Het polderen heeft
Goes goed gedaan
De schuiven zijn simpel te bedienen en sluiten altijd
Charles Linssen, ex-wethouder
zaterdag 25 maart 2006
Het waren tranen van ontstel
tenis. In zijn laatste raads
vergadering moest vertrekkend
CD A-wethouder Charles Linssen
(61) toezien hoe het biddagak
koord, dat verkiezingswinnaar
PvdA buitenspel zette, de altijd
zo collegiale Goese gemeente
raad had veranderd in een poli
tiek slagveld. Die tweespalt
sneed door zijn ziel. De emotione
le Linssen hield het niet droog.
De televisiecamera's zoomden in
en half Nederland zag de water
landers over de wangen van Mis
ter Goes glijden. ,,Ik zat alleen
aan de collegetafel, ik kon geen
zakdoek pakken, wilde weglo
pen, maar dat zou weer een ver
keerd signaal zijn. Ik kon geen
kant op. Doodongelukkig voelde
ik me."
In zijn knusse huis aan de Donker-
straat in de Goese Polder staan vele
vazen met enigszins verwelkte bloe
men. In de dagen na de turbulente
raadsvergadering kregen lokale bloe
misten bestelling op bestelling: voor
meneer Linssen. Handenvol bemoedi
gende kaarten bereikten de verdrieti
ge christen-democraat. „Dat voelde
als een warme douche. Het is ongeloof
lijk hoeveel reacties ik heb gekregen.
De rode draad in al die reacties: 'Het
is een verademing om met een politi
cus te spreken die zegt en toont wat
hij denkt en voelt'."
Linssen, 28jaar raadslid en 16 jaar
wethouder, voelt zich geen politicus.
Hij is geen strateeg, houdt niet van
'spelletjes'. Daarvoor heeft hij het
hart te veel op de tong en is hij te
zachtmoedig van aard. Het gebrek
aan politiek graniet nekte hem vier
jaar geleden, toen hij als lijsttrekker
van de grootste partij de collegeonder
handelingen leidde. De PvdA speelde
het slim en wist GroenLinks het colle
ge in te loodsen, zodat er een links
blok stond tegenover de andere coali
tiepartners CDA en WD, „Ik kreeg
kritiek van mijn eigen fractie en ach
terban. Ik had een tweede CDA-wet-
houderszetel uit het vuur moeten sle
pen, ik had GroenLinks moeten weren,
en, als het even' had gekund, de PvdA
moeten lozen. Achteraf gezien is on
derhandelen niks voor mij, ik ben te
naïef, wil er het beste van maken. Ik
heb toen gezegd: 'dit doe ik nooit
meer'."
Verschrikkelijk
Om die reden heeft Charles'Linssen'
zich niet bemoeid met de coalitiebe-
sprekingen, die twee weken terug zou
den uitmonden in het omstreden bid
dagakkoord. Dat zijn partij, WD en
SGP/ChristenUnie op de inmiddels be
ruchte woensdagavond een coalitie
smeedden, zonder de grootste partij,
de PvdA, de kans te geven de onder
handelingen te leiden (een ongeschre
ven regel), zit hem nog steeds dwars.
Hij zat daags na het akkoord in de au
to naar Den Bosch toen CDA-fractie-
voorzitter Rinus Dieleman hem belde
en het nieuws meedeelde. „Hij zei:
'We zijn eruit, de PvdA doet niet mee'.
Ik besefte niet pre'cies wat er was ge
beurd, wenste hem succes en hing op.
Na een poosje begon het te dagen dat
de manier waarop het akkoord tot
stand was gekomen, niet deugde. Ik
belde hem terug. Zeg: 'Rinus, ik vind
het verschrikkelijk, dit past ons niet.
Hier kan ik me niet in vinden en dat
ga ik ook niet voor më houden."
Linssen vindt dat alle partijen aan ta
fel hadden moeten zitten. „CDA, WD
en SGP/CU hadden dan voorwaarden
kunnen stellen waarmee de PvdA het
moeilijk had gehad. Ik had er vrede
mee gehad als vervolgens de onderhan
delingen waren geklapt en er een coali
tie zonder PvdA was uitgerold. De
avond na de verkiezingen de zaak al
beklinken, dat kan gewoonweg niet.
Ik denk echter niet dat de coalitie al
voor de verkiezingen is geregeld. Ik ge
loof de lezing van Rinus Dieleman, die
liegt niet tegen mij. Er is spontaan
heel snel een meerderheid gevormd.
Te snel."
Demonstratie
De coalitiepartners zijn slachtoffer ge
worden van hun eigen snelheid; meent
Linssen. De oppositie en linkse kie
zers steigerden na het achterommet je.
De verontwaardiging leidde tot chaoti
sche taferelen in de raad. Onmachtig
zag Linssen toe hoe de eieren tegen de
ramen uiteen spatten, de beëdiging
van raadsleden werd verstoord, frac-
tievoorztter Carel Bruring van Groen
Links de burgemeester schoffeerde en
WD-fractievoorzitter Sjoerd Heij-
ning vervolgens dreigde een kan wa
ter uit te gieten over Bruring, waarop
de oppositie demonstratief de biezen
pakte. „Het paste totaal niet in de har
monieuze bestuurscultuur in Goes. Ik
dacht: 'Hier wordt iets kapotgemaakt
Naam:
Charles Raymond Marcel Marie
Linssen
Geboren:
24-02-1945, Den Haag
Getrouwd:
met Joke van Driel
Kinderen:
Raymond en Wendy
Opleiding:
Vakdiploma brood en banket
Beroep:
Bakker, boekhandelaar, ver
koopmanager drukwerk, wet
houder van Goes (1994-2006)
Nevenfuncties:
Commissaris Administratief
Dienstencentrum Zeeland
Hobby's:
Dichten, schilderen, fotografie,
cultuur in het algemeen, binnen
stadsontwikkeling, verzamelaar
van Guust Flater-spullen en
Renault-modelauto 's
wat in dertig jaar is opgebouwd'. Juist
door die harmonie, noem het polde
ren, heeft Goes het zo goed gedaan in
de afgelopen jaren. Daarnaast hebben
we geprobeerd de afstand tussen bur
gers en bestuur te verkleinen. Nu
doemde daar plotseling die kloof op.
Bovendien was die raadsvergadering
geen voorbeeld van hoe je met elkaar
dient om te gaan. Het openbaar be
stuur moet juist het goede voorbeeld
geven. Dat schiet allemaal door je
heen op zo'n avond. Tel de teleurstel
ling over hoe het is gelopen erbij op en
ja, dan schiet ik vol. Toch komt het
wel goed met Goes. Ik zie nu al dat de
oppositie een beetje bijdraait."
Linssen, een linkse CDA'er, heeft er
geen geheim van gemaakt dat hij het
liefst ook de PvdA in het college ziet.
Hij kon goed overweg met PvdA-wet-
houder en -lijsttrekker Thijs 't Hart,
die - naar is gebleken - op de politieke
markt geen daalder meer waard was.
Een taxatiefout van de PvdA? „Ik
denk dat als Thijs zich niet herkies
baar had gesteld, dit niet was ge
beurd. Velen zullen het ontkennen,
maar de poppetjes spelen de hoofdrol
bij coalitievormingen. Ik vind alle kri
tiek die Thijs nu van de coalitiepart
ners krijgt niet terecht. Het tekort van
1,3 miljoen op het integraal huisves
tingsplan voor het onderwijs was ver
oorzaakt door een fout van een ambte
naar. Dat kan iedere wethouder over
komen. En na het rapport van de Re
kenkamercommissie over de fouten
rond de brede school in Ouverture,
had de raad een motie van wantrou
wen kunnen indienen. Als je dat niet
doet, moet je er niet over door blijven
zeuren. Thijs is een hele goede wethou
der geweest, punt! Hij was niet ie
mand cüe op de winkel paste. Het half
verdiepte spoor heeft hij eruit ge
sleept. Hij is slim, een strateeg. Zijn
grootste fout is dat hij niet op tijd is
gestopt. Daardoor lijdt hij nu zijn eer
ste, grote nederlaag."
Gebroken gezin
Charles Linssen is een totaal ander
mens. Zijn verre van zorgeloze jeugd
in Den Haag is de bron van zijn doen
en laten. Een hoofdstuk dat hij liever
niet terugleest, maar waarvan passa
ges nog regelmatig door zijn hoofd
spoken. „Ik was kind in een gebroken
gezin, vader was er nooit. We leefden
van de steun. Dat kon je zien aan mijn
kleren, die met bonnetjes van de socia
le dienst werden gekocht. Eén keer
per week kon je je gaan wassen in een
badhuis in de hoerenbuurt, met een
kaartje waar vet gedrukt 'sociale
dienst' opj stond. Armoede tekent je."
„Mijn jeugd heeft me gevormd. Als
kind zag ik dat ons gezin de dupe was
van leugens - nee, ik kan daar niet
diep op ingaan - en daarom heb ik de
pest aan liegen. Ik nam me voor om al
tijd de waarheid te spreken, geen ver
keerde dingen te doen, mensen te hel
pen en vriendelijk te zijn. Als wethou
der kwam ik wel eens in een spagaat:
ik kon niet altijd de waarheid vertel
len, maar wilde niet liegen. Praten
met meel in je mond, noem ik dat. In
het uiterste geval zei ik: 'Hier kan ik
geen antwoord op geven'. Ik ben ech
ter nooit bang geweest om me kwets
baar op te stellen, mijn fouten toe te
geven."
Broeder
Charles was een slechte'leerling. Zo
doende zond moeder haar katholieke
zoon naar de broeders Benedictijnen
in Oosterhout. „Daar had ik wel eens
vaker gelogeerd. Ik vond het'alleen
gek dat niemand me na de zomerva
kantie ophaalde. De aap kwam uit de
mouw: ze wilde dat ik broeder werd.
Toen ben ik hem gesmeerd. Eenmaal
thuis zei ik: 'Moeder, hier ben ik, hier
blijf ik'." In Den Haag behaalde hij
vervolgens zijn eerste en enige diplo
ma:, banketbakker derde bediende.
Met dat papiertje op zak overwoog hij
te emigreren naar Canada, want
brood eten ze overal, had hij bedacht.
Dat plan sneuvelde toen hij aan de
slag ging in de Haagse bakkerij A. van
de Linde, gedreven door een vader en
zoon uit Wolphaartsdijk. Achter de
toonbank straalde winkelmeisje Joke
van Driel. Charles - „ik had erg be
hoefte aan genegenheid en aan een ge-
zin" - verdronk in haar blauwe kij
kers. Zuchtend: „Ja Joke, mijn grote
liefde, dit jaar zijn we veertig jaar ge
trouwd. Dat is een beloning voor een
man uit een gebroken gezin. Daarom
was het vorig jaar schrikken toen bij
haar de diagnose kanker werd vastge
steld. Achteraf klopte die diagnose
niet, maar in de tussentijd word je wel
helemaal gek."
Hij werd filiaalhouder van een Bru-
na-boekhandel in Scheveningen, die
Toon Hermans hoogstpersoonlijk
kwam openen. Op een dag vroeg de
baas: 'Charles, we "hebben een boek
handel gekocht in Goes. Daar pas jij
wel'. „Uhhhh, Goes? Waar ligt dat?"
Toch togen de Haagse stadsjongen en
zijn meisje in 1968 naar het verre Zee
land, want de beloofde bovenwoning
was ruim en comfortabel. „Na een
half jaar wilden we niet meer terug.
De ruimte, de luchten, de Oosterschel-
de dichtbij. Je voelde je weer mens."
Na een jaar bombardeerden ze hem
tot voorzitter van de Goese Midden
stands Centrale (GMC), wat zijn pas
sie voor de binnenstad verder aanwak
kerde. „Toen had ik'al de filosofie: je
moet eerst Goes verkopen en als het
publiek komt, het jouw straat en ver
volgens je winkel in zien te krijgen."
Na zijn entree in de gemeenteraad in
1977 - in zijn werk was hij overge
stapt naar drukkerij Pitman - moest
hij zeventien jaar wachten op het wet
houderschap. Het bakkertje zou zich
ontpoppen tot een ambassadeur van
Goes, die onophoudelijk hamerde op
de noodzakelijke vernieuwing van het
koophart. Hij ontvouwde het Master-
plan Binnenstad, een peperdure retou
che die sommigen als de Jaguar van
Linssen betitelden. „Het masterplan
was zo ambitieus dat sommige colle
ga's er eerst niet aan wilden. Ik heb
veel zendingswerk moeten verrichten.
Ik heb talloze binnensteden bekeken
en geleerd dat een binnenstad gezel
lig, mooi en schoon moet zijn. Goes
had dit plan nodig, anders was het cen
trum doodgebloed."
Het nieuwe theater De Mythe en het
stadskantoor zijn andere kroontjes op
zijn ioopbaan. Hij is er trots op, het
streelt zijn ijdele kant. Tegelijkertijd
ziet de altijd met metalen stropdas ge
tooide Linssen veel van zichzelf terug
in Guust Flater, het stripfiguurtje
waarvan hij alles verzamelt. „Een aar
dig mannetje zonder kapsones, die de
zaken simpel oplost. Een gewoon man
netje, dat ben ik ook altijd gebleven.
Ik zat liever in de binnenstad dan op
het stadskantoor." Nou ja, gewoon.
Binnenkort verschijnt Linssens ge
dichtenboekje 'Zomaar.,, wat momen
ten'. In goede en slechte tijden ver
trouwt hij zijn emoties - „ik speel wat
met woorden" - toe aan het papier en
die heeft hij nu gebundeld. Hij is ook
aan het schilderen geslagen. Nu hij
met pensioen is, wil hij zich tevens be
stuurd jk inzetten voor de Zeeuwse cul
tuur en gemeenten adviseren over bin-
nenstadsbeleid. En hij krijgt tijd om
te mijmeren. „Joh, als ik terugkijk,
ben ik een bevoorrecht mens. Ik heb
in mijn politieke loopbaan nooit ruzie
of op mijn donder gehad. Ik heb geen
brokken gemaakt. Geen slechte score
voor iemand met maar één diploma.
Ik zeg wel eens tegen mezelf: bakker
tje, je hebt het niet slecht gedaan!
Frank Balkenende
foto Mechteld Jansen
De stormvloedkering in de monding van
de Oosterschelde sluit. Altijd. Daar
over hoeft niemand zich zorgen te maken na
do berichten dat de Maeslantkering in de
Nieuwe Waterweg - een ander kunststukje
van de Deltawerken - een veel hogere faal
kans heeft dan bij het ontwerp was aangeno
men. De manier waarop de bediening van
oo Oosterseheldekering is geregeld, sluit ver-
gelijkbare problemen uit.
Do onbetrouwbaarheid van de Maeslantke-
°ng wordt veroorzaakt door mechanische
on besturingsproblemen. De twee reusach-
jjgebolscharnieren waarop de afzinkbare
wen draaien, blijken ernstig te slijten. Bo
vendien treden fouten op in het computer
systeem, waarmee de kering wordt bediend.
Dat laatste is des te ernstiger omdat er bij
de'ontwerp voor is gekozen de sluiting van
de twee deuren volledig door de computer
te laten sturen. Wanneer de computer zich
1(1 de sluitingsprocedure verslikt, is het niet
eenvoudig er op in te grijpen.
Als gevolg van een en ander moet er reke
ning mee worden gehouden dat de in 1997
in gebruik genomen Maeslantkering het één
op de 25 tot 50 keer laat afweten. Dat wil
zeggen op dit moment. Staatssecretaris
Schulz van Haegen (Verkeer en Waterstaat)
heeft de Tweede Kamer toegegeven dat de
faalkans enkele jaren geleden één op tien be
droeg. Rijkswaterstaat werkt aan oplossin
gen om de kans dat de kering bij een drei-
gende stormvloed niet kan worden gesloten,
in elk geval tot één op honderd te beperken.
Ook aan de sluiting van de 62 schuiven in
de stormvloedkering Oosterschelde (1986)
komen computers te pas. Maar daarmee
houdt de vergelijking op. „Het programma
in ons besturingssysteem is tamelijk eenvou-
dig.en laat - als er eens iets niet volgens de
procedure zou verlopen - vrij makkelijk in
grepen toe", zegt P. Vos, adviseur beheer en
onderhoud Oosterseheldekering bij Rijkswa
terstaat Zeeland.
De Oosterseheldekering gaat dicht wanneer
wordt vernacht dat de waterstand in de
monding van de zeearm op het sluitpeil van
NAP 3 meter uitkomt. As de opstuwing
van het water hoger komt dan de eerder uit
gevoerde berekeningen aangaven, zakken
de schuiven automatisch zodra een vlotter
Oosterseheldekering
betrouwbaarder dan
Maeslantkering
op een meetpaal in de Oosterscheldemon-
ding NAP 3 meter registreert. Bij de 23
sluitingen tijdens storm is dit noodsluitsys-
teem nog nooit in actie gekomen.
De druk op de knop op de bedieningslesse
naar in het Topshuis op Neeltje Jans stuurt
een signaal naar de 62 computers in even
veel containers in de verkeerskoker van de
pijlerdam. Die schakelen de hydraulische
pompen in waarmee de schuiven worden
neergelaten. Eventuele fouten worden op
een centrale computer gemeld. De operator
in de bedieningsruimte probeert in die situa
tie het euvel via de centrale computer te her
stellen.
Lukt dat niet dan zit er niets anders op dan
dat de twee storingsmonteurs die bij een mo
gelijke sluiting van de kering altijd worden
opgeroepen, hun fiets pakken. Daarmee rij
den ze door de verkeerskoker - beschut te
gen weer en wind - naar de container waar
in zich de storing voordoet. Op die contai
ner zit een knop waarmee het bewegingssys
teem kan worden geactiveerd. Komt er dan
nog geen beweging in de schuif, dan moeten
de monteurs door een deur in de verkeersko
ker'naar buiten en een bedieningskastje aan
sluiten om de hydraulische pompen buiten
elke computerbesturing om in te schakelen.
Dat is pas echt handbediening', want bij de
aansturing van de pompen moeten ze ervoor
oppassen dat de schuif niet scheef zakt. Aan
elke kant evenveel druk is de boodschap.
Vos haast zich te verklaren dat dit scenario
van in oliepak gestoken storingsmonteurs
die tijdens storm in en op de kering falende
computers te hulp schieten, zich nog nooit
heeft voorgedaan in de bijna twintig jaar
dat de stormvloedkering in bedrijf is. „De
sluitingen zijn altijd volgens de eerste stap
in het draaiboek verlopen.
Zelfs als de storingsmonteurs in een zieden
de storm op de kering er met hun losse be
dieningskastjes niet in slagen een schuif te
laten zakken, dreigt nog geen ramp. De pij
lerdam is erop berekend dat hij onbescha
digd en wel een stormvloed kan beteugelen
wanneer vier schuiven weigeren. Het is al
leen zaak om dan aan weerszijden van zo'n
opening enkele andere schuiven ook niet he
lemaal te sluiten om te voorkomen dat het
water als gevolg van het verval tussen het
hoge peil aan de Noordzeekant en het lagere
aan de Oosterscheldekant met grote kracht
naar binnen spuit en de bodembescherming
beschadigt.
Vos: „Bij het ontwerp van de Oostersehelde
kering gold een duidelijke bedieningsfiloso
fie, waarbij het niet noodzakelijk was een
heel ingewikkeld programma te maken. Om
wille van de betrouwbaarheid is uitgegaan
van bediening met een knop." Dat heeft ge
leid tot een programma dat veel simpeler is',
dan dat van de later gebouwde Maeslantke
ring. En eenvoud beklijft. „We hebben het 1
in de loop van de tijd nauwelijks hoeven
aan te passen. Natuurlijk is apparatuur ver
nieuwd, maar het besturingsprogramma is
hetzelfde gebleven."
Ondanks de bewezen betrouwbaarheid van
het sluitingssysteem laat Rijkswaterstaat
niets aan het toeval over. Elke twee weken -
steeds op een dinsdag - gaan alle schuiven
anderhalve meter omlaag en weer omhoog
om de werking van de elektronische en de
bewegingsapparatuur te controleren. En
vier keer per jaar wordt een volledige proef-
sluiting uitgevoerd: twee keer met een druk
op de knop en twee keer door middel van
het noodsluitsysteem.
Ben Jansen
