Plagiaat
rukt steeds
verder op
PZC
Sneeuwvlokkenboom bloeit overdadig
Kookplaat
Opbergen
Meubels
Huisstofmijt
Mini oven
zaterdag 25 maart 2006 w
De slaapkamer is de afgelopen
jaren veranderd in een leefruin
te. We slapen er niet alleen,
maar kijken er ook televisie, le^
zen en werken er. De Duitse pre
ducent Hülsta lanceert daarom
het programma Luceta, dat on-"
der meer bestaat uit een bedorr'
bouw en diverse kasten. Mede
dankzij diverse hoekkasten en
een podiumkast zijn de opberg-
mogelijkheden volgens het be-
drijf bijna onbeperkt. Het pro-;
gramma is verkrijgbaar in zo
wel donker als licht hout.
Een kookplaat zonder opstaan
de randen is gemakkelijk
schoon te maken. Dat is het idej
achter twee nieuwe kookplater;
van AEG waarbij door het ont-|
breken van een rand kookplaat'
en aanrecht in elkaar overlopei
Verkrijgbaar zijn inductie kool
plaat 88101 K en keramische
kookplaat 86700 KF. Beide zijl
voorzien van een zogenaamde
aankookautomaat. Dat wil zeg
gen dat het fornuis tijdelijk op
vol vermogen draait, waarna ai
tomatische wordt teruggescha
keld naar een vooraf ingestelde
temperatuur. Volgens AEG ver
kort dit de opwarmtijd.
De nieuwe collecties van meu
belproducent Teurlincx en
Meijers uit Oirschot verschijne
voortaan óp de markt onder de
naam TM. De naamswijziging
hangt samen met de internatio
nale ambities van het bedrijf. Tt
gelijkertijd met de introductie
van de nieuwe naam is de colle<
tie uitgebreid met het eetkame]
programma New Measures. Onj
werpers daarvan zijn Stefan
Steenkist en Marco Savels- P
bergh.
Uit een Engels onderzoek is
onlangs gebleken dat een
tuin waarin een boom staat ze
ker vijftig meer dieren huisvest
dan een boomloze tuin. Bij die
ren moet u dan niet direct den
ken aan boommarters, eek
hoorns en andere zoogdieren,
maar vooral aan insecten.
Wie ooit met romantische ge
dachten een lindeboom naast
zijn terras heeft geplant en nu
's zomers iedere dag de door
bladluizen afgescheiden kleveri
ge honingdauw van zijn tuin
bank moet poetsen zal die vijf
tig dieren misschien wel eens
vervloeken, maar over het alge
meen is een rijk dierenleven
toch een weldaad voor de tuin.
De duizenden rupsen, luizen,
bladrollers, galwespjes, want
sen en andere kleine boorders,
zuigers en knagers die in en van
bomen leven dienen weer als
voedsel voor grotere dieren als
vleermuizen en vogels, en de in
sectenetende vogels vormen op
hun beurt weer een maaltijd
voor sperwers en uilen. Bomen
brengen een tuin tot leven (en
dood).
Nu is er één probleem: de tuinen
van tegenwoordig zijn zo klein
dat er nauwelijks ruimte is om
een boom te planten; vandaar
misschien de grenzeloze popula
riteit van bolbomen die door ie
der jaar rigoureus te snoeien tot
een beheersbaar formaat kun
nen worden teruggebracht.
Toch blijft het mij altijd verba
zen dat van de duizenden klein-
blijvende struiken en bomen
waaruit we kunnen kiezen nu
juist die bomen geplant worden
die niet van nature klein blij
ven, maar waaraan ieder voor
jaar serieus onderhoud moet
worden gepleegd. Daarnaast is
het gevolg van dat onderhoud
dat dié gekortwiekte bomen niet
bloeien. De dakplataan zal
nooit van die leuke kogelronde
vruchten dragen en wie een bol-
acacia plant zal nooit kunnen
genieten van de zoete geur van
bloeiendé acacia's. Bijen en hom
mels zullen bij de buren zoe
men, maar niet bij hen.
U voelt waarschijnlijk allang
aan waar ik met dit zorgvuldig
opgebouwde pleidooi naartoe
wil, namelijk naar de vraag:
waarom toch een nooit-bloeiend
boompje geplant als het ook een
bloeiende boom of struik kan
zijn? En waarom altijd weer een
boompje gekozen uit het saaie
trio van leilinde, bolacacia en
dakplataan als er zoveel interes
sante bomen en heesters zijn.
Plant bijvoorbeeld eens een
sneeuwklokjesboom, Halesia Ca
rolina, een grote struik van uit
eindelijk vier meter hoog die
eind-mei behangen is met dui
zenden witte klokjes in trossen
van drie tot zeven stuks. Het is
geen struik voor dorre zand
grond, want sneeuwklokjesbo
men houden van niet te droge,
voedzame grond. En van een
De Styrax japonica.
zonnige standplaats. Wie een
sneeuwklokjesboom plant doet
dat vaak voor het leven en daar
om is het belangrijk om de juis
te boom te kopen. Er bestaat na
melijk ook een valse sneeuw
klokjesboom, die ook wel eens
sneeuwvlokkenboom wordt ge
noemd om het verschil met
sneeuwldokken aan te geven.
Deze boom, die ook geen boom
is, maar een struik, is minstens
zo mooi als de echte sneeuwklok
jesboom, dus een miskoop zou je
er niet aan hebben, maar ja, je
wilt nu eenmaal geen Goudse
als je om Edammer vraagt. De
sneeuwvlokkenboom heet Sty
rax officinalis en wordt ook wel
storaxboom genoemd, naar de
wierookachtige stof storax die
vroeger uit de struik gewonnen
werd. Deze storax- alias sneeuw
vlokken- alias sneeuwklokjes
boom komt uit Zuidoost-Euro
pa en is bij ons Volkomen winter
hard, maar bloeit het beste op
een warme standplaats. De sto
raxboom bloeit begin-juni en is
dan beladen met duizenden wit
te, geurende, hangende, stervor
mige bloemen. De overdadige
bloei is één van de hoogtepun
ten van de voorzomer. Naast de
Europese, bestaat er Japanse sto
raxboom, Styrax japonica.
Rijkbloeiend, zoetgeurend en,
als hij volwassen is, zo'n drie me
ter hoog. De zeldzame roze
vorm, 'Pink Chimes', is min
stens zo mooi. Als je van roze
sneeuw houdt. Waarom heeft
niemand mij ooit op de Styrax
gewezen, zult u uitroepen als u
de struik voor het eerst ziet
bloeien. Bij deze.
Romke van de Kaa
Huisstofmijt gedijt goed in dek
bedden, kussens en matrassen.
Om de huisstofmijt te doden
moeten de producten geregeld
worden gewassen op een tempe-
ra tuur van zestig graden of ho
ger. Met TripleGuard van Poly-
daun zou dat niet meer nodig
zijn. Uit onderzoek van TNO
blijkt dat in dekbedden en kus
sens die zijn gevuld met het ma
teriaal huisstofmijt nog nauwe
lijks voorkomt. De producten
verschijnen op de markt onder
de naam Sanel. Informatie: 1
www.polydaun.nl
Omdat ze vaak nogal aan de
krappe kant zijn, is in lang niet
alle Nederlandse keukens een
oven te vinden. De'Longhi kom;
daarom met een compacte elek1
trische oven die nauwelijks
plaats inneemt. Dat zegt niets
over de prestaties. De EO1202I
grilt, bakt en braadt. Door de
vormgeving van de achterwand
passen er zelfs pizza's in. De
oven kost 59,95 en wordt gele
verd met bakpan en bakrooster
Veel gekopieerde koffietafel (1944) van Isamu Noguchi.
Een designfauteuil van
Charles en Ray Eames
of een eetkamerstoeltje van
Philippe Starck, maar dan
voor de helft van de origine
le prijs. Het is zo gevonden,
want ook in meubelland
wordt gretig nagemaakt. En
steeds vaker. „Kopen op in
ternet? Je kunt er gerust
van uitgaan dat aan negen
van de tien producten een
luchtje zit."
Het overnemen van stukken,
gedachten, redeneringen
van anderen en deze laten door
gaan voor eigen werk. Dat is de
omschrijving die de Dikke van
Dale geeft van plagiaat. Het is
een toenemend probleem. Ook
in meubelland.
Uit cijfers van de Europese
Unie blijkt dat tien procent van
de producten die wereldwijd
over de toonbank gaan, zijn na
gemaakt. De économische scha
de daarvan is enorm. Jaarlijks
lopen bedrijven door plagiaat
zo'n 250 miljard euro aan inkom
sten mis. Daarmee zouden in to
taal zo'n 200.000 banen gemoeid
zijn.
„Bedrijven hebben er echt last
van als hun producten worden
nagemaakt", aldus Christine La-
croix. „Vooral kleine onderne-
mingen die het geld niet hebben
om dure advocaten in de arm te
nemen." Lacroix is betrokken
bij Aktion Plagiarius, een Duit
se organisatie die de het pro
bleem van product- en merkpira-
terij onder de aandacht wil bren
gen.
Directeur Michel Troost van Vi-
tra Nederland onderschrijft
haar woorden. „Vitra heeft een
advocaat in dienst die zich spe
ciaal met deze problematiek be
zighoudt. Komen we een kopie
tegen, dan wordt onmiddellijk
actie ondernomen."
Gouden neus
Dat doet ook Aktion Plagiarius,
weliswaar op een licht komische
manier. Onlangs reikte de orga
nisatie voor de dertigste keer de
Plagiarius uit, een negatieve on
derscheiding voor bedrijven die
zich schuldig hebben gemaakt
aan plagiaat. Het symbool voor
de onderscheiding is een zwarte
kabouter met een opvallende
Origineel (rechts) en kopie van de kraan van Massimo Iosa Ghini.
grote gouden neus. Het beeldje
refereert aan een uitdrukking in
de Duitse taal. „Een gouden
neus verdienen betekent geld
verdienen met iets dat iemand
anders bedacht heeft", legt La
croix uit.
Initiatiefnemer van Aktion Pla
giarius is de Duitse'vormgever
Rido Busse. Hij ontdekte in
1977 tijdens een vakbeurs in
Frankfurt een exacte kopie van
een door hem ontworpen weeg
schaal. Een bedrijf uit Hong
Kong'Was er met zijn idee van
door gegaan en bood het pro
duct aan voor nog geen fractie
van de oorspronkelijk prijs. De
kwaliteit van de kopie liet ook
nog eens te wensen over.
Busse besloot actie te onderne
men. Tijdens een persconferen
tie nagelde hij de boosdoener
aan de schandpaal, waarop deze
besloot het product uit de han
del te nemen. Niet veel later ver
scheen opnieuw een kopie op de
markt, dit keer van een ander
bedrijf uit Hong Kong. Na be-
scheiden onderzoek ontdekte
Rude dat vervalsers nauwelijks
een haarbreed in de weg wordt
gelegd. Met de Plagarius vraagt
hij daarom jaarlijks aandacht
voor plagiaat.
Net als in 2005 ging de prijs dit
jaar naar een kraan van de Duit
se sanitairproducent Dorn-
bracht. Het Poolse bedrijf Groe-
mix kwam met een exacte kopie
van wastafelkraan Giorno, een
ontwerp van Massimo Iosa Ghi
ni. Tussen de 'prijswinnaars' be
vinden zich overigens opvallend
veel bedrijven uit het Verre Oos
ten. Daar nemen ze het niet zo
nauw met originaliteit, zo valt
te lezen in een nieuwsbrief van
Premsela, het Nederlandse plat
form voor design: 'Oorspronke
lijkheid wordt in China amper
op prijs gesteld. Nog steeds
geldt wat de filosoof Confusius
verwoordde: nimmer zal een
leerling zijn meester (willen)
overtreffen. Een perfecte kopie
is derhalve de grootste eer die
een leerling zijn meester kan be
wijzen'.
Uit de meest recente cijfers van
de Duitse douane blijkt dat
bijna een kwart van alle opge
spoorde vervalsingen afkomstig
is uit Thailand. Een achtste er
van komt uit China. É)at maakt
China tot een weliswaar interes
sante, maar ook riskante nieuwe
markt. Maar plagiaat is geen
Plagiarus (rechts) de negatieve onderscheiding voor bedrijven die zich schuldig hebben gemaakt aan plagiaat, zelf het slachtoffer (links).
ver van m'n bed show. Tsjechië
is met ruim 11 procent goede
derde, gevolgd door Polen (10
procent) en Turkije (9 procent).
Het zijn niet alleen duistere on
dernemingen die zich schuldig
maken aan plagiaat. Ook bij
voorbeeld een bedrijf als Ikea
heeft er volgens Christine
Lacroix geen moeite mee. „Gro
te bedrijven kijken graag naar
wat andere doen", benadrukt,
ze.
De bedreiging voor Vitra kwam
tot voor kort voornamelijk uit
Italië, mede omdat plagiaat er
lang niet bij wet verboden was.
Zo'n drie jaar geleden spande
Vitra samen met de meubelpro
ducent Cassina en Classicon een
rechtszaak aan tegen Classico
Mobile, omdat het Italiaanse be
drijf via internet illegale repro
ducties aanbood van ontwerpen
van onder anderen Marcel
Breuer, Ludwig Mies van der Ro-
he, Eames, Le Corbusier, Arne
Jacobson, Philippe Starck en
Gerrit Rietveld. En dat voor een
fractie van de oorspronkelijke
prijs.
De rechter oordeelde dat Classi
co Mobile de website ontoegan
kelijk moest maken voor Neder
landers. Dat gebeurde, maar
wie de bedrijfnaam nu invoert,
komt op een website van het be
drijf waarop de kopieën te be
stellen zijn. Ook andere Italiaan
se bedrijven bieden de reproduc
ties via internet aan.
Criminelen
Hoe dat kan? „Het gaat om tame
lijk ongrijpbare criminelen. Je
ziet een vast patroon. Als we
zo'n bedrijf als Classico Mobile
met succes aanpakken, duikt
twee maanden later een verge
lijkbaar bedrijf onder een ande
re naam op", aldus een advo
caat.
Niet alleen de Vervalsers zijn
strafbaar, ook de consument die
een kopie aanschaft loopt een
risico. Zo zijn onlangs de regels
aan de grens aangescherpt. Bij
drie of minder vervalsingen
knijpt de douane nog een oogje
toe. Zijn het er meer, dan wor
den de goederen in beslag geno
men en krijgt de 'dader' een boe
te opgelegd.
Bovendien geldt ook het gezeg
de dat goedkoop duurkoop is. Is.
de kwaliteit en garantie van ori
ginele producten meestal ge
waarborgd, bij een vervalsing
kan de consument nergens op
terugvallen. „Het is lastig als
een klant voor reparatie met een
kopie bij ons aanklopt. Die kun
nen we natuurlijk niet helpen"
zegt Troost. „Door alert te zijn
kun je voorkomen dat je een ko
pie koopt? Als je iets aanschaft
via internet, kun je ervan uit
gaan dat aan negen van de tien
producten een luchtje zit. Overi
gens hebben we om die reden af
spraken gemaakt met een site
als eBay."
In het tegengaan van vervalsin
gen speelt de Plagiarius een be
scheiden rol. Vanwege de nega
tieve publiciteit besluiten bedrij
ven geregeld him kopieën van
de markt te halen. Pure winst
vindt Lacroix. „De Plagiarius
zorgt ervoor dat bedrijven na
gaan denken. Genomineerde en
gedupeerde producenten probe
ren vaak overeenstemming te be
reiken. En dat lukt meestal.
Maar eigenlijk zou de consu
ment de vervalsingen gewoon
links moeten laten liggen."
Maar bij D ombracht weten ze
verdraaid goed dat de consu
ment vaak voor een dubbeltje
op de eerste rang wil zitten.
Daarom investeert het bedrijf
onder andere in patenten, merk-
bescherming en productie. „De
sign kan gekopieerd worden,
maar handwerkkwaliteit van
het merk Dornbracht en het
kwaliteitslabel 'made in Germa
ny' zijn niet te kopiëren." Vitra
probeert de risico's te verklei
nen door een aantal specifieke
kenmerken in het meubilair aan
te brengen. „Welke dat zijn, dat
zeggen we natuurlijk niet."
Paul Geerts