Het waait weer aan de Belgische kust
Beaufort van Knokke tot in De Panne
factie bijlagen: 0113-315680
rtvw.pzc.nl
![naii:redactie@pzc.nl
balbus 31, 4460 AA Goes
irfvertentie-exploitatie:
wd-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
ws-Vlaanderen: 0114-372770;
maal: 020-4562500.
ijterdag 15 april 2006
De meisjes willen geen andere meester
David Cerny: Baby's, Middelkerke
foto Eric De Mildt
Andries Botha team: You can buy my heart and soul, De Panne
foto Eric De Mildt Joep van Lieshout: Body Bar, Bredene
foto Eric De Mildt
Een reusachtige zwangere
spin in Oostende, een hang
plek in de romp van een vrouw
in bikini in Bredene, mollige krui
pende baby's in Middelkerke.
Reizend langs de Belgische kust-
gëmeenten die deze zomer mee
doen aan het kunstproject Beau
fort, stuit je vooral op kunst met
een knipoog.
Een jongetje van een jaar of tien
sluit zijn lippen om de houten te
pel van een olifant, op het strand van
De Panne. Zijn moeder schudt veront
schuldigend haar hoofd. Een paar me
ter verderop beklimt een meisje de
rug van een ander, kleiner olifantje.
De logge houten beesten stappen drei
gend de zee tegemoet.
Het strandpubliek lijkt verrast hier
het kunstwerk You can buy my heart
and soul Van de Zuid-Afrikaanse kun
stenaar Andries Botha aan te treffen.
Er worden foto's geschoten, kinderen
aaien over de ruggen. Botha maakte
de kudde van zeven olifanten door
houten plaatjes op metalen skeletten
te monteren. Hij kreeg' daarbij hulp
van tien Afrikaanse Zulu-kunste-
naars, die dankzij die klus voor het
eerst voet op Europese bodem zetten.
De ólïfantenküdde is onderdeel van
de tweede editie van het kunstproject
Beaufort, langs de Belgische kustlijn.
Verspreid over tien badplaatsen over
een lengte van 65 kilometer staan der
tig hedendaagse kunstwerken aan zee.
Het traject van Beaufort Outside
loopt vanaf Knokke tot in De Panne,
vlak aan de Franse grens.
Sommige kunstwerken werden spe
ciaal voor dit project gemaakt, andere
bestaande werken zijn in bruikleen ge
nomen. In Oostende is in het Provin
ciaal Museum voor Moderne Kunst
(PMMK) tegelijkertijd de tentoonstel
ling Beaufort Inside te zien, met ande
re werken van dezelfde kunstenaars.
In Koksijde heeft de Italiaanse kunste
naar Mimmo Paladino drieëndertig
terracotta wezens te slapen gelegd op
en tussen de archeologische opgravin
gen bij het Abdijmuseum Ten Duinen.
Hoe langer je tussen de afgebrokkelde
muurtjes rondloopt, hoe meer mense
lijke figuren je ziet liggen,
Paladino's II Dormienti doet je gelo
ven dat op deze plek een aardbeving
heeft plaatsgevonden en dat je nu tus
sen de slachtoffers rondwaart. Soms
is zb'n slachtoffer niet meer dan een
hoopje ledematen, gemaakt van gebro
ken vazen. Andere wezens lijken de
ramp beter te hebben doorstaan en
hebben slechts wat krassen in hun ge
zicht. Zoals ze daar liggen, naakt, in
foetushouding, geven ze de kijker een
onbestemd gevoel.
Saddam
Tegen de achtergrond van frietkra
men en mosselrestaurants proberen in
Middelkerke twee baby's van vijf me
ter groot over de boulevard omhoog te
klimmen. Op het dak van het casino
wacht een derde maatje. De baby's
hebben mollige billen en grote water
hoofden, maar een gezicht ontbreekt.
Het zijn sculpturen van de Tsjechi
sche kunstenaar David Cerny. Oor
spronkelijk was het de bedoeling een
minder onschuldig werk van Cerny te
plaatsen in Middelkerke: Shark, waar
voor Cerny een pop van dictator Sad
dam Hoessein met vastgebonden han
den en voeten in een aquarium legde -
een parodie op het aquarium met daar
in een haai (ook Shark getiteld) yan
de Britse kunstenaar Damièn Hirst.
Toen de foto's van de verzopen Sad
dam naar buiten kwamen vielen al
gauw de eerste dreigbrieven bij de ge
meente Middelkerke op de mat. Met
de cartoonrellen nog vers in het geheu
gen, krabbelde burgemeester Landuyt
schilderijen van René Magritte, de be
langrijkste Belgische kunstenaar van
de twintigste eeuw. Magritte vormde
een belangrijke inspiratiebron voor
Beaufort-conservator Willy van den
Bussche,
„Het thema dat ik voor de tweede edi
tie van Beaufort heb gekozen is de 'ap
propriation',-de kunstenaar die zich
iets.toeëigent uit de werkelijkheid",
aldus Van den Bussche. „René Magrit
te was de schilder bij uitstek die za
ken uit de alledaagse werkelijkheid
trok en er iets van zichzelf aan toe
voegde. Ook de kunstenaars op Beau-
terug en besloot hij geen toestemming
te verlenen voor het tentoonstellen
van Shark in zijn gemeente.
Het aquarium met Saddam Hoessein
is daarom acht kilometer in noordelij
ke richting verplaatst, naar het
PMMK in Oostende. De gedachte was
dat op Beaufort Inside het werk min
der provocerend zou zijn, omdat plaat
sing in een museum duidelijk maakt
dat Shark kunst is en geen doelbewus
te belediging van wie dan ook. Het ble
ke, harige lijf van de voormalige dicta
tor drijft nu in een donkere hoek van
de tentoonstelling. Andere werken op
Beaufort Inside komen van onder an
deren Jan Fabre en Joep van Lies
hout.
Pronkstuk van de overdekte tentoon
stelling zijn negen surrealistische
fort doen dat: ze eigenen zich een stuk
van de natuurlijke omgeving, het
strand of de duinen, toe."
Van den Bussche was drie jaar gele
den initiatiefnemer van de eerste edi
tie van Beaufort. Ook deze keer orga
niseerde hij bijna alles. Hij koos kun
stenaars uit, regelde locaties en be
paalde soms zelfs wat er gemaakt
moest worden. Zo waren de olifanten
in De Panne zijn idee. „Inbreuk op de
artistieke vrijheid? Nee hoor. Botha
had toch ook nee kunnen zeggen te
gen de opdracht?"
Nudisten
Van den Bussche vroeg de Nederlan
der Joep van Lieshout voor een kunst
werk in Bredene. Die badplaats staat
in België sinds jaar en dag bekend als
een bedevaartsoord voor nudisten en
Van den Bussche wilde dat Van Lies
hout met dat aspect iets zou doen. De
argeloze automobilist wordt nu op de
Koninklijke Baan, een grote doorgaan
de weg, getrakteerd op uitzicht over
een gigantische yrouwenromp, gesto
ken in rode'Bikirii.
Het i^ërhëël'ïeftelkefeti'bikini te dra
gen in een oord waar iedereen in
Adamskostuum het strand op gaat,
moet Van Lieshout hebben gedacht.
Zijn uit polyester vervaardigde Body
Bar is ook.vanbinnen toegankelijk.
Via de benen loop je de romp in, waar
een gezellige hangplek is ingericht
met kroonluchters in de borsten van
de vrouw.
Nadeel van de opzet van Beaufort is
dat je minimaal twee dagen nodig
hebt om alles goed te.kunnen bekij
ken. De kunstwerken liggen een heel
eind uit elkaar en zijn niet altijd even
gemakkelijk te vinden. Aan de andere
kant zorgt die spreiding er wel voor
dat de kunstwerken helemaal samen
gaan met de omgeving en het beeld
niet verstoord wordt door andere
sculpturen die de aandacht afleiden.
En de argeloze strandganger wordt op
deze manier verrast met kunstwerken
die hij anders misschien nooit zou
zien.
Zo blijft in Oostende de blik van me
nig verbaasde passant hangen bij de
reusachtige spin, negen meter hoog,
van Louise Bourgeois die is geplaatst
over het graf van kunstenaar James
Ensor. De Franse kunstenares maakte
de sculptuur van de zwangere spin,
Maman, eind jaren negentig als eerbe
toon aan haar moeder.
Die werkte in de eerste helft van de vo
rige eeuw in een tapijtatelier alwaar
ze hele dagen met het weefgetouw in
de weer was, als een wevende spin.
Nu staat het zwarte beest met de ro
buuste poten naast een klein, lieflijk
kerkje vlak achter de duinen.
Als je onder het' dier door loopt zie je
witte eieren in haar buik hangen:
Wie even verderop over de boulevard
van Oostende loopt, denkt in eerste in
stantie dat er een bouwvakker aan het
klussen is op het dak van het casino.
Een oranje pak steekt fel af tegen de
blauwe lucht. Als je beter kijkt, zie je
dat het een pop is die boven op het
dak met een dirigentenstokje zwaait.
Het is het kunstwerk De astronaut die
de zee dirigeert van Jan Fabre. Hij mo
delleerde het figuur naar Dirk Fri-
mout, de eerste Belg in de ruimte. Van
af de grond is hij echter onherkenbaar
en blijft een oranje stipje aan de he
mel. Slechts een enkele passant staat
stil bij het bord met uitleg over het
kunstwerk. De rest van de voorbijgan
gers kijkt naar boven, fronst even de
wenkbrauwen en flaneert verder over
de boulevard, zich afvragend wat die
oranje pop in vredesnaam doet op het
dak van een casino.
Anneke Stoffelen
Beaufort 2006 is te zien tot 1 oktober.
Meer informatie over tickets, vervoer
en begeleide rondritten is te vinden op
www.2006beaufort.be. Een boekje
met wandelroutes langs de kunstwer
ken is voor 5 euro verkrijgbaar bij de
Diensten Toerisme langs de Belgische
kust en in het PMMK in Oostende.