pze Rijke kiest zelf goede doelen uit Schieten wij er een bal mee op? PZC In Nederland moet veel meer hout worden gekapt Grens tussen Canada en Verenigde Staten is moeilijk te bewakd Gevaar dat gegoeden met donaties politieke invloed kopen ligt op de loer Voor 5,2 miljard aan liefdadigheid 23 juni 1956 vrijdag juni Het Cancer Center Amsterdam dat deze week open ging, is bijna volledig betaald door mil jonairs. Het bevestigt de ten dens dat de rijken meer en meer zelf willen bepalen wat er met hun giften gebeurt. Slecht nieuws voor de maag-, lever- en darmstichting. door Dick Hofland Pas nog hield ze een verhaal voor de Rotary in Arnhem. „Ja ja, daar kom ik ook", lacht Agnes Kant. Het SP-Twee- de-Kamerlid stelde de vermo gende leden voor een restaurant te beginnen waar louter verstan delijk gehandicapten werken. „Ze vonden het een hartstikke goed idee. Dat gaan ze doen. Nou, dat is toch gewéldig. Ik heb grote waardering voor men sen die veel geld en tijd willen inzetten voor anderen." Kant wil maar zeggen dat ze niet per definitie tegen particu lier initiatief is, als het maar goed is voor de samenleving. Zo denkt ze ook over het Cancer Center in Amsterdam, dat afge lopen maandag open ging. Op initiatief van oncoloog Bob Pine- do brachten miljonairs het geld voor dit onderzoekscentrum voor kanker bij elkaar. Op een andere manier zou het er nooit Vorig jaar werd in Nederland aan goede doelen ongeveer 5,2 miljard euro geschonken. Daarvan kwam 43% van bedrij ven (2271 miljoen) en 42% van huishoudens (2197 miljoen). Het geld ging voornamelijk naar: - kerk en levensbeschou wing 23% - sport en recreatie 18% - cultuur 12% - gezond heid 11% - maatschappelijke en sociale doelen 11%. (Bron: 'Geven in Nederland', een tweejaarlijks onderzoek door de werkgroep Filantropie van de Vrije Universiteit) zijn gekomen. Particulieren, en dan vooral de rijken, voelen er steeds minder voor om hun mil joenen aan een organisatie te ge ven die verder volledig bepaalt wat ermee gebeurt. Was het ooit de elite die geld anoniem weg schonk zonder er verder naar om te kijken, de nieuwe filantro pen komen met naam en toe naam uit voor hun maatschappe lijke betrokkenheid. Vooral ook willen ze grip houden op hun gif ten. Ze willen resultaten zien. „Met die ontwikkeling is hele maal niets mis", zegt Theo Schuyt, hoogleraar filantropi sche studies aan de Vrije Univer siteit in Amsterdam. „Je mag niemand verwijten zijn geld in te zetten voor iets wat hem of haar ter harte gaat." Nederland is volgens hem nog nooit zo rijk geweest. Alleen zit het geld niet meer voornamelijk bij de over heid, die daardoor ook minder kan doen dan ze misschien zou willen. Trots De rijkste tien procent van de huishoudens bezit ongeveer zes tig procent van het totale parti culiere vermogen in Nederland. Logisch, zegt Schuyt, dat die groep een deel van de maat schappelijke taken overneemt. „Er zijn problemen in de zorg, het onderwijs en met sociale voorzieningen. Laten we blij zijn dat de rijken de extra's voor hun rekening willen nemen. La ten wij met dat particuliere geld de verzorgingsstaat mooier ma ken." Hij was uitgenodigd voor de opening van het Cancer Cen ter en wat hem het meest opviel was de sfeer. „Totaal anders dan bij de opening van een over heidsproject. Iedereen in die zaal was trots: dit hebben wij met vereende krachten voor el kaar gekregen. Dat is mooi." Schuyt ziet wel een ander pro bleem: mensen met geld verbin den hun naam het liefst aan 'sexy' zaken. „Iedereen wil geld geven aan kankeronderzoek en liever niet aan bijvoorbeeld de maag-, lever- en darmstichting. Daar willen ze niet mee worden geassocieerd." Miljonairs betaalden de totstandkoming van het Cancer Center Amsterdam bij het VU ziekenhuis. Directeur Ton Hanselaar van KWF kankerbestrijding herkent dat: „Voor zoiets emotioneels als kinderkanker kunnen we heel veel geld krijgen, maar we leggen ons beperkingen op, om dat de onderzoekscapaciteit be perkt is." Met het geld is een prachtig gebouw neergezet. Maar het moet ook draaien. Wat als dat met verlies gebeurt? Wie springt dan bij? In het geval van het nieuwe kankercentrum speelt dat niet, want daar heb ben de geldschieters alleen het gebouw en de infrastructuur be taald. De dagelijkse gang van za ken wordt bepaald en bekostigd door de Vrije Universiteit. Maar ook over eventuele andere geval len maakt Theo Schuyt zich wei nig zorgen. „Gevers voelen zich verantwooz-delijk voor de zaken waar ze geld in steken en dan moet er heel wat gebeuren voor dat ze zich terugtrekken. Niette min moet elke organisatie altijd een buffer inbouwen. Niet di rect al het geld uitgeven, want dan ben je meteen failliet als de giften een keer tegenvallen." Zo werkt ook KWF Kankerbestrij ding, dat voor zijn inkomsten volledig afhankelijk is van dona teurs. Directeur Hanselaar: „Wij bekij ken wat de doelen zijn voor de komende jaren en hoeveel geld daarvoor nodig is. Dat reserve ren we voor dat specifieke on derzoek, maar ook niet meer." Daarmee stipt hij een ander pro bleem aan van de huidige filan tropie: kan het individu of be drijf dat miljoenen doneert ook bepalen aan welk onderzoek dat geld wordt uitgegeven? Ligt het gevaar op de loer van een 'chari- tocratie', een samenleving waar in niet de overheid, maar vooral de rijksten bepalen aan welke sectoren het meeste geld wordt besteed? In Amerika, waar rij ken ook politieke invloed probe ren te kopen, heet dat al 'rege ren'door doneren'. Agnes Kant: „Er is al een groot foto Sander Nieuwenhuys/GPD gebrek aan onafhankelijk onder zoek en we moeten ervoor wa ken dat het nog slechter wordt. Dan is het echt: wie betaalt, be paalt. Dat zie je al in de farma ceutische industrie. Als een be drijf een zoveelste cholesterol verlager op de markt wil bren gen, omdat het denkt daar goed aan te kunnen verdienen, dan komt die er. Ook al voegt zo'n middel niets toe en had je het geld beter kunnen besteden aan andere ontwikkelingen, bijvoor beeld voor medicijnen in de Der de Wereld. Op dat soort zaken moet je altijd alert zijn als men sen ergens heel veel geld in wil len stoppen." GPD door Chris van Alem Er moet meer hout worden ge kapt in Nederland, zeggen deskundigen. Van de houtaan- was van 2,2 miljoen kuub per jaar wordt slechts de helft ge kapt. Dat hout moet niet zo maar in pallets en spaanplaat verdwijnen. Door regionaal sa men te werken kan het hout meer opbrengen. „Ik weet het. Kappen van bo men geeft een vieze smaak. Dat wordt nog eens versterkt door de beelden over het tropische bos dat in rap tempo ver dwijnt", zegt George Borgman. Hij runt een eigen adviesbureau voor bosexploitatie in Schalk haar, bij Deventer. Borgman vindt dat er meer hout moet wor den gekapt in Nederland. Jaar lijks groeit de houtopstand met 2,2 miljoen kuub. Slechts de helft daarvan wordt geoogst. „Er ligt in Nederland héél veel nadruk op de natuurwaarde. Daar is niks mis mee. Maar als dat betekent dat er geen hout meer kan worden geoogst, dan gaan we de verkeerde kant op. We kunnen twee keer zoveel hout oogsten, zonder kaalslag te plegen", meent Nico Leek van Probos uit Wageningen. Dit ad viesbureau zonder winstoog merk adviseert boseigenaren over het gebruik van bos 'in de volle breedte'. Nederland voorziet slechts voor zeven procent in de eigen hout behoefte. De rest wordt geïmpor teerd. Het verbruik van hout, bijna één kuub per persoon per jaar, neemt weer toe. In 2000 had de regering een zelfvoorzie ningsgraad van 17 procent voor zien. Dat is faliekant mislukt. Datzelfde dreigt te gebeuren met het plan om het Nederland se bosareaal van 360.000 hecta re in 2020 uit te breiden tot 400.000 hectare. Met een jaar lijkse aanwas van 350 hectare lukt dat nooit. Animo De animo om bos economischer te exploiteren is volgens Borg man niet zo groot. Alleen Staats bosbeheer, goed voor een kwart van de houtoogst in Nederland, heeft een rendabele exploitatie. De gemiddelde boseigenaar lijdt verlies. „Boseigenaren zijn hele maal verwend geraakt door sub sidies om natuur te maken. Dat wordt beter beloond dan hout winning. Vijftig procent van de kosten van het bos worden ge dekt door subsidies." Leek van Probos vat het kernachtig sa men: „Dat hout levert geen ruk op." Dat komt door slecht onder houd, kleine volumes die op de markt komen en de beperkingen om het hele jaar door te kunnen kappen door de Flora- en Fauna wet. Borgman: „Zoals je geld steekt in het onderhoud van je De exploitatie van productiebossen in Nederland kaïi volgens deskundigen veel meer opbrengen. auto, moet je investeren in de zorg voor het bos. Dus moet je planmatig onderhoud plegen door te snoeien en te dunnen. Dat gebeurt nauwelijks meer. Onderhoud betaalt zichzelf te rug." Laagwaardig Dat het hout zo weinig opbrengt komt ook door het beperkte ge bruik ervan. Nico Leek: Twee derde gaat in laagwaardige toe passingen als pallets en spaan plaat." Nederland exporteert bo vendien hout dat in buitenland se energiecentrales wordt ver stookt. Borgman: „Dat levert twintig euro per ton op. terwijl wij scheepsladingen houtsnip pers uit Canada importeren voor hetzelfde doel. En die kos ten dan honderdtien euro per ton. Maar ja, subsdiekwestie hè." Borgman en Probos willen het Nederlandse bos en de houtsec tor nieuw leven inblazen. Geen grootschalige industriële activi teiten, maar juist klein en regio naal. Boseigenaren worden sa mengebracht, houtstromen ge bundeld en hoogwaardige toe passingen gezocht. Op het landgoed Weina in het Veluwse Bussloo zijn bunga lows gebouwd volgens de Finse stapelbouwmethode mét con structiehout van zes boseigena ren uit eigen omgeving. Borg man: „Van dat mooie hout van grove dennen kun je prachtige blokhutten maken. Dat hout le vert drie tot vier keer zoveel op dan wanneer er je pallets of kis- Verbroedert sport? Verbindt voet bal? Worden wij een gelukkiger volk als Nederland straks wereldkampi oen voetbal wordt? De afgelopen dagen heb ik heel wat commentatoren en 'des kundigen' voorbij horen komen, die ze ker weten van wel. „Nederland is nog nooit zo oranje en zo saamhorig ge weest, en iedereen, van hoog tot laag doet eraan mee, hoorde ik zelfs een van mijn hooggeleerde collega's verkondi gen. Het heeft me aan het denken gezet. Wat brengt mensen ertoe dat soort din gen te roepen? Ik denk dat ze beseffen dat dat is wat 'het volk' wil horen. Ie dereen die in deze weken, zolang het goed gaat met het Nederlands elftal, vraagtekens zet bij de voetbaleuforie, maakt zichzelf er niet populairder op. Dat woord, populair, raakt overigens de kern van wat hier speelt. Het komt van het latijnse woord populus volk. Voetbal is een volksspel en volksspelen - de Romeinen bouwden er al stadions voor - zorgen er voor dat de neuzen in een land een tijdlang allemaal dezelfde kant op gaan waar die normaliter in de strijd om het bestaan alle kanten op schieten. Wie tijdens een volksspel tegen de hoofdstroom ingaat, is een spelbeder ver en niemand wil dat graag zijn. Dus doet vrijwel iedereen mee of doet alsof hij of zij meedoet. Daardoor geeft deel name aan een volksspel zoals het we reldkampioenschap voetbal, althans zo lang we in de race zijn, een illusie van sociale cohesie of verbondenheid, die in de dagelijkse omgang vaak ver te zoe ken is. We zitten zij aan zij, al dan niet met met oorlogskleuren op onze wan- - gen, voor het scherm of in het stadion en delen in die tijd en de uren daarna dezelfde gevoelens van spanning, op winding, teleurstelling of uitgelaten heid. We zitten in een collectieve roes, waar in we qua beleven even niet van elkaar verschillen. En ook niet qua leven. Voor een week of wat structureren we allemaal onze tijd op ongeveer dezelfde manier, namelijk op basis van de wed strijd-agenda. De grondlegger van het communisme, Karl Marx, beweerde zo'n anderhalve eeuw geleden dat godsdienst opium voor het volk was. Ik beweer dat in on ze tijd sport die functie heeft overgeno men. Sport is opium voor het volk, in het bijzonder voetbal. Maar hoe plezie rig ook op korte termijn, het verkeren in dezelfde roes leidt niet tot echte ver bondenheid, hoogstens tot de illusie van verbondenheid. Dat blijkt wel wan neer het spel uit is of het toernooi ge speeld. In 'no time' nemen de oude pro blemen, onenigheden, wedijver, vijan digheden, zorgen en eigenbelangen de macht over ons leven en de omgang met elkaar weer over. Dat gebeurt niet alleen als 'we' uitge schakeld worden. Dan zit gegaran deerd driekwart van het land meteen met een dikke kater op schoot. Het ge beurt ook als we wereldkampioen wor den, zij het wat later. Eenmaal terug in het gewone leven, merken we ook dan dat er in onze onderlinge relaties en problemen niets is veranderd. Ik wil door Bernd Debusmann Op het eerste gezicht lijken de cijfers alarmerend. De grens tussen Canada en de Vere nigde Staten is 6430 kilometer lang en loopt door de meest af gelegen en ruige regio's ter we reld. "De bewaking van die grens is in handen van slechts duizend Amerikaanse grens wachten, die 24 uur per dag in ploegendiensten worden inge zet. Dat houdt in dat op een ge middelde dag minder dan drie honderd agenten beschikbaar zijn om de langste grens ter we reld te beveiligen. Als zij over de gehele grens gelijkmatig zou den worden verspreid, zou er om de 21 kilometer één grens wacht staan. De bewaking van de grens tus sen de VS en Mexico staat hier mee in scherp contrast: voor een gebied nog niet half zo lang, worden ruim tienduizend agen ten ingezet, die vanaf augustus nog eens versterking krijgen van zesduizend man van de Na tionale Garde. Aan de zuidgrens is het de bedoeling zoveel moge lijk illegale immigranten - voor namelijk uit Mexico - buiten te houden. Aan de noordgrens is de grootste uitdaging het onder scheppen van potentiële terroris ten en Canadese marihuana. Aan die grens werd bijvoor beeld Ahmed Ressam gearres teerd, die van plan was een aan slag te plegen op het vliegveld van Los Angeles. Niagara De Amerikaanse douane en grenspolitie ontkennen dat de grens met Canada wijd open staat voor terroristen en een gro ter veiligheidsrisico zou vormen dan de grens met Mexico. „Dat is appels met peren vergelij ken", zegt Michael Prybyl, plaatsvervangend hoofd van de grenspolitie in Buffalo in de staat New York, de drukste sec tor van de noordelijke grens. Onder het gebied vallen ook de Niagara-watervallen en vorig jaar passeerden er zes miljoen LANDMIJN - In Limburg zijn drie arbeiders om het leven ge komen en twee zwaargewond geraakt toen een landmijn ont plofte. Het ongeluk gebeurde bij wegwerkzaamheden in Born. Het projectiel is vermoe delijk ontploft toen met een trilplaat de grond werd aange stampt. AARDBEVING - In Afghanis tan zijn bij een aardbeving driehonderd mensen om het le ven gekomen. Dit heeft de Af ghaanse ambassade in New Dehli bekendgemaakt. LIEFDESDRAMA - De consul auto's, 1,1 miljoen vr; gens, 2550 treinen en 13 miljojj mensen. Przybyl, die negentien jaard de Mexicaanse grens weit zegt dat de nauwe samemt? oorB ldng met Canada en de goedect derlinge uitwisseling van info j}SH matie alle verschil maken. „B fn he is de hoofdreden dat we fej fa met minder personeel toe kt Dfldei nen. Bovendien hebben Cam: m°et se en Amerikaanse grenswj; dat ten een gelijksoortige opleid emiel en werkmethode. De relatie is: ,Vond taal anders als die tussen Mb likcfa co en de VS." fS Door de arrestatie begin j, ens Ij van zeventien Canadese mosli jongeren in Toronto, is de at E pol toegenomen voor infiltratie vï ippor uit Canada in de VS. De Aire enst' kanen onderzoeken nu de met nsie. lijkheid langs het hele grens; mvai bied een veiligheidshek te pk onder sen, net als aan de grens c >n wa Mexico. Deskundigen no® sar zo'n hek, dat langer zou wore San' dan de Chinese Muur, onuitvö enst baar. Daarom heeft het minis' rie van Binnenlandse Veiligh een 17,5 miljard euro koste driejarenplan opgesteld een zwaardere bewaking vac noordelijke en zuidelijke zen met een combinatie meer manschappen en mode technologie. Zoals onbemc OND vliegtuigjes die de grens een hoogte van twintig kilo "van ter 'scannen', een luchtschip e zie sensoren en videocamera's die nu ook al in Irak gebr. n Mi worden. Sinds de aanslagen van 11 tember 2001 heeft de Amjerv; kaanse regering het grenswachten aan de Can; grens verdrievoudigd en veel extra camera's en sens geïnstalleerd. Volgens exi n kan een nog uitgebreidere gr keer bewaking de risico's wel ven stige deren, maar nooit helemaal mineren. „Honderd procent en pi ligheid is nooit mogelijk, mand kan dat verwachte: geen enkele politicus mag beloven", stelt analiste Deb Meyers van het Instituut Migratiebeleid. RTR er: iai hi icier et e onv< nisz [vuil het generaal van Paraguay hire in een vlaag van jaloezie m» 35-jarigë Belgische echtgeri III doodgeschoten. Daarna sch hij op haar vriend en ven 101 gens schoot hij zichzelf tr kogels in de borst. De vri; LI - verkeert nog in levensgeva ut G de consul zal het drama m :igd schijnlijk overleven. ordi NIEUWE DIJK - Bij Ei sis i: woutsdijk wordt over de set ren 1600 meter nieuwe cisma aangelegd. Daardoor zal (Uk; zeewering van het waterscl nde; met 350 meter worden verk ef 11 De dijk wordt bijna een h; ik h meter hoger dan de oude. foto GPD ten van maakt." Borgman pro beert nu in Salland een soortge lijk initiatief van de grond te krijgen waarbij ook meubelma kers en kunstenaars worden be trokken. „Verbindingen ma ken", zo karakteriseert Borg man zijn missie. „Een boseige naar heeft toch emotie met z'n boom en wil daar de beste be stemming voor. De meubelma ker, die heeft helemaal niks met de boseigenaar. En die verbin ding, die moet gemaakt wor den." GPD overigens niet beweren dat plezierige (groeps-)gebeurtenissen geen enkele rol spelen in hoe gelukkig we zijn. Maar hun betekenis wordt doorgaans schromelijk overdreven. Zulke gebeur tenissen kunnen ons geluk bevorderen rondom het tijdstip dat ze plaatsvin den, maar hun effect op ons geluksge voel blijkt vrijwel altijd van korte duur. Tenzij wij bij uitstek degenen zijn die bepalend zijn voor die gebeurte nissen. Zo zal het behalen van de WK-titel voor de spelers van het Neder lands elftal de mate van hun levensge luk in de komende maanden en jaren sterk mee bepalen. Maar voor ons toeschouwers geldt, dat wij. ook met een kampioenschap, in ons persoonlijke leven niets zijn opgeschoten. Behalve dan dat we een leuke tijd hebben gehad. Dat is na tuurlijk wel iets waard. Rene F.W. Diekstra Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315660 Fax:(0113)315609 E-mail- lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren Goes, Zierikzee en Hulst: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom- afschrijving acceptgiro per maand: 20.55 n.v.t per kwartaal: 59,75 62.00 per jaar: €229.20 233.30 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail:- lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorh einde van de betaalperiode. PZC, t a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,80 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgwj overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volji de Regelen voor het AdvertentiewezM™ Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 ui Tel. (076)5312550 Fax. (076)5312340 Personeelsadvertenties: Tel: (076)5312240 Fax:(076)5312340 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (076)5312104 Fax. (076)5312340 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerendgfl Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: v siei di t-T and v. pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern 0 aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt va (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienstonj ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gss* de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij 11 i, Postbus 31, 4460 AA Goes. Behoorttot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2006 | | pagina 4