Grijze supermarkten verdwijnen
In Ei
geel
Luchthavens van
Parijs naar beurs
Laurus-concern kwakkelt al sinds oprichting
23
Markt wordt na einde Konmar en Edah beheerst door prijsvechters en luxe zaken
Kardan verdubbelt winst
Walibi Flevo in andere handen
Europa economisch optimistischer
Inflatie eurolanden stijgt
„Mest staat
lyeehouders
Jaan de lippen
het bedrijf
Werkfraude in
het Westland
donderdag 1 juni 2006
Winkelwagentjes van de Konmar bij een filiaal in Rotterdam. Met de verkoop van de supermarkten van Edah en Konmar dunt het grijze
middensegment flink uit. foto Robert Vos/ ANP
AMSTERDAM - De Israëlische investeringsmaatschappij
Kardan heeft haar winst in de eerste drie maanden van
het jaar verdubbeld. Dat liet Kardan, genoteerd aan de
beurs in Amsterdam, gisteren weten.
Het beheerd vermogen van de onderneming beliep per
eind maart 2,1 miljard dollar, tegen 1,8 miljard dollar per-
eind 2005. De winst onder de streep kwam uit op 30,5 mil
joen dollar,, tegen 14,8 miljard dollar in het eerste kwar
taal van vorig jaar. De omzet steeg met meer dan 60 pro
cent naar ruim 231 miljoen dollar.
Kardan is vooral actief in vastgoed. Bij deze activiteiten
werd een winst behaald van bijna 45 miljoen dollar, tegen
6 miljoen dollar vorig jaar. De toename is volgens het be
drijf vooral veroorzaakt door waardevermeerdering van
de bezittingen.
Kardan richt zich verder in mindere mate op financiële
dienstverlening en de automotivebranche.
Het winstcijfer werd gedrukt met bijna 17 miljoen dollar.
Dat heeft te maken met uitstaande opties. ANP
DRONTEN - Walibi World in Dronten heeft weer een
nieuwe eigenaar. Nog geen twee jaar nadat het pretpark,
dat toen Six Flags heette, verkocht werd aan
Palamon/StarParks, wordt nu 'Compagnies des Alpes' de
nieuwe bezitter. Dat bedrijf exploiteert naast themapar
ken ook.skioorden.
De naam Walibi blijft bestaan. Ook de Walibi-parken in
Frankrijk en België zijn verkocht. Palamon behoudt al
leen nog het Movie Park in Duitsland.
De parken verwelkomden in 2005 in totaal ruim 4,8 mil
joen bezoekers en behaalden een omzet van 112 miljoen
euro.
Walibi World in Dronten was een voortzetting van het
agrarisch themapark Flevohof dat in 1971 de poorten
opende maar in 1993 failliet ging. Het werd toen door de
Walibi-groep overgenomen, die het later verkocht aan
Six Flags dat het in 2004 weer afstootte. GPD
BRUSSEL - De index voor het economisch sentiment is
in mei licht toegenomen in zowel EU als eurozone. De toe
name is echter minder spectaculair dan in eerdere maan
den, zo blijkt uit de gegevens die de Europese Commissie
gisteren heeft verspreid.
In Duitsland en Spanje steeg het vertrouwen de afgelopen
maand het sterkst. In Nederland ging de index na maan
den stijging iets naar beneden. De index is samengesteld
uit het vertrouwen van industrie, dienstensector, consu
menten, winkeliers en bouwwereld.
De Commissie meldde gisteren ook dat de index voor het
zakenklimaat in mei licht daalde in de eurolanden. ANP
LUXEMBURG - De inflatie in de twaalf eurolanden is in
mei opgelopen tot 2,5 procent op jaarbasis. Dat blijkt uit
een voorlopige schatting die bureau Eurostat gisteren pu
bliceerde. In maart was het nog 2,2 procent.
De Europese Centrale Bank (ECB) wil de inflatie onder
de twee procent houden, maar vooral door de dure olie
lukt dat niet. Financieel analisten denken dat de ECB
daarom de rente binnenkort zal verhogen. ANP
oor Tim Preger
zej
/aijMSTERDAM - Met de ver-
el oop van de supermarkten van
le dah en Konmar aan Plus,
wolff, Jumbo en Albert Heijn
le unt het grijze middensegment
rgtink uit.
rhj
ileHet geeft de markt voor luxe
n. apermarkten een flinke im-
nculs", zegt Jan-Willem Grie-
neink van het FoodService Insti-
g jjut Nederland. „De beide over-
g ames trekken de markt behoor-
enjk op omdat de formules zich
dachten op de bovenkant van de
i [ïarkt." Ook de onderkant van
1 Vle markt, waarop vooral ketens
>nls Aldi en Lidl zich begeven,
4 rijgt een stimulans. Grievink:
unlk verwacht dat er winkels van
tieldah op moeilijke vestigings-
t jlaatsen aan discounters wor-
2 een verkocht. Die plekken lenen
alich niet voor een luxe super."
)oor de verkoop van Laurus ver-
tofwijnen de twee supermarktfor-
miules Konmar en Edah uit het
p ijxaatbeeld Hiermee verdwijnt
e en groot deel van de grijze mid-
e ;enmoot. Dat zijn supermark-
r £n die zich eigenlijk nergens in
etjnderscheiden. „Dat is weer
udunstig voor de industrie", legt
•eprievink uit. „Jumbo is de lieve-
ia.ng van de levensmiddelenin
dustrie omdat deze keten veel
4 Jeuwe producten in het assorti-
eipent opneemt. Jumbo voert bo-
niendien relatief veel A-merken
ijtn weinig huismerken."
i-a;umbo groeit volgens de levens-
onjiiddelenexpert uit tot een par-
0]1ij om rekening mee te houden.
etiHet wordt zo langzamerhand
4aen belangrijke speler. Door die
,rtchaalgrootte krijgen ze ook
jpakkelijker medewerking van
i ^everanciers. Het is een wijze
\et van Jumbo om de Konmar-fi-
eijalen over te nemen." Woord
voerster Colette Clooster-
[jjpan-Van Eerd van Jumbo ver
dacht dat de overname bij het
a distributiecentrum in Veghel en
kele honderden banen extra
t \|aat opleveren. „We moeten de
;yieuwe winkels natuurlijk wel
?e;unnen bevoorraden. We blij-
r'en werken met één distributie
centrum. Wij geloven niet in
Ir.-
v)EN HAAG - De mestkelders
ctan de varkenshouders dreigen
e overstromen en de pluim
veehouders stapelen de stront
n>p achter de stal. Dat komt door
miet koude en natte voorjaar en
itrenge regels. De Tweede
Kamer praat er vandaag over
Bj?net minister Veerman (Land
bouw).
iftAls er niets gebeurt, vrees ik
edat veehouders de deuren moe
ien sluiten omdat ze niet meer
5'/an hun mest afkomen", voor
spelt Hans Verkerk van Cumela
«Nederland, de organisatie van
jnesttransporteurs. Dat het
rjnoeilijk zou worden op de
Pmestmarkt was voorspeld. Dit
3 laar zijn de strenge Europese re-
gïels ingegaan, waardoor boeren
eigeel minder dierlijke mest op
idiiun land mogen uitrijden dan
jjtaarvoór. Maar de problemen
9gijn groter dan verwacht. Vee
houders zitten met een over
schot dat ze nauwelijks kwijtra
ken.
eOe belangrijkste reden daar
door is de terughoudendheid bij
akkerbouwers om mest af te
hemen. De hoeveelheid minera
den in de mest wisselt sterk.
Daardoor weten akkerbouwers
nooit precies of ze te veel, vol
doende of te weinig meststoffen
©p de akkers brengen. Dat
Ivordt pas na enkele weken dui
delijk als de monsters zijn ge
analyseerd.
t«Als dan blijkt dat ze te veel be
zin est hebben, worden ze hard ge
straft door Brussel. Ze lopen
"Ban een deel van hun Europese
[Subsidies mis. „En dat kunnen
ze niet hebben," weet Verkerk.
,De subsidie is het inkomen,
tyvant de kosten en de opbreng
sten van de gewassen houden el
kaar in evenwicht."
pe problemen zijn verergerd
itdoor het koude en natte voor
gaar. Daardoor kon er geen mest
worden uitgereden. Toen het
jveer verbeterde was het te laat
^pm alle mest weg te krijgen,
,(want de akkerbouwers begon
nen al met zaaien en poten. Dat
talles vertaalde zich in de prijzen
^ie veehouders moeten betalen
j?m van hun mest af te komen.
t(i,Het gaat om circa twintig euro
rfter kuub, het dubbele van een
rjaar geleden", aldus Verkerk.
De boeren hebben zich tot de po
litiek gewend. Ze willen dat er
meer dierlijke mest uitgereden
Jnag worden en verlangen meer
ppslagmogelijkheden. GPD
meerdere van dergelijke cen
tra."
Jumbo ziet het marktaandeel
groeien van circa 3,5 procent tot
rond de 4 procent. De omzet van
de onderneming groeit dit jaar
richting 1 miljard euro. „We ho
pen zo snel mogelijk te kunnen
beginnen met de inrichting van
de winkels die we willen overne
men." Jumbo is lid van de in
koopcombinatie Superunie.
Grotere winkels
„Deze partij wordt een stuk ster
ker", legt Grievink uit. „Niet al
leen Jumbo is hierbij betrokken,
maar ook Sligro en Sperwer, de
eigenaren van Golff en Plus.
Voor de andere leden van de in
koopcombinatie kan dat effec
ten hebben op hun inkoop. Dooi
de grotere omvang van de combi
natie kunnen ze ook betere con
dities afdwingen." Ahold heeft
29 winkels overgenomen. Zes
daarvan gaan naar dochter
Schuitema en 23 naar dochter
Albert Heijn. „Ahold wil graag
grotere winkels", aldus Grie
vink. „Die zijn moeilijk te krij
gen omdat gemeenten in Neder
land terughoudend zijn met het
uitgeven van vestigingsplaatsen
voor grote supers. De midden
stand mort vaak omdat zo'n gro
te supermarkt klanten weg
trekt." Nu krijgt Albert Heijn er
een aantal grote vestigingen bij.
„Daar kunnen ze de formule AH
XL verder uitrollen." ANP
door Jeroen Seqenhout
AMSTERDAM - Met de ver
koop van Konmar en Edah
neemt Laurus afscheid van twee
van zijn drie supermarktketens.
Het concern kwakkelt al sinds
de oprichting in 1998. Een over
zicht.
Oktober 1998: Laurus ontstaat
uit een fusie tussen De Boer Uni-
gro en Vendex Food Groep.
Augustus 2000: De nieuwe top
man Ole van der Straaten,
oud-bestuurder van de ijsjesdivi-
door Henk Postma
's-HEER ARENDSKERKE - Ze
denken er in het Engels. En han
delen in nog minstens zes ande
re talen. Voor het Amerikaans
moederbedrijf is Vermeer Inter
national, op het industrieterrein
Eindewege, de springplank naar
de rest van de wereld. Ze doen
er zaken tot in Afrika en het
Midden-Oosten. Om daar sleu-
vengravers en grondboren, rots-
verpulvermachines en boomver-
snipperaars te verkopen.
Het begon met een Gelderse fa
milie, die halfweg de negentien
de eeuw, in het kielzog van do
minee H. P. Scholte, naar de Ver
enigde Staten emigreerde. De
Nederlanders nestelden zich in
de landbouwgemeenschap van
Pella, een plaatsje in de staat Io
wa. Uit die familie kwam Gary
Vermeer voort. Een man die be
halve boer, ook uitvinder was.
Steeds op zoek naar manieren
om het werk op land te verlich
ten, begon hij in 1948 met de
productie van zijn eerste ont
werp: een kiepkar. Een halve
eeuw later werkten er 2800 men
sen in zijn bedrijf, Vermeer Ma
nufacturing, gespecialiseerd in
de productie van machines voor
het leggen van olieleidingen of
telecomkabels, het verpulveren
van rotsen, of het verrichten
van karweien in de bosbouw.
Al in 1979 zag de Goesenaar
Jac. de Jonge handel in de pro
ducten van het Amerikaans be
drijf. Hij wierp zich op als
dealer en leverde al snel aan
klanten in heel Europa. Daar
bleef het niet bij. Midden jaren
tachtig haalde hij een order bin
nen voor de levering van 150
sleuvengraafmachines aan Irak.
Het was een deal waarmee zijn
bedrijf, als Vermeer Internatio
nal, een eerste grote groeispurt
kon maken. Bij het kantoor in
Goes, verrezen een showroom,
een magazijn en een technische
werkplaats.
Ronde hooibalen
De introductie, eind jaren tach
tig, van een machine voor het
persen van ronde hooibalen,
zorgde opnieuw voor forse om
zetgroei. Vooral Frankrijk bleek
een lucratief afzetgebied. Eind
jaren negentig kwam daar de
'horizontaal gestuurde' grond
boormachine bij, bijzonder ge
wild bij telecombedrijven. De
machine maakt het mogelijk pij
pen en kabels in de grond te leg-
sie van Unilever, kondigt een re
organisatie aan ümdat de resul-
tatenlfegenvallen.
November 2000: Alle winkels
van Laurus moeten verdergaan
onder de naam Konmar. De om
bouw vergt 800 miljoen euro.
Augustus 2001: De raad van
commissarissen zet Van der
Straaten af. De ombouwopera
tie mislukt door logistieke pro
blemen, morrende ondernemers
en weglopende klanten.
September 2001: Laurus geeft
de ombouwoperatie op en gaat
terug naar drie formules:
gen zonder dat sleuven hoeven
te worden gegraven.
De booming business noodzaak
te Vermeer International een
ruimere behuizing in gebruik te
nemen. Vlak voor de eeuwwisse
ling verhuisde het bedrijf naar
het industrieterrein Eindewege.
Daar sturen 32 medewerkers nu
een netwerk aan van meer dan
veertig dealers, verspreid over
heel Europa en uitgedijd tot in
Noord- en Zuid-Afrika, Saoe-
di-Arabië, de voormalige Sov
jet-Unie, en inmiddels ook weer
Irak.
Dat levert de Zeeuwse Ver
meer-dochter een jaaromzet op
van zo'n 35 miljoen euro. Ver
deeld over vier grote product
groepen, verhandelt het bedrijf
vanuit Eindewege ruim honderd
twintig soorten machines voor
prijzen die variëren van 8000
tot 1,5 miljoen euro per stuk.
Hoewel het niet zelden om mil
joenenorders gaat, treft men in
de Zeeuwse vestiging geen grij
ze heren in strakke pakken. Het
bedrijf wordt geleid door een
vijftal dertigers in doe-maar-ge-
woon-dan-doe-je-gek-genoeg
Konmar, Super de Boer en
Edah.
Mei 2002: Laurus belandt op het
Damrak op het strafbankje we
gens een negatief eigen vermo
gen.
Juni 2002: Casino redt Laurus.
Het Franse concern neemt een
belang van bijna 39 procent, dat
kan worden vergroot tot 51 pro
cent. Dit leidt tot verzet van
grootaandeelhouder Albada Jel-
gersma. Hij start een procedure
bij de Ondernemingskamer.
Oktober 2003: Albert Heijn kon
digt een prijzenslag aan om van
Naam:
Vermeer International
Plaats:
Eindewege
Opgericht:
1979
Aantal medewerkers:
32
Omzet:
35 miljoen euro
kledij. Operationeel manager
Jaap Bakker, afkomstig uit
Heinkenszand, kwam het be
drijf tien jaar geleden binnen.
zijn dure prijsimago af te ko
men. De concurrentie, met Lau
rus voorop, volgt.
November 2004: Laurus haalt
met een claimemissie 200 mil
joen op. Het concern wil zijn ver
mogen versterken en investeren
in opfrissing van zijn ketens.
Januari 2005: Laurus blijkt het
grootste slachtoffer van de prij
zenslag. De netto-omzet daalde
in 2004 met bijna 10 procent.
17 Januari 2006: De omzet van
Laurus is in 2005 wederom met
bijna 10 procent gedaald.
19 Januari: De Ondernemings-
Hij studeerde, net als veel ande
re bedrijfsgenoten, aan de Zee
vaartschool. „Daar krijg je de
brede ontwikkeling die bij dit
soort bedrijven van pas komt:
een internationale oriëntatie, or
ganisatievermogen, sleutelen
aan machines, en natuurlijk ook
handelsgeest."
Bakker prijst zich gelukkig dat
het Amerikaanse moederbedrijf
nog steeds in familiehanden is.
„Het is een wereldwijd opere
rend bedrijf, maar in de benade
ring van de medewerkers speelt
de persoonlijke touch nog steeds
een grote rol."
Financieel directeur Astrid
Koole kan dat volmondig bea
men. „Als je eenmaal bij dit be
drijf werkt, merk je dat er geel
bloed door je aderen gaat stro
men", lacht ze, verwijzend naar
de kleur waarin alle Vermeer
machines de fabriek verlaten.
Koole kwam zeven jaar geleden
het bedrijf binnen als rechter
hand van de financieel mana
ger. Vrij wel meteen kon ze diens
functie overnemen. De bomen
leken toen nog tot in de hemel te
groeien. Drie jaar terug werd ze
kamer veegt de verwijten van
Albada Jelgersma van tafel.
31 Januari: Laurus kondigt aan
zijn formules Edah en Konmar
te verkopen.
16 Maart: Casino wil voor 2 mil
jard aan bezit afstoten. Neder
land is geen kernactiviteit. Ana
listen denken dat Casino af wil
van zijn belang in Laurus
29 mei: Laurus meldt verkoop
van 223 Edah-winkels aan Sli
gro en Sperwer.
31 mei - Laurus verkoopt de
meeste Konmar-winkels aan
Jumbo en Albert Heijn. ANP
wereld. Zo leverde het bedrijf uit
foto Vermeer International
hard met een minder aangena
me werkelijkheid geconfron
teerd. De telecomsector stortte
plotseling in, en daarmee ook de
markt voor de grondboormachi
nes, waarvan het bedrijf voor
meer dan de helft afhankelijk
was.
Er moest hard aan de noodrem
worden getrokken, zowel in
Amerika als in Zeeland. Van de
2800 banen in Iowa zijn er nu
nog 1800 over. En ook in Einde
wege werd in arbeidsplaatsen
geschrapt. Van de vijftig ar
beidsplaatsen resteren er daar
nu nog 32.
Toch is het bedrijf nu gezonder
dan toen. „We zijn met het
hoofd tegen de muur gelopen",
zegt Bakker. „Maar we hebben
er van geleerd. We zijn efficiën
ter gaan werken, en richten ons
nu meer op continuïteit, dan op
ongebreidelde groei. De omzet
is inmiddels weer terug op het
peil van de hoogtijdagen, en we
zijn niet meer zo afhankelijk
van slechts één product. Hard
groeien is fantastisch. Maar ge
controleerde groei is nog veel be
ter."
door Sal Stam
en Marcel Proos
PARIJS - De exploitant van de
luchthavens bij Parijs gaat naar
de beurs. Het Franse ministerie
van Financiën maakte gisteren
bekend dat het staatsbedrijf
Aeroports de Paris (ADP) gedeel
telijk wordt geprivatiseerd. De
opbrengst is bestemd voor de
Franse staat en voor nieuwe in
vesteringen.
Ongeveer 30 procent van de aan
delen zal aan de beurs worden
verhandeld. De Franse staat zal
voor 800 miljoen euro aan aan
delen in omloop brengen. Daar
naast wordt er voor 600 miljoen
euro aan nieuwe aandelen uitge
geven. Die zullen tussen de 42
en 48,5 euro per stuk kosten.
Dat betekent dat ADP een
marktwaarde heeft van onge
veer 4,3 miljard euro.
Aeroports de Paris is eigenaar
DEN HAAG - De SIOD (Sociale
Inlichtingen- en Opsporings
dienst) heeft dinsdag in het
Westland vijf personen aange
houden in verband met werk
fraude. De arrestaties vonden
plaats bij een tuinbouwbedrijf
en vier uitzendbureaus.
Het vijftal zou lid zijn van een
criminele organisatie, illegale
werknemers tewerkstellen, vals
heid in geschrifte hebben ge
pleegd en schuldig zijn aan be
lasting- en premiefraude. Dat
maakte het Functioneel Parket
in Den Haag gisteren bekend.
In totaal zijn dinsdag negen lo
caties doorzocht. Van een aantal
bedrijven is de administratie in
beslag genomen. Behalve het
vijftal zijn nog twee personen
aangehouden. Een was in het be
zit van een vals paspoort, de an
der heeft een opsporingsambte
naar bedreigd.
Het justitiële onderzoek naar
het tuinbouwbedrijf en de uit
zendbureaus richt zich met na
me op het tewerkstellen van ille
gale werknemers, het inzetten
van medewerkers met gefingeer
de dienstverbanden en het ont
duiken van belastingen en pre
mies. ANP
van de Parijse luchthavens Orly,
Charles de Gaulle en Le Bour
ge t.
Het vliegveld Charles de Gaulle
is na Heathrow in Londen het
drukste van Europa. Het is,
naast Schiphol, een van de thuis-
bases van de Frans-Nederland
se luchtvaartcombinatie Air
France-KLM.
Schiphol
In navolging van de Franse rege
ring wil ook het Nederlandse ka
binet de nationale luchthaven
privatiseren. Het wil 49 procent
van de aandelen in Schiphol,
het op drie na grootste vliegveld
van Europa, naar de beurs bren
gen of onderhands verkopen.
Schiphol-directeur Gerlach Cer-
fontaine is hier altijd een warm
voorstander van geweest. Schip
hol krijgt door privatisering
makkelijker toegang tot de kapi
taalmarkt en een sterkere con
currentiepositie, denkt Cerfon-
taine. De luchthavens bij Frank
furt en Londen zijn al geprivati
seerd.
Verzelfstandiging van luchtha
vens is de luchtvaartmaatschap
pijen echter een doorn in het
oog. KLM heeft grote bezwaren
tegen een geprivatiseerd Schip
hol. De luchthaven zou vrij spel
krijgen bij het vaststellen van
de tarieven en mogelijk niet in
het belang van klanten, de lucht
vaartmaatschappijen, maar de
aandeelhouders werken. Vol
gens de internationale organisa
tie voor de luchtvaart, IATA,
heeft privatisering van vliegvel
den tot nu toe altijd geleid tot
hogere tarieven.
Het Franse ADP wil de komen
de vijf jaar voor 2,7 miljard euro
investeren, onder meer in aan
legplaatsen voor het dubbeldeks
vliegtuig van Airbus, de A380.
De vliegvelden van ADP waren
vorig jaar goed voor 78,7 mil
joen passagiers. Dat aantal
moet de komende vijf jaar met
19,4 miljoen toenemen.
ADP boekte vorig jaar een om
zet van 1,92 miljard euro, 5,7
procent meer dan in het voor
gaande jaar. Het bedrijfsresul
taat steeg met 13,8 procent naar
331,2 miljoen euro. Medio juni
moet de handel in aandelen
ADP zijn beslag krijgen.
De privatisering van ADP volgt
op de beursgang van een aantal
Franse nutsondernemingen,
waaronder Electricité de Fran
ce. ANP
Voor Vermeer Manufacturing in de VS is het Zeeuws dochterbedrijf de springplank naar de rest van de
Eindewege aan Dubai een grondboormachine waarmee onder de zeebodem een leiding wordt gelegd.
