Jeugd staat
in de rij voor
het rienkrieë
JÉ
Fotoboek over ringrijden
zaterdag 15 juli 2006
Monstermolens sieren het landschap
v.
v
Menige vereniging is er stik
jaloers op. Zoveel aanbod
van jeugd, dat een wachtlijst no
dig is. Het overkwam de 56-jari-
ge Zeeuwse Ring'rijders Vereni
ging (ZRV). Voor de gebruikelij
ke jongerenwedstrijd (van 13 tot
17 jaar) waren dit jaar 45 plaat
sen beschikbaar. Maar lieist
twintig gegadigden moesten wor
den teleurgesteld. Volgend jaar
denkt de ZRV aan twee wed-
strijdbanen. Dan kunnen er ne
gentig deelnemers worden toege
laten.
Ringrijden is zeker geen oude man-
nenspelletje, zegt ZRV-bestuur-
der Sandra van de Vreugde. Ze rekent
maar meteen af met vooroordelen.
Oubollige folklore? Kom nou, het
ringrijden, op z'n Zeeuws rienkrieë, is
springlevend. Vitaler dan ooit. Jonge
ren die op een wachtlijst belanden,
steeds meer vrouwen die actief mee
doen en naar de top reiken, hogere
prestaties ofwel meer gestoken ringen
van de deelnemers. Terecht wordt
ringrijden door kenners van vader
landse gebruiken aangemerkt als 're
gionale sport'.
Het is een sport met een lange histo
rie. Tot in de negentiende eeuw werd
ringrijden in heel Holland beoefend;
een vreedzame boeren-voortzetting
van het ridderlijke steekspel. Het
heeft zich alleen op Walcheren en een
beetje op Zuid-Beveland gehand
haafd. Met dank aan de familie Van
Oranje-Nassau, die al sinds 1787 be
langstelling toont in de vorm van aan
wezigheid en prijzen. In 1919 kwam
er een koninklijke (wissel)beker, nu is
een bronzen beeldje dat koningin Bea
trix beschikbaar stelde, een begeerde
trofee. De oranje sjerp die de ringrij-
ders dragen, is dan ook een eerbetoon
aan het koningshuis.
Bijna negenhonderd leden tellen de
vijftien bij de ZRV aangesloten afde
lingen (veertien op Walcheren en één
voor heel Zuid-Beveland). Van de
Vreugde herinnert zich dat een poging
om in Zeeuws-Vlaanderen 'iets georga
niseerds' van de grond te brengen, op
niets is uitgelopen. Niet alle leden tre
den in het seizoen actief in het strijd
perk. Iemand die een hele tijd de ring
heeft gestoken, blijft op oudere leef
tijd trouw lid. Kenmerkend voor de
hechte band met de ringrijderij.
Hoeveel vrouwen lid zijn, weet Van de
Vreugde niet precies. Het ringrijden
emancipeert wel. Was in 1955 Jo de
Visser in Souburg de eerste vrouw die
de ringen stak, nu zijn er zo'n driehon
derd wouwen aangesloten, schat Van
de Vreugde. „Er is nog wel een inhaal
slag nodig. Het is nog maar een hand
jevol vrouwen dat doordringt tot de
top. Ze worden wel steeds beter, ze
zijn in opkomst." Ze denkt dat het er
mee te maken heeft dat veel meiden
jong beginnen en er na een aantal ja
ren mee ophouden. „Jongens gaan
meer door.Zelf is ze op haar dertien
de begonnen met ringrijden en er na
twintig jaar mee gestopt. „Van de
vrouwen die tegelijk met mij reden, is
er nog maar eentje actief."
Is het ringrijden een folkloristische
sport of sportieve folklore? Daarover
is heel wat afgepraat en dat verstomt
niet. „Het wordt steeds meer een
sport", constateert Van de Vreugde.
„De groep goede rijders wordt steeds
groter. Er zijn mensen die zeer serieus
oefenen, ook de hele winter door. En
er zijn er die voor het ringrijden een
speciaal paard aanschaffen. Die wor
den er ook speciaal voor gefokt. Uit
eindelijk, zeker op de dorpswedstrij
den, is het folkloregehalte misschien
nog een tikje groter en wordt het
sportdeel belangrijker."
Het ringrijden is dus allerminst op
sterven na dood. Sandra van de Vreug
de moet er een beetje om lachen. „Dat
kan ik echt niet zeggen. Het is bij de
ZRV toch nooit geweest van: kar: het
nog wel? Je ziet wel dat in bijvoor
beeld Souburg het ledental nogal te
rug loopt. Dat is niet zo dorps meer.
Ze doen veel samen met Ritthem. Zo
doen Zoutelande en Meliskerke al ja
ren samen, dat groeide omdat er in de
dorpen apart te weinig deelnemers wa
ren. En Gapinge is een verzameling
van mensen uit vier plaatsen."
Fotograaf Peter Verdunnen bezocht
een tiental wedstrijden van de ZRV.
Dat leverde een groot aantal mooie fo
to's op, van voor en achter de wed-
strijdbanen. Ze zijn bijeengebracht in
het boek Een dagje ringrijden. Veel
sfeer, veel plezier, tikje folklore, tikje
sport. Ze roepen makkelijk de damp
van de stoere paarden, de geur van
paardendrollen en zwetende mensen
in kostuum op. Ook: vreugde om zo'n
traditie in ere te kunnen houden. Met
vlotte pen zorgde journalist Jan Jan
sen voor achtergrondinformatie over
mensen, paarden en spelregels.
Rinus Antonisse
Een dagje ringrijden. Fotografie Peter
Verdurmen, tekst Jan Jansen. Uitgave
Den Boer/De Ruiter, Middelburg.
Prijs 15 euro.
fotografie Peter Verdunnen