Siergras kan zeer aaibaar zijn
De pluimen geuren naar
honing
Mediterraan
Koken
Tuinidee
Vlechtwerk
Koelen
Meten
zaterdag
8 april 2006 W3
Gewassen uit het gebied van de
Middellandse zee rukken op in
de tuin. Dat beweert althans Po-
kon. Het assortiment van het be
drijf is er dit voorjaar alvast op
aangepast. Het assortiment is
uitgebreid met plantenvoeding
voor citrus- en mediterrane
planten.
Ook niéüw zijn Pokon Groente
en Fruit en Pokon Druif. De pro
ducten zijn verkrijgbaar vanaf
4,10 euro. Informatie: www.po-
kon.nl
De kooktoestellen van het Fran
se La Cornue gelden met recht
als Rolls-Royce onder de fornui
zen. Omdat er jaarlijks slechts
achthonderd van worden ge
maakt, loopt het prijskaartje uit
een van 7000 tot 35.000 euro.
Om de fornuizen voor een grote
re groep kookliefhebbers bereik
baar te maken, brengt de produ
cent nu CornuFé op de markt.
Dit fornuis is verkrijgbaar van
af 5700 eiiro.
Het 110 centimeter brede for
nuis is voorzien van vijf bran
ders en twee elektrische ovens.
De deuren daarvan draaien
naar de zijkant open. De fornui
zen zijn in Nederland uitslui
tend verkrijgbaar bij Jacobse Li-
vinstyle in Goes. Informatie:
www.jacobsegoes.nl
Na Den Bosch en Zwolle heeft
nu ook Goes een eigen Tuinidee.
Deze tuinbeurs is tot en met zon
dag in de Zeelandhallen.
De.opzet is vergelijkbaar met
die van de twee andere evene
menten. Zo informeren produ
centen, hoveniers en kwekers de
bezoekers over de tuintrends
van 2006.
De beurs is daarnaast onderver
deeld in een aantal themapavil
joens zoals Hof van Smaak
(eten) en Dream Garden (tuin
ontwerp). De entree is gratis. Be
zoekers van Tuinidee kunnen
een bezoek brengen aan Woning-
Expo Zeeland, de woonbeurs
die tegelijkertijd gehouden
wordt. Zeelandhallen, Nobel-
weg 6 in Goes. Informatie:
www.tuinidee.nl
Gevlochten kunststof is dit jaar
hét materiaal voor tuinmeubi
lair. Woonwarenhuis Kwantum
speelt daarop in met een collec
tie tuinstoelen en fauteuils waar
in het zogenoemde 'wicker' is
verwerkt. Gevlochten heeft deze
kunststof wel iets weg van ro
tan. Maar daar houdt de vergelij
king volgens Kwantum op.
„Want wicker is in tegenstelling
tot rotan onderhoudsvrij, kleu
recht, vormvast en weerbesten-
dig." Een tuinstoeltje van het
materiaal kost 39,99 euro, de
fauteuil 89 euro'.
Omdat consumenten steeds min
der tijd hebben om boodschap
pen te doen, worden volgens
AEG koelr en vrieskasten steeds
groter. De producent brengt
daarom twee lijvige 'jongens' op
de markt met een hoogte van
1.60 meter.
De koeler heeft een inhoud van
291 liter en is. uitgerust met ver
plaatsbare glazen legplateaus
en een apart flessenrek. De vrie
zer heeft een inhoud van 179 li
ter of 195 liter. In type Arctis
75210 GA is de No-Frost tech
niek toegepast.
Deze zou voorkomen dat zich ijs
en rijp op de producten afzet.
De koelkast kost 719 euro, de
vriezer is verkrijgbaar vanaf
669 euro.
Hoe diep is de tuin? Wat is de
omtrek van de kamer? Met de
DLE 50 Professional van Bosch
is het antwoord op dergelijke
vragen snel gegeven.
Het apparaatje dat ongeveer net
zo groot is als een mobiele tele
foon is voorzien van een laser.
Tot een afstand van vijftig me
ter worden daarmee volgens
Bosch afstanden tot op de milli
meter nauwkeurig gemeten. De
DLE 50 is geschikt voor het me
ten van lengtes, oppervlaktes en
volumes. Het hypermoderne
'meetlint' is verkrijgbaar voor
149 euro.
Het wuivende riet langs
de waterkant prikkel
de in haar jonge jaren de
fantasie. Nu staat de sier-
tuin van Lianne Pot vol met
driehonderd verschillende
siergrassen. Het is de groot
ste verzameling van Neder
land. Maar in de particulie
re tuin willen de prachtige
halmen volgens haar nog
niet echt doorbreken. Ze
wijt het aan onbekendheid.
Waar haar passie voor sier
grassen precies vandaan
komt, weet ze eigenlijk niet. „Ik
denk dat de oorsprong ervan in
mijn jeugd ligt", zegt Lianne
Pot (46). „Ik ben opgegroeid in
het noordoosten van de provin
cie Groningen. Ik was totaal
niet met tuinieren bezig, maal
ais ik met de fiets naar school
reed, passeerde ik altijd partijen
riet die langs het water stonden.
Daar zag ik bijna letterlijk te
genop. Het ruisen, de eenden die
ertussen bewogen, het had iets
heel gewoons, iets heel natuur
lijks en rustgevends. Maar voor
al door de hoeveelheid riet vond
ik het erg bijzonder.
Pas veel later - ergens in de ja
ren negentig - las ze een boek
van kweker en tuinontwerper
Piet Oudolf over siergrassen.
„Daar herkende ik enorm veel
in."
Het boek waarover ze het heeft
is Prachtig Gras, een standaard
werk over siergrassen waarvan
anderhalf jaar geleden een nieu-,
we editie verschenen is. Piet
Oudolf en Michael King be
schrijven in het boek zo'n 150
siergrassen en bamboesoorten.
Ook al is dat slechts een fractie
van het aantal grastypes en
-soorten, Pot denkt dat het na
slagwerk van Oudolf zeker heeft
bijgedragen aan de populariteit
van siergrassen.
Maar zelf is ze het aantal van
150 allang gepasseerd. Na een
studie aan de tuinbouwschool
begon ze in 2000 Lianne's Sier
grassen, een bedrijf dat gespecia
liseerd is in onder andere tuin
ontwerp, beplantingsplannen en
siergrassen. De siertuin van Pot
in het Groningse De Wilp bevat
maar liefst driehonderd verschil
lende grassen. Zonder bamboe,
want hoewel ook dat een gras
soort is, ontbreken die in haar
tuin. „Omdat bamboe al op
meerdere plekken verkrijgbaar
is", zegt ze.
Bamboe
Het- verklaart volgens haar ook
waarom het houtachtige bam
boe - dat in tegenstelling tot de
meeste grassen het hele jaar
groen blijft - geregeld opduikt
in de particuliere tuin. Dat
geldt, ondanks verschillende pu
blicaties, in veel mindere mate
voor siergras. Waarom? „Ik
denkt dat het heeft te maken
met' de onbekendheid. Mensen
zijn bang dat het gaat woeke
ren. Maar dat is niet zo. Meer
dan negentig procent van de
soorten woekert niet."
Desondanks merkt ze wel dat de
intéresse voor siergrassen lang
zamerhand toeneemt. Daarbij
spelen tuintrends een rol. „In de
jaren zestig en zeventig wilde
iedereen zijn tuin zoveel moge
lijk op orde hebben." Het was
volgens Pot de tijd van de aange
harkte perkjes. „De laatste ja
ren is de aandacht voor de na
tuurlijke tuin toegenomen. Daar
in zijn siergrassen beter op hun
plaats."
Zelf verbaast ze zich er nog al
tijd over dat er zoveel verschil
lende siergrassen zijn. Want met
driehonderd stuks is haar collec
tie nog lang niet compleet. Dus
blijft ze zoeken. Door die verza-
meldrift mag ze zich 'collectie
houder van siergrassen' noe
men.
Die titel is haar toegekend door
de Koninklijke Vereniging voor
Boskoopse Culturen, een organi
satie die zich richt op kwekers
van houtige gewassen en vaste
planten.
Daardoor ontvangt ze niet al
leen bezoek van particulieren,
maar ook van tuinontwerpers
en hoveniers. Want die kennen
volgens haar ook maar een be
perkt aantal soorten. Ook wordt
Pot steeds vaker ingeschakeld
door onder andere landschapsar
chitecten om 'de juiste grassoort
bij een bepaald project te zoe
ken. „De keuze wordt onder an
dere bepaald door de bodem,
maar in bijvoorbeeld parken
mag het siergras ook niet teveel
onderhoud vergen."
Maar met het onderhoud valt
het volgens haar sowieso wel
mee. „Een keer per jaar knippen
en om de drie jaar eruit halen en
delen. De meeste soorten kun
nen goed tegen droogte en zon
der bemesting." Nog een voor
deel: „De zogenaamde polvor
mers groeien naar elkaar toe,
waardoor onkruid minder kans
krijgt." Wat betreft het uiterlijk
zijn de mogelijkheden groot. De
kleur van het blad loopt bijvoor
beeld uiteen van rood, olijfkleu
rig, blauw, grijsblauw tot groen.
Sommige grassen hebben aren,
andere pluimen of trosjes. Ook
bloeitijd, hoogte (van 0,20 centi
meter tot 3 meter) en breedte
(van 10 centimeter tot' 1 meter)
variëren.
Rust
„Siergrassen zijn buigzaam. Ze
brengen beweging, maar ook
rust in de tuin. En juist door de
verscheidenheid aan grassen
sluiten ze aan bij verschillende
tuintypen. Van minimalistisch
tot klassiek. Vele siergrassen
zijn bovendien zéér aaibaar.
Dat spreekt mij erg aan."
Een deel blijft bovendien het he
le jaar door groen, zoals Luzula
pilosa, een soort die bijna archi
tectonisch aandoet. Een grappig
uiterlijk heeft volgens Pot de
laagblijvende Luzula pilosa
'igel', een variant die de naam
ontleent aan het egelachtige bol
letje in de top. Molinia is dan
weer een middelhoge variant
die volgens Pot vooral op z'n
plaats is in borders. Dit in tegen
stelling tot Carex, een soort die
uitermate geschikt is als bodem
bedekker. Maar haar favoriet is
de Molinia caerulea 'Heide-
braut' of het pijpenstrootje.
„Het is misschien niet de mooi
ste soort, maar je geniet er het
langst van."
Siergrassen promoten. Het is
een van de doelstellingen van
haar bedrijf. „Omdat je zo veel
met grassen kunt doen. Dat wil
ik de tuinliefhebber graag duide
lijk maken. Of dat een missie is?
Dat weet ik niet. In mijn eigen
tuin heb ik bewust niet alleen
grassen gebruikt, omdat juist de
combinatie met vaste planten en
hagen mooi is."
Paul Geerts
Informatie: Lianne's Siergras
sen, Jan Gosseswijk 31, De
Wilp, 05904-644263 of
www.siergras.nl. Prachtig Gras
van Piet Oudolf en Michael
King is verscheen bij Uitgeverij
Terra. ISBN 90 5897 175 9. Het
boek kost 24,95 euro.
Ik heb altijd wel geweten dat
dezelfde dieren in verschillen
de landen verschillende gelui
den maken. Zoals de koe in En
geland mooh roept in plaats'van
boe en de haan cock-a-dood-
le-doo in plaats van kukeleku,
zo heeft iedere taal zijn eigen
dierengeluiden. De Fransen -
zelf haantjes - zouden het moe
ten weten en'volgens hen roept
een haan quiquiriqui. Maar
nooit heb ik geweten dat ver
schillende nationaliteiten ook
verschillend ruiken.
Tot mijn verbazing lees ik dat
het struikje Itea ilicifolia in het
Duits Marzipanduf t wordt ge
noemd. Nu heb ik de geur van
de bloeiende Itea vaak opgesno
ven,, maar ik zou toch zweren
dat ik honing ruik en geen mar
sepein. Nu is het beschrijven
van geuren zo ongeveer het
moeilijkste wat er is. Wie in
woorden wil overbrengen hoe
een bloem ruikt, raakt alleen
maar hopeloos gefrustreerd. Bo
vendien ontstaat er over geuren
altijd discussie. Het is als met
wijn. Mijn wijnleverancier heeft
het voortdurend over de geur
van bosviooltjes die ik bij het
ontkurken van door hem gelevér
de wijn zou moeten ontwaren.
Nu ruik ik van alles: zwarte bes
sen als het om een Cabernet Sau-
vignon gaat en bijvoorbeeld olie
als ik een fles Riesling open.
Goedkope wijnen ruiken in mijn
neus vaak niet naar wijn, maar
naar de zwavel die soms scheu
tig bij het bottelen is gebruikt.
Maar bosviooltjes heb ik nog
nooit in een wijn kunnen ontwa
ren. En dat ligt volgens mij niet
aan de wijn maar'aan het tekort
schieten van onze woordenschat
als het om het beschrijven van
geuren gaat. Ik vraag' me trou
wens af of mijn wijnleverancier
ooit een bosviooltje geroken
heeft. Mijn eigen bosviooltjes
ruiken nauwelijks.
Kleuren
Bij kleuren valt het nog mee,
daarover ontstaan minder mis
verstanden, hoewel die pok al
leen maar kunnen worden om
schreven door ze met een andere
kleur te vergelijken. Bij 'rood
als een brandweerauto' heeft ie
dereen toch wel dezelfde schake
ring van rood voor ogen, zo stel
ik mij voor, hoewel kleuren als
cyclaamroze en fuchsiaroze
toch ook wel voor verwarring
kunnen zorgen. Maar over ver-
miljoenrood en azuurblauw zijn
liefst groeit met de beschutting
van een zuidmuur in de rug. Het
blad lijkt op dat van hulst, maar
het is lichtgroen in plaats van
donkergroen en het prikt niet.
Wel glimt het als een spiegel. In
augustus bloeit de struik met
hangende, groene pluimen die
wel veertig centimeter lang kun
nen zijn en die al bij een lichte
bries bewegen in de wind. En
die, zoals gezegd, naar honing
ruiken.
In de warmere delen van Neder
land is Itea ilicifolia winter
hard, maar in het noorden en
het oosten kun je de struik mis
schien beter als kuipplant kwe
ken. Of een bladverliezende
soort kiezen, zoals Itea virgini-
ca, met opstaande bloemtrossen
en blad dat pas in december
vlammend rood kleurt voordat
het afvalt. Een rijkbloeiende va
riëteit die ruim tien jaar geleden
in Boskoop werd bekroond is
'Henry's Garnet' met geurende
bloemen in mei en juni.
Romke van de Kaa
Itea ilicifolia. foto GPD
we het meestal wel eens. Maar
zelfs als ik de Duitsers ervan
zou kunnen overtuigen dat de
bloemen van een Itea naar ho
ning ruiken inplaats van naar
marsepein, dan nog zijn we niet
veel verder. Want naar wat voor
honing ruiken die bloemen dan
wel? Naar laf zoete lindenbloe-
semhoning, of naar frisse acacia
honing, of misschien naar de
veel kruidiger heidehoning? En
als het heidehoning is, ruikt die
dan naar struikhei of naar dop
heide? Ach, taal is een krakke
mikkig vehikel - het blijft altijd
behelpen.
Maar u zult zich waarschijnlijk
afvragen over welke heester ik
het heb. Want Itea ilicifolia is
geen doorsnee-struik. U zult er
naar moeten speuren, maar dat
maakt het vinden des te bevredi
gender. Itea ilicifolia is een
klein, 's winters groenblijvend
struikje - niet hoger en breder
dan anderhalve meter - dat het
Siergrassen passen goed in de hedendaagse natuurlijke tuin.
