Fair Trade uit kinderschoenen
Van planbord naar trackingsysteem via satelliet
Gerookte vis is in de mode
Bemiddelen bij
ruzie met makelaar
23
Idealistische handelsorganisatie gaat ook leveren aan Blokker en Bijenkorf
Verlies Easyjet verdubbelt bijna
BMW boekt recordwinst
Superinvesteerder op Euronext
Rodamco koopt markthal R'dam
Digitaal zoeksysteem gasleidingen
profijt
donderdag 4 mei 2006
De idealistische burger koopt ca-
leautjes in de Wereldivinkel en
He Fair Trade Shop. Maar véél
neer mensen moeten die ideële
irtikelen gaan kopen. De omzet
moet de komende vijf jaar met
njna 40 procent omhoog. „Dat
is haalbaar", denkt Johan Wou
ters van Fair Trade Original.
B
door Jacqueline van Ginneken
CULEMBORG - „Kijk dit kleur
rijke servies. Dat loopt hartstik-
te goed. En hier, deze aarde
werk schalen, die zouden toch
in de Bijenkorf kunnen
itaan?" Medewerkster Paula
van de Kamp laat zien wat het
tjroothandelsmagazijn van Fair
Trade Original heeft te bieden.
Bij de groothandel in Culem-
borg slaan de mensen van de
Fair Trade Shops en de Wereld
winkels hun winkelvoorraden
in. Fotolijstjes van been en
iheesam-hout, pillendoosjes ver
sierd met schelpen, kettingen
van glaskralen, gelukspoppe-
tjes, olie- en azijnstellen, beurs
jes van leer - allemaal produc
ten met een idealistische saus.
Ze zijn gemaakt in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika.
Werknemers, ambachtslieden
ai boeren worden door Fair Tra-
de Original geholpen om hun be
drijf te versterken en dus hun
économische positie. Maar de ge-
lukspoppetjes uit Guatemala
zijn er niet alleen voor de idealis
tische burger. Deze cadeaus
■Tnoeten straks ook te koop zijn
bij de Bijenkorf en bij Blokker,
de reguliere cadeaubranche dus.
SDe pragmatische idealist wil
•best een mooi notitieboekje uit
Thailand of een shopper met re-
clameprint uit India, maar hij
rijdt er geen kilometers voor
om, weet Johan Wouters, de
;52-jarige directeur van Fair Tra-
:de Original, die zichzelf wel her
kent in het profiel van de klant
die hij hier bedoelt. „Er zijn al
'.jgesprekken met de Bijenkorf en
jV&D."
Wouters - hij heeft een verleden
;lbij een warenhuisconcern en is
■'gepokt en gemazeld in de win-
:elbranche - denkt dat er op die
De Wereldwinkel in Vlissingen. De gelukspoppetjes uit Guatemala zijn er niet alleen voor de idealistische burger. Deze cadeaus moeten straks ook te koop zijn bij de Bijen
korf en bij Blokker, de reguliere cadeaubranche dus. foto Lex de Meester
manier nog een wereld te win
nen is.
„Het stelt wel meer eisen aan de
producenten. Een idealistische
consument vindt het niet zo erg
als er een krasje zit op-een arti
kel. Koop je een cadeautje bij de
Bijenkorf, dan heb je toch ande
re verwachtingen." Er zijn meer
plannen om de omzet omhoog te
schroeven en daarmee dus boe
ren en ambachtslieden uit ont
wikkelingslanden meer economi
sche rugwind te geven. Fair Tra-
de Original en de Landelijke
Vereniging van Wereldwinkels -
die aan de wieg stonden van eer
lijke handel - richtten gezamen
lijk een nieuwe winkelorganisa
tie op. „Een echte commercieel
gedreven onderneming", zegt
Wouters.
Voor de acht Fair Trade Shops
en de circa vierhonderd Wereld
winkels - 'de grootste retailorga-
nisatie na Blokker' - gaat deze
nieuwe .organisatie de centrale
inkoop doen, het aantal winkels
uitbreiden en gerichte campag
nes voeren om meer mensen
naar de winkels te lokken. Het
blijft ideëel, maar het wordt alle
maal wel professioneler.
De verschillen tussen de Wereld
winkels zijn soms groot. Bij de
ene winkel werken dertig vrij
willigers, een andere kleine ves
tiging draait op een paar men
sen. Wouters: „Met het ontwik
kelen van een winkelformule is
er meer aandacht voor het assor
timent dat je in huis wilt heb
ben, voor de logistiek, de promo
tie van artikelen en de automati
sering."
Volgens Wouters hebben de hon
derd grootste Wereldwinkels be
langstelling voor de franchise-
formule.
Fair Trade Original gaat zich
als organisatie meer concentre
ren op de groothandelsactivitei
ten. Het assortiment bestaat uit
ruim tweeduizend artikelen en
tweehonderd voedselproducten
als koffie, thee, wijn, hagelslag
en snoep.
De 'eerlijke producten' hebben
sinds vorig najaar hun weg ge
vonden naar het reguliere super
marktschap. Albert Heijn is er
mee begonnen, Super de Boer
volgde onlangs.
Niet zo lang geleden was hij in
Guatemala, waar een groep
vrouwen al twintig jaar ge
lukspoppetjes maken, naast hun
dagelijkse werkzaamheden. „De
twintig vrouwen hadden in de
eerste drie maanden driehon
derd dollar verdiend per per
soon. Hartstikke veel geld! Dan
zie je wat het effect is van een
duurzame handelsrelatie: het le
vert een inkomen op." GPD
door Patricia de Zoete
ROTTERDAM - Gisteren veer
tig jaar geleden, op 3 mei 1966,
.(arriveerde het eerste container
schip, de Fairland, in de Rotter-
idamse haven. De eigenaar van
'het schip, de Amerikaanse rede
rij Sea-Land, wilde vanuit Rot
terdam Europa 'containerise-
reiT. Dat begon met een weke-
ilijkse containerdienst tussen
INoord-Amerika en Noord
west-Europa met drie schepen
met elk 226 containers. Later
Ikwam daar ook de route
vAzië-Europa bij.
Een jaar na aankomst van de
Fairland had Sea-Land zesdui
zend containers van en naar Rot
terdam gebracht. Anno 2006,
;jSea-Land is inmiddels overgeno
men door het Deense Maersk,
idoet de gehele haven er bijna
16,5 miljoen per jaar.
Rotterdammer Wim van Laar
i(65) heeft de hele geschiedenis
van de containervaart in de ha
venstad van zeer dichtbij meege
maakt. Hij begon in 1967 als as-
;.sistent-loodsmanager bij Sea-
Land en eindigde er tot aan zijn
als personeelsmana-
ger. Wat hij zich nog het best
herinnert uit die beginjaren is
het planbord, waarop werd bij-
I" gehouden waar de containers
jrich bevonden.
poen ging het nog om kleine aan
ballen, waren er bijvoorbeeld
containers onderweg en
in de haven. „Het hele
Jjplanbord zat vol gekleurde pa-
Épiertjes, elk soort container had
een eigen kleurtje en met een
streepje op het kaartje gaf je
aan of die vol of leeg was", al
dus Van Laar. „Dat ging dus re
gelmatig fout en dan reed ik in
mijn autootje naar de terminal,
samen met mijn dochter die
toen tien jaar was. Ik scheurde
langs de containers, noemde de
nummers op die op de zijkant
stonden en zij schreef ze op. Op
kantoor controleerde we dan of
de nummers klopten met het
planbord." Nu gebruiken de re
derijen een computersysteem
om de lading en positie van elke
container vast te leggen en te
traceren. Er zijn zelfs bedrijven
bezig met een trackingsysteem
via satellieten.
Streepjescode
Van Laar: „Ja, ze hebben al van
alles geprobeerd. Ik heb ook nog
gewerkt met een scanner en
streepjescodes. Kon je met tach
tig kilometer per uur langs de
schepen scheuren en dan zou de
scanner automatisch alle num
mers lezen. Maar dat werkte
dus niet hè! Hoorde je op een ge
geven .moment- alleen maar
bliep, bliep." Zo kreeg de Rotter
dammer met nog meer kin
derziekten te maken. Bij de
douane heerste in de beginjaren
grote verwarring: moest er voor
de containers nu wel of geen in
voerrechten betaald worden,
want ze waren toch een hoop
geld waard. Uiteindelijk troffen
de partijen een regeling, geen
invoerrechten, maar de contai
ner moest wel binnen drie
maanden het land weer verla-
-■rA'.
Het lossen van het eerste containerschip de Fairland, in de Rotterdamse haven.
foto ANP
ten. Dat bleek achteraf onbe
gonnen werk en de douane heeft
die regel daarna maar laten val
len.
Sea-Land vervoerde eigenlijk
van alles in de containers, behal
ve levend vee, hoewel dat in
Amerika wel gedaan werd. In
het begin ging het voornamelijk
om huishoudgoederen, plastic
materialen voor General Elec
tric en grondstoffen voor DSM.
Later werd er ook ham en kaas
vervoerd in grote koelcontai
ners, een soort enorme koelkas
ten. En het grootste exportpro
duct was de bloembol.
Vanuit Azië kwam later veel kle
ding, daarvoor ontwierp Sea-
Land speciale containers waar
in de kleren konden hangen.
Voor de Amerikaanse militai
ren, die na hun diensttijd in Eu
ropa vaak een- mooie Mercedes
of Porsche mee naar huis wilden
nemen, bouwde het bedrijf spe
ciale dubbeldeks containers. Er
ging ook wel eens wat mis met
de lading. Zo vond Van Laar de
inhoud van een container wel
eens drie containers verderop.
Dan was de lading niet goed
vastgemaakt en dwars door de
containerwanden getorpedeerd.
„Mensen realiseren zich niet
wat er op zee allemaal gebeurt
met een lading."
Op sommige landen voer
Sea-Land niet. Zo stond Puerto
Rico bekend als smokkelpara-
dijs. „We voeren wel met lading
naar Puerto Rico, maar gingen
altijd leeg terug. Met lege contai
ners varen kost geld, maar we
prefereerden dat boven de
100.000 dollar boete die we kre
gen als de douane smokkelwaar
vond. Dat zat dan vaak achter
een dubbele wand", vertelt Van
Laar. Ook bepaalde delen van
Afrika werden gemeden. „In
sommige landen verdwenen na
melijk te veel containers. Die
waren erg gewild als huisje."
Opbouwen
Sea-Land werd in 1999 overge
nomen door de Deense rederij
Maersk. Wim van Laar ging een
paar maanden daarna met de
vut. Wat hem het meest aantrok
in al die jaren dat hij bij het be
drijf werkte, was het pionieren.
„Sea-Land was een Amerikaans
bedrijf en stimuleerde alle werk
nemers om initiatieven te ne
men. We konden echt nieuwe ha
vens zoeken en daar de boel op
bouwen."
Toch zijn het niet de gigantische
containerschepen, tegenwoor
dig ruim driehonderd meter
lang, die het meeste indruk heb
ben gemaakt. Die eer gaat naar
koningin Beatrix die ooit
Sea-Land bezocht. „Ze had
goed haar huiswerk gedaan,
was erg geïnteresseerd en wist
bijna meer over het bedrijf dan
wij zelf. En ze was zo aardig,
hè! Ik heb bij binnenkomst op
haar roze mantel mogen passen
die ik over mijn schouder heb ge
slagen. Dat leverde me een hoop
flauwe grappen op van mijn col
lega's, maar achteraf was ik
maar wat trots." ANP
VTeem hem gerust mee. Misschien
i -A.^1 staat hij er nog. Hij was van mij
maar ik moest hem achterlaten op de
Rade van de haven van Den Oever. Een
joliedrummetje zonder deksel en met
een gat onderin de wand. Ik heb er ma
krelen in gerookt en het is gefilmd voor
op tv. Maar de rookton paste niet in de
auto van de filmploeg met alle appara
tuur en figuranten. Ik moest de ton ach
terlaten, met pijn, die werd verzacht
door de gedachte dat iemand hem zal
vinden en er vis in zal gaan roken.
Ik ben er zelf zo een. Kan het niet laten
om spullen van langs de weg mee naar
huis te nemen. Ga liever met een bak
fiets op reis dan op een mountainbike.
Er is zo veel van waarde dat op de
stoep gezet wordt. Zo kom ik aan een
Weber. Een veel te dure Amerikaanse
barbecue. Twee halve bollen, een vaste
helft op pootjes en een bolle deksel. On
derin een schuif waarmee de trek kan
worden geregeld. De schuif van de We
ber is van inferieur blik gemaakt en
roest vast. Waarschijnlijk was dat de
reden om hem weg te doen voor de rij
kelui bij wie ik hem voor het huis vond.
Dankuwel. Hij is geschikt om vis in te
roken, maar die vissen moeten op een
rooster liggen. Soms is hangen handi
ger. Makrelen. In een hoge ton.
Het lijkt er op dat het roken van vis te
rug in de mode is. Veel meer mensen
doen het dan je denkt en er is een schat
aan informatie over roken op internet.
Een paar maanden geleden schreef ik
over een forse pan van het Belgische
merk Demeyere. Voor veel kokerij ge
schikt maar ook in te richten als rook-
pan. Na publicatie van mijn stukje
werd de Nederlandse importeur een
paar dagen achtereen hoorndol van al
le mails en telefoons van lezers die ook
zo'n pan wilden.
En ik kreeg klachten van mensen die
hem te duur vonden. Honderd euro.
Maar roken hoeft niet per se in een spe
ciale pan. Een beetje zaagsel (houtmot)
op de bodem van een gewone pan en de
vis op een rooster er boven. Pan op het
gas en het gaat. Mensen met pronte wit
te gordijntjes willen waarschijnlijk lie
ver buiten roken.
Barbecue? Als de houtskool niet meer
vlamt, maar zachtjes gloeit kan er hout
mot over gestrooid worden, vis op het
rooster boven het vuur en deksel er op.
Toch kan bij nonchalante beluchting
de houtmot in brand vliegen. Dan krijg
je papgare vis met een zwart randje.
Er is iets op te bedenken en de Zweden
deden dat. Uit Zweden kreeg ik een
trommeltje met deksel en een zakje
houtmot. In de bodem van het trommel
tje en in het deksel zitten gaatjes. Het
trommeltje met houtmot kan in gloeien
de houtskool van de barbecue gezet
worden. Trommel wordt heet, het zaag
sel er in zal schroeien en gaan roken.
Maar vliegt niet in de fik.
Het is een duur designtrommeltje en
niet iedereen komt elke dag in Zweden
om er een op de kop te tikken. Hoeft
ook helemaal niet. Het gaat om het
principe. Met een afgedankt koektrom
meltje met wat gaatjes kan het net zo
goed.
Mocht mijn drummetje op de kade van
LONDEN - De Britse prijsvechter Easyjet is het eerste
halfjaar van zijn gebroken boekjaar hard getroffen door
de dure kerosine. De luchtvaartmaatschappij verdubbel-
de bijna haar nettoverlies tot 28,9 miljoen pond sterling
(41,9 miljoen euro), zo liet ze gisteren weten.
Easyjet had te kampen met een toename van de brandstof
kosten van 49 procent. Het bedrijf noemde de resultaten
zelfs beter dan verwacht. De duurdere brandstof werd
deels opgevangen door in de kosten te snijden. ANP
MÜNCHEN - De Duitse autofabrikant BMW heeft in het
eerste kwartaal een recordwinst behaald van 948 miljoen
euro, een stijging van 81 procent ten opzichte van een
jaar eerder. Het concern kon profiteren van een sterke ver
koop van zijn nieuwe 3-serie. Dat maakte BMW gisteren
bekend.
De omzet steeg met 12 procent tot 11,6 miljard euro.
BMW wist een boekwinst te boeken van 375 miljoen euro
op de verkoop van een belang van meer dan 6 procent in
Rolls-Royce. ANP
AMSTERDAM - De Amerikaanse durfinvesteerder Kohl-
berg Kravis Roberts (KKR) heeft gisteren een notering ge
kregen op Euronext Amsterdam. Het fonds haalde 5 mil
jard dollar (4 miljard euro) uit de markt, waarmee de
grootste beursgang van dit jaar een feit werd. KKR wil
het geld gebruiken voor deelnemingen in bedrijven.
De openingskoers was vastgesteld op 25 dollar. KKR wil
de aanvankelijk zestig miljoen aandelen uitgeven ter
waarde van 25 dollar per stuk. Uiteindelijk werd de in
schrijving drie keer overtekend, waarmee KKR niet 1,5
miljard dollar, maar 5 miljard dollar ophaalt. ANP
ROTTERDAM - Het vastgoedbedrijf Rodamco Europe
neemt De Markthal in Rotterdam over van het Haagse
Provast voor 28 miljoen euro. Dat liet Rodamco Europe
gisteren weten. In De Markthal komt een overdekte, per
manente voedselmarkt. Verder komen er in het gebouw
onder meer drieduizend vierkante meter winkelruimte en
een parkeergarage voor 1100 auto's.
De Markthal wordt eind 2009 aan Rodamco Europe opge
leverd. Het vastgoedbedrijf verwacht een aanvangsrende-
ment te behalen op het project van 6,5 procent. ANP
DEN BOSCH - Essent gaat ongeveer 20.000 kilometer
gasleiding in Nederland met een digitaal zoeksysteem con
troleren op lekkages. Volgens een zegsman van het bedrijf
gaat het om een preventieve controle die in de zomer be
gint en tot oktober duurt.
Op een bij een laptop behorend scherm zijn de leidingen
te zien, de positie van de controleur wordt bepaald via
verschillende satellieten. De snuffelaar signaleert vólgens
Essent ook minieme gaslekjes die voor een mens niet zijn
waar te nemen. Essent beheert het net in Groningen,
Friesland, Drenthe, Flevoland, Overijssel, Noord-Bra- -
bant en Limburg. ANP
Den Oever al zijn meegenomen: er is
ook een fantastische rookoven te koop
in de hengelwinkel. Van Albatros. Er
zijn er meer van dat merk maar de culi-
nairste van allemaal is een hoge smalle
ton die Albatros de Max noemt. Zoek
het plaatje op www.albatroshen-
gelsport.com/RookovenMax.htm. Met
deze oven op je bakfiets hoef je nooit
meer naar huis.
Maar nu een kwestie. Een fuikenvisser
op het IJsselmeer vertelde me dat hij
ook in voorntjes doet. Voorntjes, is dat
handel? Jazeker, zei hij, ik verkoop ze
veel aan Oost-Europeanen. Die roken
ze. Hoe zit dat? Is er een Oost-Europe
aan die er meer van weet? Moeten ze
koud of warm gerookt?
Wouter Klootwijk
door Brenda van Dam
Bent u het volstrekt niet
eens met de rekening die
u van uw makelaar krijgt of
bent u ontevreden over zijn
of haar dienstverlening? En
komt u er samen niet uit?
Dan kunt u sinds half februa
ri dit jaar terecht bij de Ge
schillencommissie Makelaar
dij van de landelijke Stich
ting Geschillencommissie
voor Consumentenzaken in
Den Haag.
U kunt bij deze geschillen
commissie terecht wanneer u
zaken doet met een makelaar
die is aangesloten bij de
NVM, de LVM of de VBO. De
geschillencommissie kan bin
dende uitspraken doen bij ge
schillen over de rekening
(courtagekosten, taxatiekos
ten, advertentiekosten e.d.).
De commissie kan daarnaast
ook schadeclaims tot 10.000
euro behandelen.
De geschillenregeling is vast
gelegd in de Algemene Consu-
mentenvoorwaarden die zijn
opgesteld in samenwerking
met de verschillende make
laarsorganisaties, Vereniging
Eigen Huis en de Consumen
tenbond, onder toezicht van
de SER. Deze Algemene Con-
sumentenvoorwaarden be
schrijven helder en duidelijk
de rechten en plichten van zo
wel de makelaar als de consu
ment. Zo moet een makelaar
handelen in het belang van
de consument. Hij moet de
consument regelmatig op de
hoogte houden van de vorde
ringen.
De consument daarentegen
moet de makelaar voldoende
informeren zodat deze zijn
opdracht goed kan uitvoeren.
Wie zijn huis wil verkopen
via een makelaar moet de ma
kelaar dus ook op de hoogte
brengen van eventuele gebre
ken of bezwaren die het huis
heeft.
Intrekken
Nieuw is bijvoorbeeld dat
een consument een opdracht
altijd kan intrekken, zonder
dat hij de makelaar een scha
devergoeding verschuldigd
is. Wel moeten eventueel kos
ten die vooraf overeengeko
men waren vergoed worden.
Het gaat hierbij om kosten
die gemoeid zijn met het uit
voeren van de opdracht. Wie
na intrekking van een op
dracht vervolgens zelf zijn
huis verkoopt, hoeft de make
laar niet alsnog courtage te
betalen. Tenzij de makelaar
kan bewijzen dat de verkoop
tot stand is gekomen als ge
volg van zijn inspanningen.
Tot nu toe was dat precies an
dersom.
De klachten en geschillen
kunnen enorm variëren. Zo
kan het bijvoorbeeld zijn dat
de rekening niet klopt met de
afspraken over courtage en
kosten. Of je krijgt een fikse
rekening, maar je vindt dat
de makelaar eigenlijk niets
voor je gedaan heeft. Je
moest bijvoorbeeld altijd zelf
bellen over bezichtigingen.
Verrot
Ook kan het zijn dat een ma
kelaar verzuimd heeft om be
paalde informatie in te win
nen, bijvoorbeeld over be
stemmingsplannen. Of hij
heeft belangrijke informatie
óver de staat van het huis
niet doorgegeven. Als dan na
derhand blijkt dat de vloer
verrot is, kun je onverwacht
voor hoge kosten komen te
staan.
De Geschillencommissie Ma
kelaardij kan voor NVM- en
LMV-klanten onbeperkt uit
spraken doen over notage
schillen en daarnaast schade
claims opleggen tot 10.000 eu
ro. Voor klanten van de VBO
is de regeling iets beperkter:
10.000 euro voor notageschil
len en schadeclaims samen.
De eerste stap bij een geschil
met een makelaar is de
klacht schriftelijk bij de ma
kelaar in te dienen. Als dit
tot niets leidt, kan men een
vragenformulier bij de lande
lijke Stichting Geschillen
commissie voor Consumen
tenzaken opvragen. Het indie
nen van'een geschil kost 75
euro.
Consumenten die in het ge
lijk worden gesteld, krijgen
deze kosten geheel of gedeel
telijk weer terug. GPD
Meer informatie vnvw.geschil-
lencommissie.nl
Landelijke Stichting Geschillen
commissie voor Consumentenza
ken: 070 310 53 10
