Zeeuw komt vaak opdagen
Van Loopik maakt momenten van bezinning
Stefan Hopmans (19)
wint schrijfwedstrijd
Kerk decor concert
met bijzondere
muziekinstrumenten
17
Fiat voor gezondheidscentrum
Rijverbod en boete drankrijder
Scholieren fietsen €1064 bij elkaar
Opbouw strandreddingposten
Tentoonstelling
in Galerie 45
woensdag 19 april 2006
Onder het motto 'Vorm je
eigen oordeel' openen de
rechtbanken en gerechtsho
ven op zaterdag 22 april
hnn deuren voor het pu
bliek. Ook de Middelburg
se rechtbank doet mee. Het
publiek kan daar tussen
10.00 en 16.30 uur terecht.
Vooruitlopend daarop ver
schijnt in de PZC een aan
tal artikelen over de recht
bank.
rioorEmile Calon
Soms wordt het een bode van
de Middelburgse rechtbank
wel eens te veel. Vooral proces-
sentegen incestplegers of die ver
schrikkelijke foto's in dossiers
bij een brute moord. Piet van de
Breevaart weet dat. Zodra een
van zijn mensen aangeeft dat het
even te veel is, neemt een ander
zijn plaats in en krijgt die ene bo
de even rust. Hij of zij kan dan
even koffie drinken, even in be
slotenheid de emoties verwer
ken.
De bodes zijn de manussen van
alles van de rechtbank. Wie het
pastelgele gebouw aan de Kou-
steensedijk bezoekt, krijgt als
eerst met hen te maken. Ze zijn
immers portier, staan bij de scan
straat en hanteren de metaalde
tector. Daarnaast bemannen ze de ver
schillende balies en kondigen ze de zit
tingen aan. Tijdens de zittingen zelf,
vooral die van de meervoudige kamer,
zijn ze ook aanwezig. Dan letten ze op
het publiek, geven boodschappen door
aan mannen en vrouwen in de zwarte
toga's en schenken glaasjes vol voor al
wie wat water nodig heeft.
Gesloten
De bodes horen veel en zien veel. Ze
zijn immers aanwezig bij tal van zittin
gen. Ook die voor het publiek gesloten
blijven, zoals de ots-zittingen, de on
der toezicht stelling. Dat zijn volgens
de bodes soms hele heftige. Daar
wordt soms een kind gescheiden van
de moeder omdat de rechter oordeelt
dat het elders verder moet opgroeien.
„Dan komen ouders en kind samen
binnen en moeten ze gescheiden het ge
Met steeds minder mensen moet bij de Middelburgse rechtbank steeds meer productie worden geleverd.
foto Mechteld Jansen
bouw verlaten", vat Van de Breevaart
het drama samen.
Door de toegenomen aandacht voor
veiligheid is er extra werk op de bodes
afgekomen. Sinds oktober 2003 wor
den de bezoekers gedetecteerd en van
af maart vorig jaar staat er ook een
complete scanstraat bij de ingang, om
alle gevaarlijke voorwerpen in_.de-tas
sen op te opsporen. Sinds die tijd zijn
er heel wat schroevendraaiers, mes
sen, breinaalden en spuitbusjes aange
troffen. Zolang het niet om verboden
wapens gaat, krijgen de eigenaars ze
terug als ze het gebouw verlaten.-
Per werkdag bezoeken tussen de 130
en 150 mensen de rechtbank. Verdach
ten, betrokkenen, advocaten en aller
lei anderen die of beroepsmatig daar
moeten zijn of nieuwsgierig zijn naar
een bepaalde zaak. Op hoogtij ddagen,
als er grote strafzaken dienen, schiet
dat gemiddeld omhoog naar de 250.
Dan zit de publieke tribune, capaci
teit twintig mensen, snel vol.
Afgezien van de adopties gaat het hier
toch wel een beetje over kommer en
kwel, vindt hoofd personeelszaken,
Yvonne Kapaan. Ze doelt niet op de
sfeer bij de rechtbank. Die is goed, zo
valt overal te horen. Ze heeft het over
de zaken die worden behandeld door
de 36 rechters. „Daar zitten niet echt
veel vrolijke kanten aan." Wel de
adopties, zo herhaalt ze. Het officieel
registreren van een nieuw gezinslid,
dat zijn kleine feestjes.
Rechtbankpi^esident Ludo van Dijke
vindt niet dat er sprake is van veel
kommer en kwel. De x-echtbank be
slecht geschillen, zegt hij met grote na-
dx'uk. „De rechtbank heeft een honora
bele grondwettelijke taak."
Bij de rechtbank werken in totaal 170
mensen. Het ziekteverzuim, altijd een
mooie indicatie als het gaat om de
werksfeer, is laag: 3,9 procent. Kap
aan: „In drie jaar tijd is het zelfs met
één procent gedaald."
Het verloop is ook gering, vervolgt ze.
„Als ze hier eemnaal werken, willen
ze niet meer weg", grapt ze. Hoewel
een grap? Uit haar cijfei's blijkt dat ve
len al tien jaar of langer op de
loonlijst staan. Het lukt volgens
haar ook prima om vacatures op
te vullen. Enkele jaren terug had
de rechtbank nog te maken met
een tekort aan rechters. „Nu niet
meer. Alle functies zijn bezet."
Van Dijke en directeur bedrijfs-
voei'ing Harry van de Ven ma
ken zich wel zorgen over de
werkdruk waarmee de medewer
kers van de rechtbank te maken
hebben. Met steeds minder men
sen moet steeds meer productie
worden geleverd, aldus Van Dij
ke. „Terwijl wij meer kosten heb
ben, neemt de financiex-ing nau
welijks toe,"
Hij vindt dat zorgelijk en voor
ziet dat er ooit een moment komt
dat het niet meer lukt om binnen
een aanvaardbare termijn zaken
af te handelen, uitspraken te
doen. Tot nu lukt dat wel, aldus
de president. Alleen de belasting
rechter heeft volgens hem te ma
ken met een lange doorlooptijd.
Dat heeft volgens de beide lei
dinggevenden van de rechtbank
alles te maken met de enorme
toestroom van onroerend-
goed-px-ocedux-es.
Werkdruk
Door de forse werkdxnxk bestaat
wel het risico dat rechters en me
dewerkers niet meer toekomen
aan het volgen van cursussen,
overleggen en het lezen van vak
literatuur. Dat is volgens Van
Dijke een bx'on van zorg.
De werkdruk wordt mede bepaald
door de loyale houding van de Zeeuw
en tegenover het recht. Want in verge
lijking tot andere regio's komen
Zeeuwen vaak opdagen als ze voor de
rechtbank moeten verschijnen. Van
Dijke maakte dat zelf weer eens mee
toen hij onlangs als kantonrechter zit
ting hield in Terneuzen. Van de 56 ge
daagden kwamen er 26 opdagen. Al
die mensen hebben recht op een be
hoorlijke behandeling van hun zaak.
Dat betekent dat ze rustig hun ver
haal konden doen en de officier van
justitie en de rechter ook uitgebreid
hun standpunt motiveerden. De kan-
torxrechter in Rotterdam moet, zo weet
Van Dijke, zo'n 400 mensen oproepen
om er 26 daadwerkelijk te zien. De pre
sident: „Die kan dus per uur heel wat
meer zaken afhandelen."
kunst
Joodse kunstenaar maakt serie illustraties voor Lezenaarbijbel
door Anita Tournois
WATERLANDKERKJE - De
muren van het protestantse
kerkje hebben maar net genoeg
ruimte, maar vormen wel een
passend plekje voor de 28 kleu
renetsen met bijbelverhalen uit
het eerste en tweede testament.
De joodse kunstenaar Marcus
van Loopik vervaardigde de se-
nein opdracht van de Katholie
ke Bijbelstichting, ter ver
fraaiing van de Lezenaarbijbel
inde Willibrordvertaling.
Van Loopik studeerde theologie
de Rijksuniversiteit Utrecht
si doceerde Hebreeuws aan die-
telfde universiteit. Als weten
schappelijk onderzoeker aan de
irije Universiteit van Amster-
fam deed hij een onderzoek
naar het messianisme in de jood
se liturgie. Met een proefschrift
over dit onderwerp pi'omoveer-
de hij in 1993. Naast zijn werk
als publicist op het gebied van
het jodendom en als medewer
ker van de B. Folkertsmastich-
ting voor Talmudica in Hilver
sum, is hij sinds een jaar of tien
grafisch kunstenaar.
Door zijn affiniteit met de jood
se mystiek en kabbala ontleent
hij zijn inspiratie en thema's
voor zijn etsen vooral aan de Bij
bel en rabbijnse traditie. Vanuit
een liberaal joodse levensopvat
ting zoekt hij in zijn werk naar
een woordloze en universele
beeldtaal die de mensen van ver
schillend geloof met elkaar in ge
sprek kan bx*engen.
Al beeldend laat hij iets zien
van de spirituele rijkdom van
schrift en traditie, maar laat
daarnaast veel over aan de kij
ker. „Beeldtaal geeft geen pas
klare antwoorden, maar x'oept
authentieke vragen op. Vragen
dwingen mensen naar de waar
heid te blijven zoeken. Boven
dien spreken rrxijn etsen de taal
van de stilte, een taal die ieder
een verstaat; stilte past daar,
waar antwoorden te kort schie
ten", laat de kunstenaar weten.
Thora
De Thora, waarop ook de kabba
la of joodse mystiek is gefun
deerd, vormt het centrale motief
en kern van zijn meeste etsen. In
de opvatting van de kunstenaar
is de Thora niet alleen voorbe
houden aan Israël, maar be
doeld voor alle volken. De in
vloed en het belang van de Tho
ra, als Gods bouw- en bestem
mingsplan voor de schepping,
blijkt al meteen uit de eerste il
lustratie bij Genesis, gewijd aan
de scheiding tussen de watei'en
van boven en de wateren van be
neden. Hierin ziet men een vuri
ge Thora-rol als begin, als in
stilment waarmee God de we
reld schiep en als symbool van
de weg van het leven.
Bij elke ets is een kleine toelich
ting geschreven over gebruik
van symbolen of een kleur. Zo
blijkt blauw een geschikte kleur
om weer te geven wat de werke
lijkheid overstijgt. Ook is er uit
leg over de betekenis van bij
voorbeeld een symbool als de
sjofar, een hoorn van een ram,
die met zijn tonen iets aankon
digt.
Van Loopik wil met zijn werk
duidelijk verschillen tussen ge
loofsculturen en denken door
breken, nationale grenzen over
schrijden en beschouwt zijn kun
stenaarschap als een verheven
opdracht. In de met symboliek
dooi'weven voorstellingen laat
hij ons op een bijzondere ma
nier kennismaken met de verha-
len van profeten, profetessen,
joodse viei'ingen als sabbat en
Poerim, weken- en Loofhutten
feest naast eveneens gekende
christelijke thema's als geboor
te, doop, kruisiging, opstanding,
Hemelvaart en Pinksteren. Met
deze etsen in een unieke, kleur-
rijke, krachtige, maar zeker ook
tedere beeldtaal, heeft van
Loopik kunstzinnige momentjes
van bezinning gecx*eëerd.
Expositie: Bijbelse etsen van Mar
cus van Loopik, t/m 27 april in de
Protestantse Kerk in Waterland
kerkje. Geopend: dagelijks 13.30-
16.00 uur (24 en 25 april gesloten).
Van 29 april t/m 14 mei in de Her
vormde Kerk in Groede. Geopend:
dagelijks 13.30-16.00 uur, 30 april
12.30-16.00 uur.
fjpor Rolf Bosboom
DOES - De negentienjarige Ste-
Dn Hopmans heeft de Zeeuwse
Mde van de schrijfwedstrijd
ïrite Now gewonnen. Hij mag
Wand vertegenwoordigen tij-
kfls de landelijke finale, die in
M wordt gehouden. De uitslag
'ffd gisteravond in Goes be-
kodgemaakt.
Write Now, een initiatief van
tijdschrift Passionate Maga-
•;'e. is bestemd voor jongeren
tussen de 15 en 24 jaar oud
a;n Het was de derde keer dat
3 ook een Zeeuwse voorronde
p. Dat leverde dit jaar vijftig
Ondingen op, een aantal dat
e organisatie enigszins teleur
stelde.
bijdragen wei-den beoox--
I door een jury die bestond
tap Clement van Scoop, ad-
W-hoofdredacteur Arie Leen
on van de PZC, oud-wethou-
van Goes Charles Linssen,
o Meeusen (winnaar Wx-ite
2005 in Goes) en Vinod
^ogh en Diana Chin-A-Fat van
^donate Magazine.
dot peil van de meeste inzendin
gen stemde de jury bepaald niet
'otgrote vreugde, zei voorzitter
W-A-Fat onomwonden. Veel
waren nogal 'braaf
en 'veilig', pex-sonages wei-den
onvoldoende uitgediept en de
dialogen konden veel scherper.
Zij xiep de Zeeuwse auteux-s in
spe hun verhalen 'iets meer pe
per' te geven. „Het zou leuk zijn
als Goes niet hoeft onder te
doen voor de rest van het land."
Toch kostte het geen moeite om
de drie beschikbax-e pi-ijzen uit
te kex-en. Het verhaal Bloemen
zijn geen rupsen van Stefan
Hopmans, afkomstig uit Middel -
bux-g en student aan de Roose
velt Academy, was uiteindelijk
goed voor de hoofdprijs (250 eu
ro aan boekenbonnen en een
plaats in de landelijke finale).
Dat was voor hemzelf een ver
rassing. „Ik had wel het idee dat
het goed was, maar het is pas
mijn eerste verhaal. Ik deed niet
zozeer mee om te winnen, maar
om te kijken of ik een beetje kan
schx-ijven." Of hij vei-der wil in
de literatuur, kan hij nog niet
zeggen. „Het zou wel leuk zijn,
maar mijn studie gaat nu voor."
De tweede prijs (125 euro aan
boekenbonnen) ging naar Anna
de Bx-uyckere uit Vlissingen, die
met haar poëzie al vaker bij wed
strijden hoog eindigde. Momen
teel studeert zij in Amerika.
D. Perk kreeg de derde prijs (75
euro aan boekenbonnen) voor
zijn serie gedichten.
KAPELLEBRUG - Gedeputeerde Staten hebben het licht
op groen gezet voor de verbouwing van de oude klompen-
fabriek aan de Roskamsti-aat 44 in Kapellebrug tot ge
zondheidscentrum. Het dagelijks pi-ovinciebestuur be
sloot gisteren de gevi'aagde verklaring van geen bezwaar
te verlenen. Daarmee is voor de gemeente Hulst de weg
vi-ij om de benodigde bouwvergunning te vei'lenen.
De familie Zaman heeft in de voormalige klompenfabriek
plannen voor het bouwen van een gezondheidscentrum
met sauna, bubbelbaden, schoonheidssalon, zwembad en
een horecagedeelte. Het plan is in strijd met het bestem
mingsplan, waarin het pei-ceel de bestemming 'woondoel-
einden, erf en tuin' heeft. Om de bouw toch mogelijk te
maken, heeft de gemeente Hulst een verkorte procedure
gestai-t voor wijziging van dat gedeelte van het bestem
mingsplan.
GS vinden dat het plan goed onderbouwd is en past bin
nen het pi-ovinciaal beleid. Het plan betekent namelijk
een verbetering van de kwaliteit van de omgeving. Het da
gelijks provinciebestuur zegt dan ook geen planologische
bezwaren te hebben tegen de voorgenomen oprichting
van het gezondheidscentx-um.
MIDDELBURG - Een 24-jax-ige drankrijder uit Vlissin
gen maakte gistei-en in Middelburg kennis met de strenge
wetregelgeving die vanaf dit jaar gelden voor beginnende
bestuux-ders. Politierechter N. van Spronssen veroordeel-
de de jonge verdachte tot zes maanden rij ontzegging,
waax-van vier maanden voorwaardelijk en 240 euro boete,
waarvan de helft voox-waardelijk. De Vlissinger wex-d 12
febi-uari in Middelburg betx-apt met een alcoholgehalte
van 460 microgram, waar slecht 88 microgram (de norm
voor beginnende bestuurdex-s) is toegestaan. „Er zijn zo
veel jongeren die onder invloed van alcohol een ongeluk
veroox-zaken", mei-kte de politierechter op.
LAMSWAARDE - De gezamenlijke gesponsorde fiets-in
van de basisscholen uit Vogelwaarde, Lamswaarde en
Hengstdijk heeft 1064 eux-o opgebracht. De leerlingen uit
de hoogste groepen fietsten onder begeleiding naar eik
aars scholen toe. Tussen de middag werd er samen gege
ten. Verder kon de jeugd deelnemen aan verschillende
spelletjes. De opbi-engst van de vastenactie komt ten goe
de aan de Massai bevolking in Tanzania.
RENESSE - Op het strand bij de Jan van Renesseweg,,de
Wilhaminahoeve en Westenschouwen woi-den maandag
de reddingsposten weer opgebouwd. Dat gebeui't door me
dewerkers van de gemeente Schouwen-Duiveland. De
werkzaamheden nemen naar verwachting drie weken in
beslag. Elke post bestaat uit di'ie 'eenheden' en een boten
huis, die elk jaar na afloop van het toei-istisch seizoen wor
den afgebroken.
De vrijwilligers van de strandreddingsbrigade zijn vanaf
hemelvaartsdag, 25 mei, ieder weekeinde aanwezig om
een oogje in het zeil te houden. In juli en augustus zijn de
posten dagelijks bezet. De strandwacht patrouilleei-t ook
met boten langs de kust en is tevens actief als eerste hulp
bij ongelukken.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Bijzondere in
strumenten staan vrijdag 21
april centraal tijdens een con
cert in de Doopsgezinde Kerk in
Middelburg, georganiseerd door
stichting voor oude muziek, In-
canto. De uitvoering begint om
20.00 uur.
Te gast is Roswitha Bruggaier,
die violoncello en viola da gam
ba studeerde aan de Fx-ankfur-
ter Hochschule für Musik en nu
cello, bai-okcello en viola da
gamba doceert aan het Dr.
Hoch's Konservatorium in
Fi-ankfurt. In Middelbux-g speelt
zij viola paradon, waarvan
maar enkele oiïginele exempla
ren bekend zijn en waarvoor
nauwelijks muziek is gecompo
neerd.
Een viola paradon is een vroege
baxyton, een instrument dat
lijkt op een viola da gamba. Het
verschil is dat het extra snaren
heeft die als resonantiesnaren
fungeren, maar die ook via een
opening aan de achterzijde met
de duim van de linkerhand aan-
getokkeld kunnen worden. Daar
door lijkt de luisteraar zowel
een gamba als een luit te horen.
De muziek die voor het zeldza
me insti-ument bewaard is geble
ven, is uiterst beperkt. Behalve
enkele handschriften is er alleen
een gedrukte uitgave met suites
voor baryton solo van Johann
Georg Krause, vermoedelijk
rond 1700 vervaardigd.
Roswitha Bruggaier speelt vier
stukken daaruit. Deze worden
afgewisseld met orgelwerken
van de zeventiende-eeuwse com
ponisten J.J. Froberger, Geox'g
Böhm en Georg Muffat. De stuk
ken worden uitgevoerd door
Leen de Broekert, pianodocent
en organist van de Koorkerk in
Middelburg. Hij gebruikt daar
voor hoofdzakelijk de vijf reste
rende achttiende-eeuwse regis
ters van het orgel van de Doops
gezinde Kerk.
Na de pauze spelen Bruggaier
en De Broekert Sonate in a,
D.821 van Franz Schubext, ook
wel de Arpeggione-Sonate ge
noemd. De arpeggione is een in
middels verdwenen strijkinstru-
ment dat in 1823 werd ontwik
keld door de Weense gitaarbou
wer Johann Georg Stauffer. Hij
noemde zijn instrument een gi
taarcello, vanwege de x*onde
vorm en de wijze waarop deze
werd gestemd.
Schubert schreef de sonate voor
de ax*peggione. Deze woi'dt nu
meestal op cello of altviool uitge
voerd. Dat vergt enkele aanpas
singen, omdat daarop de
E-snaar ontbreekt. Bruggaier ge
bruikt de vijfsnarige violoncello
piccolo, waarop de compositie
wel geheel in haar oorspronkelij-
ke vorm ten gehore kan worden
gebracht. De Broekert zorgt op
zijn pianoforte, een kopie van
een Weense Hammerflügel. voor
de begeleiding.
WESTDORPE - In Galerie 45 in
Westdorpe is tot en met zondag
7 mei een tentoonstelling te zien
van de kunstenaars Sibylla
Grootveld-Jordens (monotypes
en zeefdx-ukken), Leo Broos
(keramiek) en Gerjanne en
Sandrien Wiersum (sieraden).
De openingstijden zijn donder
dag tot en met zondag van 13.00
tot 17.00 uur. Voor meer info,
zie: www.annemannaerts.nl.
Advertentie
Marcus van Loopiks interpretatie van het Loofhuttenfeest zoals dat in het bijbelboek Prediker beschreven staat.