Delta geeft een rare knipoog
Succesvolle laatbloeier
inmiddels wat gedateerd
PZC
22
re @ctie
het alfabet van Zeeland
vrijdag 16 juni 2006
Lezersredacteur A. J. Snel is
bereikbaar per post op het
adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Stationspark 28,
Postbus 31,
4460 AA Goes.
Telefonisch: 0113- 315660.
E-mail:Lezersredacteur®pzc.nl
Het forum ivaarop lezers zich
kunnen uiten over actuele
zaken is bereikbaar via
internet: www.pzc.nl.
Het zal weinigen zijn ontgaan:
er wordt gevoetbald. Wie geen
oranje wil zien, kiest tijdelijk
voor het leven van een heremiet.
Om in de woestijn alsnog de
kans te lopen te worden lastigge
vallen door een zojuist uit Duits
land teruggekeerde bedoeïnen-
stam die een overwinning aan
het vieren is.
Vorige week zette ik in de ru
briek Redactie Reactie een ci
taat waarvan ik aannam dat het
afkomstig was van Kees Jans-
ma:Sport is de belangrijkste bij
zaak in het leven'.
Dat leverde een gramstorige
reactie op van een lezer die
vond dat het er nog maar aan
ontbrak dat Jansma 'zijn veraf
gode balspelletje niet die kwali
ficatie geeft'. Die lezer had 'de
door velen, en niet alleen wieier-
liefhebbers betreurde' Gerrie
Knetemann de geciteerde uit
spraak horen bezigen.
Negatief
Dan was er een stuurs briefje
van een lezer die meent dat deze
krant te negatief is over het
Nederlands elftal. Nee, niet
Marco van Basten, maar Bas de
Koeijer. „Ik vind dat jullie aan
de leuke/positieve sfeer van het
WK geen goed doen."
De sportredactie had dat wel
zien aankomen. Wie in de media
het Nederlands elftal en de trai
ner gezond kritisch volgt, die
zal kritiek oogsten.
door A.J. Snel
Er zijn van die pijnlijke dingen die
je, als het kon, zou uitbannen uit
de relaties tussen mensen. Dat moment
waarop iemand de laatste zin van van
een leuke anekdote plaatst en slechts
een van de talrijke toehoorders lacht.
Uit beleefdheid. De gêne die kan ont
staan na zo'n misser in de de communi
catieve sfeer; heel erg.
Bij Delta NV moeten ze zich zo voelen
nu de brochure over de Delta Pluspun
ten richting clientèle gaat. Een campag
ne met een twijfelachtig doel. maar dat
valt nog wel te begrijpen. Een naden
kend mens weet heel goed dat de met de
mond beleden boodschap dat de klan
ten moeten bezuinigen niet echt past bij
een onderneming als Delta NV. Dat met
de actie PlusPunten een poging wordt
gedaan het verbruik van energie en de
afname van andere diensten op te ja
gen, mag strijdig zijn aan de vrome uit
latingen over spaarzaamheid, vergeef
lijk is het wel. Hoe meer omzet, hoe
meer vreugd.
Ernstiger is dat de ontvanger van de
brochure blijkbaar voor niet goed snik
wordt gehouden. 'Delta Pluspunten:
aanmelden is gratis, deelname is winst!'
roept de energieleverancier de klant
van het omslag toe. Zo is dat, 'Wie goed
doet, goed ontmoet'. En: 'Geniet van het
leven, het duurt maar even'.
Helemaal
Het aanmelden voor deelname aan de
campagne is 'helemaal gratis', staat nog
maals in de brochure. Dat hale de
Naamloze Vennootschap de donder.
Het gaat hier om een ondeelbaar be
grip. Een beetje gratis bestaat niet, zo
min als een beetje dood of een beetje
zwanger.
De samenstellers van het pamflet ko
men ook met een zin als: 'Eenmaal
gewend aan de mogelijkheden van in
ternet, gaat er een nieuwe wereld voor
u open'. En zij weten geen raad met
het woord 'familie' dat afwisselend de
enkel- en de meervoudsvorm mee
krijgt. Families zijn in de brochure
prominent vertegenwoordigd. Er wor
den rekenmodellen gemaakt voor de fa
milie Hendrikse en voor de familie Sin-
ke. Die zijn geen van beide van giste
ren; ze beschikken over een Digitale Te
lefoon, Digitale TV en internet en daar
mee sparen ze pluspunten dat het een
aard heeft. Die punten leveren uiteinde-
GAS IGas of Warmtel
Onbepaalde ujd met variabele prijs 50 DELTA PlusPunten
Vaste ol variabele prijs voor 1 jaar 200 DELTA PlusPunten
Vaste ol variabele prijs voor 3 jaar 1.200 DELTA PlusPunten
tnstapdata vaste pnjs; 1 januari en l juli
instapdata variabele prijsieder kwartaal
instapdaia onbepaalde tijd: iedere werkdag
Uit de brochure over de Pluspunten. Delta terug in de tijd.
lijk een bonus op die Delta NV eenmaal
per jaar op de giro- of bankrekening
stort.
Dat zullen vermoedelijk de rekeningen
van de heren Hendrikse en Sinke zijn.
In de folder wordt namelijk een straffe
rolverdeling aangehouden die doet den
ken aan de jaren vijftig. De dames die
ten tonele worden gevoerd, staan te
strijken of te koken en als ze even iets
voor zichzelf mogen doen, nemen ze de
föhn ter hand. Daar sparen ze pluspun
ten mee. De heren der schepping vijze
len hun saldo op door naar voetbal op
de televisie te kijken of door een kind
aanwijzingen te geven over het gebruik
van de computer.
Het lijkt helder en klaar: je hebt vrou
wenwerk en mannenwerk en die taken
worden niet door elkaar gehusseld.
Op de vraag wat er toch in Delta geva
ren mag zijn, zegt het hoofd communica
tie van de NV, Mirjam van Zuilen: „Er
is geprobeerd de brochure te maken
met een knipoog naar de jaren vijftig.
Delta heeft helemaal niet de bedoeling
rolbevestigend te zijn. Gewoonlijk gaan
we in onze communicatie uit van eigen
tijdse situaties. De brochure is gemaakt
door een professioneel bureau uit Goes,
Boom. Dat wilde als aardigheidje wat
terug in de tijd."
Knipoog
Wie de knipoog wil zien, moet wel heel
goed opletten. Verneukeratief is, dat de
digitale activiteiten op geen manier te
rug te voeren zijn op de jaren vijftig. De
gebrekkige taalbeheersing past ook niet
bij die mooie periode van weleer.
Van Zuilen daarover: „Wie kritiek heeft
op onvolkomenheden in de taal, heeft
gelijk. We hadden daar indringender
naar moeten kijken. Dat zullen we in de
toekomst beter screenen."
De lezer uit Arnemuiden die mij op
merkzaam maakte op de rolbevesti-
gende vorm van communiceren via de
pluspuntenfolder, maakte ook wat kant
tekeningen bij de administratieve kant
van de zaak. Zouden ze bij Delta wel in
staat zijn al die gegevens over verbruik
en de daarbij horende korting uit te re
kenen? Ze kunnen wellicht foto's publi
ceren van een computer, maar weten ze
ook hoe de ordenmachine werkt?
Het hoofd communicatie: „Daar hoeft
geen twijfel over te bestaan. We hebben
fouten gemaakt met de rekeningen en
we zijn ons ervan bewust dat ons dat
lang zal worden nagedragen, maar ik
kan de verzekering geven dat de zaak
nu in orde is. De actie met de pluspun
ten staat trouwens los van de factu
rering waarmee we problemen hebben
gehad. Het heeft ook niets te maken
met de verkeerde aanmaningen die een
aantal klanten deze week kregen. Daar
bij was sprake van een handmatige
fout."
De PZC publiceert, in samenwerking met de andere kranten van het We-
gener-concem, zeven topthrillers. Elke week verschijnt een nieuw deel.
Tegen een aantrekkelijke prijs zullen de boeken te verkrijgen zijn bij Bruna,
Free Record Shop en deelnemende boekhandels. Met de kortingsbon, die 3 keer
per week op de voorpagina van deze krant verschijnt, betalen abonnees 5,95 eu
ro en niet-abonnees 8,95 euro.
Als zesde boek in de reeks is de thriller 'De Scarlatti Erfenis' van Robert Ludlum
verkrijgbaar. Zie ook www.topthrillerscollectie.nl
door Peter Leunissen
Robert Ludlum biedt hoop
voor hen die ooit nog ho
pen een geweldige bestseller te
schrijven. Deze Amerikaanse
auteur is een laatbloeier. Zijn
eerste roman De Scarlatti Erfe
nis verscheen toen hij 42 jaar
oud was. Het debuut was een
groot succes en vestigde zijn
naam. Nog ruim twintig ro
mans volgden, samen goed
voor meer dan 21 miljoen
exemplaren.
Hoe leesbaar is Ludlum nu
nog? Peter de Zwaan, een van
Nederlands meest gelezen thril
lerauteurs, staat ambivalent
tegenover de Amerikaan. Lud
lum heeft een miljoenenpu
bliek maar hoe houdbaar is
hij?
De Zwaan: „Ludlum heeft heel
knappe boeken geschreven. Je
verkoopt geen 21 miljoen exem
plaren als in die boeken niet
iets zit wat fascineert. Neem je
De Scarlatti Erfenis (1971),
dan zie je ook dat Ludlum
daarvoor erg diep is gegaan.
De plot is ingewikkeld, het
boek is goed gedocumenteerd.
Zijn latere romans zijn wat ge
makkelijker, volgens het be
proefde recept."
Ook de titels zijn ernaar: meest
al een combinatie van een
naam en een woord dat span
ning oproept: Het Maltarese
mysterie (1979), Het Boume be
drog (2002), Het Sigma proto
col (2001).
De Zwaan denkt inderdaad
dat Ludlum gedateerd is ge
raakt. „Vroeger hoorde je men
sen die op vakantie gingen zeg
gen: ik neem een Ludlum mee.
Dat hoor je nu nog maar zel
den. Ludlum is begonnen met
schrijven in een periode dat de
Koude Oorlog nog volop be
stond. Het wemelde in die tijd
foto Luitingh-Sijthoff
Robert Ludlum
Hoewel zijn werk wellicht gedateerd zal raken, gaat Robert
Ludlum de geschiedenis in als auteur van verslavend, inge
wikkeld en ook gewelddadig proza. De Amerikaan werd ge
boren in 1927 in New York en overleed in Naples (Florida)
in 2001.
Critici noemden zijn dialogen saai, zijn stijl melodrama
tisch en zijn plots soms ongeloofwaardig. Feit is dat de suc
cesvolle auteur zijn boeken volstopte met eindeloze intri
ges, schimmige organisaties en natuurlijk de helden die aan
het eind zegevieren. Feit is ook dat Ludlum zich goed docu
menteerde, veel reisde om zijn verhalen de juist couleur lo
cale te geven en vaak elementen gebruikte uit de actuele in
ternationale politiek.
'De Scarlatti Erfenis' was zijn eerste grote roman, al
schreef hij eerder over zijn herinneringen als infanterist tij
dens de Tiveede Wereldoorlog. Het idee voor het boek ont
stond door twee foto's. De ene toonde een Duitser met een
kruiwagen vol door inflatie waardeloos geworden bankbil
jetten, de andere een groepje nazi's.
van spionnen en wereldomvat
tende machtspelen in het thril
lergenre. Ludlum is daar een
beetje in blijven hangen."
De schrijver had wel een heel
bijzondere manier van opbou
wen van een intrige, bena
drukt De Zwaan. „Het ging
doorgaans niet meteen om een
grote, dreigende botsing van
wereldmachten. In Ludlums
boeken zijn het meestal niet
heel opvallende individuen die
tegen hun wil in een groots
complot worden gezogen. Je
zou het kunnen vergelijken
met de chaostheoi'ie: ergens in
Tibet beweegt een vlinder zijn
vleugels, maanden later ont
staat in de VS als gevolg daar
van een aardbeving."
De Scarlatti Erfenis speelt
kort na de Tweede Wereldoor
log en is nauwelijks in een
paar regels samen te vatten.
Een aanvankelijk eenvoudige
intrige wordt uitgebouwd tot
een complex verhaal waarin
een dossier met verstrekkende
inhoud - de Scarlatti Erfenis -
het bindende element is.
Ludlum werd in de pers beju
beld, maar ook bekritiseerd.
Zijn taalgebruik zou armoedig
zijn en vooral het peil van de
dialogen werd niet op prijs ge
steld. De Zwaan herkent daar
wel iets in. „Ludlum spint zijn
dialogen soms pagina's lang
uit. Tien, vijftien pagina's kan
een gesprek tussen twee men
sen duren. Daar hoef je tegen
woordig niet mee aan te ko
men. Ook wat dat betreft is
Ludlum wat gedateerd."
Broadway
Na de dood van zijn vader
kwam Ludlum op een kost
school in Connecticut terecht.
Daar maakte hij kennis met
theaterproducties en dat legde
de basis voor de eerste helft
van zijn carrière. Hij werd ac
teur en theaterproducer. Hij
speelde mee in diverse Broad-
way-producties en werkte als
acteur en producer mee aan
tweehonderd televisieprogram
ma's.
De Zwaan: „Zijn toneelerva
ring merk je in zijn boeken.
Ludlum kan heel filmisch, beel
dend beschrijven. Als hij er
gens een scène neerzet, zie je
die ook gemakkelijk voor je.
Dat is heel knap."
Robert Ludlum overleed in
2001 op 73-jarige leeftijd in
een ziekenhuis in zijn woon
plaats Naples aan de gevolgen
van een hartaanval.
Nieuw: Gratis PZC e-mailkrant
Elke werkdag verschijnt rond 11.00 uur een overzicht van de
meest actuele nieuwsberichten in uw mailbox. Is er 'breaking
news' dan zult u daarvan ook een mailbericht ontvangen.
Aanmelden?
Ga naar www.pzc.nl en registreert u zich via 'Nieuwsbrieven'
rechtsboven op de site. Hierna gaat u naar het scherm 'Mijn
gegevens'. Ga verder naar het scherm 'Services'. Onder
Diensten voor iedereen vinkt u de PZC e-mailkrant aan. Hierna
voltooit u de procedure.
Als eerste naar www.pzc.nl
Nieuw spreekwoord gehoord deze week, vervaardigd door de chef
van de nieuwsdienst van deze krant, Ab van der Sluis: 'Hij lacht ah
een boer in te ontpolderen gebied'.
De plannen van de overheid om ruim baan te geven aan het water
blijven de Zeeuwen en dus de lezers van de Provinciale Zeeuwse
Courant bezighouden. Meer dan veertig ingezonden brieven hebber
we intussen geplaatst en eerlijk gezegd durf ik bij dit onderwerp
niet goed de twee woorden 'discussie gesloten' te zetten. De discus-
sie zal namelijk nog wel even doorgaan. Niettemin, binnenkort zal
ik onder de nu lopende serie een streep zetten; er worden geen nieu
we gezichtspunten meer gekozen, het wordt te veel een herhaling
van zetten.
Vorige week voerde Rien Hardus. uit Wissenkerke ons, rond het
vraagstuk van de ontpoldering, terug in de tijd met een aantal re
gels uit het Tractaet van Dijckagie, geschreven in de zestiende eem
door dijkgraaf Andries Vierlingh. Ik vroeg de lezers de tekst in he
dendaags Nederlands om te zetten en verbond daaraan aan kleine
prijs.
De oorspronkelijke tekst luidde „Geeft gij de zee toe, hoe meersi
sal willen hebben... want debbe en is soo haest niet gegaan door de
engigheit van den gaete, de vloet en compt wederomme ing-
stroompt. Maer als ghij van uwen gront versekert zijt, zoo wilter
wacker ende met neersticheijt zonder cesseeren aen vallen, oft
het water zoude u wel we.deromme een kuere spelen dat ghijs u le-
ven dagen gedencken zout."
Subjectief
Het aantal reacties was talrijk, de kwaliteit van de inzendingen
hoog.De beste 'vertaling', en ik ben me ervan bewust dat dit niet a:
ders dan een subjectief oordeel kan zijn, kwam van Haye Osingauj
Middelburg. Hij maakte er dit van:
„Als u aan de zee toegeeft
Des te meer zij zal willen hebben....
Want amper is de eb door de zeegaten weggetrokken
Of de vloed komt er al weer ingestroomd.
Maar als u uw grond wil behouden
Dan dient u waakzaam te zijn en noest zonder ophouden aan tevi-
len, Anders zal het water u wederom voor zulke verrassingen plaa:
sen, dat u die van z'n levensdagen niet zult vergeten."
Osinga krijgt dus een cadeaubon.
Parten
H. van Riet uit Goes maakte er ook iets moois van. Hij vertaalde J
'een kuere spelen' met 'parten spelen'. Hij ontvangt de tweede priji
De derde prijs gaat naar Truida de Koster uit 's Gravenpolder die
de laatste zin omzette in: 'anders zal het water met u opnieuw een
spel spelen waar u uw leven lang aan zult terugdenken'.
Dan was er een mooie inzending van Lo van Driel, die zo dicht mo
gelijk bij de oorspronkelijke tekst bleef. Ik ken hem echter geen
prijs toe. Ten eerste omdat de taal zijn vak is en hij dus van huis ui:
een voorprong heeft op 'amateurs'. Ten tweede omdat Van Drielie
gelmatig als medeweker in deze krant artikelen publiceert en ik
niet riskeer dat mij het verwijt van nepotisme kan treffen.
Citaat:
O, de goede, oude tijd toen we zo ongelukkig waren, to
Alexandre Dura I
PZC