De koeien moesten weer op stal
lijnenspel en kleur geven
daskunst extra dimensie
Heinkenszand beleeft
finale van 2nd Influenz
17
Ministers hadden geen idee van ernst kernramp in Tsjernobyl
Auto in brand op A58 bij Rilland
Computers bedrijven gestolen
Bedrijfsauto's opengebroken
Inbraak in Middelburg
Vrouw steelt voor vriendin
Dierenambulance federatielid
g°
Documentaire
over boer John
in Schuttershof
Voorpremières
Film by the Sea
in Vlissingen
Musea wisselen
schilderijen uit
dinsdag 25 april 2006
Woensdag is het twintig jaar
geleden dat als gevolg van een
ongeluk in de kerncentrale in
Tsjernobyl een radioactieve
wolk over Europa dreef. In een
driedelige serie besteedt de
PZC aandacht aan de ramp en
de gevolgen. De tweede afleve
ring belicht de manier van rea
geren op de ramp en de effecten
daarvan op de gang van zaken
op het boerenbedrijf
door Ben Jansen
GOES - De lente talmt in 1986.
Bond Koninginnedag pas kun
nen de koeien naar buiten. Ein
delijk. Koeien blij en veehou
ders opgelucht. De laatsten had
den de afgelopen weken met
enige zorg naar hun voervoor-
raad gekeken. Doordat de bees
ten zo lang op stal moesten blij
ven, begon die aardig op te ra
de kernramp - 26 april 1986
ken. Maar gelukkig, de natuur
brengt weer uitkomst.
Aan het welbehagen van
koeien en veehouders komt za-
'ïjfMerdagmiddag 3 mei een abrupt
einde. Milieuminister P. Winse-
do-k jnius gebruikt het televisiepro
gramma Tineke om de koeien
terug naar binnen te verordon
neren. Er dreigt radioactieve re
gen.
Sinds begint die week weet de
jWesterse wereld dat zich een
ongeluk heeft voltrokken in
ee'3 een kerncentrale in de Oekraï
ne. Ontploffing, brand, ernsti
ge gezondheidsrisico's voor de
omgeving en voor hulpverle
ners en een wolk radioactief
ih='
stof die in noordwestelijke rich
ting drijft. De Sovjet-autoritei
ten proberen de ramp die zich
op 26 april voltrok, aanvanke
lijk stil te zwijgen. Wanneer in
Zweden en Duitsland verhoog
de radioactiviteit wordt geme
ten en satellietbeelden laten
zien dat er met een van de vier
kerncentrales van Tsjernobyl
iets mis is, moeten ze twee da
gen later wel met informatie ko
men. De ernstigste catastrofe
bij de opwekking van energie
door middel van kernsplitsing
is officieel een feit.
In de eerste week na de ontplof
fing in Tsjernobyl blijkt hoe
slecht de wereld is voorbereid
op zo'n ramp. Ook de Neder
landse overheid weet niet wat
ze ex-mee aan moet. De minis
ters hebben geen idee van de
ernst en van de consequenties
voor de Nederlandse huishou
dens. De aandacht gaat vooi-al
uit naar mogelijkheden om
eventuele stralings- en besmet-
tingrisico's te bepei'ken. De in-
fonnati'everstrekking aan de be
volking komt maar matig uit
de vex-f. Winsemius' vex-zoek
aan de NOS dagelijks één a
twee minuten nieuws over
Tsjernobyl in de uitzending te
mogen brengen, wox-dt hooghar
tig geweigerd.
De onzekex-heid over stx'alings-
rxormen is groot. Voor alle vei
ligheid wordt de consumptie
van in de openlucht geteelde
bladgx-oenten als spinazie, sla
en andijvie ontraden. De vraag
naar deze gi-oenten zakt volle
dig in. Ook bezitters van een
volkstuin krijgen het advies
hun groene weelde liever niet
op te eten. Wanneer het KNMI
voor zaterdagavond 3 mei re
gen voorspelt, grijpt Winse- -
mius in. Die regen betekent dat
vrij in de lucht zwevend radio
actief stof op de gx'ond kan neer
slaan. Ook op gras met het risi
co dat melk en zuivelpx-oducten
een te gx-ote hoeveelheid x-adio-
actieve stoffen bevatten. Dus
die koeien moeten terug naar
binnen. Met dank aan Tineke.
Veehouder H. Steenblok uit
Deze Vlissingse groenteboer wist het zeker: zijn waar had geen 'nasmaak'.
Nieuwdbrp herinnert zich de
oproep. Twee politiemensen
kwamen hem zeggen dat hij
zijn net buiten gelaten koeien
weer op stal moest zetten. „Het
staat me nog bij, want de
'koeien konden pas laat naar
buiten dat jaar, omdat het zo
lang duurde voordat het gx-as
begon te groeien. Ik. heb wat
grasland op een dijktalud dat
op het zuiden ligt. Daar stond
"flink wat gras en de beesten wa
ren zich er te goed aan het
doen. En toen kwamen die poli
tiemannen. Ach, het liep zo'n
vaart niet. Ik heb ze eerst kof
fie gegeven, zodat de koeien
nog even konden dooreten."
Klaaglijk loeiend lieten ze zich
weer terugdrijven in de stal.
De gx-ote vraag bij menig vee
houder was: hoe lang gaat dat
duren. De ruwvoervoorraad
was zo goed als uitgeput en
nieuw gras was nog niet inge
kuild. Veel veehouders vonden
dat Winsemius daar te luchthar
tig over was: als het voer bij de
een op was, dan moest een colle
ga maar helpen. Gelukkig duux-
de de opstalplicht niet lang. Op
7 mei werd de maatregel inge
trokken. Koeien blij en de vee
houders opgelucht. De nucleai
re vuilvex-werker van Neder
land, de Centrale organisatie
voor radioactief afval (Covra)
in Vlissingen-Oost, is in 1986
nog in staat van opx'ichting.
„Als zo'n calamiteit zich nu
zou voordoen, zouden wij onze
deskundigheid op het gebied
van meten van radioactiviteit
en het beoordelen van risico's
zeker kunnen inzetten", vex-ze-
kert directeur H. Codée. „Het
ontbreken van die deskundig
heid leidde tijdens de Tsjer-
nobyl-periode tot veel onzekex-
heid en daardoor ontstond een
archieffoto Ruben Oreel
voedingsbodem voor angst.
Achteraf moet je op basis van
de meetresultaten van toen
vaststellen dat er geen aanlei
ding was voor de maatregelen
die zijn genomen. Er is voor ge
kozen het zekere voor het onze
kere te nemen." Inmiddels zijn
er - ook in Europees vex-band -
normen ontwikkeld op grond
waarvan bij een hex-haling van
een ernstig nucleair incident be
ter kan woi'den bepaald welke
aanpak nodig en zinvol is.
Codée: „Vergelijk het maar met
de vogelgriep. Dat is zeker een
les uit Tsjernobyl geweest."
RILLAND - Een personenauto is gistermox-gen rond half
negen in brancl gevlogen op Rijksweg A58 ter hoogte van
Rilland. De bestuurster, een 35-jarige inwoonster van Ber
gen op Zoom, kon op tijd haar wagen verlaten. De brand
is geblust door cle brandweergx-oep Rilland.
KAMPERLAND - Uit bouwketen die aan de Jacobaweg
in Kamperland staan is afgelopen weekeinde computerap
paratuur en gex-eedschap gestolen. De diefstal werd maan
dagmorgen ontdekt. De waarde van de spullen is niet be
kend. Ook bij een bedrijf aan de Albex-t Plesmanweg in
Goes zijn vier computers weggenomen. De dader(s)
wist(en) het pand binnen te komen door enkele ruiten in
te slaan. De waarde van de goederen is niet bekendge
maakt.
ARNEMUIDEN - In een bedrijfsauto die gepax-keerd
stond aan de Pinksterbloemlaan in Arnemuiden is tussen
zondagmiddag en maandagochtend ingebx-oken. Uit de au
to is gereedschap ter waarde van enkele honderden euro's
gestolen. Aan de Noorderbaan in Vlissingen is afgelopen
weekeinde de navigatieapparatuur gestolen uit een gepax--
keerde bedx-ijfsauto. Een i-uitje van de auto was vernield.
MIDDELBURG - In een woning aan de Ewisland in Mid
delburg is in de nacht van zondag op maandag ingebro
ken. De bewoners lagen te slapen toen de inbraak plaats
vond. Uit de woning is geld meegenomen en twee mobiele
telefoons. Het is onduidelijk hoe de inbx-ekers zijn binnen
gekomen.
VLISSINGEN - In de Aldi in Vlissingen is gistermiddag
rond kwart voor twee een winkeldievegge op heterdaad
betrapt. De 54-jarige vrouw werd aangehouden door win
kelpersoneel. Het pex-soneel heeft de vrouw overgedx-agen
aan de politie. Ze vexhlaax-de boodschappen te hebben ge
daan voor haax'zelf en voor een vriendin. Haar eigen bood
schappen had zij wel afgerekend, maar die voor haar
vriendin niet.
GOES - Dierenambulance De Bevelanden en omstreken
is sinds afgelopen weekeinde erkend lid van de Federatie
Dierenambulances Nederland (FDN). De dierenambulan
ce van de Stichting Dierenvrienden Schouwen-Dudveland
werd eind vorig jaar al FDN-licl. Beide ambulances begon
nen eind 2004, begin 2005. Het lidmaatschap van de lan
delijke koepel betekent dat beide organisaties aan stren
ge eisen moeten voldoen. De ambulances moeten 24 uur
per dag, zeven dagen per week oproepbaar zijn en elke
plek in het verzox'gingsgebied binnen een half uur kunnen
bereiken. Ook de administx-atie, de inrichting van de auto
en opleiding en kwaliteit vaxi personeel dienen aan de
FDN-maatstaven te voldoen.
kunst
pressie van de expositie in galerie Eikenaar.
a:l
jorEsme Soesman
028
foto Marijke Folkertsma
'RGH-HAAMSTEDE - De
izen objecten van Cees Kok
er stevig uit. Een robuust-
oef die vooral is terug te voe-
op de eenvoud van de door
wo; m geproduceerde vormen.
ergf aar het glaswerk van Kok, dat
en met 3 juni in
larie/atelier Jan Eikenaar in
rgh-Haamstcde is te zien, is
g0i laagder dan dat. Met lijnen-
c E' e» kleurgebruik geeft hij
't' Y;bowls en ander werk een
jffi ha dimensie.
lach 'ee °P c'e zij gelegen klokvor-
aaIj >n laten in één oogopslag een
te mP van cle mogelijkheden
unllt w die glas als grondstof biedt.
•uw/rode strepen versus
ïl/rood/blauwe strepen. Mat-
is versus transparant. Lijnen
die tegengestelde bewegingen
suggei-eren. Uit beide - bloem
kelken voox'stellende - objecten
priemen heldexTood gekleux'de,
sierlijke glazen stengels bij wij
ze van stampex's.
Haast frivole uitingen voor wie
de verzameling werken van edel
smid van weleer Kok bij Jan Ei
kenaar beziet. Zijn glasobjecten
stralen bruikbaai'heid uit, zij
het in een brede set van de-
coren. Eenvoudig groen getint
stevig glas, waax-over sierlijke
brede ribbels een evenwichtig
patroon tx-ekken. Een bladgou
den rand geeft de bowl een antie
ke uitstraling.
Even verderop een bowl waarbij
in het glas subtiele lijnen zijn ge
trokken. Binnenin zit een twee
de rode vaas gestoken, wat het
geheel eerder een hedendaags ca
chet geeft. Met datzelfde princi
pe gaat Kok nog vrijer aan de
gang in de productie van 'zwe
vende' vazen. In een tranpa-
rant-glazen bowl is een rode
vaas schuin weggezet. Er zijn,
zo laat Kok ontegenzeggelijk
zien, ontelbare variaties moge
lijk. Zoals de keramisch ogende
gezandstraalde pot, waarin wor
mvormige butsen de stevige uit
straling nog eens extra onder
strepen. De binnenkant bak-
steenx'ood. De buitenkant in
kleur vexiopend van zwart naar
geel.
Glasmakersfamilie
Zo op het. oog lijkt er van glas
geen sprake, maar die illusie
wox'dt snel doorbroken. De bo
venrand van de pot ontbloot
nauwkeurig de verschillende
glaslagen waaruit het object is
opgebouwd.
Glasmaker Kok is van origine
edelsmid van beroep. Jax~en gele
den ontdekte hij glas als crea
tief materiaal. Niet geheel ver
wonderlijk, gezien het feit dat
hij - volgens zijn curriculum vi-
tae - aan moeders zijde afstamt
van glasmakersfamilie Pelle
grini.
Deze familie hield zich vanaf
eind 1800 in Leerdam bezig met
glasblazen. De aantx'ekkings-
kracht van het breekbare matexi-
aal ligt voor Kok onder meer be
sloten in het samenspel dat glas
aangaat met licht.
De glasobjecten van Kok zijn, met
een serie etsen van Bregje Mole
naar, te zien tot en met zaterdag 3
juni in Galerie/atelier Jan Eiken
aar aan de Zuidstraat in
Burgh-Haamstede. De galerie is ge
opend donderdag tot en met zater
dag van 12.00 tot 17.00 uur en iede
re laatste zondag van de maand.
MIDDELBURG - In filmtheater
Schuttershof in Middelburg is
morgenavond de documentaire
The real dirt on farmer John te
zien. De voorstelling begint om
acht uur met een inleiding.
D& Engelstalige, niet ondertitel
de film van Taggart Siegel was
eerder te zien op het Internatio
nal Documentary Festival Am
sterdam en gaat over de Ameri
kaanse boer John Peterson, die
zelf het script voor de film
schreef.
Hij maakte, na een crisisperiode
waarbij het familiebedrijf aan
cle rand van de afgrbnd geraak
te, de overstap naar de biolo-
gisch-dynamische landbouw.
Zijn CSAboerderij (Community
Supported Agx-icultux*e) heeft nu
tientallen aandeelhouders, die
ook meehelpen op het land, en
verzorgt honderden groentepak
ketten voor afnemers in Chicago
en omgeving. Er zijn nu bijna
duizend CSA-bedrijven in Ame
rika.
De inleiding en nabespreking
van de voorstelling worden ver
zorgd door Jan Diek van Mans-
velt, expert op het gebied van
biologische landbouw, land
schap en voeding en een vriend
van hoofdrolspeler John Peter
son.
VLISSINGEN - In het kader
van 'Film by the Sea door het
jaar' is vanavond de voorpremiè
re van American Dreamz, een sa
tirische komedie van regisseur
Paul Weitz (American pie, In
good company).
De hoofdx-olspelers zijn Hugh
Grant, Dennis Quaid en Willem
Dafoe. De voox-stelling in de Vlis
singse bioscoop CineCity begint
om 20.00 uur.
Over twee weken, dinsdag 9 mei
om 20.00 uur, wordt in samen-
werking met de Roosevelt Stich
ting Old Gringo (1989) van Luis
Puenzo vertoond, met hoofdrol
len van Jane Fonda en Gregory
Peck. De film is gebaseerd op
het verhaal Gringo viejo van de
Mexicaanse schrijver Carlos
Fuentes. Hij is een van de laux-ea-
ten bij de Four Freedoms
Awards, die zatex-dag 13 mei in
Middelburg worden uitgereikt.
door Rolf Bosboom
HEINKENSZAND - De Sten-
ge in Heinkenszand is vrijdag
het toneel van de finale van ta
lentenjacht 2nd Influenz. Ex-
treden zeven bands en vier
dansgroepen aan, die zijn
voortgekomen uit de zes voor
rondes die de afgelopen maan
den werden gehouden in De
Klomp in Ovezande.
2nd Influenz, een initiatief
van de Jongerenraad Borsele
en het project C-Culture van
de provincie, heeft hetzelfde
doel als Hooikoorts op Walche-
x-en: jonge muziek- en dans
groepen de kans geven zich te
presenteren en podiumerva
ring op te doen.
De muziekwinnaar van de fina
le van Hooikoorts, vorige
week gehouden, staat ook in
de eindronde van 2nd Influez:
de britrockgroep Ocean's Ed
ge uit Oud-Vossemeer. Zij ne
men het op tegen indieco-
re-groep Sense Forwax-d, Grou
se, BDM Entertainment (x-ap),
cabaretrockgroep Joop, black-
metalband Xtortion (ook fina
list bij Hooikoorts) en DjaZaR-
hoo (rock), die door het pu
bliek in de finale is gestemd.
De deelnemende dansgroepen
zijn: Junior Dance Art, Vi-
vrant Thing, Do-It en, als pu-
blieksfavoxïet, Trouble. Vi-
vrant Thing won vorige week
de Hooikoorts-finale, waax-aan
ook Junior Dance Art deel
nam.
Aan 2nd Influenz deden clit
jaar zo'n dexdig bands en
twaalf dansgroepen mee. De fi
nale in De Stenge begint vrij
dag om 20.00 uur. Tijdens het
juryberaad speelt Outsmarted,
vorig jaar winnaar van Hooi
koorts en finalist van 2nd In
fluenz.
Y
Sense Forward, een van de finalisten van 2nd Iixfluenz.
ARNEMUIDEN - Het Oudheid
kundig Museum Arnemuiden
leent het schilderij Gerechtig
heid verhoocht een volk van de
zeventiende-eeuwse schilder
Dirck van Deelen uit aan het
Noordbrabants Museum in Den
Bosch.
Het Bossche museum gebruikt
het werk voor de tentoonstelling
'Spreken is zilver, kijken is
goud. Spreekwoorden en gezeg
den, van Bruegèl de Oude tot
Freek de Jonge'. Deze wordt za
terdag geopend en duurt tot en
met 3 september.
Als tegenprestatie krijgt het mu
seum tijdelijk de beschikking
over het schilderij Allegorie op
de deugdzaamheid van Lode-
wijk Vay.
Hij werd in 1630 in Bergen op
Zoom geboren en trad in 1655
toe tot het Sint Lucasgilde in
Middelburg.
Het wex-k is vanaf zaterdag, als
het seizoen voor het museum be
gint, te zien in Arnemuiden.
