Groenen rukken op in Tsjechië
Bekende luchtbakkers
Waarnemers Sri Lanka
zitten tussen twee vuren
PZC
PZC
Groei stageplaatsen:
in zorg is noodzaak
Midden-Europees land vandaag en morgen naar de stembus
te gast
2 juni 1956
vrijdag 2 juni 2006
door Marloes de Koning
en Akijn Visser
Jong en alternatief Praag ont
spant deze zondag op een
groene heuvel in de wijk Vino-
hrady uit. In het gras liggen in
de namiddagzon lege plastic
bierglazen en kartonnen bord
jes met de resten van braad
worsten en brood. Het einde
van de campagne nadert voor
de Tsjechische parlementsver
kiezingen van vandaag en mor
gen. Martin Bursik, leider van
de Groene Partij, en Katerina
Jacques, tweede op de lijst, de
len folders uit en moedigen men
sen aan te gaan stemmen.
De twee jonge politici, wier par
tij een goede kans maakt in het
parlement vertegenwoordigd te
worden, verkeren tussen de har
de kern van hun aanhang. In de
Praagse wijk wonen zowel yup
pen als punks. Tsjechen met
geld en met idealen. Van beide
zijn er de afgelopen jaren steeds
meer gekomen.
Sinds de republiek in 2004 toe
trad tot de Europese Unie lijkt
de toekomst de inwoners toe te
lachen. De grenzen zijn open.
De economie groeide vorig jaar
met ruim vijf procent. Tsjechen
zijn degenen in het voormalig
Oostblok die het meeste vertrou
wen in de toekomst hebben.
„Mensen beginnen nu na te den
ken over de kwaliteit van het le
ven, de lucht, het eten", ver
klaart Martin Bursik, de plotse
linge populariteit van zijn Groe
ne Partij. Kwam de partij tot nu
toe niet verder dan een paar pro
cent in de kiezersgunst - te wei
nig om de kiesdrempel voor het
parlement te halen -, nu scoren
de Groenen in de peilingen ne
gen procent.
Bursik en de zijnen zijn van
randpartij veranderd in mogelij
ke coalitiepartner. „Groenen
heb je overal. Het was een kwes
tie van tijd voor het land er rijp
voor ons was", zegt Katerina
Jacques. Alleen tot de politie
man die haar onlangs bij een de
monstratie tegen neonazi's in el
kaar sloeg, was dat nog niet
doorgedrongen.
De regerende sociaal-democra
ten (CSSD) en de grootste 'libe
rale' oppositiepartij (ODS)
vechten volgens de voorspellin
gen een nek-aan-nekrace uit.
Als coalitiepartners komen de
communisten (KSCM), chris
ten-democraten (KDU-CSL),
en de Groenen in aanmerking.
Hoewel de CSSD openlijk met
de KSCM flirt, ligt een rege
ringsdeelname van die partij
toch nog net iets te gevoelig.
De Tsjechische politiek lijkt
een nieuwe fase in te gaan.
Klassieke thema's als belasting
hoogte, uitkeringen en pensioe
nen spelen nog wel een rol, al
lijken het geregistreerde part
nerschap voor homoparen, lega
lisering van prostitutie en
euthanasie de boventoon te voe
ren. Legalisering van cannabis
is de laatste 'nieuwtje'.
„Het zou mooi zijn, als normen
en waarden de boventoon zou
den voeren in de campagne,
maar niets is minder waar",
zegt politiek analist Adam Dr-
da. De strijd tussen de twee
grootste partijen kenmerkt zich
is volgens hem door modder
gooien, fysiek geweld en het
aankondigen van rechtszaken.
Het benadrukken van de eigen
sterke punten, is er niet bij. „Ei
genlijk raar dat de oppositie
het falen van de regering niet
beter heeft weten te belichten",
meent Drda. „De regering heeft
broodnodige hei-vormingen in
de gezondheidszorg, onderwijs
en het belastingsysteem alleen
voor zich uitgeschoven." Dat
de aanhang van de regerende
CSSD toch stijgt is volgens Dr
da alleen toe te schrijven aan
de arrogantie en vulgaire bot
heid waarin premier, partijlei
der en lijsttrekker Jiri Parou-
bek zijn ODS-opponent over
treft.
Beloften
Vladimir Horky trekt rustig aan
zijn sigaret. De verkiezingscam
pagne gaat volgens hem nergens
over. „De ene partij doet belof
ten, waarvan de andere partij
dan zegt dat die niet gehouden
zullen worden", grijnst de ge
pensioneerde. Hoewel hij zegt
zelf moeite te hebben om rond
te komen, gaat het met het land
goed. Waar hij zelf op stemt wil
hij niet zeggen. „Het resultaat is
hier vaak anders dan de voor
spellingen."
Zwevende kiezers
Bij vorige verkiezingen bleek
de opkomst veelal doorslagge
vend. De trouwe KSCM-achter-
ban komt altijd. De zwevende
kiezers neigen naar de Groenen
en KDU-CSL. Of die gaan stem
men hangt af van het weer. Bij
zonneschijn vertrekken stede
lingen vrijdagsmiddags in gro
ten getale naar hun weekend
huisjes op het platteland. Hoe
zo stemmen? Een jonge vrouw
weet nu al dat ze niet gaat stem
men. „De economie groeit, ik
heb een goede baan en ben vrij
om te reizen." Ze maakt geen
tijd vuil aan politiek. „Alleen
maar schandalen. Ik walg er
van."
In april 2005 kwam met de aan
stelling van premier Paroubek
(53) een voorlopig einde aan een
turbulente periode in de Tsjechi
sche politiek. De positie van
toenmalig premier Stanislav
Gross, verwikkeld in een schan
daal rond zijn privéfinanciën,
bleek onhoudbaar. Gross was de
opvolger van Vladimir Spidla,
die zich gedwongen zag af te tre
den na een dramatische neder
laag van de CSSD tijdens de eer
ste Europese verkiezingen in
juni 2004.
Bulldozer
Paroubek groeide het afgelopen
jaar uit tot de populairste politi
cus van het land na president
Vaclav Klaus. Tsjechische me
dia typeren hem als zelfbewust,
joviaal, maar vooral erg volks.
Hij heeft als bijnaam de bulldo
zer, wegens zijn compromisloze
wijze van regeren.
De Tsjechen hebben twee dagen
de tijd om hun stem uit te bren
gen. Op het spel staan alle twee
honderd zetels in het Huis van
Afgevaardigden, de Tsjechische
Tweede Kamer, waarin de huidi
ge regering een uiterst krappe
meerderheid van 101 zetels
heeft. De leden van het lager
huis van het parlement worden
via een stelsel van evenredige
vertegenwoordiging gekozen.
Later dit jaar worden ook ver
kiezingen gehouden voor de Se
naat (Eerste Kamer). GPD/ANP
Joor
door Anja Timmer
De samenleving vergrijst
en straks zijn er meer
verpleegkundigen en verzor
genden nodig. Niet alleen
moeten mensen worden bij
en nageschoold, instellingen
moeten veel meer stageplaat
sen beschikbaar stellen dan
ze nu doen. Zo nodig moeten
ze daartoe worden verplicht,
want anders komt de toe
komst van de zorg in gevaar.
Vanaf 2007 neemt de vraag
naar verpleegkundigen en ver
zorgenden toe. De eerste knel
punten op de arbeidsmarkt
worden dan zichtbaar door
dat de vraag toeneemt en het
werk steeds complexer
wordt. We moeten nu investe
ren om straks ook nog goede
zorg te kunnen bieden. Ver
pleegkundigen en verzorgen
den moeten hun werk dan
ook nog willen en kunnen
doen. Zij moeten persoonlijke
aandacht kunnen blijven ge
ven aan patiënten en cliënten,
invloed hebben op het beleid
én de kwaliteit van de zorg.
Zo blijft de zorg een aantrek
kelijke werkplek voor nieuwe
mensen.
Verzorgenden moeten kans
krijgen zich te ontplooien en
zich te specialiseren. Op dit
laatste punt valt veel te verbe
teren, want er werken nu in
de verpleeg- en verzorgings
huizen veel mensen die onvol
doende zijn opgeleid.
Dat is niet goed voor de cliën
ten en niet voor de verzorgen
den zelf. Helpenden en verzor
genden moet perspectief wor
den geboden op een interes
santere en betere baan. Bij
en nascholing is dé manier
om hogerop te komen en je te
ontwikkelen.
Een groot deel van het perso
neel in de zorg is ontevreden
over de kans op bijscholing.
In het bedrijfsleven is dat
vaak verplicht, maar in de
alaai
nenl
(n ei
neei
zorg moet je erom vragen. Bojnvvc
vendien gaat de geldkraaPe
voor scholing als eerste dichsekei
wanneer het een instelling fi:egei
nancieel wat minder gaaflaa
Zorginstellingen moeten daar
om worden gestimuleerd hur
werknemers bijscholing
te bieden. De overheid moeLX'
een landelijk scholingsfond
instellen waar alle instellin"
gen aan bijdragen.
Maar om te beginnen moetei I
er voldoend© goede opleigf
dings- en stagemogelijkhedei
komen voor leerlingen en stu-,
denten. Dat is hard nodi§Jooi
want gebrek aan stageplaat
sen belemmert de instroóipEr
van nieuwe verpleegkundige^]11
en vérzorgenden. jnec
Dit betekent dat er straks t?3 d
weinig personeel is om te vol-ijd(
doen aan de groeiende vraasen
naar zorg. Aan stag'eplaatser1iee
bestaat al jarenlang een tel"311
kort.
pat
Bonussysteem |rg£
Op dit moment heeft het aan?01"'
bieden van stageplaatsen nau^1'01
welijks voordelen voor een injanc
stelling, want een stagiair ffifon
vert natuurlijk niet veel op. 3e
Maar instellingen die weinip31'1
stageplaatsen aanbieden pro#01'
fiteren later wel van de gedi?161
plomeerden die door anderer.
zijn opgeleid. Dit wordt al]
leen maar erger want in hefjj
nieuwe zorgstelsel bereken;
een instelling de opleidingsy^
kosten door aan de verzeke
raar. DJ
Er moet daarom in overig
met verzekeraars een bonus-^N
systeem worden ontwikkeldee
voor instellingen die wel sta-^en
giairs plaatsen. Het is ook ii#e(
het belang van de verzeke^e'
raars dat ze in de toekom
goede zorg kunnen bieden. De
Niemand voelt zich nu verant!en
woordelijk voor die opleidin-106
gen. Als dat zo blijft, moetepch
instellingen zo nodig worde|et
verplicht stagiairs de kans têou
geven praktijkervaring op tEiee
doen. iai
Dn
Anja Timmer is lid van dl™!
Tweede Kamer voor de PvdA4^
fch
door Peter Apps
Voor de burgers die zich mid
denin de toenemende strijd
bevinden tussen de Srilankaan-
se regering en de rebellenbewe
ging Tamil Tijgers (LTTE) biedt
de witte jeep van waarnemer
Jukka Heiskanen nog een beetje
hoop. Met een team van slechts
vier personen moet de Sri Lan
ka Monitoring Mission (SLMM)
in de provincie Vavuniya toe
zien op de naleving van de wa
penstilstand tussen regering en
rebellen.
Het instellen van een vredes
macht lijkt momenteel nog ver
weg. „Het helpt wel dat wij hier
zijn", zegt Heiskanen. „Wij hou
den in de gaten wat er in het ge
bied speelt. Dat werkt mogelijk
preventief." De regering ont
kent alle betrokkenheid bij de
recente moord, op enkele Ta
mil-burgers in het noorden van
het eiland. Men zegt de zaak in
onderzoek te hebben, maar vol
gens de waarnemers heeft de po
litie nog weinig gedaan, terwijl
allang duidelijk is dat het leger
erbij betrokken was.
De S'LMM bestaat uit zestig per
sonen uit Zweden, Denemarken,
Noorwegen, IJsland en Finland
en is opgericht om te bemidde
len bij twisten tussen Tamil Tij
gers en regering. Ook moet de or
ganisatie schendingen van de
wapenstilstand rapporteren. Zo
wel de regering als de LTTE
zegt grote waarde te hechten
aan het vredesproces. Deson
danks neemt het geweld toe; af
gelopen maand zijn er driehon
derd doden gevallen.
Bijna dagelijks bezoekt een van
de SLMM-leden het districts
mortuarium om een lijk te
schouwen. Ook onderzoeken zij
aan de Tamilrebellen toegeschre
ven aanslagen op het leger, aan
het leger toegeschreven moor
den van Tamilrebellen en waar
schijnlijk door de regering opge
zette aanvallen in de Tamilre-
gio.
Luchtaanvallen
Aan de noordkust van Sri Lan
ka zouden de waarnemers een
gebied bezoeken waar de rege
ring een aantal luchtaanvallen
op bases van de rebellen had uit
gevoerd, maar de Tamils ontzeg
den hen de toegang. Omdat de
regering en de rebellen elkaar
voortdurend de schuld geven
van de verslechterende situatie,
zit de SLMM tussen twee vuren
in en is het moeilijk jam vrien
den te maken.
De regering is boos op de waar
nemers omdat zij beschuldigd
wordt van moord en de Tamils
zijn woedend omdat de direc
teur van de SLMM zegt dat zij
op zee geen rechten hebben.
De rebellen hebben de SLMM
gewaarschuwd dat. er nieuwe
aanvallen gepland zijn op de Sri-
lankese marine, en dat zij de vei
ligheid van SLMM-medewer-
kers niet kunnen garanderen als
die zich aan boord van een mari
nevaartuig bevinden.
Er zijn maar weinig burgers die
openlijk met SLMM-medewer-
kers durven praten. Als een fa
milie hen informatie geeft, moe
ten zij diverse andere gezinnen
bezoeken zodat niet duidelijk is
wie de informatie verschaft
heeft.
Hoewel er aan beide zijden strij
ders zijn die de SLMM vriende
lijk bejegenen, kijkt een toene
mend aantal soldaten weg als de
witte jeep voorbij rijdt. Volgens
de waarnemers is de angstige be
volking hen evenwel goedge
zind.
Waar SLMM-waarnemers aan
wezig zijn, wordt de bevolking
minder lastig gevallen door het
leger.
„Jullie aanwezigheid brengt
wat rust", fluistert een vrouw,
angstig om zich heen kijkend
omdat ze niet wil dat iemand
Ik weet niet hoe het u vergaat, maar
ik heb er altijd weer gemengde gevoe
lens over. Als ik Martine Bijl groenten
zie aanprijzen, Jan Mulder hypothe
ken, Liesbeth List gewrichtspillen, Mar
tin Ross verzekeringen, Monique van
de Ven ook, Rintje Ritsma bedrijfsfi-
nancieringen, Gerard Cox borrelnoot
jes en Ron Brandsteder en zijn hele fa
milie ontbijtmixen of zoiets.
Dagelijks trekt er een hele karavaan be
kende Nederlanders over de buis en
door de krant met als doel ons van alles
en nog wat aan te smeren. Wat mijn ge
voelens gemengd doet zijn. is dat ik
aan de ene kant als psycholoog maar al
te goed weet dat het werkt. Als een be
kendheid een product aanprijst, heeft
dat een zeker koopeffect. Óf liever ge
zegd, dat kan het hebben. Kan, want
het werkt niet altijd zo en het effect is
door de bank genomen niet heel gróót.
De verklaring ervoor zit opgesloten in
de keerzijde van het Oudnederlands ge
zegde 'onbekend maakt onbemind'.
Hoe bekender iemand voor ons is, hoe
groter de kans dat we hem of haar aar
dig vinden. Wat overigens niet wil zeg
gen dat we iedereen die ons bekend is
aardig vinden. Wel dat bekendheid de
kans op aardig vinden groter maakt.
Kortom, wordt een bekendheid aan een
product gekoppeld, dan valt dat pro
duct eerder op en neemt de kans toe
dat we dat product in welwillende over
weging nemen. Maar nu de andere
kant. Als bekende Nederlanders hun
bekendheid aan een bepaald product
uitlenen, of dat nu borrelnootjes of be
drijf sfinancieringen zijn, dan weten we
één ding zeker. Ze doen het niet uit ide
alistische motieven of om de wereld te
verbeteren. Geld is in alle gevallen een
belangrijke drijfveer. BN'ers die in in
terviews beweren dat het ze niet om
het geld doen is, zijn of leugenaars of
dwazen en waarschijnlijk allebei. Maar
geld is meestal niet de enige drijfveer.
Vaak speelt ook een rol, dat het ge
vraagd worden om een bepaald pro
duct aan te prijzen voor veel BN'ers
een soort van ultieme kroon op hun be
kende Nederlanderschap is. Want van
af het moment dat ze in de reclame ver
schijnen, zijn ze niet langer alleen
maar die bekende sportman of sport
vrouw, zangeres of columnist. Nee, ze
zijn opeens een bekendheid op zich ge
worden. Een magneet die voor allerlei
zaken en volksdelen aantrekkings
kracht heeft. Hun geloofwaardigheid
beperkt zich niet langer tot één be
paald gebied. Ze zijn in algemene zin
geloofwaardig bevonden. Allereerst
door de reclamemakers en door de be
drijven die hen uitgenodigd hebben.
Vervolgens door zichzelf toen ze de uit
nodiging aannamen. En tenslotte moge
lijk ook door het publiek dat de door
hen aangeprezen waar koopt.
Punt is nu dat die product-geloofwaar
digheid gebakken lucht is. Want het
feit dat je geloofwaardig bent als zange
res of boekrecensent, betekent natuur
lijk absoluut niet dat je ook geloofwaar
dig bent, als het gaat om pillen, pinda
noten of verzekeringen. In ieder geval
DELTAPLAN - Het aantal
vreemdelingen dat vakantie
viert in Zeeland zal met het
realiseren van het Deltaplan
flink toenemen. Dit verwacht
P. Bins in een artikel over het
plan. Nu trekken de Zuid-Hol
landse en Zeeuwse eilanden
niet meer dan 1,3 procent van
het vreemdelingenverkeer.
Wanneer de geplande dammen
gereed zijn, zal Zeeland beter
bereikbaar zijn voor de toeris
ten.
AUTOPED - Een vijfjarig jon
getje is met zijn autoped de
Vlissingse buitenhaven inge-
stept. Het jongetje werd door
[i
een beambte van de marinébf
wakingsdienst uit het water gQ]
haald. Door de val van vijf mi
ter raakte het jochie geworP3*
aan zijn hoofd. Hij is naar h?e]
Bethesda-ziekenhuis in VlissiP^
gen gebracht. T
af
FORMOSA - Voor het eerst N'
jaren heeft de Chinese premi^*31
Tsjoe En-Lai zich uitgespref1
ken over de kwestie Formol1
(Taiwan). Hij stelde dat Chic
nooit Taiwan als apart lar^
zal erkennen maar benadrukt3
dat China het geschil wÊe
vreedzaam wil oplossen. Oc?v
maakte hij bekend dat Chir"ei
lid van de VN wil worden. 3C'
Si
In een ziekenhuis in Polonnaruwa in het noordoosten van Sri Lanka krijgt een overlevende van een
slachtpartij in een dorp begin deze week medische verzorging. De autoriteiten wijzen de Tamil Tijgers
als schuldigen aan. foto RTR
haar met een SLMM-medewer- reld niet weten wat er hier ge- pen", zegt Heiskanen. „Er moet
ker ziet praten. „Als jullie er beurt." De waarnemers vrezen een andere oplossing komen,
zijn, zijn er geen arrestaties, dat de verwachtingen te hoog ge- Het belangrijkste wat we op dit
worden we niet opgejaagd. Als spannen zijn. „We zijn niet ge- moment kunnen doen, is er ge-
jullie er niet waren zou de we- lukkig met hoe de zaken hier lo- woon zijn." RTR
heb je op die punten absoluut niet meer
geloofwaardigheid verzameld dan de
gemiddelde Nederlander. In zekere zin
ben je zelfs minder geloofwaardig om
dat je 'en plein public' een product aan
prijst waarvan je zelf niet bent nage
gaan of niet de deskundigheid in huis
hebt om na te gaan hoe goed het op de
keper beschouwd is. Maar je wekt be
wust wel de indruk dat je dat gedaan
hebt door met het product in de recla
me te verschijnen. In gewoon Neder
lands heet dat bedrog. De enige verdedi
ging voor dit soort bedrog zit opgeslo
ten in een ander Oudnederlands gezeg
de, namelijk: „Het volk wil nu eenmaal
bedrogen worden."
Mijn gemengde gevoelens over al die re-
clamemakende BN'ers heeft te maken
met het feit dat ik dat eerlijk gezegd
geen erg sterke verdediging vind.
René F.W. Diekstra
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
por maand: 20,55 n.v.l
per kwartaal: 59,75 62-00
per jaar: €229,20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31,4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoer#
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV ei
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Pi
ie
b
Ie
Ie
p
la
'c<
het
n volgensV
wezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax: (0114)372771
Business to Business/Onroerend g
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De door 1(1
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onzl,
(abonnemënten)administraiie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en proi'
ducten van do titels en do werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecleeij.
do dorden. Als u op dezo Informatie geen prijs stolt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, Ie
Postbus 31,4460 AA Goes. Ji
Behoort tot weGeNeR
