Monarchie aan basis crisis Nepal
Alsof je thuis bent
Natuurbeschermer ontdekt boer als beheerder
PZC
YVD-top speelt
gevaarlijk spel met
steun aan Rutte
Koning Gyanendra stuurde regering en parlement vorig jaar naar huis
21 april 1956
vrijdag 21 april 2006
door Ap van den Berg
De inschrijftermijn bij de
WD voor kandi
daat-lijsttrekkers is gesloten.
De verkiezingscampagne -
die feitelijk al enkele weken
woedt - gaat nu officieel van
start. Als de voortekenen niet
bedriegen, dan zal uit de
strijd tussen de hoofdrolspe
lers Mark Rutte en Rita Ver
donk bloed kunnen vloeien.
Ondanks de 'heilige' belofte
om elkaar netjes te bejege
nen, zijn eerder deze week de
eerste vervelende geruchten
over Rita Verdonk al de we
reld in geslingerd. Het ver
haal wil dat wanneer de mi
nister van Vreemdelingenza
ken en Integratie geen lijst
trekker wordt, zij de WD zal
verlaten om een nieuwe par
tij op te zetten. Verdonk rea
geerde verbijsterd op de aan
tijging en deed die onmiddel
lijk af als 'onzinnig'. Even on
zinnig als de insinuatie dat
haar campagne wordt gefi
nancierd door een vastgoed
makelaar.
Intussen is nog steeds ondui
delijk waar die geruchten
vandaan komen. Het is niet
geheel uitgesloten dat een
'spindoctor' heeft geprobeerd
haar een loer te draaien. Mis
schien was het een (grappig
bedoelde) losse opmerking
uit het Haagse circuit, die op
een gegeven moment een ei
gen leven is gaan leiden. Hoe
dan ook: het verspreiden van
dergehjke geruchten kan ver
strekkende gevolgen hebben.
Een verkiezingscampagne
wordt erdoor op scherp gezet
en kan zelfs exploderen.
Tijdens de mislukte kabinets
formatie in 2003 verspreid
den CDA en PvdA zo veel rod
dels en leugens over elkaar,
waarvan de bron veelal niet
te achterhalen was, dat de
sfeer aan de vergadertafel
verziekt raakte en een breuk
tussen de onderhandelaars
onvermijdelijk werd. De ver
meende richtingenstrijd tus
sen Rutte (sociaal-liberaal)
en Verdonk (conservatief-li-
beraal) levert de WD aan
sprekende resultaten op inde
opiniepeilingen^ Dat gevoel
van 'twee voor de prijs van
één' houdt de WD natuurlijk
graag vol tot na de verkie
zing van de lijsttrekker/ par
tijleider, als de campagnes
voor de Provinciale Staten
(maart 2007) en Tweede Ka
mer (mei 2007) uit de start
blokken zijn gegaan.
Zoals de vlag er nu bij hangt
staat Verdonk er volgens een
dagbladpeiling onder 'gewo
ne' WD-leden het best voor
Zij zou op dit moment kun
nen bogen op een aanzienlij
ke meerderheid.
Opponent Rutte scoort voor
al goed onder prominente li
beralen. Kopstukken als de
burgemeesters Ivo Opstelten
en Geert Dales, ministers, Ka
merleden en ook de jongeren
beweging JOVD steken hun
voorkeur voor Rutte niet on
der stoelen of banken. Maar
Rutte moet ten opzichte van
Verdonk nog veel terrein
goedmaken. De prenatale
steunbetuiging van partij
voorzitter Jan van Zanen en
consorten was om meer dan
één reden onverstandig. Rut
te werd daardoor de kandi
daat van het 'establishment'.
Het opdringen van Rutte
heeft bij veel partijleden in
het land, die niet gediend
zijn van een 'partij-advies',
kwaad bloed gezet. Als Ver
donk haar voorsprong op Rut
te weet vast te houden, dan
belandt het hoofdbestuur in
een lastig parket. Kunnen die
'frontsoldaten' van Rutte dan
aanblijven? Dat is uit oog
punt van geloofwaardigheid
van het bestuur nauwelijks
voorstelbaar. Binnen de VVD
wordt achter de schermen al
gespeculeerd op een 'bijltjes
dag' na een zege van Ver-
donk. GPD
door Patrick Selbach
Voor veel buitenstaanders is
Nepal waarschijnlijk vooral
een avontuurlijke vakantiebe
stemming in de Himalaya, maar
voor de ruim 28 miljoen Nepale-
zen is hun land vooral een ver
scheurd crisisgebied. Het tus
sen India en China ingesloten
koninkrijk is bovendien straat
arm en onderontwikkeld. De
mooie foto's in menig vakantie
brochure ten spijt, is Nepal in
werkelijkheid het toneel van
bloedvergieten temidden van
een angstige en radeloze bevol
king.
Het jongste geweld heeft zijn di
recte oorsprong in het besluit
van koning Gyanendra vorig
jaar februari om de regering en
volksvertegenwoordiging naar
huis te sturen en alle macht
naar zich toe te trekken. Hij be
argumenteerde zijn koninklijke
coup met de onvrede die hij had
over het onvermogen van
ex-premier Deuba om de op
stand van maoïstische rebellen
de kop in te drukken. Critici
zeggen dat Gyanendra gewoon
een ordinaire machtswelluste
ling is die de absolute monar
chie wil vestigen.
Dertig jaar na de dood van de
Chinese leider Mao Zedong vor
men de maoïsten in Nepal mo
menteel een van de laatste gewa
pende groepen die de leer van
de Grote Roerganger als uit
gangspunt hanteren. Begonnen
als een splintergroepering bin
nen de Nepalese communisti
sche partij, kunnen de linkse re
bellen nu duizenden strijders
op de been brengen, onder wie
veel vrouwen.
Volksoorlog
De maoïsten hebben hun
machtsbasis in het westen van
de Himalayastaat. In een aantal
disctricten zijn ze zelfs vrijwel
volledig aan de macht. De
groep begon in februari 1996
met een 'volksoorlog' om de
'reactionaire staatsmacht', de
monarchie, ten val te brengen
en een vplksrepubliek op te rich
ten. Sindsdien zijn er duizen
den doden gevallen. Onder aan
voering van hun leider Pushpa
Kamal Dahal, beter bekend als
kameraad Prachanda, dragen
de rebellen het gedachtegoed
van Mao uit, de Chinese versie
van het marxisme-leninisme.
Centraal in de ideologie staat
het ontketenen van een volks
oorlog om bases te vestigen op
het platteland. Vanuit deze
plaatsen moeten de steden wor
den aangevallen om zo uiteinde
lijk een socialistische maat
schappij te vestigen.
In de afgelopen jaren is ver
scheidene malen gepoogd om
tot een vredesakkoord te ko
men, maar zonder i-esultaat. De
maoïsten willen een gewijzigde
grondwet die ruimte laat voor
een staatsbestel zonder koning,
maar dat is voor de vorst van
Nepal onbespreekbaar. De rege
ring heeft ook nauwelijks
macht om een compromis te be
werkstelligen omdat het Nepale
se vorstenhuis al eind 2002 de
facto de uitvoerende macht
naar zich trok.
Complottheorie
Gyanendra kwam op de troon
in juni 2001 na een ongekend
bloedig drama in het paleis. De
toenmalige kroonprins Dipen-
dra schoot, naar verluidt onder
invloed van drank en drugs,
zijn ouders - koning Birendra
en koningin Aishwarya - en ze
ven anderen dood. Vervolgens
pleegde hij zelfmoord. Wat er
nu precies gaande was is nooit
duidelijk geworden. De kroon
prins zou een ruzie hebben ge
had met zijn ouders over zijn
partnerkeuze.
Boze tongen beweerden dat Di-
pendra helemaal niet de dader
was, maar iemand anders. Hij
zou zijn gevonden met een ko-
gelwond in zijn linkerslaap, ter
wijl hij rechtshandig was. Com
plottheorieën willen nu dat Gya
nendra, die direct na de moor
den op het pluche kon gaan zit
ten, het brein was achter het
drama. Hij was uitgerekend als
enige van alle mogelijke troon
opvolgers niet in het paleis toen
de moorden plaatshadden.
Hoe dan ook, zijn aantreden
heeft de verhoudingen in Nepal
alleen maar verder op scherp ge
zet. Veel Nepalezen hebben hun
vertrouwen in het vorstenhuis
verloren en dat speelt de maoïs
ten natuurlijk in de kaart. Die
hebben een los verbond geslo
ten met de politieke oppositie
die door Gyanendra buitenspel
is gezet. De toekomst van Nepal
is momenteel ongewis, zeker zo
lang de absolute monarchie el
ke democratisering onmogelijk
maakt en de koning kan blijven
steunen op loyale veiligheid
stroepen. ANP
Nepalese demonstraten schreeuwen anti-monarchistische leuzen in de hoofdstad Kathmandu. foto Ankita Shrestha/RTR
Nog niet zo lang geleden golden
ze als natuurlijke vijanden: boe
ren en de natuurbeschermers.
De laatsten vonden datje de eer
sten niet op de natuur kon losla
ten. Maar nu het aantal weidevo
gels ook in, de natuurreservaten
terugloopt, kloppen de beheer
ders aan bij boeren. Die boeken
even goede resultaten en zijn
veel goedkoper.
door Eelco van der Linden
In het prachtige, duizend jaar
oude eilandenrijk van het bo
ven Amsterdam gelegen Wor-
mer- en Jisperveld, staan bor
den met de tekst 'werk in uitvoe
ring'. De vereniging Natuurmo
numenten onderhandelt hier
met een tiental boeren over een
unieke vorm van samenwer
king. De boeren moeten het na
tuurbeheer van het veenweide-
reservaat overnemen van Na
tuurmonumenten.
Er wordt afgetast, aan elkaar
geroken en - vooral door de boe
ren - veel gezwegen. Want er be
staat nog veel argwaan. Heeft
de natuurorganisatie wel echt
afstand gedaan van het idee dat
de boer geen natuur kan behe
ren? Terwijl, maar dat zeggen
de boeren niet hardop, ze het
veel beter kunnen dan de werk
nemers van Natuurmonumen
ten.
Wat in het Wormer- en Jisper
veld gebeurt is een kentering in
een oer-Hollandse stammen
strijd, die begon in de jaren '70.
Boeren kozen voor een intensi
vering van de landbouw, wat ge
paard ging met een lagere
grondwaterstand en intensieve
re bemesting. Hierdoor konden
ze vroeg maaien, wat fataal is
voor broedende weidevogels. Te
gelijkertijd kochten natuui'orga-
nisaties vrijkomende stukken
weidegrond aan om er reserva
ten van te maken. Hier moest de
weidevogel weer op krachten
kunnen komen. De boer moest
er vooral wegblijven.
clusie gekomen dat in drie
kwart ervan het beleid de afge
lopen tien jaar niet goed is ge
weest. Te extensief, te ruig en
ja, er is gewoon te weinig ge
boerd." Toch moet de draai van
Natuurmonumenten niet als
een knieval voor de boer wor
den uitgelegd, verklaart Teo
Warns, directeur terreinbeheer
van de vereniging. Hij erkent
dat het beheer in de reservaten
soms is doorgeschoten, maar de
resultaten zijn volgens hem nog
goed. „We hebben altijd nog
Roofvogels
Maar de situatie in veel van die
reservaten is volgens onderzoe
ker Adriaan Guldemond van
het Centrum voor Landbouw en
Milieu (CLM) verre van roos
kleurig. „De vogels houden van
open gebied, maar veel reserva
ten zijn verruigd en verbost. De
bomen trekken roofvogels aan
die pasgeboren grutto's en ande
re weidevogels opvreten. Ook
zijn er veel te weinig koeien ge
houden. Zonder mest verzuurt
de bodem, waardoor wurmen
verdwijnen. Sommige gebieden
zijn zo nat gehouden dat ze moe
ras geworden zijn."
In Friesland, een cruciale pro
vincie voor weidevogels, trekt
Ernst Oosterveld van het ecolo
gisch onderzoeksbureau Alten
burg en Wymenga soortgelijke
conclusies in een nog met gepu
bliceerd onderzoek. „We heb
ben zestig natuurreservaten
doorgelicht en zijn tot de con-
Koeien langs de kant in het Jisperveld, een schilderachtig tafereel. De Stichting Natuurmonumenten
onderhandelt hier met een tiental boeren over een unieke vorm van samenwerking: de boeren moeten
het natuurbeheer van het veenweidereservaat overnemen van Natuurmonumenten.
foto Hans van Weel/GPD
meer weidevogels in de reserva
ten dan daarbuiten." Warns er
kent wel dat natuurbeheerders
intensiever hun grond moeten
bewerken. Boeren inzetten op ei
gen terrein is logisch, vindt hij,
ook al omdat het goedkoper is.
„We zijn tot elkaar veroordeeld.
Veel boeren hebben echt hart
voor natuur gekregen. Met hen
kunnen we nu als gelijke part
ners opereren."
Stammenstrijd
Voor Warns is de stammenstrijd
voorbij, maar de boeren vertrou
wen er nog niet helemaal op of
dat voor de hele natuurorganisa
tie geldt. De Wageningse hoogle
raar natuurbeheer Frank Be-
rendse, die een invloedrijke po
sitie heeft binnen het bestuur
van Natuurmonumenten, geldt
niet bepaald als 'boer- vriende
lijk'. Enkele jaren geleden
maakte hij in een onderzoek ge
hakt van de beheerscontracten
die boeren de afgelopen vijftien
jaar hebben afgesloten om na
tuur op hun terrein te stimule
ren. „We hebben het vaak on
derzocht en geen positief effect
gevonden. Die contracten moe
ten op de helling."
Berendse zegt het initiatief in
het Wormer- en Jisperveld te
steunen, zij het met de nodige
reserves. De boeren moeten vol
gens hem strak worden geregis
seerd door de natuurorganisatie
en niet te snel te veel grond krij
gen. „Ze moeten eerst bewijzen
dat ze het kunnen. GPD
Als ik in Middelburg in de trein
stap op weg naar Leiden, is de
coupé waarin ik plaats neem, leeg. Dat
blijft zo tot Roosendaal. Daar gaat een
vrouw, ik schat haar zo'n jaar of dertig,
in 'mijn' coupé zitten, precies achter
me. Nauwelijks trekt de trein weer
op of ik hoor haar 'hallo?','hallo?' zeg
gen. In de volgende tien minuten of zo
ben ik live publiek bij een gesprek,
waaruit blijkt dat ze naar Delft moet,
bij haar schoonouders op bezoek, maar
daar blijkbaar net als degene die ze
aan de mobiel heeft, niet zo veel zin in
heeft.
Ik krijg zelfs mee dat de schoonmoeder,
die is blijkbaar jarig, altijd maar weer
loopt te 'zeiken' over hem (de schoonva
der), terwijl hij zo'n schat van een man
is. 'Eigenlijk ga ik op een dag als van
daag alleen voor hem', hoor ik haar zeg
gen. Ik begin plaatsvervangende
schaamte te voelen over het afluiste
ren van zoveel intieme informatie, ook
al is het noodgedwongen. Ik voel ook
de neiging opkomen me om te draaien
en haar te vragen of ze niet even
de gang op kan gaan. Maar ik doe het
niet. Waarom niet? Ik weet het niet.
Luiheid, ongewoonte, het vervelend vin
den zoiets tegen een vreemde te zeg
gen? Hoe dan ook, als ze eindelijk het
gesprek beëindigt, via een hele reeks
van 'ja, oké', 'oké', 'oké', 'oké, ja'....en
zovoorts, slaak ik een soort zucht van
verlichting. Kan ik me ook weer con
centreren op het nakijken van de es
says van mijn studenten. Te vroeg ge
juicht. Want bijna onmiddellijk gaat
haar mobiel over en krijgt ze, zo te ho
ren, weer een familielid aan de lijn, die
ook op weg is naar de bijeenkomst. Uit
het gesprek dat volgt c oh cl u deer ik dat
zo'n beetje de hele familie op weg is
naar Delft en zich telefonisch met el
kaar mentaal aan het voorbereiden is
op de ontmoeting daar. Deze keer krijg
ik verdomd ook te horen wat voor ka-
dootje schoonmoeder krijgt. Een stola
van een of andere stof die ik niet ont
houden heb en die ze kan omslaan als
ze de tuin in gaat en het nog wat koud
is overdag of 's avonds. Ik begin me nu
echt te ergeren en draai me om om haar
aan te spreken. Maar tot mijn eigen
stomme verbazing zeg ik in plaats daar
van bijna vriendelijk 'mevrouw wilt u
even op mijn spullen letten, ik moet
even naar het toilet'. Doorpratend aan
haar mobiel knikt ze welwillend van
'ja'.
Terwijl ik inderdaad naar het toilet
loop, ben ik diep onthutst over mijn ei
gen laffe draai op het laatste moment.
In het toilet besluit ik dat mijn ego dit
niet langer tolereren kan en neem het
definitieve besluit haar dadelijk stevig
toe te spreken. Met dat voornemen ge
wapend stap ik weer terug de coupé in,
KERMIS - Een voorstel van de
SGP om de kermis in Dom
burg af te schaffen is met vier
tegen drie stemmen verworpen
door de gemeenteraad. Vol
gens de SGP is een kermis niet
meer van deze tijd en ook niet
in het belang van de zomergas
ten. Volgens de burgemeester
worden toeristen juist meerma
len op de kermis gezien. Hij
zag geen reden om de kermis
af te schaffen en een meerder
heid was het met hem eens.
DELTAWET - De Tweede Ka
mer heeft de behandeling van
de Deltawet uitgesteld. Het mi
nisterie van Verkeer en Water
staat heeft meer tijd nodig om
de memorie van antwoord op
te stellen.
AARDBEI - Aan de veiling te
Zaltbommel zijn de eerste
aardbeien van het seizoen aan
gevoerd. Ze brachten vijftig
cent per stuk op.
CABARET - Het Middelburg-
sche cabaretgezelschap Avedo
heeft in het Huis van Bewa
ring een ontspanningsavond
voor gedetineerden verzorgd.
Het gezelschap kreeg een dave
rend applaus van het publiek,
dat weliswaar tevreden was,
maar niet huiswaarts keerde.
loop naar haar stoelenrij en wil mijn
toespraak beginnen, als ik zie dat de te
lefoon voor haar op het uitklaptafeltje
ligt en ze in een blad zit te lezen. Het
enige wat ik nog uitbreng is een onhan
dig 'dank u wel'. Waarop ze heel sou-
verein een knikje geeft. Ik ga als een
leeglopende ballon weer op mijn eigen
plaats zitten.
Het duurt even voor ik mezelf weer op
orde heb en doe dan deze dure belofte:
als dat kreng nog een keer afgaat, dan
zal ze het weten ook. Maar dat gebeurt
niet meer tot aan Den Haag Hollands-
Spoor, waar zij eruit moet voor Delft.
Wat mij nog restte om haar tenminste
nog enigszins op haar nummer te zet
ten? Dit stukje, in de hoop dat zij het
onder ogen krijgt.
René F.W. Diekstra
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax- (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax: (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pze.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail, web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t'm vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal. 59,75 62,00
per jaar €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31. 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1.80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35 93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgers
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag, van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax; (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax: (0114)372771
Business to Business/Onroerend goed
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: v
Ai.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De doorn
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooronzt
(abonnememen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecleen
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC, ie-
Postbus 31, 4460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR