De olifant
die wel dertig
kunstjes kent
Kicken op de perfecte try
PZC
Spelletje Tomb Raider
terug naar de basis
GEBOEKT
Snoop Dogg
gearresteerd
zaterdag 29 april 2006
Hanske, de beroemdste olifant uit de 17e eeuw.
Wie kent niet het reclame
filmpje waarin een jonge
tje een babyolifant een snoepje
voor de neus houdt, maar het
met een grijnslach vervolgens in
zijn eigen mond steekt?! Jaren
later herkent het olifantje (dan
een kolos van vier meter hoog)
in het publiek tijdens een para
de de pestkop van toen en neemt
ongenadig wraak.
In 1637 - het kan ook in 1641 ge
weest zijn of in 1647 - trad op
de kermis in Rotterdam een oli
fant op waarover veel ware, half-
ware en onware verhalen de ron
de deden. De olifant heette
Hansken (een jongensnaam,
maar een wijfje) en kende wel
dertig kunstjes. Tijdens een van
die optredens maakte iémand
het dier lekker met een glaasje
brandewijn. Maar in plaats van
de olifant haar borreltje te gun
nen, dronk de man het gauw
zelf op. Dat had hij niet moeten
doen. Een paar dagen later zag
Hansken de man terug en gaf
hem met haar slurf een rake
klap in het gezicht. En die
kwam aan, want ze kon met
haar slurf wel twee of drie jon
gens met gemak tegelijk optil
len! Het zou best weieens kun
nen dat de makers van het film
pje over het babyolifantje en het
jennerige jongetje dit waarge
beurde verhaal kenden. Ze won
nen prijzen overal op de wereld,
omdat ze op zo'n geestige ma
nier gebruikmaakten van de we
tenschap dat olifanten een feno
menaal geheugen hebben. Maar
origineel? Ook in dit geval blijkt
dat er niets nieuws onder de zon
is.
Over Hansken kun je lezen in
Rembrandts olifant van Michiel
Roscam Abbing. Hansken werd
geboren in 1630 op Ceylon. Zo
gauw het jonge dier op eigen be
nen kon staan, werd het per
schip naar Amsterdam ver
stuurd, waar het in de zomer
van 1633 aankwam. In de krant
van 16 juli schreef een zekere
Jan van Hilten daarover dat
zich aan boord van een van de
VOC-schepen die vanuit Bata
via onderweg waren ook een 'le-
vendighe Olyphant' bevond.
Een week later stond in hetzelf
de krantje een advertentie met
de mededeling dat de vloot in
tussen was aangekomen en dat
er behalve een olifant ook een
tijger en een hert waren meege
komen. Duizenden grote en klei
ne Amsterdammers waren
nieuwsgierig genoeg om zich te
gen betaling aan de bijzondere
dieren te mogen vergapen.
Ook Rembrandt van Rijn moet
Hansken een paar keer gezien
hebben. We weten immers dat 's
werelds beroemdste kunstschil
der (precies 400 jaar geleden ge
boren) dieren die hij ging teke
nen eerst met eigen ogen gezien
wilde hebben. Dus ook het grap
pige olifantje in een hoekje
rechtsonder op een ets uit 1638
met Adam en Eva in het para
dijs. Rembrandt heeft de be
roemdste olifant uit de zeven
tiende eeuw minstens drie keer
getekend. Voor het eerst in 1637
met zwart krijt in een portret
'naar het leven'. Een paar maan
den later opnieuw en ergens tus
sen 1644 en 1646 in één teke
ning drie keer.
Dat drie op zich weinig opzien
barende tekeningen zo'n aller
aardigst verrassend boek kun
nen opleveren! Natuurlijk dank
zij de aanstekelijke toon waarop
Michiel Roskam Abbing vertelt.
Maar daarnaast is het vooral de
manier waarop hij de schilder
kunst, de literatuur, de weten
schap en het dagelijkse leven
van de mensen in de Gouden
Eeuw een plekje geeft in het le
vensverhaal van een olifant.
Cadeau
Hansken was een cadeautje van
de keizer van Ceylon aan de
Prins van Oranje. Frederik Hen
drik kon er echter weinig mee
en schonk haar daarom aan zijn
neef. Die verkocht het dier voor
achtduizend gulden aan een
nieuwe eigenaar, die-het op zijn
beurt voor twintigduizend gul
den van de hand deed aan 'de
meester van de olifant'. Met
hem reisde Hansken door heel
Europa, van dorp naar dorp,
van stad naar stad.
Overal was zé een bezienswaar
digheid van jewelste. In liet
boek vind je twee reclamepren
ten van rond 1640 met afbeeldin
gen van zestien van de zesender
tig kunstjes die Hansken op
markten én kermissen liet zien
en waarover een beroemde ge
leerde in een brief schreef: 'Hij
doet met zijn slurf dingen die
geen mens met zijn rechterhand
beter kan doen'.
Hansken is het op haar tournees
slecht vergaan. Eenzijdig voed
sel en weinig ruimte om te bewe
gen bezorgden haar een hooi-
buik, kromme poten en uitge
groeide nagels. In november
1655 stierf ze krap vijfentwintig
jaar oud tijdens een rondreis
door Italië.
Jan Smeekens
Michiel Roscam Abbing: Rem
brandts olifant. Leporello;
17,50. Een deel van de op
brengst van het boek gaat naar
het WNF en de Marjo Hoedema-
ker Elephant Foundation die
zich inzet voor olifanten op Sri
Lanka.
Tackelen, trekken, du
wen. Een mierenhoop
van spelers met ergens daar
tussen een ovale bal. Zo
zien niet-kenners een partij
rugby. Voor hen is het een
onbegrijpelijk fenomeen,
waarbij stuivende spierbon-
ken, al dan niet gehelmd,
zigzaggend over het veld
rennend, de bal over de ach
terlijn van de tegenstander
proberen te planten of met
een fraaie dropkick een
fieldgoal proberen te sco
ren. Het geheim van het rug-
byspel blijft voor hen een
raadsel.
Voor Bob Vervloet (16) en Joey
Luitwieler (16) kent het spelle
tje weinig geheimen meer. En
hoe zit het dan met het imago
van keiharde sport voor stoere
binken? „Kom nou", lacht Bob.
„Het is veiliger dan een partij
voetbal. Klinkt gek, maar het
aantal blessures is te verwaarlo
zen. Enne, niet elke speler is een
Jerommeke hoor!
Beide spelers van het Middel
burgse Oemoemenoe maakten
zo'n drie jaar geleden de over
stap van het voetbal naar de rug-
bysport. Spijt hebben ze nog
geen dag gehad.
Bob: „Rugby is een fantastisch
snel en fysiek spel. En let op hé,
je speelt niet alleen met je han
den en voeten, maar vooral ook
met je hersens. Tel daarbij de
buitengewoon goede teamsfeer,
dan begrijp je dat het spélen
van een partij rugby voor mij
een feest is."
Iedere speler heeft binnen het
team zijn eigen rol. Bob: „Ik
speel als flyhalfzeg maar in de
rol van spelverdeler. Met een
spinpass of een popup zet ik m'n
quarterbacks aan het werk. Be
langrijke rugbyregel: nooit de
eivormige bal voorwaarts spe
len. De bal moet achterwaarts
gegooid worden en dan maar ho
pen dat de snelle jongens, de
De rugbyspelers van Oemoemenoe. Links staat Bob Vervloet, rechts Joey Luitwieler.
driekwarten, de ruimte inlopen
en de try-line van de tegenstan
der kunnen halen."
De rol van Joey is totaal anders.
„Omdat ik fysiek nogal stevig in
elkaar zit, sta ik na een overtre
ding als scrumhalf tussen de
voorwaartsen en de driekwar
ten in de scrum. Lekker duwen
en dan maar proberen de bal,
die in de scrum gegooid wordt
naar achter te werken, om zo
via balbezit een aanval op te
bouwen."
Het duw- en trekwerk in de
scrum heeft ook zo z'n 'riskanté'
trekjes. Joey: „Het blijft uitkij
ken voor een 'kroepoekoor'. Wat
dat is? Nou dat is een gekruld
oor, dat ontstaat, als je vaak in
de scrum met je oren langs de
benen van je medespelers
schuift-. Niet zo fraai, maar als
je een hoofdbeschermer draagt,
voorkom je dat."
Terreinwinst
Twee keer per week wordt er
door de ploeg getraind. Joey:
„Vooral op conditie en snelheid.
Ook tactisch willen we sterker
worden. Je spreekt een bepaalde
tactiek af. Bijvoorbeeld hoe je
met je team terreinwinst wil boe
ken en hoe je de driekwarten
aan het werk gaat zetten. Zor
gen dat ze de tegenstander hele
maal gek lopen. Als alles dan
volgens plan wordt uitgevoerd,
dan is dat echt kicken als de try
wordt gescoord." Op dit mo
ment heeft het juniorenteam
zich bij de laatste vier geplaatst
voor de eindstrijd om het Neder
lands kampioenschap. Tegen
stander in de halve eindstrijd is
Castricum. Bob: „Doel is het be
reiken van de finale. Die wordt
in op 7 mei in Amsterdam ge
speeld. Wie de tegenstander is
maakt niet uit. Belangrijkste is
dat we er staan als team."
Na de competitie wacht nog het
Beach Rugbytoernooi op 14 mei
in Hoek van Holland en het
Ameland Beach Rugbytoernooi
op 23 juni. Dat wordt dan het
laatste optreden als junioren-
ploeg, want volgend seizoen
schuift het hele team door naar
foto Ruben Oreel
de colts. Joey: „Dat is de catego
rie tussen junioren en senioren
in. Als we de ploeg bij elkaar
houden, dan kunnen we ook op
dat niveau best goede prestaties
neerzetten."
Komend najaar staat nog een
trip gepland naar het Schotse
Edinburgh, het walhalla van de
rugbysport. Op het heilige gras
van het Murrayfieldstadion zul
len de spelers van Oemoemenoe
een wedstrijd spelen tegen een
Schots team. Dat wordt een ab
soluut hoogtepunt, denkt
oud-voorzitter Hans Van Dijk.
„Om daar te spelen is voor elke
rugbyspeler een jongensdroom."
Hans Segboer
Met het zevende deel van de
Tomb Raider-serie keert
Lara Croft terug naar de succes
sen van de eerste twee afleverin
gen. De aandacht voor de ver
haallijn, in latere afleveringen
vaak een obstakel, is weer terug
geschroefd. Het spel is losjes op
gehangen aan Lara's overleden
ouders, de legende van Koning
Arthur en het verzamelen van
een schat.
Lara, 38 inmiddels, gaat niet al
leen wat beleving betreft terug
naar toen, maar ook letterlijk.
Dat zien we terug in 'flash
back- levels', waarin je als de
oude Lara kimt spelen en de ver-
De populariteit van Lara Croft
bleek ook uit wedstrijden voor
look-a-likes. foto GPD
schillende scènes die de myste
ries uit het verleden langzaam
onthullen. De verdwijning van
Lara's moeder wordt opnieuw
beleefd en ook Amanda, een
oude, doodgewaande vriendin,
duikt weer op. Dat levert speur
tochten op over de hele wereld -
Bolivia, Peru, Japan, Ka-
zachstan en Nepal worden aan
gedaan - én voldoende klim-,
spring- en klauterpartijen. Ook
zijn er actiescènes waarin op
het juiste moment een toetsen
combinatie moet worden inge
drukt.
Geregeld pakt Lara haar Duca-
ti-motor en af en toe moeten
puzzels worden opgelost om
aanwijzingen te ontvangen.
De handelingen zijn niet bijster
moeilijk en het is ook geen gro
te uitdaging om de spellijn te
volgen.
Het uiterlijk is - zeker op de
snelle Xbox 360 - magnifiek, zo
wel Lara Croft zelf als de omge
vingen waarin ze ronddoolt. Zij
wordt vies als ze door het stof
rent en ze kan zichzelf schoon-
spoelen onder een waterval,
waarbij de modder zichtbaar in
stroompjes over haar gezicht en
lichaam loopt.
In vergelijking met de eerste
versie van de serie zit er meer
actie in Tomb Raider Legend -
tegenstanders moeten worden
neergeschoten. Jammer dat er
nauwelijks fauna uitgeschakeld
kan worden - voor wie zich de
dinosaurus uit Tomb Raider 1
herinnert. Het aantal levels is
relatief beperkt. Wie het spel af
heeft, kan alle levels nogmaals
doen, en dan tegen de klok spe
len.
Het spel komt bovendien uit
voor alle denkbare computers
en consoles later ook voor Nin
tendo DS. GPD
Herman Stil
Tomb Raider Legend,
voor PS2( €59,99). Xbox
M A
R V
s LI
5.
59.99), Xbox360 (€69,99), pc
(€49,99) en PSP (€49.99).
IK ZIT IN EEN pip
De ets Adam en Eva in het paradijs van Rembrand uit 1637. Als je
goed kijkt, zie je Hanske op de achtergrond.
Rapper Snoop Dogg is aange
houden na een opstootje op
het vliegveld Londen Heathrow.
Daarbij raakten zeven agenten
lichtgewond.
De 34-jarige Amerikaan en vijf
anderen raakten verzeild in een
gevecht toen ze woensdagavond
onder politie-escorte het vlieg
veld verlieten. Snoop Dogg, die
in het dagelijks leven Calvin
Broadus heet, en zijn gevolg wa
ren volgens het personeel op het
vliegveld 'gewelddadig en onbe
schoft' nadat hen qle toegang tot
een speciale lounge was ont
zegd. Toen ze door de politie
werden weggeleid, brak een ge
vecht uit. Snoop Dogg werd
overgebracht naar een cel in
West-Londen. ANP
