Wegen dreigen dicht te slibben PZC Sociale geweten advocatuur in Nederland is verwrongen PZC Donner staat onder druk om e-gambling Jonge politici willen Oranje zonder franje Een Amsterdammer wil ook naar de Apenheul 4 Weekendfiles nemen toe te gast 11 april 1956 SF dinsdag 11 april 2006 Naar oma, sportclub of strand: bijna de helft van alle kilome ters die in Nederland worden af gelegd, wordt gereden in de vrije tijd. De auto is zwaar favo riet als vervoermiddel. Dat moet anders, want wegen raken ook in weekeinden verstopt. door Rudi Buis Eerste pinksterdag 1955. Het mooie weer lokte veel Ne derlanders in hun pas gekochte auto's naar de Veluwe. Duitsers reden in tegenovergestelde rich ting naar de bollenvelden en de kust. Op knooppunt Oudenrijn, waar Rijkswegen 2 en 12 elkaar met een rotonde kruisten, ging het fout. Vrijetijdsverkeer zorg de voor het eerst in de geschie denis voor een file. Anno 2006 kijkt niemand meer op van lange files naar de kust als de thermometer een keertje 25 graden aangeeft. Nederland telt inmiddels zeven miljoen per sonenauto's. twintig keer zo veel als in 1955. Voor meer dan de helft van alle verplaatsingen en liefst 80 procent van alle 'vrijetijdskilometers' wordt de auto gepakt. Bijna de helft van alle afgelegde kilometers wordt in de vrije tijd verreden, zo blijkt uit onderzoek van het So ciaal en Cultureel Planbureau (SCP). Het is dat de ritjes vooral in de avonduren en in de weekeinden worden gemaakt, anders was het fileprobleem al niet meer te overzien. Maar nu het wagen park de komende jaren groeit van zeven naar negen miljoen auto's, groeit de zorg over het vrijetijdsverkeer. In de weekein den lopen wegen nabij steden, recreatiegebieden en pretpar ken al regelmatig vol. Los van de files is dat een ramp voor verkeersveiligheid en mi lieu. Op zonnige dagen staat er een onafzienbare rij blik in de richting van de kust. En recrea- tieverkeer zorgt ervoor dat met name de avondspitsen langer zijn dan nodig: 1 procent meer verkeer zorgt al gauw voor 3 a 4 procent meer files, rekent hoog- tische trekpleisters." Een ande re optie is om recreatiemogelijk heden in de buurt van steden aan te leggen. De behoefte aan recreatie is in de Randstad het grootst, maar veel natuurgebie den liggen ver weg. Alleen het Groene Hart schurkt tegen de Randstad aan, maar dat gebied is slecht ontsloten. „Door ruil verkaveling zijn daar veel kerke- paden verdwenen, maar die kun je herstellen", aldus Harms. Prijsbeleid Het nationale wagenpark groeit van zeven naar negen miljoen auto's. Ook in het weekeinde raken de wegen verstopt. archieffoto/GPD Hel door vrijetijdsverkeer groeit geleide lijk. In 1998 lag de filezwaarte (de lengte in meters keer de duur in minuten) nog op 375.000, in 2004 was dat al 600.000. Veel vrijetijdsritjes worden in het weekein de gemaakt. Dat geldt zowel voor het aantal verplaatsingen (45 procent) als het aantal ki- lometers dat wordt afgelegd (54 procent). Het zwaartepunt ligt op zondag. De zater dag kent een geleidelijk aan oplopende drukte met een piek tussen 14.00 uur en 16.00 uur van circa 1,4 miljoen verplaatsin gen. Op zondag ligt de piek rond 14.30 uur met ongeveer twee miljoen verplaatsingen. Op zaterdag zijn er meer ritjes die in de catego rie sport en horeca vallen; op zondag zijn er meer sociale verplaatsingen naar familie en vrienden. GPD leraar infrastructuur en mobili teit Carl Koopmans van de Uni versiteit van Amsterdam voor. Mensen willen hun auto niet uit, zegt onderzoeker Lucas Harms van het SCP. Zelfs voor korte rit jes laten zij de vierwieler niet staan. Eén op de drie ritjes met een afstand tussen één en twee ënhalve kilometer gaat met de auto. „We vinden het onhandig om met de fiets naar de sport club te gaan, want dan kunnen we tas en tennisracket moeilijk meenemen", aldus Harms. „Een auto biedt comfort en rijden geeft plezier." Toch dreigt het de komende jaren 'remmen en weer optrekken' te worden op de Nederlandse wegen als niet vaker fiets, bus of trein wordt gepakt. De overheid probeerde in de jaren negentig het autoge bruik nog af te remmen, maar in middels luidt het credo 'mobili teit mag'. Nu probeert het Rijk automobilisten te verleiden om hun kar te laten staan. Een stap in de goede richting, zegt Harms. „Je kunt bijvoorbeeld transferia aanleggen op wegen naar het strand en naar toeris- Het is echter de vraag of het werkt om recreatie naar de ste delijke omgeving te halen. „Een Amsterdammer wil ook wel eens een keer naar de Apenheul of Efteling", zegt hoogleraar Koopmans. „We zoeken werk én vertier op allerlei plekken." De meeste onderzoeken wijzen één oplossing aan om files terug te dringen: prijsbeleid. En als de kilometerheffing er komt voor werkverkeer, waarom dan niet voor toeristen die op bepaalde tijden en plaatsen drukte op we gen veroorzaken? Het levert bovendien nog een fi nancieel voordeel op, zegt Koop mans. In de file staan kost tijd en geld. Als automobilisten op drukke trajecten moeten beta len, dan worden én de files kor ter én het geld dat ze betalen kan aan iets anders worden uit gegeven. „De eerste vormen van prijsbeleid bij toeristische plaat sen en centra van steden zie je overigens al. Ga maar eens par keren in het centrum van Am sterdam." Of de wegen in het weekeinde zonder anti-filemaatregelen de komende jaren totaal vastlopen, durft Harms van het SCP niet te voorspellen. De fiets zou terrein kunnen winnen als de trend om gezond te leven doorzet. En stij gende kosten voor brandstof kan mensen in hun vrije tijd ook uit de auto jagen. Het fenomeen 'vrijetijdsstress' zou ook wel eens voor minder mobiliteit kun nen zorgen. Oost, west, thuis best, aldus Harms. „Liever ge nieten van een glas wijn in de tuin dan rennen van de ene prik kel naar de volgende." GPD Het strenge Nederlandse kans- spelbeleid staat onder druk. De Europese Commissie zet vraagtekens bij de exclusieve vergunning van Hollaiid Casi no voor de exploitatie van gokspelletjes op internet en wil dat Nederland de deur openzet voor buitenlandse concurrentie. door Jasper van de Kerkhof Pradiep Pherai is een vaste speler aan de rouletteta fel van een Haagse amuse mentshal. „Op een slechte dag verlies ik een paar hon derd euro, maar als het mee zit ga ik met een dikke beurs naar huis", stelt hij. Eens per maand trakteert Pherai zich zelf op een avondje Holland Casino. „Daar gok ik pas écht grof. Dat is het enige ver schil." Minister Donner van Justitie gruwelt van dit verhaal. De bewindsman houdt niet van gokken en is al sinds zijn aan treden bezig het aanbod van kansspelen aan banden leg gen. De pogingen van buiten landse casino's om in Neder land voet aan de grond te krij gen, zijn hem een doorn in het oog. Het jongste slachtoffer was het Amerikaanse Harrah's Entertainment dat bot ving toen het onlangs toestem ming vroeg voor de bouw van een mega-casino in Maas tricht. Maar het Nederlandse kans- spelbeleid is omstreden. Euro commissaris McCreevy (Inter ne Markt) eist uitleg over de uitsluiting van buitenlandse exploitanten van kansspelen op de Nederlandse markt. Hij vermoedt dat Den Haag er vooral op uit is het lucratieve monopolie van staatsbedrijf Holland Casino te bescher men. De winst van Holland Casino - 130 miljoen euro per jaar - komt volledig ten goe de aan de schatkist. De controverse spitst zich toe op het voornemen van Don ner om alleen Holland Casino een vergunning te ver-lenen voor een proef met kansspe len op internet (e-gambling). Pas over drie jaar wordt dan bekeken of ook andere par tijen online gokspelletjes mo gen aanbieden. De markt is nu in handen van illegale ex ploitanten die veelal zijn ge vestigd in belastingparadij zen als Belize en Liechten stein. Naar schatting is in Ne derland jaarlijks 150 miljoen euro gemoeid met illegale gokspelletjes op internet. Is een staatsmonopolie op kansspelen toegestaan? Dat hangt ervan af. Wel als het is bedoeld om gokverslaving te gen te gaan, niet als het al leen dient om de staatskas te spekken. Donner beweert het eerste, maar de Europese Commissie denkt het laatste en wijst op het riante recla mebudget (28 miljoen euro) voor Holland Casino en de plannen voor nieuwe vestigin gen. Hoe geloofwaardig is het ontmoedigingsbeleid als er vrijwel dagelijks spotjes van Holland Casino op televisie zijn en de nationale Voetbal competitie tot voor kort Hol land Casino Eredivisie heet te? Annette Kok, voorzitter van de brancheorganisatie speel automaten (VAN), is blij dat de Europese Commissie aan de bel trekt. „Wat Donner doet, kan echt niet. Hij ver leent de vergunning aan zich zelf, handhaaft vervolgens zelf de regels en laat de in komsten in zijn eigen zak vloeien. Wij wachten al jaren op een kans om op internet kansspelen te exploiteren. Dat is ons door het vorige ka binet ook toegezegd. Maar Holland Casino krijgt nu het rijk alleen. Onbegrijpelijk." Verslavingszorg Het kabinetsbeleid krijgt wel steun vanuit de verslavings zorg. „Het is goed dat de proef zich beperkt tot één aanbieder, dat is beter te con troleren. Staatsbedrijf Hol land Casino is daarvoor de aangewezen partij", vindt Roel Kersemakers van de Jel- linek Kliniek in Amsterdam. In de plannen van Donner moet het aanbod van Holland Casino aan strenge voorwaar den voldoen. Spelers moeten zich vooraf registreren en het gokgedrag wordt in de gaten gehouden. Een onafhankelij ke commissie ziet erop toe dat het spel en de uitbetaling eerlijk verloopt. GPD door Klaas de Graaff Als een boef over veel geld kan beschikken, weet hij ook gemakkelijk een prominen te advocaat te vinden. Niet dat pro-Deoadvocaten kwalitatief minder werk zouden leveren, maar de Nederlandse top tien doet weinig zaken met de min vermogenden onder de verdach ten. Tenzij de strafzaak heel Ne derland de adem beneemt, dan valt er ook voor de toegewezen gratis strafpleiter goed garen te spinnen. Bloedstollende gebeur tenissen zijn nu eenmaal de goedkoopste reclame voor ver dedigers. Een vrijspraak levert immers meer krediet op dan een forse gevangenisstraf. Zo'n stelling gaat uiteraard niet op voor de rechtszaak als die van Mohammed B. Vooraf stond namelijk al vast dat deze jihadstrijder de moord op Theo van Gogh bedreven had. Daar had de advocaat hooguit kun nen aandringen op strafverzach- tende omstandigheden. Maar dat ging in dit geval niet op, om dat zijn cliënt dat afwees. Troef Bij een ontkennende verdachte heeft de raadsman een troef meer in handen dan de aankla ger. Immers alleen getuigen of technisch materiaal kunnen in het nadeel van de beschuldigde werken. De advocaat in de dra matische Schiedammer park moordzaak had de pech dat de Vlaardinger Cees B. ten onrech te een bekentenis had afgelegd. Slordig rechercheonderzoek en een 'tunneldenken' bij het Open baar Ministerie daaraan toege voegd trokken ook de rechters over de streep. Ze hadden een dader en het bewijsmateriaal en daarmee was de kous af. Met ontkenning, mager bewijs materiaal en dubieuze getuige nissen kan de advocaat immers scoren. Deze zal ook niet aarze len een tweede deskundige in te schakelen om de bewijslast van de officier van justitie te weer leggen. Bovendien is een gewiekste strafpleiter er altijd op uit om een officier van justitie op pro cedurefouten te betrappen. Heeft de aanklager zijn bewijs materiaal wel op de wettelijk toegestane manier verkregen? Bram Moszkowicz kwam een paar weken geleden in opspraak in de zaak-Holleeder. foto Hans Steinmeier/ANP Had de AIVD zijn aangeleverd materiaal wel voorzien van con troleerbare getuigenissen? Mag de ATVD hoe dan ook wel gelijk gesteld worden met de legale op sporingsdiensten? Hoe zit het met stiekem afgeluisterde tele- foontjes en zijn alle formulieren wel juist en tijdig ingevuld? Al lemaal vragen waarvan een mo dale Nederlander al bij voor baat een punthoofd krijgt. Uiteraard verdient élke ver dachte een eerlijk strafproces. Maar het is te gek voor woorden dat door futiele onvolkomenhe den iemand de dans der gerech tigheid ontspringt. Zo denkt echter niet een jurist. Voor hem zijn de geschreven wet en de procedures kennelijk belangrij ker dan de gevolgen voor de maatschappij. De meeste burgers krijgen de ril lingen als advocaten bij een ont kennende verdachte weten dat die schuldig is en dit voor de rechtbank achterhouden of zelfs met de verdachte meelie- gen. Waar liggen voor een verde diger de grenzen van wat maat schappelijk aanvaardbaar is? Een vrouwelijke advocaat liet zich eens ontvallen dat zij nooit een verkrachter zou verdedi gen. Zij erkende dat ook deze verdachte recht had op een goe de verdediging, maar vertelde dat zij dat zelf niet kon opbren gen. Ook Gerard Spong gaf eens te kennen dat hij onder geen beding Desi Bouterse als cliënt zou aannemen. Ongetwij feld zijn er meer pleiters die uit weerzin tegen bepaalde delic ten een cliënt weigeren rechts kundig bij te staan. Maar er zijn er nog genoeg die deze rem niet hebben en zonder scrupules daders van ernstige delicten vrij weten te krijgen. Klemmender nog wordt dit vraagstuk als de vrijgesproken dader iemand is die weer ver valt in hetzelfde kwaad. Allergisch Als het bijvoorbeeld een obses sieve zedendelinquent betreft of een notoire psychopaat, dan is de samenleving er mooi klaar mee. Het immuunsysteem van de maatschappij reageert op dit soort gebeurtenissen net zo al lergisch als op de tbs'ers die zich na een ontsnapping Of tij dens een proefverlof vergrijpen aan onschuldige mensen. Hoewel er in zijn algemeenheid voor juryrechtspraak weinig voorstanders zullen zijn te vin den, zou er in sommige opzich ten wat voor te zeggen zijn. Een goede jury kan zich immers la ten leiden door andere opvattin gen dan juristen. Zij hoeft geen juridische denkmodellen te han teren, maar vertegenwoordigt de samenleving in de meeste brede zin van het woord. Nu Bram Moszkowicz in de zaak-Holleeder in opspraak is geraakt, komt het waagstuk van de sociale ethiek van de ad vocatuur weer eens helder voor het voetlicht. Het wordt hoog tijd dat de regels rond het verde digen van zware criminelen op een maatschappelijk aanvaard baar niveau komen te liggen. Of moet Holleeder voor de minder zware delicten de maximale straf krijgen? Net zoals Al Capo- ne overkwam toen hem alleen een belastingovertreding aange rekend kon worden, terwijl heel Amerika wist dat hij vele doden op zijn naam had staan. GPD Klaas de Graaff is criminoloog door Ap van den Berg en Erwin Buter Jong politiek talent ram melt aan de deur van de Tweede Kamer. Een genera tie politici die aanzienlijk kri tischer tegenover de monar chie staat dan de huidige. Als de nieuwe lichting straks de baas is, worden de bevoegdhe den van de koningin snel een heel eind teruggesnoeid. „Waarom zou je de monar chie opheffen als zo veel men sen warme gevoelens hebben bij ons koningshuis?", zegt Reinout de Vries, voorzitter van de Jonge Democraten, de jongerenbeweging van D66. Het Nieuw Republikeins Ge nootschap, dat morgen in De Balie in Amsterdam met tie ners en twintigers een debat avond houdt over de toe komst van de monarchie, hoeft zich geen illusies te ma ken. De politieke jeugd van nu is niet van zins morgen de republiek uit te roepen. Maar als het aan de Jonge De mocraat De Vries ligt, blijft er voor de majesteit metter tijd niet meer over dan een louter ceremoniële taak. „Een beetje zoals het koningshuis in Zweden. Geen politieke ta ken meer. Enkel staatsbezoe ken, handelsmissies en min der gewichtige dingen als Ko ninginnedag." Modernisering Dat vindt ook voorzitter Rens- ke Leijten van de jongerenor ganisatie Rood (SP). Zij pleit voor modernisering van de monarchie. Zo wil zij wel dat Beatrix blijft optreden tij dens Prinsjesdag, maar dan met haar eigen troonrede. Ei genlijk wil Leijten de monar chie geheel afschaffen, maar dat vindt ze lastig omdat die 'redelijk functioneert'. Voor de Jonge Socialisten (JS) vormt dat geen beletsel. Net als hun moederclub PvdA zijn zij principieel voorstan der van de republiek. „Maar waar Wouter Bos en zijn wienden het daarbij laten om dat het koningshuis nog zo leeft onder het volk, hebben wij een stappenplan om de monarchie af te schaffen" zegt vice-voorzitter Peter Scheffer van de JS. Haal het koningshuis uit de Grondwet, schaf de ministeriële verant woordelijkheid af en stop met de priviliges dat de koningin geen vermogensbelasting be taalt. „Binnen acht jaar kun je dat realiseren, ipaama moe ten we binnen énkele jaren een referendum houden on der het volk: willen we een re publiek of houden we een Oranje zonder franje?" Dat de monarchie op den duur ver dwijnt, ligt volgens hem voor de hand. „De tijd van prinsen en prinsessen is voorbij." Sprookje Harmjan Vedder van de jonge renorganisatie Perspectief (ChristenUnie) is het daar mee oneens. „We moeten op houden elk sprookje zo maar af te schieten. Waarom zou je een historisch ontstane mo narchie afschaffen? Dit insti tuut heeft zijn waarde. En bo vendien doet onze koningin het gewoon goed." Hansko Broeksteeg, docent staatsrecht aan de Universi teit van Maastricht, ziet geen revolutie in het staatsrechte lijk verschiet. „Ook als de ko ningin of koning alleen een ce remoniële taak zou krijgen, blijft een minister politiek verantwoordelijk voor hun da den en uitspraken." Misschien is dat ook een re den dat in de Tweede Kamer tot nog toe zeer voorzichtig is gesproken over het inklim- pen van de bevoegdheden van het staatshoofd. Veel meer dan theoretische discussies waren het niet. Niemand durf de zijn vingers eraan te bran den. En als het aan het Chris ten Democratisch Jongeren Appèl ligt, blijft dat ook zo. „De koningin heeft veel erva ring in het besturen. Ze staat boven alle partijen en kan tips geven bij de kabinetsfor matie", zegt woordvoerder Maarten Neuteboom. GPD t ALCOHOL - De .regering' wil strengere maatregelen nemen tegen automobilisten die on der invloed van alcohol aan het verkeer deelnemen. Ver keersdeelnemers die meer dan een bepaald promillage alco hol in hun bloed hebben, kun nen in de toekomst strafrechte lijk worden vervolgd. SCHOLEN - Aan de Olmen laan in Middelburg wordt sinds enkele maanden hard ge werkt aan een nieuw scholen complex. Gisteren vond de offi ciële eerste steenlegging plaats, onder toeziend oog van honderden leerlingen. VISWEDSTRIJD - Zeeland il bij uitstek geschikt voor sport vissers. Tot die conclusie ko men de WV's in Zeeland en Noord-Brabant. Om meer aandacht op de mogelijkheden van sportvisserij te vestigen,, hebben enkele sportvissers hei5 initiatief genomen om een in ternationale viswedstrijd te or ganiseren op de zeedijk bij Strijenham. CRIMINALITEIT - In Duitsland neemt de jeugdcri minaliteit schrikbarend toe. Veel minderjarigen zijn de laat ste tijd betrokken bij zware de licten. la. lm, Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax. (0113)315609 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel-(0118)493000 Fax. (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail. redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloó 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel- (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail' redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren Goes, Zierikzee en Hulst: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 20,55 n.v.t per kwartaal. 59,75 62.00 per jaar; €229.20 233.30 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 31,4460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,80 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (076)5312550 Fax (076)5312340 Personeelsadvertenties: Tel: (076)5312240 Fax:(076)5312340 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (076)5312104 Fax. (076)5312340 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend goed Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: www.pzc nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De dooi aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooi on:* qq_, (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pto - ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselectw- de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC.lt- i, Postbus 31, 4460 AA Goes. Behoort tot WGGGNGR lün loor turt

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2006 | | pagina 4