Na wiskunde de vakantie
Verbouwen via een sleutelgat
room volk beziet wulpse baadster
Aquacultuur krijgt gestalte
Maker monument overleden
Lagere straf voor smokkel xtc
tferiet
unst
Thrillerauteur
Vicky Hartman
in De Drukkerij
vrijdag 2 juni 2006 1
MIDDELBURG - Het begin is er. Binnen één week kan
Zeeland twee nieuwe activiteiten op het gebied van aqua
cultuur officieel verwelkomen. Het gaat om de kweek van
zagers door boeren en de teelt van zeekraal. Op 8 juni
geeft gedeputeerde A. Poppelaars (verantwoordelijk voor
het ontwikkelen van meer zilte teelten op land) de aftrap
voor een proef zagerkweek op de boerderij. Dat gebeurt
bij agrarisch bedrijf Jansen te Wolphaartsdijk. Doel van
de proef: onderzoeken of op boerenbedrijven de kweek
van zagers kansen biedt. Dat gebeurt op initiatief van B.
Meijering, directeur van zeeaaskwekerij Topsy Baits en
zusterbedrijf Topsy Feeds, gevestigd aan het Goese Sas.
Hij wil samen met agrariërs inspelen op de groeiende
vraag naar zagers als grondstof voor het voer van ge
kweekte vis. De proef is ook bedoeld om gemeentebestuur
ders de weg te wijzen hoe ze moeten omgaan met aquacul-
tuurbassins op hun grondgebied. Op 14 juni neemt Pop
pelaars het eerste doosje gekweekte zeekraal in ontvangst
op de boerderij van kweker J. Poleij te Kruiningen. De
kweek van zeekraal van Zeeuwse bodem is bedoeld om
aan de vraag vanuit met name de horeca te voorzien. Die
stijgt, terwijl er ter bescherming van de natuur beperkin
gen zijn gesteld aan het snijden van wilde zeekraal.
DEN HELDER - Beeldend kunstenaar R. (Rudi) van de
Wint is deze week onverwachts overleden op zijn terrein
De Nollen in Den Helder. Van de Wint was de maker van
het oorlogsmonument bij de Westkappelse Kreek.
Van de Wint kreeg eind jaren tachtig opdracht één van de
vijf Walcherse oorlogsmonumenten te maken. De vijf
moesten herinneren aan de inundatie van Walcheren. Het
eerste ontwerp - een in parten gedeelde stenen heuvel met
in het midden een soort fakkel - werd afgekeurd omdat
het geen genade kon vinden in de ogen van de Westkappel
se bevolking. Een tweede ontwerp - een zwarte sokkel die
een langwerpige ovale vorm droeg - werd uiteindelijk wel
geplaatst. In het dorp werd het monument 'de schoppe' ge
noemd, omdat het leek op de steel van een schop. In 1998
ging het kunstwerk in vlammen op. Van Van de Wint zijn
in Nederland rond de dertig sculpturen te vinden. Ook
maakte hij de schilderingen voor de vergaderzaal van de
Tweede Kamer. Van de Wint is 63 jaar geworden.
DEN HAAG - Een 65-jarige Terneuzenaar is gisteren in
hoger beroep door het Haagse gerechtshof veroordeeld
tot een celstraf van vierenhalf jaar wegens de smokkel
van een half miljoen xtc-pillen naar Australië. De man is
vrijgesproken van betrokkenheid bij een tweede
xtc-transport in het voorjaar van 2001. De opgelegde
straf is aanzienlijk lager dan het eerdere vonnis van de
rechtbank in Middelburg. Deze had de man, na een eis
van twaalf jaar cel voor twee bewezen transporten, zeven
jaar celstraf opgelegd. Het openbaar ministerie tekende
hoger beroep aan omdat de straf te laag zou zijn. Het ge
rechtshof zei echter dat de man geen leidende rol had bij
de xtc-smokkel en had geen vrees voor herhaling. ,,Uit
uw bekentenis blijkt inzicht dat u zich hier in de toe
komst niet meer mee bezig moet houden", zei de rechter
Het xtc-transport is in het najaar van 2001 door de Au
stralische douane in beslag genomen. Tegen de Terneuze
naar was in hoger beroep door de hofaanklager acht jaar
gevangenisstraf geëist.
r A lida Verhelst is klaar met haai- examen. De
n rJLleerlinge van het Calvijncollege in Krabben-
i, ijke sloot het gisteren af met nask oftewel na-
t ïurkunde-scheikunde. Het ging wel, zo reageer-
ze direct na afloop. „De vragen vielen niet te-
'-en." Het was volgens haar niet supermakkelijk
Haar ook niet echt moeilijk. Er was gisteren ook
3 pldoende tijd om alle vragen te beantwoorden.
i en half uur voor het verstrijken van de tijdsli-
n liet was ze al klaar. „Dat was wel lekker." De
3 ïwoonster van Kruiningen staat een 6,3 voor
ask en verwacht dat ze maximaal een zeven en
linimaal een zes heeft gehaald. Met een beetje
eluk staat er straks een zeven op haar eindlijst
an het vmbo.
~\ok Berbel Lippe is klaar met haar examen,
n _/De Middelburgse leerlinge van de Christelij-
3 Scholengemeenschap Walcheren moest gister-
Ij liddag nog Engels doen. Dat ging goed. De tek-
,en waren begrijpelijk. De vragen idem dito, al-
i. us Berbel. „Het was makkelijk." De ha-
D-5-leerlinge verwacht dat ze toch zeker een
:ht heeft gehaald. Dat cijfer staat over enkele
f- -eken waarschijnlijk ook op haar eindlijst
-ant voor haar schoolexamens staat ze nu een
,5. Berbel ging gisteravond niet samen met wat
.tienden en vriendinnen in een Middelburgs ca-
het einde van haar examenperiode vieren. In
i- iaats daarvan reisde ze snel af naar Rotterdam
it m daar haar jurk op te halen voor het eindexa-
ienfeest van vanavond. Een speciale Surinaam-
sjurk, gemaakt door een tante van haar vriend-
k"
i. [)aul Mertens had gisteren een rustige dag.
Hoewel, rustig: de vwo-leerling van het Rey-
11 aertcollege in Hulst moest eerst zijn schoolboe-
en terugbrengen en sloot de dag af met een bar-
s gcue met zijn klasgenoten in Sint-Jansteen. Te-
igblikkend op de examenperiode liet hij weten
0 at de schoolexamens toch zwaarder zijn. Ook
i- iel hem op dat je voor je examen niet echt zo
èel moet leren als van tevoren gedacht. „Als je
•- «nminste goed geleerd heb voor je schoolexa-
lens."
ok viel het mee dat hij tussen de examens door
og tijd had voor andere zaken zoals optrekken
- iet vrienden en eens uitgaan. Hij dacht aanvan-
J elijk dat hij de afgelopen weken alleen maar
;hter zijn bureau zou zitten.
1 'at was echter beslist niet nodig.
ngels, scheikunde en biologie heeft hij zeer
l( Ded gemaakt, zo weet hij nu. Zeker Engels,
- aar heeft hij een zeer goed punt voor gehaald,
Jj Idus de inwoner van Vogelwaarde. Nederlands
31 wiskunde waren zijn mindere vakken. Vooral
'ederlands, dat vindt hij spijtig.
"ij had graag daar ook een goed punt voor ge
aaid. Dat zit er echter niet in, zo vreest hij.
door Emile Calon
Anne Hammers is teleurgesteld
in de samenstellers van het
eindexamen. De vwo-leerlinge van
Pontes Scholengroep locatie Pieter
Zeeman in Zierikzee had veel mak
kelijkere vragen verwacht.
Ze werd echter geconfronteerd met
het tegenovergestelde. Leon Koop
man verliet daarentegen redelijk op
gewekt de gymzaal van zijn school.
Hij vond het wiskunde-examen 'te
doen'. „Viel mee." Anne en Leon slo
ten gistermiddag hun examenperio
de af met wiskunde. Anne wiskun
de Al, Leon Al,2. Ze hadden de vol
le drie uur nodig. Pieter kwam zelfs
wat tijd tekort. Wat hem betreft
had hij nog zeker een kwartier
extra nodig gehad om alles te con
troleren.
Anne baalde een beetje van alle uit
zonderingen die de samenstellers in
haar opgaven hadden verborgen.
Zoveel had ze er niet verwacht. Ze
had beslist geen last van examenze
nuwen want ze slaagt, dat is zeker.
En voor wiskunde staat ze ook zeer
goed: een 8,4. Volgens haar wist ze
in een aantal gevallen gewoon niet
hoe ze een opdracht tot een goed
einde moest brengen omdat ze de
uitzonderingsregels gewoon niet
wist.
Leon wist overal de antwoorden op.
Hij had woensdagavond nog wat
oude examens geoefend zodat hij
met het nodige vertrouwen begon.
Hij weet dat sommigen een hekel
hebben aan het oefenen van oude
examens. Dat maakt hen zenuwach
tig. Hij niet. Het gaf hem juist een
gevoel van vertrouwen. Direct na af
loop van het examen vermoedde hij
dat hij dat hij een voldoende had ge
scoord, 'iets tussen de zes en de ze
ven'. Voor zijn schoolexamens staat
hij een 7,7 zodat op zijn eindlijst zo
goed als zeker een zeven staat.
Docente Esther Abbink had giste--
ren nauwelijks tijd om_.de- examens
in te zien. Zo ver ze kon oordelen za
gen de opgaven er redelijk uit.
Maar dat zegt volgens haar lang
niet alles.
Anne en Leon gaan de komende
week op zoek naar een vakantie
baantje. Iets in de horeca waar
schijnlijk. Ze zijn niet bang dat ze
geen werk vinden. In een vakantie-
gebied als Schouwen-Duiveland is
Anne Hammers en Leon Koopman sloten gisteren in Zierikzee met wiskunde als laatste opgave hun examens af.
foto Marijke Folkertsma
in het zomerseizoen altijd wel werk
te vinden. Leon gaat deze zomer
ook proberen zijn rijbewijs te ha
len. Hij gaat dat doen op kosten van
zijn ouders. Die betalen omdat hij
nimmer heeft gerookt en geen scoo
ter moest hebben toen hij zestien
was. De achttienjai'ige inwoner van
Zierikzee is uitermate content met
die deal met zijn ouders.
Stadions
Leon is ook van plan samen met
zijn broer wat voetbalstadions te be
zoeken. Hij is een ware voetbalfan
en vindt een bezoek aan een stadion
zeer bijzonder. Zelfs als er niet ge
speeld wordt. Hij denkt er over na
om samen met zijn broer de Londen-
se stadions te bezoeken. In die stad
staan immers enkele fameuze.
Na de vakantie verhuist hij naar Til
burg om daar communicatie- en in
formatiewetenschappen te studeren
aan de universiteit. Hij wil graag
schrijven en denkt dat hij daar een
en Frans studeren. Ze wilde in eer
ste instantie alleen Nederlands stu
deren maar ze is afgeknakt op de
sfeer bij de Nederlandse universitei
ten. Om die reden wijkt ze uit naar
België.
„Daar is toch wat meer discipline
en wordt er serieuzer omgegaan
met het Nederlands." In Antwerpen
kan ze echter alleen maar Neder
lands studeren in combinatie met
Frans. Voor haar geen probleem.
Haar toekomst ligt niet op een
school. Het onderwijzen van kinde
ren, dat is niets voor de zeventienja
rige inwoonster van Brouwersha
ven. Ze moest dit jaar op school les
geven aan de onderbouw. Daar
merkte ze dat dat niets voor haar is.
Les geven op een hogeschool of uni
versiteit is niet uitgesloten. Ze
denkt ook aan tolken of vertalen.
Voorlopig is het echter nog niet zo
ver. De beide vwo'ers moeten eerst
enkele weken wachten op hun diplo
ma.
goede opleiding kan krijgen. Hij
heeft al een kamer zodat hij de ko
mende tijd niet meer op zoek hoeft.
Hij weet nog niet welk beroep hij la
ter gaat uitoefenen. Journalistiek
lijkt hem wel interessant, maar dan
niet iemand die veel moet reizen.
Daar heeft hij echt geen zin in. Het
kan echter ook goed dat hij iets an
ders wordt, zolang het maar een be
roep is waarbij hij creatief om kan
gaan met taal.
Anne gaat ook iets doen met taal.
Ze gaat in Antwerpen Nederlands
Ali Pankow
R1KZEE - Het 'Vrome Volk'
t wat sceptisch naar de
3 )se, naakte dame op de rand
de vijver. Het is een fraai ta-
1 ïl in de gloednieuwe beel-
J uin van Ton en Fré van In-
Schenau achter hun atelier
iomeet aan het Havenpark
ierikzee. De tuin wordt mor-
voor het eerst opengesteld
het publiek.
inrichting is vooral het
e van Fré geweest. Zij hecht
waarde aan een tuin", zegt
Die mooie diepe tuin ach-
le voormalige bloemenwin-
van het echtpaar Wichgers
twee jaar geleden ook de
•slag voor het kunstenaars
paar om zich hier te vesti-
met zijn atelier. Ze werken
wee met klei, maar hun
c verschilt aanzienlijk. Fré
kt hoofdzakelijk figuratieve
den, Tons voorkeur ligt
meer bij abstractere vormen.
Dat levert een boeiende collec
tie op.
Verder constateert Fré de laat
ste tijd een groeiende belangstel
ling voor het werken met steen.
„Het spreekt me ineens aan te
gaan hakken. Zo'n ruw brok
steen te lijf te gaan. Dat is span
nender dan het werken met klei,
waarbij je gemakkelijk kunt toe
voegen en wegnemen om het ge
wenste resultaat te bereiken. Bij
het echte beeldhouwen gaat het
erom niet te veel te hakken",
zegt Fré.
Onder de monumentale taxus
boom in de nieuwe beeldentuin
prijken enkele fraaie resultaten
van haar 'nieuwe hobby', zoals
ze zelf omschrijft. Zij werkt met
serpentijn, Braziliaanse spek
steen en met bruine albast.
Boom
Even verderop kijkt een opmer
kelijke 'Pronkvogel' met kraalo-
gen en protserige staart de om
geving in. Een klein stukje ach
ter hem verrijst een 'Bladerzuil'
van Frés hand. „Zij een boom,
ik ook een boom", grinnikt Ton
en hij wijst op zijn 'Tulpen
boom' met keramische, fel rood
gekleurde bloemen. Ton tekent
ook voor de beeldengroep 'Het
Vrome Volk' met strak gestileer
de vormen. „Aanvankelijk wil
de ik een optocht van kardina
len maken, maar er staan nu
ook vrouwen tussen, vandaar
de gewijzigde titel." De strenge
figuren vormen een mooi con
trast met de naakte vrouw met
vele rondingen die Fré op de
rand van de vijver heeft ge
creëerd.
Balans
In een verscholen hoekje staat
'Kareltje' guitig de tuin te bekij
ken. Het is een beeldje van een
jongetje dat aan Pinokkio doet
denken. Het zou nauwelijks ver
bazen als zijn versteend neusje
plotseling begint te groeien.
'Constance in balans' is de ti
tel die Fré heeft gegeven
aan een beeld van een vrolijk
ogend vrouwtje, zittend op
een grote bal. Haar toelichting:
„Die naam is al werkend ont
staan. Het gaat tijdens dit
proces vooral om het zoeken
van een balans bij het steeds
verder aanbrengen van een
nieuwe laag klei. Als je te veel
doet, zakt de boel ineen en is
het beter even te wachten totdat
het onderste gedeelte is ver
hard."
De opmerkelijke vogelkopjes
die hier en daar tussen het stru
weel opduiken, bieden een vro
lijk element. Vanuit het water
rond de fontein klinkt luid gek
waak. Dat komt van enkele for
se groene kikkers. Die zijn niet
van klei of steen, maar puur na
tuur.
De beeldentuin van De Komeet is
zaterdag en zondag geopend tij
dens de Kunstwandeling Zierik-
foto Lex de Meester
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - De bouwon
derneming heeft volop ervaring
als het gaat om grote restaura
tieprojecten, maar de verbou
wing van het Zeeuws Museum
in Middelburg is toch wel iets
bijzonders. Vooral in logistiek
opzicht is het vaak improvise
ren. Morgen krijgt het publiek
de kans om een kijkje te nemen
achter de schermen van het pro
ject.
De mensen van hoofdaannemer
De Kok Bouwgroep noemen de
Abdij een 'sleutelgatlocatie', om
dat groot materieel nauwelijks
op het plein kan komen. „Alles
moet door de Balanspoort", zeg
gen algemeen directeur Bart de
Kok en uitvoerder Erwin Jobse.
„Daar kan geen normale kraan
door, hooguit een kleine vracht
wagen."
Dat betekent diverse aanpassin
gen. Betonwagens moesten af
standen tot tachtig meter over
bruggen. De samenstelling van
het beton is daarom zodanig
aangepast, dat dunnere slangen
konden worden gebruikt. „Die
zijn wat handzamer", verklaart
Jobse.
De ingrijpende verbouwing be
gon in het najaar van 2005. Vol
gend jaar maart moet het mu
seum weer opengaan. Het pro
ject zit volgens de bouwers rede
lijk goed op schema en wie mor
gen de open dag bezoekt, krijgt
al een aardige indruk hoe het
vernieuwde Zeeuws Museum er
uit gaat zien.
Het opvallendste onderdeel is
wel de nieuwe moderne entree
partij. Die komt aan de kant
van het Abdijplein, deels onder
straatniveau gelegen. De grote
lijnen van de ingang en het er
naast gelegen cafégedeelte zijn
al zichtbaar. Vandaaruit komen
bezoekers het museum binnen
via het souterrain.
Om de nieuwe toegang te realise
ren moest een gat worden ge
maakt in de eeuwenoude muur,
zoals op meerdere plaatsen in
het complex doorgangen zijn ge
maakt. Een heidens karwei, al
dus De Kok. „We zijn drie maan
den aan het hakken geweest. In
totaal moest er maar liefst 1300
kuub puin en zand worden afge
voerd. En dat allemaal via dat
kleine poortje!"
Liftschacht
Rechts van de entree, naast de
Balanspoort, wordt gewerkt aan
wat de voornaamste 'zenuw
baan' van het museum wordt:
de moderne liftschacht en roest
vrijstalen trap. De oude lift
schacht is inmiddels wegge
haald. Daar worden nu kleinere
vertrekken van gemaakt.
Behalve in de verbouwing van
de kelder is de afgelopen maan
den veel tijd gestoken in de op
bouw van de complexe installa
ties in het pand, die onder meer
moeten zorgen voor een uitge
kiend klimaatsysteem in het mu
seum. De prachtige zolder, voor
heen als depot in gebruik, staat
nu vol met grote kasten en vele
buizen, die een kunstwerk op
zich vormen.
Hijsgat
„We hebben een hijsgat ge
maakt die door alle verdiepin
gen heen ging", zegt Jobse.
„Via het gat hebben we alle ap
paraten naar boven gehesen.
Het zwaarste element woog
1100 kilogram." Het indruk
wekkende buizensysteem past
precies onder de mooie kap. De
Kok: „Maar de constructie
blijft onaangetast. We hebben
er hooguit een kabeltje op vast
gezet."
De nadruk lag tot nu toe op de
kelder en de zolder. De komen
de maanden komen de tussen
liggende verdiepingen met de
tentoonstellingszalen steeds
meer aan bod. In de toekomsti
ge wandtapijtenzaal staan bij
voorbeeld al zwarte platen ge
reed die de ruimte volledig
gaan verduisteren. Dit om de
kroonjuwelen van het museum
te beschermen, maar ook om te
zorgen voor een bijzondere at
mosfeer.
Op werkdagen zijn er gemid
deld rond de dertig mensen aan
de slag, allemaal Zeeuwen uit
de nabije omgeving. Zij doen
ook verfijnde klussen, zoals de
restauratie van de glas-in-lood-
ramen. Jobse en De Kok bekij
ken tevreden de eerste resulta
ten. „Een mooi stukje vak
werk.
Geïnteresseerden in de verbou
wing van het Zeeuws Museum zijn
morgen welkom tussen 10.00 tot
16.00 uur.
De open dag is onderdeel van de
landelijke Dag van de Bouw. Ande
re Zeeuwse projecten die morgen
kunnen worden bezocht zijn de res
tauratie van de scheepswerf in Ar-
nemuiden, de renovatie en uitbrei
ding van het ROC-gebouw in Vlis-
singen (Oude Veerhavenweg) en
nieuwbouwwijk Stadszicht in Tho-
len, allemaal van 10.00 lot 16.00
uur.
MIDDELBURG - Thrillerschrijf
ster Vicky Hartman is morgen
vanaf 12.00 uur aanwezig in
boekhandel De Drukkerij in
Middelburg.
De beeldentuin achter atelier De Komeet in Zierikzee is morgen voor het eerst open.
foto Marijke Folkertsma
Van haar is dezer dagen Zeeuws
meisje verschenen, het tweede
boek in een reeks met als hoofd
persoon de vrouwelijke recher
cheur Laurien Minnaar. Een
jaar geleden kwam het eerste
deel. De dode van Domburg, uit.
Öe serie speelt zich af in Zee
land. Vicky Hartman is een pseu
doniem van Joke Meijer uit Oos
terhout, die onder de naam Eva
Bentis ook literaire romans
schrijft.
De auteur wordt morgen geïnter
viewd door Theo Rietveld, pro
grammamaker bij de Walcherse
streekomroep Cool FM. Ook het
huidige echte Zeeuws Meisje,
Anna Dieleman, is aanwezig.
De vertaalrechten van het boek
zijn inmiddels in Duitsland ver
kocht aan uitgeverij Lübbe, die
marktleider is op het gebied van
spannende boeken. De Duitse
vertaling verschijnt waarschijn
lijk volgend jaar zomer.
lieuwe entree van het Zeeuws Museum in aanbouw.