Hekmatyar zweert
trouw aan Bin Laden
Grote nederzettingen blijven van Israël
VS studeren op
uitlevering van
twintigste kaper
Paus excommuniceert
Chinese bisschoppen
Seksleven jongeren
Afrika is veiliger
Zwitserse Garde voltooit jubileummars
Rook bij koken
kost meer dan
miljoen levens
Politicus is bereid te vechten voor Al Qaeda
Met blikopener gered van leeuwen
Baby overleeft brand door worp
België wil Congolezen afschrikken
Britse psychologe (63) wordt mama
China heeft tekort aan verplegers
Vice-president
VS haalt hard
uit naar Moskou
door Robert Bloemen
en Bengt van Zwol
VATICAANSTAD - Het Vati-
caan heeft vier bisschoppen in
d China van de rooms-kathoiieke
kerkgemeenschap uitgesloten.
I Dal meldde gisteren de Ameri
kaanse nieuwszender CNN.
ru Met de excommunicatie uitte de
Rooms-Katholieke Kerk zijn 011-
i£ genoegen over de benoeming
van twee bisschoppen door de
Volksrepubliek China. Behalve
de twee kersverse bisschoppen
zijn ook de twee bisschoppen
uitgesloten die de wijding leid
den.
De benoeming vond plaats zon
der instemming van het Vati
caan en vormt een 'ernstige
schending van de godsdienstvrij
heid', aldus cle kerk in een onge
woon scherp geformuleerd com
muniqué. „De Heilige Vader
heeft met diep ongenoegen ken
nisgenomen van het nieuws."
De Heilige Stoel zegt informatie
te hebben gekregen dat bis
schoppen en priesters in China
onder zware druk zijn gezet en
bedreigd werden om deelname
aan de plechtigheden af te dwin
gen. Ook katholieken in China
hebben bezwaren tegen de nieu
we bisschoppen, omdat die te
dicht bij de regering zouden
staan.
Peking weigert het Vaticaan toe
stemming té geven bisschoppen
in China te benoemen. Het feit
dat katholieken de autoriteit
van de paus erkennen, valt bij
de Chinese regering niet in goe
de aarde.
De bisschopsbenoemingen wor
den gezien als een ernstige be
dreiging voor het mogelijke her
stel van de diplomatieke betrek
kingen tussen China en het Vati
caan. Die werden in 1951 verbro
ken.
Peking verdedigde gisteren de
benoemingen als democratisch.
Zij weerspiegelen de wens van
de meerderheid van cle volgelin
gen, dus 'de veroordeling door
het Vaticaan snijdt geen hout',
aldus het ministerie van Buiten
landse Zaken. Peking zei te blij
ven streven naar een verbete
ring van de Chinees-Vaticaanse
verhoudingen. ANP
dum aan het Palestijnse volk
voor te leggen. „Ik ben er van
overtuigd dat een-grote meerder
heid van het Palestijnse volk vre
de wil."
Olmert heeft nog niét duidelijk
gemaakt welke nederzettingen
hij wil ontmantelen, waar hij cle
toekomstige grenzen wil trek
ken, wat de kosten van de opera
tie zijn ('vele miljarden', schatte
gisteren oppositieleider Benja
min Netanyahu) en wanneer hij
ermee wil beginnen. Voorlopig
is er van uitvoering geen sprake,
al was het maar omdat daar bin
nen de coalitie geen meerder
heid voor is te vinden. GPD
GENÈVE - De helft van de we
reldbevolking kookt op hout,
IV0 koemest of een andere vaste
er. brandstof, en wordt zo blootge-
m. steld aan rook, die jaarlijks an-
en derhalf miljoen mensen het le-
ven kost,
de
Dat blijkt uit cijfers van de We-
esi reldgezohdheidsorganisatie
in WHO. Volgens de organisatie be
vinden zich onder de slachtof
fers 800 duizend kinderen en
j 500 duizend vrouwen.
Met name in Afrika en Azië krij-
gen mensen dagelijks veel te
veel rook binnen door het koken
op ondeugdelijke stoven in
slecht geventileerde ruimten.
„Dag in dag uit en uren achter
een ademen vrouwen en kinde
ren een hoeveelheid rook in die
gelijk staat aan twee pakjes siga-
I letten per dag", aldus de WHO.
Hierdoor verdubbelt het risico
I dat kinderen longontsteking op
lopen en maken volwassen drie-
l maal zoveel kans op een long-
I ziekte dan mensen die op gas of
elektriciteit koken. En dat ter-
j wijl volgens de WHO maar zes
dollar per familie nodig is om
het kookmilieu te verbeteren.
Als cle komende tien jaar miljar
den worden geïnvesteerd in veili
gere kookmethoclen, zoals op pe-
troleum, kan in 2015 het aantal
mensen dat op vaste brandstof
kookt (drie miljard) zijn gehal-
l veerd. Dat steekt schril af tegen
cle 91 miljard die hierdoor jaar-
ns lijks wordt bespaard op medi
sche kosten. Bovendien neemt
I de productiviteit van mensen
toe omdat ze minder tijd kwijt
I zijn aan het sprokkelen van
hout en koken zelf. Op brand
stofkosten kan jaarlijks 34 mil
jard dollar worden bespaard als
I mensen gebruik maken van effe-
ciënte kacheltjes. GPD/RTR
van onze redactie buitenland
DUBAI - De Afghaanse krijgs
heer en ex-premier Gulbuddin
Hekmatyar heeft gezegd dat hij
bereid is te vechten onder de
vlag van het terreurnetwerk AI
Qaeda van Osama bin Laden en
diens plaatsvervanger Ayman al
Zawahiri. Hij zei dat op een vi
deo-opname die de Arabische
nieuwszender Al Jazeera giste
ren uitzond.
Hekmatyar, die de extremis
tische politieke partij Hezb i Is
land leidt, wordt door de Ameri
kaanse troepen gezocht als terro
rist. Op de video las hij Wester
se regeringen cle les omdat zij
het aanbod voor een wapenstil
stand van Osama bin Laden niet
serieus hebben genomen. Bin La
den had als voorwaarde gesteld
dat de Westerse landen een eind
zouden maken aan hun inmen
ging in moslimlanden.
De Tweede Kamerfracties van
PvdA en WD zien vooralsnog
geen aanleiding extra troepen
of middelen te zenden naar de
Afghaanse provincie Uruzgan.
Maulavi Abdul Hakim Munib,
gouverneur van de Afghaanse
provincie, zei gisteren in een in
terview in The New York Times
clat het in Uruzgan 'ronduit ge
vaarlijk is'. Zo zou cle provincie
vergeven zijn van Taliban- en
Al Qaecla-strijders.
Volgens PvdA'er Bert Koenders
moet cle Kamer zich niet. laten
I leiden door 'clagkoersen'. „Dat
de situatie verslechtert is zorge
lijk, maar niet geheel onver
wacht- Minister Kamp heeft on
langs extra troepen toegezegd.
Ik zie geen aanleiding om nu te
vragen om nog meer."
Koenders wijst er op clat cle Ka
mer op 17 mei met Kamp debat
teert over de missie naar Uruz
gan. „We zullen dan de laatste
stand van zaken met Kamp be
spreken. Op basis daarvan moe
ten we inschatten of er meer
troepen of middelen nodig
zijn." Volgens WD-Kamerlid
Hans van Baaien zijn de Neder
landse troepen voldoende toege
rust om zich te verweren tegen
de aanwezige Taliban-strijders.
Volgens het Amerikaanse leger
zijn dat er tussen driehonderd
en duizend. Van Baaien plaatst
vraagtekens bij die schatting.
„Ik zou dat graag eerst eens be
vestigd zien door de Nederland
se inlichtingendiensten. En al
zouden de cijfers kloppen: we
gaan er met 1400 mensen naar
toe. Er zitten 200 Australiërs en
Afghaanse troepen. Dat moet ge
noeg zijn om onze taak uit te
voeren."
Volgens Groen Links-Kamerlid
Farah Karimi in Afghanistan, is
de situatie in Uruzgan 'alarme
rend'. „De Amerikaanse gene
raal Eikenberry heeft gezegd
dat de missie onvoldoende voor
bereid is. Volgens hem stikt het
er van de Taliban-strijders.
Daarnaast hangt ook de bevol
king in het gebied vrij massaal
het gedachtegoed van de Tali
ban aan. De minister moet ons
maar eens duidelijk maken wat
we daar nu gaan doen." Ook de
vakbond voor militairen AFMP
zegt zich zorgen te maken. „De
Tweede Kamer heeft ingestemd
met een missie van wederop
bouw, maar inmiddels kim je je
afvragen of het niet een voortzet
ting wordt van de strijd tegen
het terrorisme", aldus voorzit
ter Wim van de Burg. Dat de
missie niet ongevaarlijk is, was
bekend, erkent hij. „Maar het is
de vraag of het aantal slachtof
fers straks nog opweegt tegen
het doel dat je wil bereiken."
ANP/AFP/GPD
van onze redactie buitenland
AJBUJA - Veel jonge Afrikanen
verliezen op steeds latere leef
tijd hun maagdelijkheid, heb
ben minder wisselende sekspart
ners en gebruiken vaker een con
doom.
De grootschalige anti-aidscam-
pampagnes in Afrika beginnen
eindelijk vruchten af te werpen,
meent de baas van het VN-aids-
fonds, Peter Piot.
Voor het eerst sinds hiv/aids be
gin jaren tachtig slachtoffers be
gon te maken in Oost-Afrika is
het aantal jonge seropositieven
gedaald, vijf jaar nadat Afri
kaanse leiders de strijd tegen de
ziekte tot hoogste prioriteit uit
riepen.
„We zien nu een zeer belangrij
ke gedragsverandering", stelt
Piot. „Tot voor kort zagen we
weinig resultaten van de miljar
den dollars die in aidsprogram-
ma's in Afrika zijn gepompt.
Daar komt nu verandering in.
Maar we zijn er nog lang niet."
In 2001 beloofden Afrikaanse re
geringen vijftien procent van
hun uitgaven voor de gezond
heidszorg te bestemmen, maar
op dit moment hebben slechts
zes landen dit doel gehaald.
Dat de aidscampagnes eindelijk
succes hebben komt volgens
Piot door de hogere buitenland
se donaties, met name door de
Verenigde Staten en het
VN-aidsfonds, de grotere open
heid die Afrikaanse leiders be
trachten (na het probleem jaren
lang te hebben ontkend) en de
vele lokale projecten, waardoor
mensen met hun neus op de fei
ten worden gedrukt. GPD/RTR
VATICAANSTAD - Een peloton Zwitserse Gardeniers loopt Rome binnen over de
Milviobrug. Een afvaardiging van de Zwitserse Garde, het verdedigingsleger van de
paus, kwam gisteren na een jubileummars van 723 kilometer in Rome aan. Ongeveer
zeventig veteranen van het pauselijke leger liepen dezelfde route als de allereerste
Zwitsers naar het Vaticaan, 500 jaar geleden. De historische mars duurde een maand
en was een van de hoogtepunten in het jubileum van de Garde. Paus Benedictus XVI
zweert morgen nieuwe soldaten van zijn keurkorps in en herdenkt de voor de kerk
gevallen militairen. Paus Julius II, de 'oorlogspaus', ontbood Zwitserse soldaten voor
zijn verdediging in 1506, omdat die bekend stonden als moedige en trouwe militairen.
Nog altijd bestaat de Garde geheel uit Zwitserse mannen, foto Danilo Schialvella/EPA
het het land van onze voorvade
ren."
Olmert gaf opnieuw geen details
over het 'convergentieplan' dat
hij op de Westelijke Jordaanoe-
ver wil uitvoeren. In grote lijnen
komt het er op neer dat hij kolo
nisten wil laten verhuizen van
kleinere naar grotere nederzet
tingen, die liggen aan de west
kant van de afscheidingsbar
rière die Israël aanlegt. Daarna
wil Olmert eenzijdig Israels per
manente grenzen trekken. De
Palestijnen zullen een staat kun
nen vestigen in het gebied tus
sen de afscheidingsbarrière in
het westen en de Jordaanvallei,
die ïsraëls oostgrens moet gaan
vormen.
Onderhandelingen
Olmert herhaalde een oproep
aan cle Palestijnse president
Machmoucl Abbas om cle Pales
tijnen te laten terugkeren naar
cle onderhandelingstafel, opdat
Israël kan afzien van eenzij
digheid. Maar hij voegde eraan
toe dat hij niet van plan is te on
derhandelen met een door Ha
rnas geleide Palestijnse regering
aan de macht. Abbas herhaalde
gisteren dat hij bereid is met Is
raël een vredesregeling te slui
ten en die daarna in een referen-
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Israël is bereid met
de Palestijnen te onderhandelen
voordat het eenzijdig zijn gren
zen trekt. Maar wat er ook ge
beurt: de grote nederzettingen-
blokken op de bezette Westelij
ke Jordaanoever zullen worden
ingelijfd.
Dat was gisteren de boodschap
van de nieuwe premier Ehud Ol
mert. „Zelfs als de Joodse ogen
zich met tranen vullen en het
hart is verscheurd, moeten we
het principe handhaven van een
stevige en stabiele Joodse meer
derheid in onze staat", zei hij
bij de beëdiging van zijn 24 le
den sterke ministersploeg. De
nieuwe coalitie bestaat uit Olm
erts partij Kadima, de senioren
partij Gil (beide centrum), de
centrumlinkse Arbeiderspartij
en de religieuze partij Shas, sa
men goed voor 67 van de 120
parlementszetels.
Voorvaderen
Olmert was het grootste deel
van zijn politieke leven fel tegen
stander van terugtrekking uit
bezet gebied. „Net als vele ande
ren heb ik gedroomd en gewenst
Ehud Olmert: „Alleen zij die het Land Israël in hun binnenste voelen branden, kennen de pijn van het
vaarwel van het het land van onze voorvaderen." foto Eliana Aponte/RTR
zij die het land Israël in hun bin
nenste voelen branden, kennen
de pijn van van het vaarwel van
dat we al het gebied van het
Land Israël voor ons zelf kon
den houden en dat niet de dag
zou komen waarop we delen
van het land zouden moeten op
geven", aldus Olmert. „Alleen
vrijdag 5 mei 2006
STOCKHOLM - Twee medewerksters van het Zweedse te
levisiestation SVT hebben een hachelijk avontuur tussen
een groep leeuwen in Botswana overleefd, omdat zij een
tractor aan de praat wisten te krijgen met een blikopener.
Dat berichtte de Zweedse zender gisteren.
De journalistes waren gestrand in de Kalahari-woestijn
nadat hun auto in brand was geraakt en ontploft. Toen ze
te voet verder gingen, stuitten ze op de leeuwen. Ze wis
ten de roofdieren te ontlopen en overnachtten in een leeg
staande boerderij. Daar troffen ze de afgedankte trëkker
aan. ANP/DPA
JOHANNESBURG - Een voorbijganger heeft in de
Zuid-Afrikaanse stad Johannesburg een acht maanden
oude baby uit een brandend flatgebouw opgevangen. Vol
gens de krant The Star van gisteren gooide de moeder het
jongetje van een balkon op de vijfde verdieping toen zij
daar door de vlammen was ingesloten. Het lukte haar
daarna om een etage naar beneden te klimmen.
„Ik smeekte haar om de baby naar beneden te gooien met
de verzekering dat hij of op een matras op de straat zou
terechtkomen of direct in mijn handen", zei Michael Ndlo-
vu, clie cle baby ving. ANP
BRUSSEL - België laat een documentaire maken waarin
Congolezen sterk wordt ontraden om te emigreren. Minis
ter Dewael van Binnenlandse Zaken heeft een opdracht
gegeven aan de Congolese journalist Zacharie Bababas we
om te filmen in gesloten asielzoekerscentra.
Bedoeling is dat de film op de tv-zender van het Afrikaan
se land te zien is. Bababaswe, in eigen land tv-bekend-
heid, was uit zichzelf al bezig met een documentaire over
Congolezen in Europa. „Ik zie veel Congolezen die een
goed leven hebben en alles achter zich laten omdat ze den
ken een nog beter leven te kunnen hebben in België. Als
ze dan aankomen, zijn ze ontgoocheld." ANP
LONDEN - Een 63-jarige Britse kinderpsychologe wordt,
als de zwangerschap goed verloopt, deze zomer de oudste
moeder van Groot-Brittannië. Dat zegt haar Italiaanse
arts Severino Antinori. Patricia Rashbrook onderging in
oktober een ivf-behandeling, en volgens Antinori was cle
eerste poging meteen succesvol.
De arts heeft eerder een 62-jarige Italiaanse gelukkig ge
maakt met het moederschap met behulp van ivf en een ge
doneerde eicel. GPD/RTR
PEKING - Een chronisch gebrek aan verpleegkundigen
in China vormt een bedreiging voor de veiligheid van de
patiënten. Dat blijkt uit een onderzoek van het Chinese
ministerie van Volksgezondheid, aldus het staatspersbu-
reau Xinhua gisteren.
De meeste verplegers werken liever in de grote steden en
daardoor is vooral op het platteland en de westelijke re
gio's een ernstig tekort ontstaan. Het aantal verpleegkun
digen steeg vorig met 50.000 tot 1,35 miljoen. ANP
van onze redactie buitenland
PARIJS - Washington beziet of
Zacarias Moussaoui, de 'twintig
ste kaper' van de aanslagen van
11 september 2001, aan Frank
rijk kan worden uitgeleverd. De
Amerikaanse minister van Justi
tie, Alberto Gonzales, liet giste
ren weten dat de VS een even
tueel uitleveringsverzoek van
Frankrijk serieus in overweging
zullen nemen.
Het Franse ministerie van Bui
tenlandse Zaken zei bereid te
zijn om te onderzoeken of uitle
vering van Moussaoui mogelijk
is in het kader van het uitle
veringsverdrag met Washing
ton. De moeder van Moussaoui,
Aisha El Wafi, had Parijs ver
zocht de Verenigde Staten om
uitlevering van haar zoon te wa
gen. Ze wil dat hij in Frankrijk
wordt opgesloten, aldus haar ad
vocaat.
Moussaoui is gisteren tot levens
lang veroordeeld voor zijn aan
deel in de aanslagen van 11 sep
tember 2001 op de VS. De 37-ja-
rige Fransman van Marokkaan
se afkomst is de enige persoon
die in cle VS is veroordeeld in
verband met de aanslagen.
Volgens El Wafi's advocaat is
uitlevering in principe mogelijk,
omdat Moussaoui een Frans pas
poort heeft. Maar omdat Frank
rijk de levenslange straf zonder
kans op vervroegde vrijlating
kan omzetten in een tijdelijke
celstraf, lijkt het hem onwaar
schijnlijk dat cle VS Moussaoui
zullen uitleveren.
Moussaoui's-moeder zei tijdens
een persconferentie dat haar
zoon veroordeeld is 'om wat hij
heeft gezegd, niet om wat hij
heeft gedaan'.
Moussaoui zei tijdens het proces
dat hij blij was met cle aansla
gen en hoopte dat er meer zou
den volgen. Zelf had hij met een
(Advertentie)
gekaapt vliegtuig een aanslag
moeten plegen op het Witte
Huis, maar hij werd in augustus
2001 gearresteerd. Omdat hij tij
dens verhoren na zijn aanhou
ding niets heeft losgelaten over
de aanvalsplannen van Al Qae
da, vond de jury hem medeschul
dig aan de dood van de bijna
3000 slachtoffers. De openbaar
aanklager had de doodstraf
geëist, maar de jury kon daar
over niet tot een unaniem oor
deel komen. ANP/AFP
VILNIUS - De Amerikaanse vi-
cepresident Dick Cheney heeft
donderdag hard uitgehaald
naar Rusland.
In een toespraak voor leiders
van Oost-Europese landen in de
Litouwse hoofdstad Vilnius zei
hij clat Moskou meer vaart moet
zetten achter democratische her
vormingen.
Rusland moet volgens Cheney
ook ophouden zijn enorme ener-
gievoorraclen te gebruiken om
zijn buurlanden te chanteren.
In een reactie verwierp het
Kremlin de kritiek. Een rege
ringswoordvoerder noemde de
uitlatingen van Cheney gisteren
volstrekt onbegrijpelijk.
Cheney had gezegd dat in Rus
land nog altijd burgerrechten
worden geschonden. Volgens de
vicepresident kan cle Russische
buitenlandse politiek bovendien
nadelige gevolgen hebben voor
de betrekkingen met andere lan
den.
Maar 'niemand gelooft dat Rus
land voorbestemd is een vijand
te worden', voegde Cheney er
aan toe.
De kritiek komt twee maanden
voor een top in Rusland van de
G8, de zeven belangrijkste Wes
terse industrielanden en Rus
land.
Volgens de Amerikaanse vice
president willen de andere
G8-leden president Vladimir
Poetin dan duidelijk maken dat
hij niets te vrezen heeft van sta
biele democratieën aan zijn
grenzen. ANP/RTR
versluis willeboer^/
0118-629056 MIDDELBURG
