Met oud-politieman door
crimineel Amsterdam
WÈm
PZC
iSplX
Infill
Voorzichtig met alcohol
Sloepentocht op
Paterswoldsemeer
zaterdag 22 april 2006 W21
Ja, ze vragen hem
wel eens waar
Appie Baantjer na
gedane zaken zijn
borreltje dronk. Nu,
in elk geval niet in
het café uit de op
hem geïnspireerde
tv-serie De Cock.
Baantjer dronk,
weet
oud-rechercheur
Chris Bruinsma,
zijn welverdiende
slok in Pleinzicht,
aan de Oudezijds
Voorburgwal. Leuk
weetje voor de fans.
Maar over Baantjer
gaat zijn
'moordwandeling'
allerminst.
Bij de gevel van het bekende bureau Warmoesstraat begint de moordwandeling. De politie zit niet meer in dit bureau.
foto Archief ANP/Guus de Jong
door REDACTIE REIZEN I
Op de Zeedijk houdt Chris
Bruinsma even stil vlak
bij de plek waar twintig
jaar terug zijn collega
Peter Lugten door een junk werd
doodgestoken. Lugten probeerde een
verhitte situatie met overleg op te los
sen.
'De gozer die het gedaan had, had te
veel verkeerd spul gebruikt.' De emo
ties liepen hoog op. 'Ik heb jongens
met de grootste monden, keiharde
dienders, zien janken.' Zelfwas hij op
het bureau toen hij het hoorde, bezig
met verhoren. Iedereen zat stuk. 'We
hebben alle verdachten meteen weg
gestuurd.'
Zo'n kwart eeuw werkte Bruinsma op
bureau Warmoesstraat. Bij de uni
formdienst, de 'burgerpot' en ten slot
te de recherche. Een halfjaar terug -
na nog een periode in de Bijlmer te
hebben gediend - ging hij met pen
sioen. Maar Bruinsma is geen man
voor achter dé geraniums. 'Veel men
sen wilden weten wat ilc allemaal had
meegemaakt. Ilc kon wel blijven ver
tellen.' En zo kwam het dat een vrien
din die rondleidingen organiseerde,
er wel brood in zag. Tot nu toe komen
de meeste liefhebbers van buiten de
stad.
Berovingen
Onze wandeling leidt naar café De
Zon. Binnen wordt de papegaai net ge
trakteerd op zijn lievelingsgerecht:
een patatje met mayonaise. Bruinsma
leent een vloeitje.
Hij kent zijn buurt, woont inmiddels
zelf al weer negen jaar op de Zeedijk.
'En geen kroeg meer waar je tegen-
Op de Zeedijk vonden veel berovingen plaats.
woordig nog problemen hebt.'
Tijdens 'de slechte jaren' maakte hij
wel mee dat een toerist, vanaf de kop
van de Zeedijk tot nauwelijks halver
wege, maar liefst drie keer werd be
roofd. 'Er werden zelfs busreizen van
uit Duitsland georganiseerd om hier
naar de ellende te komen kijken.'
Bij de 'burgerpot' maakte hij zelf
jacht op dealers. 'Dat was gewoon
graaien, zoveel had je er. En soms
knokken ook. Iedereen, uit heel Ne
derland, kwam hier z'n drugs halen.'
Hij herinnert zich nog de brand in
het toenmalige beruchte café Emil's
Place.
'Van twee hoog sprongen ze naar be
neden. En een aantal kwam helemaal
niet goed terecht. Later bleek de
brand te zijn aangestoken door een
jongen uit het oosten van het land,
die kwaad was omdat zijn vriendin
hier 'aan de drugs' was geraakt.'
Stripverhaal
Vanaf de Zeedijk gaat Bruinsma's
tocht richting Binnen Bantammer-
straat. Even zoekt hij naar een pand
waar heel vroeger Chinezen 'in de he
roïne' zaten. 'Het waren de Chinezen
die daarmee begonnen. Pas later kwa
men de Surinamers.'
In het pand trof de politie 'een oude
Chinese opa op een matras aan'. 'Als
een plaatje uit een stripverhaal. Met
zo'n puntbaardje en heel lange na
gels lag hij er opium te schuiven.' Uit
eindelijk werd ook de gezochte heroï
ne gevonden: onder opa's matras.
Geen rondleiding is hetzelfde. 'Het
ligt er aan wat de mensen aan me vra
gen.' En het gaat, dat is duidelijk, niet
over moord en doodslag alleen.
Maar er is één plek die een bizarre
aantrekkingskracht lijkt uit te oefe
nen op moordenaars: de Bloedstraat.
In 2002 werd Magdi Barsoen er geli
quideerd die samen met broer Mou-
nir connecties onderhield met de Joe
goslavische maffia. Bruinsma: 'Die
broer werd later, ergens anders in de
stad, ook doodgeschoten.'
Er vielen door de jaren heen nog
meer slachtoffers in de Bloedstraat,
maar wat Bruinsma persoonlijk diep
raakte, was de moord op een 35-jarige
Braziliaanse prostituee. 'Die vrouw
was echt afgeslacht, van boven tot on
der. Gruwelijk. De dader hebben we
nooit gevonden. Ik heb altijd gedacht:
'Voordat ik met pensioen ga, wil ik
die vent te pakken krijgen.'
Het slachtoffer wilde nog eventjes
doorwerken - voor haar kinderen -
voordat ze definitief zou terugkeren
naar Brazilië. 'Dat was het treurige.
Wat me toen wel heeft getroffen, is
dat degene die daar de kamers ver
huurden, zoveel medewerking ver
leenden. Ze zamelden ook geld in
voor een mooie begrafenis in Brazi
lië.'
Deur op slot
Ook de raadselachtige moord op de
bordeelhoudster aan de Oudezijds
Achterburgwal passeert de revue. 'Ze
woonde boven de zaak, trok niet veel
met andere mensen op en had altijd
haar deur op slot. Toch werd ze thuis
gevonden met ingeslagen schedel.'
Het zijn die onopgeloste zaken die je
het meest bijblijven, zegt Bruinsma.
'Al moet je ook een punt kunnen zet
ten. Zoals onze oude baas Evert Jager-
man altijd zei: 'Je bent er om de waar
heid te vinden. Niks meer, niks min
der'.'
Maar soms wordt men wel geraakt
door een triest geval. Bruinsma ver
telt het verhaal van de keurig nette
man die zich meldde aan het bureau
met de woorden: 'Heren, u zoekt mij.'
Oud-politieman Bruinsma in de bocht op de Zeedijk.
foto Jan van Breda
Hij was nog niet aan de beurt en
moest wachten. Maar hij bleef het
herhalen. Nou kregen we best veel
halve zolen aan het bureau, maar dit
voelde toch anders...'
'Dus we luisterden. Hij vertelde dat
hij zijn vrouw had vermoord, in de Be
tuwe. Samen hadden ze besloten er
een eind aan te maken. Hij verstikte
haar met een kussen in de badkuip en
zou daarna zelf een boel pillen ne
men. Maar toen durfde hij niet meer.
Nu zat hij in een hotelletje in de
buurt. Daar gingen we kijken en ja
hoor, overal lagen pillen.
Hebben we toch maar even naar de
Betuwe gebeld. 'Hou hem maar vast',
zeiden ze daar. Voor die man was het
eigenlijk een hele opluchting. Hij had
tranen in z'n ogen. Omhelsde me
zelfs.'
Bruinsma begint zijn tocht voor de ge
vel van zijn oude werkplek, bureau
Warmoesstraat. 'Dat we hier weg
moesten, was politiek, een imago
kwestie.' Protesten uit de buurt moch
ten niet baten. 'Het was allemaal al be
slist.'
Maar er over vertellen? Dat kan nog
steeds.
www.allroundamsterdam.nl
Tijdens een zoektocht in Zuid Korea kom ik te
recht op het eiland Chejudo. Een prachtig ei
land waar volgens de laatste informatie de
moeder van een geadopteerd meisje zou wo-
"en. Chejudo is vooral bekend als honeymoon-eiland.
SijKoreanen en Japanners razend populair.
De 2000 meter hoge vulkaan St.Halla is van overal
goed cezien. In het gelijknamige natuurpark rondom
tan je prachtige wandelingen maken.
Ik heb wel wat anders te doen, maar er is een pro-
fern. Ik was ervan overtuigd dat op een toeristeneiland
wel wat Engels zou worden gesproken. Dit blijkt niet het
geval. Zelfs woorden als 'yes' of'no' kan men hier niet
begrijpen.
Dit leidt de eerste avond in een Japans restaurant
al tot een opeenvolging van misverstanden. Het eten mo
gen we zelf uitzoeken in de keuken omdat bestellen niet
fe. Wanneer de borden leeg zijn komt de ober iets on
begrijpelijks vragen. Voor de zekerheid zeg ik 'no', met
a's gevolg dat er een paar minuten later een nieuwe por
tie sushi en sashimi op tafel staat. Dit gebeurt een paar
taeren ik ga me zorgen maken over de hoogte van de re
kening. Blijkt allemaal reuze mee te vallen. We hebben
ons klem gegeten voor deprijs van een Amsterdams
voorgerecht.
In het hotel ga ik op zoek naar iemand die Engels
spreekt. Uiteindelijk blijkt alleen de hoteldirecteur dat
een beetje te kunnen. Het is een aardige man, die ons
graag wil helpen. Hij belooft de volgende dag mee op
zoek te gaan en als tolk te fungeren.
Vroeg in de ochtend vertrekken we in een oude
Mercedes. We gaan kris kras het eiland over. Heerlijk.
Het is prachtig weer, de mensen zijn aardig en de direc
teur vertelt honderduit over de bezienswaardigheden die
we passeren. Die middag ontdekken we dat de gezochte
moeder niet meer op het eiland woont, maar verhuisd is
naar Amerika. Ik krijg haar telefoonnummer. Terug in
het hotel nodigt de directeur ons uit voor een drankje
aan de bar. Om een uur of zes zullen we elkaar daar ont
moeten.
Op de afgesproken tijd staat de directeur al te
wachten. Hij drink koffie, wij krijgen ook een kopje. Ka
rig. Even later staat hij op en gebaart ons mee te komen.
We gaan naar buiten, een paar kleine steegjes door, een
anonieme deur in, vier verdiepingen naar beneden. Na
acht trappen komen we aan in onze kamer. Het vertrek
is drie bij vier meter en wordt bijna geheel gevuld door
een lage tafel. Er zitten vier dames aan de kop van de ta
fel en aan een van de lange kanten wacht een man, die
de broer van de hoteldirecteur blijkt te zijn. Op tafel
staat een grote schaal met velletjes zeewier. Waar zijn we
nu weer beland?
Er ontstaat een conversatie in steenkolen Engels.
Zowaar komen er wat flesjes bier op tafel. De dames rei
ken zeewier aan. Er is weinig actie. We drinken wat, klet
sen wat en krijgen steeds meer honger. Na korte tijd
slaakt de hoteldirecteur een kreet. Iets als: Banzaaai!
Maar dan anders. De dames zetten ons enorme biergla
zen voor. In de pul staat een kleiner limonadeglaasje.
Dat wordt gevuld met Black Label en vervolgens wordt
de pul volgegoten met bier. Al snel begrijp ik dat deze
mix ad fundum moet worden binnengeklokt. Nou ja,
vooruit. Straks zal het eten wel komen.
Edoch, als onze hotelvriend tien minuten later
weer zijn aanvalskreet slaakt begin ik onraad te ruiken,
Wanneer het ritueel zich voor de vijfde keer heeft afge
speeld weet ik het zeker. Er komt geen eten meer en als
het zo doorgaat overleven we het niet. De directeur en
zijn broer hebben de grootste pret. Tussen het bierpul-
lengedoe door drinken zij er vrolijk op los. Het valt bij
hen blijkbaar goed. Bij ons niet. Na veel knievallen en ex
cuses spelen we het klaar om weg te komen. Ik val als
een blok in slaap.
De volgende ochtend om 7 uur schiet ik wakker.
Ons vliegtuig vertrekt om 9 uur. Snel inpakken en
uitchecken dus. In de lobby komt een man door de
draaideur binnen vliegen. De hoteldirecteur. Hij ziet er
verward uit. Zijn pak zit onder de vlekken, de stropdas
hangt er hulpeloos bij. Belangstellend vraag ik waar hij
vandaan komt.
Ondanks zijn dikke tong begrijp ik dat er tot 7 uur
die ochtend uitsluitend is gedronken. Zwaar gedronken.
Of hij ons nog even snel naar het vliegveld zal rijden? Ge
lukkig zitten onze spullen al in een taxi.
Chejudo is een prachtig eiland, echt een aanrader.
Maar ho.edt u voor locale gebruiken die met alcohol te
maken hebben.
DERK BOLT
Tips(yfnps
Met ingang van het vaarseizoen 2006 worden van
uit - de recent met 46 ligplaatsen uitgebreide -
jachthaven Zuidwesthoek aan het Paterswoldse
meer in het Groningse Haren chartervaarten en
sloepentochten georganiseerd. De zeeschouw 't
Ros van Bleynckvlies met schippersechtpaar Char
lie Poppen en Yvonne Scholten vaart gezelschap
pen van maximaal zes personen zeilend of op de
motor over het Paterswoldsemeer. En met de uit
1956 daterende reddingssloep 't Schrijverke kun
nen ook tochten over het meer worden gemaakt
met gezelschappen tot maximaal zes personen.
De kosten voor een tocht met de Zeeschouw of de
sloep zijn 60 euro per uur (incl.schipper en btw).
Info: Jachthaven Zuidwesthoek, tel. 050-3094444.
De nieuwe steigers van Jachthaven Zuidwesthoek.
Paardrijden op Hoge Veluwe
I Vanaf 3 mei is het voor ruiters en amazones moge
lijk om buiten de ruiterpaden te rijden in het Na
tionale Park de Hoge Veluwe. Waar de edele vier
voeters tot nu toe uitsluitend op de gemarkeerde
paden mochten lopen, mogen ze straks nagenoeg
overal vrij rondlopen. Nagenoeg, want de rustge
bieden blijven ook voor de paarden verboden ter
rein.
Niettemin blijft dit heel bijzonder, meldt het
park, want in de meeste parken is het devies: blijf
op de paden.
www.hoqeveluwe.nr
Nieuw seizoen Happen en Trappen
Het nieuwe seizoen van 'Culinair Happen en Trap
pen' in de Maasheggen en Maasduinen
(Noord-Limburg) is begonnen. Het arrangement
staat voor kunst bekijken, op de fiets het rivieren
land verkennen en dineren op verschillende loca
ties.
Vergeleken met het vorige seizoen is het op een
aantal onderdelen aangepast. Er'kan nu een keu
ze gemaakt worden uit een drie- of viergangen me
nu. Ook het hart van Gennep wordt bezocht en
het fietstraject in de Maasduinen is iets verbeterd,
waardoor men nog rustiger langs heide en ven
nen komt. Het arrangement is bijna iedere dag
mogelijk tot 30 september, alleen niet op maan-
dag.
i: www.bakkeriiberoen.nl
I Rembrandt in Friesland
Rembrandt 400 wordt ook Friesland gevierd. Ge
meente het Bildt staat de komende zomer in het
teken van een historische hartstocht; het huwe-
lijk van Rembrandt van Rijn en Saskia Uylen-
burgh. Rembrandt en Saskia gaven hun jawoord
op 22 juni 1634 in de toenmalige kerk van St.-An-
j naparochie. Reden voor Friesland om uit te pak-
ken met diverse evenementen.
Hoogtepunt is het naspelen van deze bruiloft, op
donderdag 22 juni in een autovrij centrum van St.
Annaparochie, dat voor één dag totaal wordt om-
i getoverd tot een plaatje uit de Gouden Eeuw.
www.rembrandtinfriesland.nl
Website Egyptisch verkeersbureau
Het Egyptisch Verkeersbureau heeft nu een eigen
website voor reizigers. De site bevat uitgebreide
informatie over alles wat Egypte te bieden heeft,
van historische en culturele bezienswaardigheden
tot de stranden en mogelijkheden voor actieve va
kanties met onder meer duiken, safari's, zeilen en
golfen.
Verder op de site actuele informatie over Egypte,
een maandelijkse evenementenkalender met alle
belangrijke festivals en culturele activiteiten die
in het land plaatsvinden, plus informatie over de
jongste archeologische ontdekkingen, zoals recen-
telijk de opgraving van een 3500 jaar oude mum-
mie in Dahshur in het noorden van Egypte. Ten
slotte is er informatie over bijvoorbeeld visumaan-
vragen te vinden.
www.eqypt.travel
Reddingsplan voor Borneo
De regeringen van Indonesië, Maleisië en Brunei
zijn het eens geworden over een reddingsplan
voor Borneo, een van de rijkste natuurgebieden
ter wereld.
Kern van het plan is om de 22 miljoen hectare tro
pisch regenwoud op intact te laten. Het Hart van
Borneo is het centrale gebied op Borneo, waar nu
nog grote stukken ongerept regenwoud voorko
men.
Dit is het leefgebied van onder meer de orang-oe-
tan en de dwergolifant.
Maar het eiland herbergt ook talrijke andere bij
zondere zoogdieren, en vogel- en plantensoorten.
In het gebied ontspringen ook 14 van de 20 rivie
ren op het eiland. 'Met de bescherming van dit ge
bied kunnen dus we niet alleen honderden, mis
schien wel duizenden soorten veiligstellen, maar
ook de beschikbaarheid van drinkwater voor de lo
kale bevolking', aldus Arman Mallolongan van
het Indonesische ministerie van Bosbouw.