Een extra oog kan levens redden
Eerst lynchen dan schamen
PZC
Bestrijding van dierziekten
was veel te technocratisch
De wereldzeeën
kennen geen
Berlijnse muren
PZC
Slechts klein deel van zwembaden is uitgerust met detectiesysteem
Cijfers over verdrinking
te gast
26 mei 1956
vrijdag 26 mei 2006
In Den Bosch diende deze week
een rechtszaak naar aanleiding
van de verdrinkingsdood van
een vierjarig kind in een plaatse
lijk zwembad. Badmeester en
zwembad worden vervolgd we-
(jens dood door schuld. Detectie-
camera's kunnen de kans op ver
drinking aanzienlijk verkleinen.
De systemen zijn er. maar de
meeste zwembadeigenaren vin
den ze te duur.
door Rudi Buis
en Jeroen Hoorn
Kort voor openingstijd gooit
de badmeester een paar
oranje pylonen aan een touw
het water in. Tien seconden na
dat een pylon stil op de bodem
ligt, gaat door het hele pand een
alarm af en wordt het personeel
opgepiept. In zwembad De Wa
terhoorn in Hoorn wordt het
systeem, waarmee verdrinkin
gen kunnen worden voorko
men, iedere ochtend getest.
„Tot nu toe werkt het uitste
kend", zegt manager Frans van
der Aar.
De Waterhoorn was in 2002 één
van de eerste zwembaden die
een dergelijk systeem in gebruik
namen. Inmiddels hebben 25
zwembaden dat voorbeeld ge
volgd. Dat is weinig, want Ne
derland telt ruim 700 openbare
zwembaden. Daarnaast zijn er
nog enkele duizenden therapie-
baden in bijvoorbeeld ziekenhui
zen en semi-openbare baden in
hotels en op campings en vakan
tieparken. Hoeveel privézwem-
baden Nederland telt, is niet be
kend.
Na ophef over een aantal ver
drinkingen in zwembaden
klonk in de Tweede Kamer de
roep om alarmsystemen op gro
te schaal in te voeren. Het kabi
net zegde een proef toe. Zwem
baden kunnen vijftigduizend eu
ro subsidie krijgen om een sys
teem, dat anderhalve ton kost,
aan te schaffen. In opdracht van
minister Maria van der Hoeven
(Onderwijs) is het functioneren
van het systeem in dertien
zwembaden de afgelopen drie
jaar gevolgd. De resultaten, die
binnenkort worden gepresen
teerd, zijn overwegend positief,
al kon de hamvraag: hoeveel le
vens zo'n systeem redt, niet wor
den beantwoord. In de onder
zoeksperiode kwam het niet
voor dat iemand dreigde te ver
drinken.
In het buitenland zijn de afgelo
pen jaren wel enkele gevallen
van (bijna-)verdrinking voorko
men, meldt Eyeview, de fabri
kant van het meestgebruikte sys
teem Poseidon. Zo redde de bad-
juf van een zwembad in het Brit
se Bangor afgelopen zomer een
meisje van tien dat was flauwge
vallen terwijl ze van de glijbaan
gleed. Dankzij het alarm was de
badjuf er op tijd bij. „Dat meis
je was in een fractie van een se
conde onder water verdwenen",
zegt Peter Goedhart van Eye
view. „Ons systeem is een soort
extra oog voor de badmeester.
Een oog dat nooit knippert.
„De mens blijft toch een zwak
ke schakel", vindt ook Ron Ze
gers, die zich als zweminstruc-
teur in De Lier en maker van de
site www.verdrinking.nl al ja
ren bezighoudt met verdrinking
en nieuwe snufjes om dat te
voorkomen. „Als een badmees
ter een uur intensief langs de
rand staat, is zijn alertheid al ge
daald tot 60 procent." Het aan
tal verdrinkingen zal dalen als
zwembaden meer detectiecame-
ra's plaatsen, voorspelt Zegers.
Nu verdrinken jaarlijks gemid
deld negentien kinderen tot vier
jaar en zes kinderen tot veertien
jaar, blijkt uit cijfers van de
stichting Consument en Veilig
heid. Eén op de drie komt om
het leven in een zwembad.
Struikelblok
De NVZ, de vereniging voor
zwembaden en hun medewer
kers, is ook gecharmeerd van
het systeem, maar noemt de ho
ge kosten een struikelblok. „Het
haalt menselijke missers eruit",
stelt voorzitter Ron Verroen van
de NVZ, maar de 100.000 tot
150.000 euro die een goed sys-
teem'kost, is volgens veel zwem
baden moeilijk op te brengen.
Verplicht stellen van een detec
tiesysteem, zoals in Frankrijk,
vindt Verroen 'onzin', omdat het
in veel zwembaden nooit druk is
of omdat ze overzichtelijk zijn.
Ook op de techniek zelf valt nog
wat af te dingen, zegt zwemin
structeur Zegers. „Het werkt ei
genlijk alleen in een vierkante
bak met water." In tropische ba
den of plaatsen waar massage-
stralen en watervallen het zwem
bad 'onrustig maken', registre
ren de camera's veel minder. Bo
vendien kunnen camera's tot ge
makzucht leiden. Waarom nog
twee of drie badmeesters op de
loonlijst als er een duur systeem
hangt? „Die verleiding is
groot. "GPD
In Nederland verdrinken jaarlijks gemiddeld 97 mensen. Dat ge
tal is exclusief degenen die zelfmoord plegen of als gevolg van
een verkeersongeval verdrinken, meldt de stichting Consument en
Veiligheid.
In de leeftijd tot vier jaar verdrinken jaarlijks 19 kinderen, belan
den er 97 in het ziekenhuis en moeten er 90 naar de eerste hulp. In
de leeftijd van vijf tot veertien jaar verdrinken jaarlijks zes kinde
ren. Daarnaast moeten er 39 minimaal een nacht in het ziekenhuis
blijven en melden zich 50 bij de afdeling spoedeisende hulp. In 2005
kwamen volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) 15
kinderen tussen de één en vijf jaar om het leven door verdrinking.
Meestal gebeurt dat in een zwembad (34 procent), gevolgd door
open water (25 procent), vijver (19 procent) en badkuip ,(15 pro
cent). GPD
Na vier tropenjaren neemt Har
ry Paul afscheid als directeur
Voedselkwaliteit en Diergezond
heid bij het ministerie van Land
bouw, Natuurbeheer en Voedsel
kwaliteit. Toen hij aantrad,
brak de vogelpest uit en moest
hij meewerken aan de ruiming
van 30 miljoen stuks pluimvee.
Het massale protest tegen die
Werkwijze zorgde voor een om
slag. Het ministerie gaat voor
taan niet meer voor ruimen van
dieren, maar voor vaccineren.
door Peet Vogels
Het was een hectische bin
nenkomst op de directie
Diergezondheid en Voedselkwa
liteit herinnert Paul zich. „Bij
mijn aantreden werd de var
kenssector getroffen door de
mpa-affaire, een schandaal
waar afval uit de farmaceu
tische industrie door het var
kensvoer was gemengd." Die af
faire was nog maar nauwelijks
achter de rug of in maart 2003
brak de vogelpest uit. En die be
strijding en de nasleep ervan
hebben Pauls agenda sindsdien
gedomineerd.
De uitbraak had enorme gevol
gen voor de sector. Ruim dertig
miljoen kippen vonden een
vroegtijdige dood tijdens de
massale ruimingen. Voor het
eerst werd ook het grote pu
bliek direct geconfronteerd met
de wijze waarop dierziekten be
streden worden. Duizenden hob-
bydierhouders moesten hun kip
pen, eenden of ander pluimvee
laten afmaken. Dat leidde tot
fel en emotioneel verzet.
„Die psychologische component
hebben we zwaar onderschat",
geeft Paul toe. „Technocratisch
hadden we de bestrijding goed
op orde. Er werd massaal ge
ruimd, er waren vervoersverbo-
den en dergelijke. Maar wat het
met de mensen heeft gedaan
hebben we totaal onderschat."
Maar de ogen waren direct ge
opend op het ministerie. Duide
lijk was dat de primitieve ma
nier waarop ziektes bestreden
worden, alle besmettelijke die
ren afmaken in een kring rond
een besmetting zodat het virus
zich niet meer kan verspreiden,
zijn langste tijd gehad heeft.
„Mensen accepteren het niet
meer dat er gezonde dieren wor
den gedood. En wij delen die op
vatting", aldus Paul.
De beste manier om te voorko
men dat dieren ziek worden is
massaal vaccineren. Daar heeft
het ministerie de laatste jaren
enorm veel tijd en energie in ge
stoken. En met succes, denkt
Paul. „De ruimte voor vaccina
tie is de laatste jaren enorm toe
genomen. Een paar jaar geleden
mocht er niet eens gevaccineerd
worden als de dierziekte al in
het land was. Nu mogen we al
preventief vaccineren." Dat is
niet alleen goed nieuws voor de
hobbydierhouders die hun kip
pen willen beschermen. Ook
voor commerciële dierenhou-
ders wordt vaccinatie steeds in
teressanter. „Zij vaccineerden
nooit omdat ze dan hun produc
ten niet meer kwijt konden.
Maar ook de beperkingen voor
de afzet zijn minder geworden.
En daarbij speelt ook het Euro
pese bedrijfsleven een belangrij
ke rol. Tot voor kort weigerden
ze gevaccineerde producten te
verwerken, bang voor negatieve
reacties van handelaren en con
sumenten. Nu spannen ze zich
in om de afzet juist voor elkaar
te krijgen. Dat is een belangrij
ke omslag in het denken."
Mooie woorden
Ondanks alle mooie woorden is
er tot nu toe nauwelijks gebruik
gemaakt van de mogelijkheid
pluimvee tegen vogelgriep te
vaccineren. Paul staat daar niet
van te kijken. „Het is nu voor
het eerst dat er in de EU gevac
cineerd mag worden. Dat bete
kent dat de Europese Commis
sie heel veel voorwaarden heeft
gesteld voor de vaccinatie. Daar
door is het een erg omslachtig
proces met heel veel papier
werk voor mensen die hun die
ren willen enten. Het is ook
duur, omdat het vaccin toege
diend moet worden door een die
renarts, liefst twee maal, die
steeds bij de mensen thuis moet
komen. De dieren mogen na vac
cinatie niet verplaatst worden.
Voor mensen die met hun pluim
vee naar tentoonstellingen gaan
is vaccineren dus geen optie."
Paul verwacht dat de regels
rond vaccinatie nog dit jaar ver
soepeld zullen worden. Ook
Wat me steeds zowel opvalt als fas
cineert is, hoe voorspelbaar het
gedrag van mensen en vooral van groe
pen mensen, van het publiek, is. Als je
wil weten hoe dat vandaag zal reage
ren, dan hoef je meestal niet veel meer
te doen dan te kijken naar hoe het giste
ren heeft gereageerd. Voor degenen die
moeten leven van het mobiliseren van
publieke verontwaardiging is die voor
spelbaarheid een godsgeschenk. Een
voorbeeld.
Je vertelt tegen anderen dat je ergens
over gelogen hebt en doet dat niet een
keer, maar meerdere keren en zelfs en
plein public. Tot je verbazing maakt
niemand er een punt van. Sterker nog,
je wordt desondanks door verschillen
de groepen met open armen in hun mid
den opgenomen. Dan gebeurt er plotse
ling iets verbijsterends. Een medium
beschuldigt jou publiekelijk van die
zelfde leugen die jij zelf allang hebt ont
huld. Maar de media-onthulling brengt
een schok teweeg. Opeens bemoeit ie
dereen zich ermee. Er steekt een storm
van opwinding en verontwaardiging
op. In een mum van tijd komt er zelfs
een uitstotingsproces op gang, 'Gezien
je leugen hoor je niet bij ons, heb je ook
nooit bij ons gehoord.'
Hoe die plotselinge omslag te verkla
ren? Het antwoord daarop is boeiend
en verontrustend. Boeiend omdat ze de
relevantie voor het dagelijks leven laat
zien van bevindingen uit sociaal-psy
chologisch onderzoek. Verontrustend
omdat blijkt hoe manipuleerbaar het
publiek is en hoe gemakkelijk hij een
monster wordt dat zich met individuen
laat voeden.
Op de eerste plaats is er het paradoxale
gegeven dat zelfbeschuldigingen vaak
als bewijs van eerlijkheid wordt opge
vat. Iemand die uil zichzelf toegeeft
dat hij ergens over gelogen heeft, levert
daarmee een bewijs van eerlijkheid.
Als anderen dat bewijs van minstens zo
groot gewicht vinden als het eerdere be
wijs van oneerlijkheid, dan is daarmee
de oneerlijkheid vergeven of teniet ge
daan. Men kan weer overgaan tot de or
de van de dag.
Overigens wel op voorwaarde dat ieder
een die er van moet weten, het ook
weet. Dat betekent dat hoe bekender
iemand is, hoe meer mensen van de on
eerlijkheid en de zelfgedane bekentenis
moeten weten. Want zolang onduide
lijk is of het grootste gedeelte van het
publiek van de hoed en de rand weet,
blijft altijd het risico dat bij een groot
schalige publieke onthulling alsnog een
proces van vergeving en 'tenietdoen'
moet plaatsvinden met alle emoties die
daarbij horen.
Voor de heftigheid daarvan speelt de
context waarin die onthulling dan
wordt gedaan een beslissende rol. Als
sec de leugen wordt onthuld en het
daarbij blijft, is er meestal niet veel
loos. Maar als de betreffende leugen bij
de onthulling wordt geplaatst in een
context van algemene leugenachtig
heid van de betreffende persoon, als
een symptoom van een leugenachtig ka
rakter, dan is het hek van de publieke
dam.
De media weten dat. Omdat er bij hen
altijd een spanning bestaat tussen de
fanonze
De Raad van State heeft het
uitzaaien van Ierse mosselen
in de Oosterschelde verbo
den, omdat eerst onderzocht
moet worden of er geen vreem
de organismen met de mosse
len meekomen. Een no7i-dis-
cussie, vindt journalist en
sportvisser Cees Maas.
door Cees Maas
De zeebaars die dezer da
gen weer massaal de Oos
terschelde intrekt, is afkom
stig van het Kanaal, de Ierse
Zee en de Golf van Biskaje.
De geep, ook weer volop en
spartelend aanwezig, komt
uit het noordoosten van de
Atlantische Oceaan, de Oost
zee en de Noordzee.
De paling, die nu alom aanwe
zig is, vooral bij de Oester-
dam, komt helemaal uit de
Sargassozee. De ansjovis
trekt vanuit de Spaanse oce-
aankust de Oosterschelde bin
nen. De nu zo befaamde Oos-
terscheldekreeft is (vermoe
delijk) afkomstig uit Noor-
Gorishoek op Tholen. Dt; kji
zomermigrant, uiterst zei;.
zaam nog in Nederland, kom; [JoOI
voornamelijk voor in
zuidwestelijke Europese kus-
ten. De zogeheten inheems H>cr Vl
Oosterscheldemosselen, was M
iedereen van smult en dj intwerj
Zeeland een prima imago Is vor
bezorgen, worden als zaac brft (l'
opgevist in de Nederlands
de Duitse en de Deense Wad
den.
Op zijn beurt dient de Ooster- loge °P'
schelde als uitzendbureau terpen
ecosysteem en kraamkame [ennet
weer voor de verdere verspre- terkeer
ding van flora en fauna nas-
de rest van de wereld. De re
genboogforel (steelhead) dit
steeds vaker wordt gevangen Bouazz;
is afkomstig uit het buunva- [en die
ter Veerse Meer, maar ook uil
de Ierse Zee. De zeeford prong,
vindt zijn weg naar de Ooster- ironk.
schelde vanuit de Noord- At
lantische Oceaan en de
geve
ok va:
ceft,
)e mi
loor 1
zee. En zo kan ik nog we! noord
iijnfai
istisch
ten 18-
[amilie
wegen. Duikers hebben onder
de Zeelandbrug koraalsoor
ten ontdekt die wereldwijd
slechts in de Rode Zee en de
Maleisische kust voorkomen.
De wilde oesters in de Ooster
schelde komen oorspronke
lijk uit Japan en Portugal, en
vorig jaar is er voor de kust
van Wemeldinge een bruinvis
aangetroffen die als jong dier
gemerkt was in de Botnische
Golf.
Er drijft kril (wolkjes gar
nalen en plankton) in onze
voormalige zeearm dat met
de Golfstroom is meege-
dreven van de kusten van
New Foundland en in de
zomer van vorig jaar vond
een visser een zeepaardje bij
even doorgaan.
Kwestie
Ik bedoel maar: de zee ken:
geen Berlijnse Muren. Alle
stroomt en beweegt, wereld- tetimi
wijd. Daarom is de hele kwes
tie rond het al of niet toe- dezijn
staan van het uitzaaien van [en in
Ierse en Britse mosselen eea
non-discussie. Een krampacl
tige poging van de tegenstan
ders om zich te doen geldei
ten koste van een sector die
aan duizenden mensen in Zee
land en verderop een boter
ham en culinair genot ver
schaft. De wilde Oosterschel
de is een sterk zelf-regule
rend ecosysteem. Wat over
leeft, dat overleeft. Zo moei
het zijn. En: de Oosterschelde
is slechts op papier een Natio
naal Park. Dat is te benepen
gedacht.
In werkelijkheid is het door
alle populaties van exoten al
jaren een Internationaal
Park. En daar past een
mosseltje prima bij.
ARRESTATIE - De Franse po
litie heeft in Algerije ruim hon
derd leden van het Nationale
Bevrijdingsfront gearresteerd.
Bij gevechten ten oosten van
Algiers zouden veertig opstan
delingen zijn gedood. Verder
legt de Franse overheid in Al
gerije journalisten censuur op:
zij mogen geen aantallen Fran
se gewonden meer noemen.
BIER - Nederland is nog
steeds de grootste bierexpor
teur van Europa. Ook werd vo
rig jaar weer veel brouwgerst
uitgevoerd naar Duitsland en
België. Zeeland is het belang
rijkste brouwgerstgebied. Van
'ramli
caaron
ïrvoe
jog ei
door di
dingen
dewoi
sloten.
verkee
Een.
(et al:
iit ee
tocht
mers i
Ie dn
kunne
gen. I
traags
doeke
Ma
de tien prijzen tijdens de Ne nQ]
derlandse Brouwgersttentoon- f
stelling in Goes gingen er acl: D6I
naar Zeeland.
BAR(
GEHUWD - De Vlissingse ge
meenteraad heeft het alge
meen ambtenarenreglement ge
wijzigd, zodat gehuwde wou
wen voortaan ambtenaar kun
nen blijven. Sommige raadsle
den stelden dat ze eigenlijk
vonden dat de plaats van de ge
huwde vrouw in het gezin was,
en dat ze daarbuiten gees
werk mocht verrichten, maar
uiteindelijk werd het voorstd
met slechts één tegenstem aan
genomen.
werki
(milit
nié o:
sl
Costc
De bi
rigg'
op 01
«eng
Pren
ten c
Harry Paul, scheidend directeur Voedselkwaliteit en Diergezondheid bij het ministerie van LNV: „Die
psychologische component hebben we zwaar onderschat." foto Phil Nijhuis/GPD
wordt er hard gewerkt aan een
beter vaccin. „We zijn nu druk
bezig met het ontwikkelen van
een vaccin dat via het drinkwa
ter gegeven kan worden of ver
neveld kan worden in de lucht.
Dan zijn we ook af van de hoge
vaccinatiekosten. Als we zover
zijn zal vaccinatie algemeen
worden." GPD
zorg voor opwinding en de zorg voor
zorgvuldigheid, zullen ze als het maar
enigzins kan, bij onthullingen van leu
gens van publieke figuren de karakter
kwestie aan de orde stellen. Daarbij
helpt dat het publiek in eerste instantie
geneigd is te geloven wat het ziet en
hoort via de media en pas na enige tijd
en meer informatie gaat nuanceren.
Maar voordat de storm weer gaat lig
gen, is het kwaad meestal al geschied,
het slachtoffer gelyncht.
De emotie die dan nog rest, is die van
schaamte. Schaamte die soms aanzet
tot ongedaan maken wat nog ongedaan
kan worden gemaakt. Maar die ook aan
zet tot verzwijgen. 'Laten we afspreken
het er niet meer over te hebben.' Van
beide reacties op de 'post-karakter-
moord' schaamte zijn we de afgelopen
dagen of getuige of deelgenoot geweest.
Hoe voorspelbaar zijn we toch.
René F.W. Diekstra
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A, J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruslstraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax;(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax; (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax (0111 )454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving accepti
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal: 59,75 62,
per jaar. €229.20 233,
Voor toezending per post geldt et
;e@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31. 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgens
de Regelen voor het Advertentiewezen
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag;
tijdens kantooruren
zondag: van 16,00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend goed
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De doorn
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooronre
(abonnementen)admimstratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derdon. Als u op deze informatie geen pnjs stelt dan
zersservice. Postbus 314460 AA Goes
it u dit schriftelijk melden bij. PZC. le-
Behoorttot WGGGNGR
