen
Vandaag wordt nog een kurkdroge dag aan de lijst met regenloze
dagen toegevoegd. Het is voluit zonnig en met een licht oostelijk brie;,
je wordt het vrijwel overal 31 graden. Ook nu weer is de luchtvochtig-'
heid tamelijk hoog, met klamme condities tot gevolg. Dat merken we
vooral komende nacht. Het wordt voor de temperatuur lastig om onder
de 20 graden te dalen en voor ons dus (wederom) moeilijk om de sU
te vatten. Morgen volgt met veel zon en nogmaals dertigers op de ther
mometer. Ondertussen is de luchtdruk aan het dalen en zal de barome
ter een regensymbool aangeven. Misschien dat er in de avond al een
eerste bui valt, maar het lijkt waarschijnlijker dat de buien donderdag
ochtend arriveren. En dat kunnen pittige buien zijn, met kans op
onweer, hagel en windstoten.
Middelburg
Vlissingen
Een matige ONO-wind,3-4 Bft. W'
Het zicht is matig tot goed en het
kustwater van de Noordzeeis f
zo'n 20 graden. Geen onweer.
Laagste verwachte min. temp.
Hoogeveen 14°C
Hoogste verwachte max.temp.
Gilze Rijen 33°C
Bron: Meteo Consult
min. temp. 15/21 17/20 14/18 14/17
max.temp. 28/34 25/29 24/27 25/29
wind ZO 3 ZW3 W3 ZW3
uren zon
neersl.kans
Extremen van 26 juli in De Bilt
hoogste min. temperatuur
hoogste max. temperatuur
laagste min. temperatuur
laagste max. temperatuur
hoogste neerslagsom
dinsdag NIVI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersluizen West
Hansweert
Stavenisse/Yerseke
woensdag
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersluizen West
Hansweert
Stavenisse/Yerseke
zonnig
opklaring
bewolkt
regen
frafcij
sneeuw
Madrid
Plaats
Alicante
overmorgen Plaats
A 22 32 Mallorca
Athene
24
34
24
34
Malaga
O
21
32
Barcelona
23
33
A
23
32
Nice
24
32
Berlijn
18
33
A
19
34
Oslo
4
14
28
Boedapest
20
32
A
21
33
Parijs
4
22
33
Bordeaux
Ut.
22
30
A
20
28
Praag
4
17
31
Brussel
4
20
31
4
19
26
Rome
20
31
Faro
21
28
O
19
28
Stockholm
13
27
Genève
A
18
34
4
18
30
Warschau
17
31
Hamburg
O
15
32
4
19
30
Wenen
19
33
Helsinki
A
14
25
13
25
Bangkok
4
27
33
Heraklion
22
29
23
29
Johannesburg
5
21
Istanbul
22
30
22
31
Los Angeles
20
25
Kopenhagen
18
29
18
29
Melbourne
A
2
16
Las Palmas
21
26
21
26
New York
0
23
30
Londen
A
19
31
17
28
Peking
4
18
27
Luxemburg
21
32
20
26
Tokyo
A
25
29
o 21
24 32
»15
*20
*18ifl
o 20 32
*14 23
16 33
c 4Ï
20 25
23 31
*19 39
