Renaissancemens
in moderne wereld
Oranjegekte, vertaald in het gerinkel van de kassa
Jeroen Hozée, onthaaster met smaak
23
Tijdens de
WK ligt
Nederland
plat
zaterdag 20 mei 2006
Voor Jeroen Hozée, uitbater
van het Belgisch Bierhuize-
ken alsmede ouderling van de
Waalse kerk, bestaat er geen he
mel en geen hel. „Voor mij per
soonlijk is het hiernamaals nü.
Diep in ons is er een connectie
met het Universele. Dat is meer
een gnostische gedachte dan een
traditioneel christelijk beeld.
Vanuit die visie probeer ik hier
en nu een zo goed mogelijk mens
te zijn. Niet voor een beloning in
het hiernamaals of uit angst voor
een straf in de hel. Mijn leven is
mijn eeuwigheid en deze seconde
zal altijd bestaan. Want wat je in
die ene seconde doet, kun je
nooit meer veranderen."
Het winkeltje aan de Vlissingse
Hobeinstraat waar Jeroen Hozée
zijn speciaalbieren aan de man
brengt, is niet veel meer dan een ka
mer. Aan één kant hangt een roodflu
welen gordijn, waarachter een tweede
ruimte schuilgaat. Zo nu en dan
gluurt er een blond jongetje tussen de
plooien door. Dat is Joris, twee-en-
half jaar oud. Voor hem verruilde zijn
vader in 2003 een leven als zeeman
voor een bestaan aan de wal. Sinds
dien drijft de blonde Vlaming het Bel
gisch Bierhuizeken. Vroeger zat er een
begrafenisondernemer, vertelt hij met
een lachje. „Toen kisten mensen, nu
kisten bier."
Jeroen Hozée werd geboren in Gent.
Hij groeide op in Lokeren, een lande
lijk gebied midden tussen Antwerpen,
Gent en Brussel in. „Maar in twintig
minuten bent u geparkeerd en al in
het centrum van een grote stad, met
alles wat daarbij hoort. Grote musea,
universiteiten, gastronomische genoe
gens."
Het was, met dank aan zijn ouders,
een probleemloze tijd. Vader en moe
der - beiden onderwijzer - hielden
hem bewust buiten de gebaande pa
den. „In Vlaanderen bepaalt de keuze
voor de lagere school al enigszins tot
welke maatschappelijke stroming je
gaat behoren. Want de zuilen zijn
daar nog heel bepalend. Er is één enor
me zuil, de katholieke. Tachtig pro
cent, zeg maar. In de katholieke scho
len is het onderwijs doordrongen van
de kerk en de katholieke gedachte.
Wie daar niet aan meedoet, is al snel
een buitenstaander."
Hozée zat daar niet mee. Hij groeide
op als vrijdenker, als liefhebber van
gastronomie, van motorrijden, geschie
denis, literatuur en filosofie. „Uw rijk
dom wordt niet bepaald door wat er
op de bankrekening staat. Dat hebben
mijn ouders me ook meegegeven. Rijk
dom zit hier." Hij tikt tegen zijn
hoofd.
Varen
Als puber bleef hem de worsteling be
spaard van wat hij later zou gaan
doen. „Ik wist al snel dat ik naar de
Zeevaartschool wilde. Dat varen is
een wereld op zich. Dat trok mij ge
woon. Varen is geen bewuste keuze,
merk ik vaak ook in gesprekken met
anderen, dat is iets wat je doet. Je
bent ver van huis, het is hard, zwaar
en niet altijd even gezond werk, en
toch kies je ervoor. Waarom? Ik zou
het niet weten."
In 1993 besloot hij de Antwerpse Zee
vaartschool te verruilen voor die in
Vlissingen. „De zeevaartschool in Bel
gië is als een rijschool zonder auto's.
Ze hebben alle schepen weggenomen.
In de tijd dat ik daar op school zat, wa
ren er weinig koopvaardijschepen on
der Belgische vlag. Dan kun je je met
een Belgisch diploma aanmelden bij
een Nederlandse reder, maar die pakt
er liever een met een Nederlands diplo
ma. Toen ik in 1997 het diploma be
haalde, had ik hier direct een baan en
kort daarna kocht ik dit huis. Op een
jaar ben je toch vier a vijf maanden
aan de wal."
Zijn opleiding heeft hem gebracht
wat hij ervan verwachtte. „Tot twee
jaar terug heb ik gevaren, als stuur
man op van alles. Van containerschip
tot baggerboot. Vergeet dat verhaal
van in elke haven een liefje. Dat is
praktisch niet meer te doen. Met zo'n
containerschip lig je een uur of tien in
een terminal, ver weg van de grote
stad, en dan ben je weer weg naar de
volgende haven. Een schip is een va
rend eiland van een meter of driehon
derd. Je zit er met een man of twintig
op en moet gewoon met z'n allen zor
gen dat die boot blijft varen, dat alles
blijft werken en dat je nergens tegen
op knalt."
Aan de muur hangt nog een uni
formpet met het logo van rederij Ned-
lloyd, naast een vlag van het contai
nerschip De Delft. „Het is vooral hard
werken, maar een prachtig leven. Ik
heb heel mooie dingen gezien en mee
gemaakt. Het was een verrijking van
mijn leven. Sommigen moeten ervoor
sparen om een wereldreis te maken, ik
kreeg ervoor betaald."
Naam:
Jeroen Hozée
Geboren:
2 november 1972 te Gent
Woonplaats:
Vlissingen, Hobeinstraat 89
Opleiding:
atheneum te Lokeren,
Zeevaartschool Antwerpen,
Zeevaartschool Vlissingen,
twee jaar kunstgeschiedenis aan
de Universiteit van Gent
Werk:
als maritiem officier bij
verschillende rederijen
(o.m. Dockwise, Nedlloyd,
Dredging International);
momenteel uitbater van
't Belgisch Bierhuizeken;
ouderling bij de Waalse Kerk
Burgelijke staat:
lat-relatie met
Sandra Elsweiler,
co-ouder van Joris (2003)
In het millenniumjaar leerde hij de
moeder van zijn toekomstige zoon ken
nen. Drie jaar later werd Joris gebo
ren. Hozée was erbij. „Ik had toen een
baan bij een baggerbedrijf. De boot
waarop ik voer, ging eruit. Ik kon wel
op een andere boot gaan varen, maar
dan had ik telkens langere perioden
van huis moeten zijn. En dat wou ik
niet. Ik wilde geen maanden weg zijn
bij mijn zoon. Mijn jaarcontract werd
niet verlengd. Dat was net het duwtje
wat ik nodig had om te proberen om
zelfs iets op te zetten aan de wal."
Het moest een speciaalzaak voor Bel
gische bieren worden. Hozée kende
wat brouwers, wat mensen die in dat
wereldje zaten, dus de contacten wa
ren er al. „Bier is voor Belgen wat
wijn voor de Fransen is. Speciaalbie
ren dan. Neem een Geuze, die twintig
jaar rijpt, die na twintig jaar een
mooie smaak heeft gekregen. Ik heb
voor Joris kratjes bier apart liggen,
van zijn geboortejaar. Die kan hij la
ter dan drinken, dat evolueert alleen
maar." Honderdtwintig soorten staan
er in de schappen. En voor wie daar
niet genoeg keus aan heeft, staat er
nog wat achter.
Zorgzaam
Wie bij hem binnen komt stappen,
krijgt een individueel advies en mag
er rustig bij gaan zitten. „Dit is een
onthaastingswinkeltje. Soms denken
de mensen dat hier ook geschonken
wordt." Het interieur lijkt de bezoe
ker inderdaad uit te nodigen tot een
goed gesprek bij een mooi glas bier,
gezeten aan het oude, eikenhouten bu
reau, naast het radiomeubel waaruit
lome jazz klinkt. Soms stapt er ie
mand binnen met de vraag of dat
mooie bureautje of kast met snijwerk
van bloemen ook te koop is. Er staan
sierlijke, antieke stoeltjes met handge-
vlochten rieten zittingen ('ik ken een
blinde man die dat doet om een centje
bij te verdienen. Op de tast.') De bier
flessen glanzen in de houten rekken,
het dressoir, het schaaltje pralines, de
rieten manden voor geschenkverpak
kingen - alles getuigt van een zorgza
me inrichting.
Op maandag en dinsdag trekt Hozée
erop uit om de lokale horeca te bevoor
raden en in België voorraad in te
slaan. „Ieder bier heeft zijn eigen ver
haal en die verhalen ken ik. Neem dë
Trappist Westvleteren. Die koop je
vanaf de poort van de Abdij. Je komt
niet binnen, het is een zwijgende ge
meenschap. De twee die verkopen,
zijn buitenstaanders die er komen wer
ken. De kloosterlingen zelf spreken
niet met elkaar en niet met de buiten
wacht. En als het op is, is het op. Een
keer per veertien dagen kun je telefo
neren en dan krijg je een bandje, of er
wel of geen bier is." De Caracol-serie
komt uit een gerestaureerd brouwerij-
tje. „Daar stoken ze niet elektrisch
maar heel traditioneel, met een hout
vuurtje onder ketel. Als de wind een
beetje anders staat, krijgt het bier bij
wijze van spreken een andere smaak.
Een boomstammetje meer of minder
en je hebt een andere temperatuur."
Langzaamaan is het Belgische Bierhui
zeken een begrip aan het worden. Het
zelfstandig ondernemerschap, zoals
Hozée dat invult, geeft hem de kans
zijn zoon te zien opgroeien en een ac
tieve rol te spelen als co-ouder. Want
de relatie is inmiddels beëindigd. Hij
heeft nieuw geluk gevonden bij San
dra, een Amsterdamse kunstenares
waarmee hij een lat-relatie onder
houdt.
Eind vorig jaar werd hij geïnstalleerd
bij de Waalse kerk in Middelburg, on
derdeel van de Protestantse Kerken in
Nederland. „Er zijn er veertien in Ne
derland. In Middelburg zit de oudste.
Mijn verre voorouders waren Hugeno
ten die in Nederland verzeild zijn ge
raakt, misschien zit daar een raak
vlak. Alle diensten zijn in het Frans."
O ironie: een vrijdenker bij wat wel
gezien wordt als een zware kerk.
„Maar dat klopt totaal niet. Twee jaar
geleden heb ik een aantal diensten bij
gewoond van de Waalse kerk in Mid
delburg en ik werd meteen geraakt.
De Waalse kerk zou je kunnen zien als
de moeder van de Nederlands Her
vormde Kerk vóór alle afsplitsingen.
Daar zitten in één kerk heel ortho
doxe mensen en heel wij zinnige.
Maar die gaan niet uiteen, die blijven
samen en discussiëren, soms heel fel,
met onderling respect. Discussies over
bijbelkwesties, filosofische zaken, en
alles in het Frans. Maar niet over 'dit
foto Mechteld Jansen
mag niet en dit mag wel'. Dat vind ik
juist heel mooi: het blijft bij filosofe
ren. En nog iets, bij ons is een vrouw
de baas. Net zoals er veel wouwen
zijn onder de ouderlingen en diake
nen."
Onwetendheid, zegt hij, leidt tot on
verdraagzaamheid. Zelf heeft hij veel
gelezen en zijn verdraagzaamheid je
gens anderen is evenredig. Ook als het
gaat om geloof. „Ik denk dat elk mens
op een zeker niveau behoefte heeft
aan een esoterische invulling van zijn
leven. Of dat nu een voor ons traditio
neel geloof als het christendom is of
een ander als de islam, het boeddhis
me of wicca. Dat is een individuele
keuze." Hij staat op, gaat weer zitten,
laat een hand door zijn haar gaan. Ho
zée heeft vandaag geen rust in z'n
kont en ook zijn hoofd staat niet stil.
Zijn vriendin moet juist vandaag een
zware operatie ondergaan. Achteraf
was het misschien niet zo'n goed mo
ment voor een gesprek.
Weg en doel
Tijd voor het afscheid. Op de drempel
zegt hij nog: „Als een renaissancis
tische homo universalis, zo wil ik le
ven. Niet dat ik pretendeer een Leo
nardo da Vinei te zijn, maar je kunt
het zo gek niet opnoemen of ik heb er
interesse in. Gastronomie, techniek,
motorrijden, geschiedenis, filosofie,
literatuur, kunst. En daar hoef ik
niets in te bereiken. Ik ben wars van
termen als doelen stellen en iets berei
ken. Dat is een zakelijke levensinstel
ling." Spirituele doelen, wellicht?
„Ook dan zeg ik: de weg die je gaat is
belangrijker dan het doel. Als ik bier
sta te verkopen, ben ik blij dat ik die
mens gelukkig kan maken met goed
advies. Desnoods gaat de klant zonder
bier de deur uit. Geld is niet het enige
wat telt. Al moet ik natuurlijk wel een
boterham kunnen smeren", besluit hij
realistisch.
Ondine van der Vleuten
De etalages jubelen: „Hoera voor oran
je!" De Nederlandse detailhandel
denkt 135 miljoen extra omzet te genereren
door het wereldkampioenschap voetbal. Zo
vliegen de nieuwe televisies over de toon
bank. Andere sectoren zijn minder blij met
bet komende sporttoèrnooi. Bioscopen vre
zen lege zalen en circussen sluiten. De seks-
oranche voelt de bui al hangen: „Tijdens de
wedstrijden ligt heel Nederland plat, maar
net bij ons."
Inde bioscoopwereld wordt steen en been
geklaagd. „We hebben al een dramatisch
eerste kwartaal achter de rug", reageert
j Wim Stolwerk van de Nederlandse Vereni
ging van Bioscoopexploitanten. „In onze
branche zijn al collega's die stilletjes hopen
dat Oranje er zo snel mogelijk uit ligt, zo
dat het publiek toch nog naar de film komt.
Hoewel de ervaring leert dat de Nederlan
der ook naar de wedstrijden blijft kijken,
sis ons elftal niet meer meedoet. In andere
landen zetten ze de tv uit als hun nationale
Ploeg niet meer te zien is, maar de Neder
lander blijft voor de buis zitten."
t r® weten nu al dat we in juni weer een
blap te verwerken krijgen. Alleen nieuwe
alms als The Da Vinci Code en Cars kunnen
dat goed maken. Met eigen initiatieven van
bioscopen valt er misschien ook een alterna
te bieden. Zo zijn er bedrijven die tij
de pistes. „De traditie leert dat juni voor
veel circussen altijd al een matige maand
is," zegt Arie Oudenes van de Vereniging
Nederlandse Circus Ondernemingen.
„Het publiek is dan bezig met vakantieplan
nen en houdt het geld op zak. Daarna zijn
juli en augustus vaak weer uitstekende cir
cusmaanden. Dan maken veel bedrijven
tournees langs campings aan de kust en
staan er circussen in de grote steden."
De seksbranche ziet de bui al hangen. „Tij
dens de wedstrijden ligt heel Nederland
plat, maar niet bij ons", zegt André van
Dorst van de Vereniging Exploitanten Re-
laxbedrijven. Zijn achterban bestaat uit
350 seksclubs, privéhuizen en escortbu
reaus.
Ontlading
„De ervaring leert dat in onze branche de
werkuren verschuiven. Als er belangrijke
wedstrijden op tv zijn, is het meestal stiller.
Pas na het eindsignaal komen de klanten.
Onze branche biedt ruimte aan ontlading.
Daar blijft altijd behoefte aan."
De kermisbranche hoopt klanten te trekken
door op het WK in te spelen. „Tijdens de
wedstrijden zullen exploitanten van gokza-
ken extra prijzen uitloven om het publiek
toch te verleiden om te komen," zegt Jan
Boots van de Nederlandse Kermis Bond.
Hij vertelt dat exploitanten hun kramen en
attracties in het oranje steken om in de voet
balsfeer te komen. „Ook zetten we beeld
schermen op grote kermissen, zodat het pu
bliek kei-misbezoek en voetbal kan combine
ren. Onze branche hoopt dat het Neder
lands elftal het ver schopt. Want de erva
ring leert dat het publiek na een gewonnen
wedstrijd massaal en enthousiast de kermis
op gaat om de overwinning te vieren. Hoe
meer gewonnen duels, des te beter de
sfeer."
„Hoe verder Nederland komt, hoe beter het
is voor de cafés die inhaken op de voetbal-
gekte", zegt Anthony van der Klis van de
Koninklijke Horeca Nederland. Met grote
beeldschermen en oranje aankledingen pro
beert tappend Nederland voetbalfanaten
naar de toog te krijgen. „Die investeringen
moeten toch weer worden terugverdiend."
Het WK is volgens Van der Klis ook een gro
te omzetimpuls voor snackbars, afhaalchi
nezen en pizzeria's. Bij reguliere restau
rants ontbreekt de voetballiefhebber die an
ders misschien uit eten zou gaan, maar dat
omzetverlies blijft gering, is de inschatting.
De detailhandel verwacht een rustige koop
avond als Nederland op vrijdag 16 juni van
af 18 uur tegen Ivoorkust speelt. Alleen
voetbalhaters en mensen die in alle rust wil
len winkelen zullen dan de zaken bevolken.
„Hier en daar wordt overleg gevoerd om de
ze koopavond naar de donderdag te ver
plaatsen," zegt Sjoerd Veenstra van de
Raad Nederlandse Detailhandel. „Andere
belangrijke wedstrijden zijn alle na negen
uur of op zondag."
Niemand hoort de winkelier klagen over
het WK. De detailhandel denkt bijna 135
miljoen extra omzet te scoren. Met het oog
op het WK worden 140.000 extra televisies
verkocht en kwamen er de afgelopen weken
al talloze speciale boeken, dvd's en cd's uit.
„Ook oranje pruiken, ballen, toeters, vlag
gen en beertenders waren niet aan te sle
pen."
De autowereld haakt met acties in op het
WK. Met speciale modellen gebruiken
dealers het evenement om verkoopcijfers
op te krikken. Verkopers gooien zelfs
dvd-spelers en LCD-televisies in de strijd
om kandidaat-kopers over de streep te trek
ken. „De achtergrond is dat de klant zijn
geld maar één keer kan uitgeven," zegt
Cees Boutens van de RAI, de koepel van
autoimporteurs. „Met zo'n WK in aantocht
is de consument gevoelig voor een nieuwe
tv." Als de klant een keuze moet maken tus
sen een tv of een auto, kan de autoverkoper
die tv maar het beste cadeau doen."
Jan Vrif-
foto Tom Ruiter/GPD
dens het WK met speciale vrouwenfilms ko
men", vertelt Stolwerk.
De circussen houden rekening met een stil
le maand. De meeste tenten worden niet
eens opgezet. Dat komt niet alleen omdat
het publiek sport op de buis verkiest boven
