Nederland laat senioren bungelen
PZC
PZC
Belgische kerken toevluchtsoord
voor veel radeloze asielzoekers
Waterschap gaat
buiten zijn boekje
Geen private tunnel
Fixatie op leeftijd in arbeidsmoraal maakt van ouderdom spek-en-bonencultuur
te gast
22 april 1956
zaterdag 22 april 2006
Rudi Westendorp, hoogleraar
ouderengeneeskunde in Leiden,
heeft hard gewerkt aan zijn
nieuwe hoek 'Buitenspel - De
kunst van het oud worden'. Hij
wil dat ouderen van Nederland
weer gezien worden in de maat
schappij. „Ouder worden zit in
je hoofd, daarom is het verander
baar
door Saskia Stoelinga
De Leidse hoogleraar oude
rengeneeskunde Rudi Wes
tendorp - zelf nog maar 46 -
zegt het met klem: „Er zijn wei
nig andere landen in de wereld
die zulke bepalende regels voor
ouderen kennen als Nederland.
Er zijn ook maar weinig andere
landen waar ouderen niet wor
den gerespecteerd."
Westendorp is op oorlogspad en
wil niet lijdzaam toezien hoe de
komende twintig jaar liefst een
kwart van de bevolking gaat be
horen tot de subcultuur van pot-
verterende, niet producerende,
zeurende ouderen. „De werke
lijkheid is totaal anders. De
ouderen van vandaag willen ac
tief blijven en dat kan ook. want
het merendeel is gezond en vi
taal. Ik kan dat prachtig bewij
zen met cijfers, maar nog veel
belangrijker is dat ik het dage
lijks met eigen ogen zie." Wes
tendorp zal zich nijnmer zomaar
aan de kant laten schuiven, en
hij hoopt dat velen er net zo
over denken.
Hij wijdt al een groot deel van
zijn arbeidzame leven aan de
steeds ouder wordende mens en
dat leven stopt voor hem niet au
tomatisch bij 65 jaar.
Randverschijnselen
„De ouderdom begint, bij 75 en
spannend wordt het pas bij 85."
Het vak dat hij bestudeert
noemt hij ongelooflijk mooi, de
randverschijnselen vindt hij
verschrikkelijk. „Niet alleen in
de maatschappij, maar ook in
de gezondheidszorg worden de
ouderen gezien als een afvalbak.
Ik krijg er last van. Ik wil be
vechten dat ouderen vanaf van
daag eindelijk eens op een agen
da komen. Oude mensen zijn
niet uitgeblust." Zelfs de volks
wijsheid 'oude zeikerd' deugt
niet meer in zijn ogen. „Mis
schien was dat een keer zo,
maar de waag is of het aantal
zeikerds op middelbare leeftijd
niet groter is."
Door af en toe dit soort stel
lingen voor zichzelf op te wer
pen, houdt hij de humor in het
leven. Hij weet inmiddels dat
ouderen veel eerder tot de kern
van de zaak komen. „Binnen
tien minuten zitten ze op de zin
van het leven. Prachtig, daar
wordt ieder mens dat luistert
ongelooflijk wijs van. Bij jonge
ren heb je wel tien sessies nodig,
om dat bespreekbaar te ma
ken." De hoogleraar wil abso
luut niet depressief oud worden,
daarom pleit hij hardop voor
een cultuuromslag in Neder
land. „De jongeren moeten an
ders over ouderen gaan denken.
En de ouderen anders over zich
zelf. Er is nu een vreselijke twee
deling in onze maatschappij op
basis van leeftijd. Er is een
enorm contrast tussen jong en
oud. De ene groep heeft de
macht en de andere groep duikt
onder in een spek-en-bonen-cul-
tuur. Volstrekt arbitrair overi
gens."
Buitenspel
„Als je de vijftig bent gepas
seerd gaat dit spel heel subtiel
beginnen. Kon in woegere jaren
het bereiken van het vijftigste le
vensjaar nog als een verdienste
worden beschouwd met het aan
bieden van een Abraham of Sa
ra, nu wordt er een kras gezet in
het zelfbewustzijn van de per
soon, Je bent vanaf dat moment
al min of meer verplicht toe te le
ven naar je ouderdom, je krijgt
steeds meer kortingen en vrije
dagen, je wordt langzaam bui
tenspel gezet op je werk, je
macht is op alle fronten tanen
de. De maatschappelijke druk
om plaats te maken wordt
steeds meer gevoeld. Er is geen
keus. Als het doek definitief
valt, zit je echt op die bank en
duik je onder in de subcultuur
van de maatschappij om ver
plicht te genieten van een niet
door Marten Wiersma
Wie het waagt de positie
van de waterschapsbe
sturen ter discussie te stellen
wordt steevast 'beknorrend'
toegesproken met de opmer
king dat het waterschap een
'functionele' democratie is.
Alleen gericht op 'droge voe
ten en schoon water'. Omdat
men zich niet met allerlei an
dere belangen hoeft bezig te
houden werkt het systeem zo
goed, aldus de waterschaps-
fans.
Sterker nog: critici krijgen
steevast voor de voeten gewor
pen dat Provinciale Staten en
de Tweede Kamer eigenlijk
niet vertrouwd zijn met water-
schapstaken. Voor je het weet
wordt de veiligheid verkwan
seld aan lantaarnpalen,
schouwburgen of onderwijs.
En daarom moet het water-
schapsbestel onaangetast blij
ven. Dat daarmee de 'boeren
republieken' in stand blijven,
de boeren, burgers én buiten
lui veel te veel betalen en het
allemaal buitengewoon on
doorzichtig blijft, wordt dan
ook voor lief genomen.
Het staat een ieder vrij om bo
vengenoemde positie in te ne
men. Het komt het publieke
debat ten goede. Maar als die
positie eenmaal is ingenomen
mag ook een rolvast gedrag
worden verwacht. In dat licht
bezien is een actie van de
overgrote meerderheid van de
hoofdingelanden van Water
schap Zeeuws Vlaanderen
zeer opmerkelijk. Die meer
derheid tekende namelijk een
petitie tegen het ontpolderen.
Nu staat het - opnieuw - een
ieder vrij om standpunten te
hebben vóór of tégen enige
maatschappelijke kwestie.
Maar als de meerderheid van
hoofdingelanden in die rol, en
bij gelegenheid van de instal
latie van dat bestuur, deze pe
titie tekent, laadt men de ver
denking op zich dat het water
schapsbestuur zich tegen de
ontpoldering verklaart.
Nu kan er van alles worden
gezegd en gedacht over de ont
poldering, we kunnen over
van alles van mening verschil
len, maar het is géén kwestie
van de functionele democra
tie. Daarvoor is het onder
werp veel te breed. Ontpolde
ren, herstel van de natuurlijk
heid van het systeem, is onder
deel van een internationaal
verdrag over bereikbaarheid,
veiligheid en natuurlijkheid
van de Schelde. Juist in zo'n
onderwerp hoort een water
schap zich te houden aan de
eigen gekozen positie: een
functionele democratie. Wa
terschapsbesturen ondergra
ven hun positie door zich ac
tief standpunten en acties te
veroorloven die zonneklaar
op het bord van de algemene
democratie liggen.
Afzwakking
Dijkgraaf De Graaf probeer
de de kwestie nog wat af te
zwakken door te verklaren
'met de rug tegen de muur te
staan', en dat het waterschap
nu niets kon doen. Om vervol
gens weer de fout in te gaan
door te verklaren dat, zodra
het mogelijk was, juridische
procedures worden gestart te
gen de rijksoverheid, de ver
antwoordelijke partij in dit
dossier. Had het niet eerder
op de weg gelegen van water
schapsbestuur en dijkgraaf
om te proberen aan de actie
voerders uit te leggen dat de
provincie in feite geen partij
is en hun petitie daarmee aan
het verkeerde adres is ge
richt? Nog beter ware het ge
weest wanneer het water
schap zich had beperkt tot
(hoe verschillend men daar
ook over mag denken) de func
tionele democratie: de kwali
teit en kwantiteit van het op
pervlaktewater. Dat is wat an
ders dan ontpolderen.
Posities innemen in het pu
blieke en politieke debat: het
is een onvervreemdbaar recht
voor een ieder. Ook voor wa
terschapsbestuurders. Maar
ze slaan de plank mis als ze
het waterschap voor hun ei
gen karretje spannen. De ont-
polderingskwestie wordt on
nodig gepolariseerd, en actie
voerders én betrokkenen een
rad voor ogen gedraaid.
Marten Wiersma is statenlid
voor GroenLinks
zelfgekozen leven. Zo voeden
wij mensen op. Er zijn maar wei
nigen die zich daaraan kunnen
onttrekken."
Alleen verliezers
Volgens Westendorp worden de
ouderen van Nederland systema
tisch in dit rolmodel gemanoeu
vreerd. Hij vindt dat vreselijk,
want er zijn bij dit spel alleen
maar verliezers. „De jongeren
zijn verliezers, omdat er een on
oplosbare financiering, dreigt.
Ze gaan zich ergeren en afzet
ten. De ouderen zijn verliezers,
omdat ze niet economisch pro
ductief zijn en dus niet meer
meetellen in de maatschappij."
Westendorp: 'Het is de onlosma
kelijke verbinding tussen leef
tijd en arbeidsmoraal die het on
derscheid tussen jong en oud zo
scherp, zo definitief en zo onom
keerbaar heeft gemaakt',
schrijft Westendorp in zijn boek
Buitenspel. „De ouderen verlie
zen hun macht omdat ze finan
cieel in de lucht worden gehou
den. Ze mogen hun 'macht' to
nen in de subculturen van Ne
derland, de vrijwilligersorgani
saties, de ideële stichtingen en
de Oranjeverenigingen. Neder
land staat wel heel ver af van
een gerontocratie waarin oude
ren het voor het zeggen heb
ben." Op de vraag of de Neder
lander niet met pensioen mag,
niet mag reizen of genieten, bul
dert de hoogleraar: „Natuurlijk
mag dat. Mijn redenering is dat
dit niet op leeftijd afgedwongen
moet worden. Door het ontbre
ken van positieve prikkels om
langer werkzaam te blijven, wor
den mensen al op hun vijftigste
klaargestoomd om het arbeids
proces te verlaten. Dat is geen
goede zaak. De noodzaak om te
veranderen is nu belangrijker
dan ooit. Puur omdat het zo
goed met ons gaat, moeten oude
ren zich niet automatisch op een
suffe bank laten neerleggen en
enkel hun rechten opeisen. Zij
die zich nog niet oud voelen, stel
len zich krachtig teweer en wer
pen het negatieve maatschappe
lijke óórdeel ver van zich af. Zij
blijven met vuur hun leven ex
ploiteren." GPD
Vier jaar
Terwijl minister Dewael het
Belgische kabinet gisteren
een nieuw, strenger vreemdelin
genbeleid voorlegde, werd in
Brussel op straat gedemon
streerd. Stiller maar veel om
vangrijker is het protest in de
kerken: de afgelopen weken
zijn er in totaal negentien bezet
door asielzoekers, plus een mos
kee.
Inschrijven kan aan de linker
kant, onder het beeld van de hei
lige Josef. In de Mariakapel
pruttelt soep. Onder statiën 8
tot 14 van de kruisweg staan lan
ge tafels met peper- en zoutvaat
jes. Op het doopvont zit een pa
piertje geplakt: 'wc rechtsaf'.
En achter het altaar liggen twee
torenhoge stapels matrassen.
Overal mensen, voornamelijk
zwart.
Welkom in de St-Antoniuskerk
te Gent, actiecentrum voor Men
sen zonder Papieren.
De regels in België voor buiten
landers lijken simpel. Wie bin
nenkomt kan een tijdelijke ver
blijfsvergunning krijgen.
Daar moet elke drie maanden
een nieuw stempeltje op. Wie
zich goed gedraagt, een baan
heeft en de taal spreekt, mag
misschien permanent blijven.
Wie langer dan vier jaar moet
wachten op die beslissing, krijgt
automatisch een permanente sta
tus. Dat heet 'regularisatie'. Een
gezin heeft dat recht al na drie
jaar.
„Mooie regels, maar ze werken
niet", zegt Volvomonteur Ko-
kombo uit Congo. Een besluit
kan zeker nog eens vier jaar lan
ger op zich laten wachten. „Vier
extra jaren van onzekerheid,
vier jaren van stempelen, van
niet weten wat er uiteindelijk
gaat gebeuren. Je krijgt geen
vaste baan, geen huis, niks."'
Congolees Bubaka is nog pessi
mistischer: „Die vier jaar extra
is een gemiddelde, ik wacht al
elf jaar."
Al die tijd zijn ze PSP, 'peuple
sans papiers', mensen zonder pa
pieren. In totaal gaat het vol
gens de Belgische regering om
125.000 dossiers.
Dagelijks komen er 200 bij, er
zijn twintig ambtenaren om alle
aanvragen te verwerken. Naast
deze economische vluchtelingen
is er nog een evengrote groep po
litieke vluchtelingen, aldus de
TJDEP, de nationale hulpinstan
tie. Deze maakt zich erg boos
over de asielprocedure. De toe
kenning van een permanente
verblijfsstatus gebeurt volgens
de UDEP 'volstrekt willekeu
rig'. „Er zijn geen vaste criteria
die aangeven wanneer iemand
ingeburgerd is. Het gaat om va
ge formuleringen, en wie er niet
aan voldoet, kan na jaren plots
de politie op de stoep vinden om
uitgezet te worden. Dit is spelen
met mensen", aldus een mede
werker.
Vlucht
Veel buitenlanders pikken het
niet meer. Een aantal dat moest
worden uitgezet vluchtte twee
maanden terug een Brusselse
kerk in.
Momenteel zijn in heel België ne
gentien kerken bezet, naast een
aantal in Brussel, ook in Na
men, Etterbeek, Bergen, Charle
roi en La Louviere. De St. Anto-
niuskerk in Gent kreeg vlak
voor Pasen vijftig mensen bin
nen, binnen drie dagen waren
het er zeshonderd.
„Dat waren er teveel, dat werd
gevaarlijk", zegt actieleider Da-
tam uit Iran. „Overdag laten we
tweehonderd man binnen, vijf
tig mogen ook de nacht in de
kerk doorbrengen, om de bezet
ting permanent te houden."
Een van de bewoners is Gzim
uit Kosovo, al negen jaar in Bel
gië. Zijn vier kinderen zijn er ge
boren, spreken geen woord Ko-
sovaars. De burgemeester zelf
kwam hem waarschuwen dat hij
de volgende dag zou worden uit
gezet.
Jean-Pierre, Ghanees, heeft in
middels een eigen timmerbe-
drijfje, zorgt voor het halve
dorp waar hij woont. Moet weg.
Edjenge (48), draagt zijn belas
tingpapieren van de afgelopen
vijftien jaar in een tasje bij zich.
„Betalen, dat mag ik wel, maar
verder niks." Een vermoeide pas
toor Demeyer vindt kerkbezet-
ting 'een verkeerd woord'. „Het
is kerkbeschèrming. Met toe
stemming. Daar is een kerk im
Hoogleraar ouderengeneeskunde Rudi Westendorp: „Niet alleen in de maatschappij, maar ook in de ge
zondheidszorg worden de ouderen gezien als een afvalbak. Ik krijg er last van." foto GPD
Een ruime meerderheid van ProvincialeSu
ten vindt dat de Westerscheldetunnei
handen moet blijven van de overheid. E
oeververbinding zou niet mogen worden verkoel
aan commerciële ondernemingen!. Minister Za
van Financiën weet zeker dat er kopers te vM
zijn en heeft daarbij slechts de staatskas als alt
Het gaat hem niet om bijkomende zaken als erin
ties, veiligheid of kwaliteit van de tunnel.
De meeste Statenleden zetten gisteren echter gro
vraagtekens bij die aspecten. Verkoop van de te
nel aan een belegger of privaat bedrijf levert
mers op zijn minst een onzekere toekomst op. Dei
gelijke eigenaren zijn uitsluitend geïnteresseerd]
de winst die de exploitatie van de tunnel oplever
Deze winst komt voort uit de inkomsten (tol die a
getwijfeld sterker stijgt dan momenteel het gev
is) en een zo efficiënt mogelijke bedrijfsvoenr,
hetgeen nu eenmaal niet altijd hand in hand ga
met optimale veiligheid.
Verkoop aan een commerciële partij zou bora
dien betekenen dat de rijksoverheid haar toeze,
gingen niet nakomt. Bij de aanleg van de tunn
heeft de rijksoverheid beloofd alle financiële ris
co's voor zijn rekening te nemen. Daarnaast zo
de tolheffing over een vaste periode gelden (k
2033) en een deel van de inkomsten zou kunn-
worden gebruikt om de aanleg van een tunnelt
Sluiskil te financieren.
Terecht stellen de Statenleden dat al die zekere:
den op de schop gaan zodra de tunnel wordt gepri
vatiseerd.
Zeeland is slechts voor vijf procent eigenaar yj
de tunnel. De overige 95 procent is in handen va
de rijksoverheid. Het is dus nog maar de v
de brullende muis wel wat gedaan krijgt. Maart
signaal richting Den Haag is duidelijk: zadel Zes
land niet op met de gevolgen van een verkoop d
alleen bedoeld is om de staatsschuld te vermind:
ren.
Gedeputeerde Suurmond pareerde dit standpui
met een wonderlijk argument. Hij vreest dat zi
partijgenoot Zalm Zeeland buitenspel zet
provincie zich kant tegen verkoop. Zeeland zt
dan niet mogen meepraten over veiligheid, onde
houd en tarieven. De gedachte alleen al is be
lijk; wat de uitkomst van het debat over het eiges
dom van de timnel ook is, dit provinciebestuur2
altijd een stevige vinger in de pap moeten houd:
als het gaat om veiligheid, onderhoud en tarieven
FEEST - Hulst wil jaarlijks
een groot feest organiseren.
Het is de bedoeling dat er een
vereniging wordt opgericht,
die gaat bedenken hoe het
feest er uit moet gaan zien.
De middenstand en het ge
meentebestuur van Hulst heb
ben een financiële bijdrage toe-
KERK - Met een dubbel num
mer is de elfde jaargang van
het kerkelijk maandblad Wen
ding begonnen. Het blad is
niet gebonden aan een bepaal
de kerk, al heeft de N.H. Kerk
wel het grootste aantal mede
werkers.
AARDBEVING - De omgevini
van Granada in Spanje is ge
troffen door een aarcU
Er zijn zeven doden en
wonden gevallen. Het
wordt vaker geteisterd dw
aardbevingen.
STRAALJAGER - De Amen
kaanse straaljager Lockhee
F-104a is gisteren op de Ameri
kaanse vliegbasis Palmde)
aan journalisten gei
streerd. De Starfighter k
even snel klimmen als dat L
rechtuit kan vliegen. De niet
we straaljager kan bovendie
twee keer zo snel vliegen
het geluid.
Asielzoekers in de Sint-Antoniuskerk in Gent. Al negentien Belgische kerken zijn de afgelopen weken
bezet door 'mensen zonder papieren'. foto GPD
mers voor, om als een moeder te
waken over haar kinderen, ze te
behoeden voor het kwaad en ze
te helpen."
Steun
Hij krijgt steun van de Bel
gische bisschoppen, al ging giste
ren een waarschuwend woord
uit dat het niet te gek moet wor
den met het aantal kerken dat
asielzoekers opvangt.
Wat er gaat gebeuren, weet nie
mand. In Gent hebben zich in
middels tweeduizend mensen
aangemeld.
De gemeente heeft extra toilet
ten laten plaatsen, er zijn kra
nen aangelegd, vrijwilligers hel
pen in de keuken, sympathisan
ten brengen eten en geld.
Elke nationaliteit - 36 in totaal,
van Afghanen tot Zimbabwa-
nen - heeft een woordvoerder,
de veiligheid is gewaarborgd en
er zijn tolken, die volgens bord
jes Bodr, Bayran en Shqip spre
ken. „Dat is belangrijk", zeggen
de pastoor en actieleider Da-
tam. „Mensen kunnen zo steun
bij elkaar vinden." GPD
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 12,00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom afschrijving acceptgiro
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal: 59,75 62,00
per jaar. €-229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voort»'
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag" 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABNAMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgeven
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV envois**
de Regelen voor het Advertentieweten
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend go»
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: w
:c.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern D#oW'
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor t-"-
(abonnementen)administratieen om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten ont';
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan ku
:e, Postbus 31,4460 AA Goes.
Vila ZUIUVU,U,y
iriftelijk melden bij:PA,
Behoort tot *xl* WGGGNGR
door Max Steenberqhe
