PZI
Dubbel
gevoel in
Soweto
VakantieStunt
Egypte al vanaf €T79,-
www.vakantiestunt.nl
Fred.Olsen Ontdekkingscruises voor de lezers va €999!!
Reis in 5 clicks
Vraag antwoord
Redactie bijlagen: 0113-315680
www.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 31, 4460 AA Goes
Advertentie-exploitatie:
Noord- en Midden-Zeeland: 0113-315520
Zeeuws-Vlaanderen: 0114-372770
Nationaal: 020-4562500
zaterdag 22 april 2006
ADVERTENTIE
■Hl:.
ADVERTENTIE
I Maak nu een keuze uit fantastische Fred.Olsen cruises tegen speciale prijzen. Deze prijzen zijn meer dan 50% korting op de normale prijs. Uitstekend verzorgd. Inclusief alle
1 maaltijden aan boord en entertainment, vervoer van en naar het schip. Kies nu uw route en hut.
5 mei ADRIATiSCHE ZEE €2312pp
Black Watch 21 nachten
24 mei MIDDELLANDSE ZEE €2457pp
Boudicca 24 nachten
6 juni OOSTZEE €1370 pp
Braemar 13 nachten
5 mei ADRIATISCHE ZEE €2312pp
Black W atch 21 nachten
- 7
n V --
-•**
- ■- - A-
NL - Southampton - Spanje - Mallorca -
Corfu (Gr) - Bari (It) - Venetië - Ravenna -
Dubrovnik - Albanië - Almeria - Gibraltar -
Southampton - NL
NL - Dover - Cadiz - Malta - Santorini -
Piraeus - Mykonos - Marmaris - Cyprus -
Egypte - Tripoli - Malaga - La Coruna -
Dover - NL
NL - Dover - Oslo - Kopenhagen -
Stockholm - Tallinn, Estland - St. Petersburg,
Rusland - Karlskrona - Travemiinde -
Dover-NL
NL - Dover - Bergen - Fjaerland -
Balestrand - Olden - Nordfjord -
Eidfjord - Kirkwall, Orkneys -
Dover - NL
3e en 4e persoon 60% korting
kinderkorting 65-80%
binnenhut €2457pp buitenhut €2747pp
superior buitenhui €3385pp
binnenhut €1370pp buitenhut €!660pp
superior buitenhut €2022pp
binnenhut €999pp buitenhut €1152pp
superior buitenhut €1442pp
Single toeslag 75%. Voor brochure en boekingen:
Bel Reader Offers 035 - 6947570 www.readeroffers.nl ma
vrij 9.00-20.00 za/zo 10-15.00 1
foto's Renske Sieben
vijftien lollies kopen. Bij het uitdelen
blijkt waarom Eddy het geen goed
idee vond. Uit alle hutjes en steegjes
komen kinderen aangerend die ook
een stuk snoepgoed willen. De twee
vrouwen moeten uiteindelijk naar de
bus vluchten.
Orlando
De volgende bestemming is Orlando,
de oudste en bekendste wijk van So-
weto. In Orlando ligt de enige straat
ter wereld waar twee Nobelprijswin
naars wonen of gewoond hebben:
Nelson Mandela en bisschop Des-
mond Tutu.
Daarnaast staat in Vilalcazi Street de
school waar in 1976 de studentenop
stand begon waarbij tientallen studen
ten werden doodgeschoten. We zien
in een paar honderd meter een stuk
wereldgeschiedenis aan ons voorbij
trekken.
Mandela komt af en
toe een kijkje nemen
Het huis van Nelson Mandela is niet
meer origineel. In 1988 brandde het
af nadat een molotov cocktail naar
binnen werd gegooid. Het werd her
steld, en na zijn vrijlating van Robben
eiland woonde Nelson Mandela er
nog elf dagen. Omdat de aanloop
enorm was, trok hij in bij zijn toenma
lige vrouw Winnie. Zij had tijdens de
gevangenschap van Nelson een veel
grotere en bewaakte villa in Soweto
gekocht.
Hun eerste huisje doet nu dienst als
museum. Veel is er niet te zien. Er
hangen veel foto's en er staan wat
schoenen waarvan gezegd wordt dat
ze van Nelson Mandela geweest zijn.
Heel af en toe komt die zelf nog een
kijkje nemen, vertelt een vriendelijke
lokale gids. Vandaag uiteraard niet.
Desmond Tutu woont nog wel in zijn
huis in dezelfde straat. Aangezien de
bisschop over meer huizen beschikt,
is hij er niet vaak te vinden. Ook nu
zijn de rolluiken omlaag en is het hek
rond het huis hermetisch gesloten.
Museum
Het laatste deel van het bezoek aan So
weto voert naar het Hector Pietersen
Museum. Het is vernoemd naar de
13-jarige scholier die hier op 16 juni
1976 werd doodgeschoten tijdens een
tot dan toe vreedzame studentende
monstratie. In het prachtige en zeer
indrukwekkende museum zijn beeld
fragmenten en interviews te zien die
de bewuste dag gemaakt zijn en over
al ter wereld uitgezonden werden.
De demonstratie werd gehouden om
dat de overheid wilde dat al het onder
wijs in het Afrikaans werd gegeven,
terwijl de zwarte studenten ook En
gels wilden leren. Ter nagedachtenis
aan de slachtoffers van 16 juni 1976
werd beginjaren negentig het Hector
Pieterson-memorial geplaatst. In
2002 werd het Hector Pieterson-mu-
seum geopend.
Het dient niet alleen voor toeristen.
Klassen vol met zwarte scholieren be
kijken tegelijk met de toeristen wat
er die bewuste dag gebeurde en waar
het toe leidde.
Bij het monument voor Hector buiten
leggen twee meisjes in schooluni
form zwijgend bloemen. Het is het
meest indrukwekkende moment van
de dag waarop tien blanke Nederlan
ders veel armoede maar geen Rolls
Royce zagen.
Angelique be
groet haar
gasten met
een vriendelij
ke lach.
In township Soweto wonen twee
Nobelprijswinnaars in één straat.
De sloppenwijk is de bakermat van
de strijd tegen apartheid in
Zuid-Afrika. Er rondkijken is
indrukwekkend. Maar het gevoel
van 'aapjes kijken' blijft.
Weeskinderen wonen permanent in een kleuterschool.
door JORIS ROES
Grootste misverstand over
Soweto: er wonen alleen
straatarme mensen. 'In So
weto rijden ook Rolls Roy-
ces rond', zegt de blanke gids uit Pre
toria. 'En je ziet er de nieuwste sport
schoenen. Zodra mensen geld heb
ben, kopen ze die. Daar ontlenen ze
hun status aan. Als je dure sneakers
hebt, gaat het goed met je.'
Het busje met tien Nederlandse toeris
ten is op weg naar Soweto, het be
kendste township van Zuid-Afrika.
Townships werden gebouwd om ar
me zwarte mensen een onderkomen
te bieden. Soweto is gesticht in 1904
en was destijds bedoeld om de zwarte
arbeiders van de goudmijnen in Jo
hannesburg te huisvesten.
Het leven in Soweto was hard en de le
vensomstandigheden waren slecht.
Soweto was niet op elektriciteit aange
sloten. Tot midden jaren tachtig wa
ren de bewoners op kolen aangewe
zen.
De chauffeur annex gids wil met zijn
verhaal over glimmende schoenen en
automobielen duidelijk maken dat
het nu een stuk beter gaat. 'Een groot
deel van de naar schatting zes mil
joen bewoners van Soweto voorziet te
genwoordig in het eigen onderhoud.'
Drie delen
Soweto bestaat ruwweg uit drie de
len. 'Het goede, het slechte en het ver
schrikkelijke deel.' Door de ramen
van het busje is de rest van de dag dui
delijk zichtbaar in welk deel we ons
bevinden. In het goede deel staan ka
pitale villa's met zwembaden in de
tuin en bewakingscamera's op het
dak. In het slechte deel staan kleine
bakstenen huisjes, zogenaamde
matchboxes met drie kamers. In het
verschrikkelijke deel van Soweto heb
ben de mensen niet meer dan wat
0 Tijdens onze zomertijd is er
geen tijdsverschil met
Zuid-Afrika, maar in onze
wintertijd is het er één uur
later. Voor een reis naar Zuid-Afrika
heb je een paspoort nodig dat nog
minimaal een maand na vertrek gel
dig is.
Vaccinaties tegen DTP en hepatitis
A worden aangeraden, evenals mala
riatabletten in bepaalde delen van
het land. Raadpleeg daarvoor de
GGD of het Landelijk Coördinatiecen
trum Reizigersadvisering via
www.lcr.nl
De Zuid-Afrikaanse rand is 13 euro
cent waard. Voor actuele koersen
kijk op www.oan-
da.com/convert/classic
In Zuid-Afrika zijn overal geldautoma
ten. Creditcards worden vaak geac
cepteerd. Reischeques zijn op veel
plaatsen in te wisselen, maar dat is
vaak tijdrovend
Een bezoek aan Soweto wordt tij
dens de meeste georganiseerde rei
zen aangeboden en kost ongeveer
veertig euro per persoon.
hebben de bewoners van dit armste
deel van Soweto niet. Eten kopen ze
van de fooi die wij Eddy na zijn rond
leiding geven. Hij verdeelt het vervol
gens onder de mensen. 'Daarom vin
den ze het ook niet erg dat jullie ko
men kijken. Jullie zijn voor hen een
bron van inkomsten.'
Container
We nemen een kijkje in het huisje
van Angelique, een forse zwarte
vrouw. Ze begroet ons met een hand
en een vriendelijke lach. Haar huisje
is een container met daarin een keu
kentje, een tafel met wat stoelen en
de zwart-wit televisie. Alles is gammel
en vies. Elektriciteit is er niet. Wel
heeft de overheid gezorgd voor één
chemisch toilet per vier huizen. In
het tuintje verbouwt ze wat groenten.
Voor de rest is ze afhankelijk van ons.
Eddy maant ons tot haast. We hebben
een druk schema en gaan daarom al
weer terug richting de bus. Verder de
township ingaan is zelfs in het bijzijn
van Eddy gevaarlijk. Hij wijst ons op
een gebouwtje waarvoor een stuk of
tien kinderen spelen in de tuin. Het
zijn wezen, die permanent in deze
kleuterschool wonen.
Hoewel Eddy het afraadt, krijgen
twee toeristen zoveel medelijden dat
ze in een snoepkraampje in de buurt
Zou er een ministerie van Toerisme moeten komen?
Gerard Westerhof van het ministerie van Eco
nomische Zaken: 'Toerisme speelt zich af op
een breed gebied binnen de economie. Als we
voor elke sector een eigen ministerie maken,
wordt het alleen maar lastiger om maatrege
len te nemen waar alle sectoren van profite
ren. De horeca bijvoorbeeld doet gewoon mee
in het algemene beleid voor midden- en klein
bedrijf en profiteert ook van algemene lasten
verlichtingen. Horeca is voor zowel de binnen
landse economie als de toeristische sector van
groot belang. Met een schaartje knippen kan
dus niet. Verder redt deze sector zich voor een
heel groot deel goed zonder overheidsbemoeie
nis. Zuid-Europese landen hebben vaak wel
een minister voor Toerisme, maar daar is het
aandeel in de werkgelegenheid en omzet
meestal groter dan in noordwest Europa.'
Heeft u ook een vraag? Mail naar
redactie@weqenermultimedia.nl Voor meer vra
gen en antwoorden: ga naar, de website van de
ze krant en klik op de rubriek Reizen.
De bewoners van deze planeet vieren op ver
schillende manieren feest. In ons eigen land
stapelen de ergernissen over langslapers en te-
laatkomers zich op. Om hen te bespotten vie
ren we op luidruchtige manier het luilakfeest.
Midden in de nacht met een schemerzonnetje
dansend uitje dak gaan kan tijdens de zoge
noemde midzomernachtfeesten. In Spanje vie
ren ze Fallas ter aankondiging van de lente. In
China hebben ze een totaal ander nieuwjaars
feest. En onze oosterburen houden wel van
een biertje tijdens het Oktoberfest.
Midzomemacht:
www.sfinxtravel.nl/midzomer
Luilak:
www.meertens.knaw.nl
Fallas:
www.spanie.nl/festivals
Chinees nieuwjaar:
www.chineesnieuwjaarfestival.nl
Oktoberfest:
www.oktoberfest.de
golfplaten of een oude zeecontainer
om in te wonen. Soweto zien voelt als
aapjes kijken. Tien veelal met overge
wicht kampende blanken stappen uit
een airconditioned busje, leggen de
armoede vast met hun peperdure ca
mera's, laten een beschamend hoopje^
kleingeld achter en vertrekken weer
naar hun wereld vol wéelde.
De twijfel vooraf om aan de excursie
deel te nemen was al groot. De gedach
te dat wie maar eens in zijn leven in
Zuid-Afrika komt, ook maar één lceer
de kans krijgt om dit stuk wereldge
schiedenis met eigen ogen te zien,
wint het uiteindelijk. Bovendien zegt
de reisorganisatie dat de inwoners
van Soweto blij zijn met de aandacht,
in de hoop dat daardoor ooit een ein
de komt aan hun ellendige situatie.
Donkerrood zand
De tijd is niet stil blijven staan sinds
1904. Soweto is bereikbaar via goed
geasfalteerde wegen, die ook in het
township doorlopen.
De gids rijdt door tot de asfaltwegen
ophouden en overgaan in paden van
donkerrood zand. Hier wonen kenne-
lijk mensen die geen wegen nodig
hebben. We stappen voor de eerste
keer uit en worden opgewacht door
Eddy, een donkere jongen met een ro
ze bloes, donkere pantalon en glim
mende leren schoenen. Hij woont in
Soweto en verdient de kost als gids
van toeristen. Onze blanke
gids/buschauffeur blijft achter bij de
bus.
Eddy leidt ons door een zandweg met
aan weerszijden 'huisjes' van ijzer en
golfplaten. Overal staan oude roesten
de auto's. Gemiddeld wonen in zo'n
huisje acht mensen, vertelt Eddy. Ze
zijn allemaal werkloos en komen hun
dagen door met niets doen of
zwart-wit televisie kijken tot de accu
het begeeft.
Geld om een bestaan op te bouwen
Meisjesin
schooluni
form leggen
bloemen bij
het monu
ment voor
Hector.
Nieuwe taal
Een leuk bijkomend voordeel
van een buitenlandse vakantie is
het leren van een nieuwe taal. f
Een paar woordjes of hele zin-
nen. Welke vreemde taal vindt u
het leukst om te leren op vakan- e\1
tie?
Stem mee in de Graadmeter.
Ga naar de website van deze
krant en klik op de rubriek
Reizen.
Niet té warm
Het is al doorgegeven aan de weergo
den: als het tussen de 25 en 30 graden
is, maken jullie de meeste zonvakan-
tievierders blij. Voor in totaal 39 pro
cent is dit nog een beetje te warm.
De uitslag:
25-30 °C
54%
20-25 °C
37%
30-35 °C
6%
15-20 °C
1%
Minder dan 15 °C
1%
Meer dan 35 °C
1%