Integratie wanneer het kan
Muzikale inhoud telt bij soulsessies
PACKESLAC
Indiase sarodlegende
In Grote Kerk Veere
Woorden beginnen
te zingen in poëzie
19
schrijvers
en muziek
onservator
«in vervolgd
oor ongeringde
igels in park
Veers schilderij
Springer in
knhem geveild
Zes jonge duo's
in finale van
muziekprijs
Studie omleidingen bij ongeval A58
Voorlopig geen steun voor ijsbaan
Van Gelder voorzitter Havenraad
Energiewoningen niet in finale
Kunst wandelt langs
publiek in fabriekshal
zaterdag 25 maart 2006
door Claudia Sondervan
Johanna Kruit
71ste boekenweek
15-25 maart 2006
rul-
^A/outBareman
jlOKKE-HEIST - De conser-
jlor van vogelpark Het Zwin
Knokke-Heist moet voor de
irrectionele rechtbank in Brug-
nerschijnen. Hij moet verant-
rording afleggen voor de aan
leid van een aantal onge
le vogels in kooien in het
rkerf
D' ^'illegale' vogels werden vorig
^aangetroffen door inspec-
fiits van de Vlaamse milieuad-
gastratie Aminal. Die kwa-
sn in actie na een klacht van
lelbescherming Vlaanderen,
'controle stuitten ze ook op
7'00 flidode ingevroren vogels.
een woordvoerder van
^Vogelbescherming mogen vo-
in kooien worden op-
s ze ook in 'gevangen-
tfiap' zijn gekweekt en gebo-
o, Die vogels zijn herkenbaar
aa een gesloten kweekring, die
:hii| jectna de geboorte wordt aan
bracht. Dat de ring bij de aan
troffen vogels (een blauwe rei-
een grutto en twee zilver-
ireuwen) ontbrak, duidt vol
de Vogelbescherming op
Rlsontduiking. De ingevroren
jgels werden, volgens de orga-
jgtie, bewaard om opgezet te
urden, En dat is in België
ids 1979 verboden.
conservator K. Struyf
as de .collectie, bij zijn aantre-
h nauwelijks geïnventari-
Veel vogels waren niet ge-
In overleg met de Vlaam-
overheid werd besloten tot
ainhaalslag. De vogels die bij
controle ongeringd werden
rgetroffen, herstelden van
wondingen. Ze waren door
Otenstaanders naar het vogel
ark gebracht en zijn daar ver-
iji
;evroren vogels waren be-
voor onderzoek door het
Imnklijk Belgisch Instituut
Natuurwetenschap. Vol
de advocaat van Struyf
de conservator te goeder
m gehandeld en valt hem
eiste verwijten. De zaak is in-
Kfid bij de rechtbank. Die
isï25 april uitspraak.
óorRolf Bosboom
IÏERE - De Indiase muzikant
Ali Khan wordt een le
unde legende genoemd. Van
rad treedt hij op bij Muziek
film Zeeland, in de Grote
ierk in Veere. Het concert be-
pnt om 20.00 uur.
fad Ali Khan, die een kleine
'fflrnee door Nederland maakt,
iseen van de voornaamste verte-
fawoordigers van de klassieke
fase muziek, waarvoor sitar
speler Ravi Shanker als pionier
Hij speelt sarod, een
tóng tussen de sitar en de
e gitaar. Zijn streven is
e de klassieke composi-
ragas, nieuwe betekenis
.1.
- virtuoze Indiase muzikant
®nt naar Veere samen met zijn
Hee zonen Amaan Ali Khan .en
pan Ali Khan, beiden ook be-
Zij wor-
door Sandeep Bas
lp tabla (percussie-instrument)
seen tanpuraspeler (een soort
Het concert begint met een solo-
®1 van Amjad Ali Khan, waar-
3 hij drie uiteenlopende stuk-
speelt. Daarna is er een
Wvan de twee broers, die een
-cht-raga brengen, gevolgd
een kort stuk volksmuziek
®HEM - Bij Notarishuis Arn-
f wordt dinsdag 4 april een
ponder schilderij van Corne-
Springer (1817-1891) ge-
'"lil. Het gaat om een afbeel-
van de Markt en het stad
ss in Veere uit 1872.
longer verkocht het in hetzelf-
fjaar rechtstreeks aan Gebr.
'2ader Donckt in Brussel voor
^anhonderd gulden, destijds
«norm bedrag. Onlangs is
werk uit een nalatenschap
Weuw boven water gekomen.
®t is op de achterzijde van het
^honie paneel voorzien van
Sfl echtheidsverkl aring, met ori-
Melakstempels.
■'•ehtprijs voor het schilderij is
*000 euro. „We verwachten
dat het daar overheen zal
zegt Roger von Schukk-
^mvan het veilinghuis.
uit de Indiase staat West-Benga
len door hun vader. Ter afslui
ting treden alle sarodspelers ge
zamenlijk aan.
Juist het improvisatie-element
maakt de Indiase muziek zo
spannend. Amjad Ali Khan
schrijft daarover, in een toelich
ting op zijn Nederlandse con
certreeks: „Er staan vijf mensen
op het podium, die niet weten
wat de ander gaat doen en toch
moet het klinken als een inge
speeld orkest. Elke muzikant
heeft eigenlijk drie rollen: spe
ler, componist én diligent."
MIDDELBURG - In de Burger
zaal van het stadhuis aan de
Markt in Middelburg wordt vrij
dag 31 maart de finale van de
Eastman Muziekprijs Zeeuwse
Jeugd 2006 gehouden. Aanvang:
20.00 uur.
De wedstrijd, die wordt georga
niseerd door Vereniging Vrien
den van Het Zeeuws Orkest, is
een tweejaarlijks evenement be
doeld om jongeren te stimuleren
samen te musiceren. Er zijn di
verse geldprijzen te winnen.
Er waren deze keer negentien in
schrijvingen. Een selectiecom
missie heeft zes duo's gekozen
die aantreden in de finale. In de
categorie A (11-15 jaar) zijn dat
Thomas de Visser uit Arnemui-
den (snaredrums) en Rick Balk
uit Middelburg (pauken) en
Joëlle van Bochove (dwarsfluit)
en Mirjam van de Ploeg (piano),
allebei uit Goes.
De kandidaten in de categorie B
(16-20 jaar) zijn: Christiaan Da
lebout uit Kapelle (klarinet) en
Evelien de Vries uit Middelburg
(klarinet), Cor Coppoolse uit Ar-
nemuiden (cello) en Daphne
Kroonenberg uit Wemeldinge
(piano), Sanderine van Odijk uit
Middelburg (klarinet en piano)
en Susan Nijsingh uit Middel
burg (piano) en Lieneke van Dis
uit (piano) en Geerte Struik (pia
no), allebei uit Middelharais.
De jury staat onder leiding van
Mathieu Meijs, voormalig direc
teur van de Zeeuwse Muziek
school. De andere leden zijn Ger
Blom, Willem Smit, Carlo Nab-
be en Mark Lambrechts.
HEINKENSZAND - De omleidingen van het verkeer in
Midden-Zeeland na het kantelen van een tankwagen op
de A58 bij Heinkenszand zijn vorige week woensdag naar
het idee van de Borselse wethouder M. Vermue-Vermue
(CDA, verkeer) niet goed geregeld.
Zij constateerde zelf dat het bij voorbeeld een verkeers
chaos was op de doorgaande weg van 's-Heerenhoek over
Ovezande naar 's Gravenpolder. Zoiets valt bij zo'n onge
luk en het afsluiten van de A58 volgens Vermue-Vermue
niet helemaal te voorkomen, maar het zou naar haar me
ning goed zijn om in beeld te brengen welke omleidings
routes bij dergelijke ongelukken het best kunnen worden
aangegeven. Dat vergt onderzoek. Provinciaal bestuurder
A. Poppelaars (CDA, verkeer) heeft zich daartoe bereid
verklaard, meldde Vermue-Vermue na een gesprek met
Poppelaars.
GOES - Initiatiefnemer M. Vriesema uit 's-Heer Hendriks
kinderen hoeft voorlopig niet op de steun van de gemeen
te Goes te rekenen voor de idealisatie van een overdekte
kunstijsbaan. Plet Goese college van B en W heeft beslo
ten af te wachten wat de markt met het plan doet. Dat wil
zeggen, het dagelijks bestuur van Goes wacht af wat de
nieuwe exploitant van de Zeelandhallen in Goes, Libéma,
doet, want Libéma heeft interesse getoond voor het idee.
Het bedrijf denkt overigens niet aan een volwaardige wed-
strijdbaan, maar aan de realisatie van een kleine ijsbaan
in één van de Zeelandhallen gedurende enkele maanden
per jaar.
MIDDELBURG - Commissaris van de Koningin W. van
Gelder wordt de nieuwe voorzitter van de Nationale Ha
venraad. De ministerraad heeft op voorstel van minister
Peijs van Verkeer en Waterstaat daar gisteren mee inge
stemd. De benoeming gaat in op 1 april 2006 voor een pe-^
riode van vier jaar.
Van Gelder volgt A. van der Hek op die in november 2005
is teruggetreden. De Nationale Havenraad bevordert de
samenwerking tussen het havenbedrijfsleven, betrokken
ministeries en havenbeheerders (gemeenten en andere
openbare instanties). Ook coördineert de Raad de onder
linge afspraken en beslissingen over alles wat te maken
heeft met de Nederlandse zeehavens. De Nationale Haven
raad adviseert onder andere het ministerie van Verkeer
en Waterstaat.
GOES - Luminoso, het project van 12 vrijstaande energie
zuinige woningen in de Goese wijk Ouverture, is niet ver
kozen tot finalist voor de Nationale Energie Toekomst
Trofee 2006.
Voor de prijs zijn twintig projecten door heel Nederland
genomineerd. De NET-Trofee is ingesteld door het minis
terie van Vrom om initiatieven van energiezuinig bouwen
belonen en stimuleren. Op het congres Toolkit live in de
Haagse Schouwburg zijn de vier finalisten bekend ge
maakt. Luminoso viel daarbij buiten de boot. De
NET-Trofee 2006 wordt uitgereikt op 26 april. De prijs be
staat uit een kunstwerk en een geldbedrag van 25.000 eu
ro.
foto Dick Hogewoning
wekken." „Een kind dat met zijn intelli
gentie makkelijk regulier onderwijs aan
kan, moet het treffen. Juffen en mees
ters zijn heel belangrijk. Het gaat niet
om hun vakkennis maar om persoonlij
ke kwaliteiten. Je moet gevoel hebben
voor een kind met autisme. Het is niet
leuk voor een leerkracht als het niet
lukt met een leerling." Doormodderen
beschadigt veel: het kind met autisme,
de relaties in de klas en met ouders. Ze
ker bij de overgang naar de middelbare
school: voor een autist een totale chaos
met wisselende docenten, lokalen, vak
ken, regels. „Dat is een ramp. Soms wil
len kinderen alleen nog maar dood. Ik
heb dat zelfs gezien bij hele jonge kinde
ren." Autistische kinderen zijn soms
meer gebaat bij een Belgische school
dan een Nederlandse, hoewel Neder
land verder is in zorg voor autisten, no
teert Van Tienhoven. „Belgische scho
len zijn schoolser. Dat strakke is pre
cies goed. Maar een Vrije School kan
ook veel afstemmen op een kind apart.
Veel ouders kiezen voor een antroposofi
sche instelling."
De 71e Boekenweek, die van
daag haar laatste dag beleeft,
staat in het teken van schrijvers
en muziek. De PZC spreekt in
deze periode dagelijks afwisse
lend met auteurs die ingaan op
hun relatie met muziek en musi
ci die vertellen over hun band
met literatuur. Vandaag, in de
negende en laatste aflevering:
schrijfster Johanna Kruit uit
Biggekerke.
door Rolf Bosboom
In haar jeugdpoëziebundel
Vannacht zijn we verdwenen
(1993) slaat een gedicht van Jo
hanna Kruit dat 'Muziek' heet.
Mijn hoofd is een huis/ waar ik
alleen in woon./ Haast alle ka
mers hebben er muziek/ die spe
len gaat wanneer ik binnenkom,
zo luidt de eerste strofe.
Het is .een veelzeggend frag
ment. „Zonder muziek geen poë
zie, zonder poëzie geen mu
ziek", aldus Kruit. „Het ligt
soms zo dicht bij elkaar, dat ik
denk dat het een niet buiten het
ander kan bestaan. Wanneer ik
een gedicht schrijf, hoor ik mu
ziek in mijn hoofd. De klank en
het ritme van de woorden lijken
me te worden voorgezegd, voor
gezongen, voorgespeeld. Mijn
woorden beginnen te zingen."
Ze is grootgebracht met klassie
ke muziek. Haar vader had een
immense collectie platen. „Als
je uit school kwam, stond Vival
di op. -Hij zat ook altijd mee te
dirigeren." Een nogal emotio
neel geladen herinnering daar
aan keert terug in haar gedicht
'Handel Wassermusik'.
De elf kinderen in het gezin wa
ren ook allemaal met muziek be
zig. „Ik speelde gitaar. Samen
met een zusje vormde ik een
duo: de Anjo's. Langs het strand
speelden we liedjes in matrozen
pakjes en haalden we daarmee
geld op. We waren misschien
wel de eerste troubadours op
Walcheren."
Later verschoof haar aandacht
naar de talige kant van muziek.
Ze schreef teksten voor luister
cabaretliedjes. „Ik heb ooit mee
gedaan aan een wedstrijd. Er
werden toen twee liedjes van
mij uitgekozen. Die werden op
lp uitgebracht, gezongen door
Nelly Frijda. Nederlandstalige
liedjes hebben altijd mijn voor
keur gehad. Tot ver in de jaren
zeventig heb ik ook liedteksten
geschreven voor mijn broer
Henk.
Haar muzikale voorkeuren zijn
talrijk, in uiteenlopende genres,
maar vooral klassiek: Handel,
Mozart, Corelli, Telemann, Vi
valdi, de cantates van Bach,
oude Russisch-orthodoxe mu
ziek, Chopin, Schuber-t, Hilde-
gard von Bingen, Mahler. Een
van haar favorieten is het Re
quiem van de Franse componist
Jean Gilles. „Martin van Ame-
rongen schreef er ooit een arti
kel over en raadde iedereen die
deze muziek nog niet had, deze
meteen aan te schaffen. Ik ben
direct met bus naar Middelburg
gegaan en heb het Requiem ge
kocht. Ik beluister het nog altijd
met veel plezier."
MIDDELBURG - „Ik moet met mijnge-
handicapte kind terecht kunnen bij alle
scholen. Daar is de Inspectie voor het
Onderwijs heel duidelijk in: scholen
moeten ieder kind opvangen. De prak
tijk is weerbarstiger. Soms moet je als
ouder toelating bij scholen afdwingen.
Leerlingen met autisme zijn moeilijker.
Een kleine school kan moeite hebben
dat goed op te vangen," weet Ria van
Tienhoven. De zorgcoördinator van
RIAN Zeeland is voorstander van ge
woon waar het kan, maar speciaal als
het moet. Zeker voor kinderen met een
autistische stoornis. „Integratie moet
wel gezond blijven".
Hoe gezond de Zeeuwse zorg en onder
wijskansen voor kinderen met autisme
zijn stelt het Regionaal Intersectoraal
Autisme Netwerk Zeeland woensdag 29
maart uit tijdens een symposium. Het
wordt er drukker dan RIAN dacht: er
resten nog dertig van de honderdtach-
VLISSINGEN - Beeldend kun
stenaar Carina Dumais verzorgt
morgen in de Zware Plaatwerke
rij in Vlissingen een performan
ce waarin mode en kunst samen
komen. Deze begint om 15.00
uur. De ingang van de fabrieks
hal is via de Hellingbaan.
Dumais maakt sinds enkele ja
ren kunst met de computer als
gereedschap. Bekend is haar ex
positie vorig jaar in het winkel
gebied in Vlissingen.
Morgen toont ze haar nieuwste
collectie artwork, maar dan om
de schouders van mannequins
gedrapeerd. Kunst wordt op die
manier gecombineerd met eigen
zinnige en authentieke kleding.
Dumais ziet de performance als
een contrast met kunst in gale
ries. „Daar loopt het publiek
langs de kunstwerken. Ik wil
dat nu omdraaien: de kunstwer
ken lopen langs het publiek."
De Vlissingse muziekmixer 99%
zorgt voor de begeleidende mu
ziek.
Aansluitend is er een optreden
van de Belgische groep Lokasen-
na, die donkere sfeermuziek ver
mengt met klassiek getinte pas
sages, industriële geluiden en
folk.
Dit weekeinde is in de Zware
Plaatwerkerij tevens voor het
laatst de expositie Factories te
bezoeken. Deze bestaat uit mo
numentale fotowerken van Rein
out van den Bergh en Huib
Fens, die industriële landschap
pen vastleggen, De tentoonstel
ling is zowel vandaag als mor
gen geopend van 12.00 tot 17.00
uur.
Een schoolplein kan voor een autistisch kind heel beangstigend zijn.
Autisme
tig plaatsen in de Theaterzaal van Emer-
gis in Kloetinge.
Het RIAN Zeeland is een samenwer
king van zorginstellingen, jeugdzorg en
onderwijs. Deskundigen op allerlei ter
reinen kijken samen naar de voorzienin
gen en knelpunten rond autisme, onder
wijs en zorg. RIAN bemiddelt, adviseert
en signaleert. Ook verbreiding van ken
nis rond de stoornissen uit het autisme
stoornisspectrum - autisme" kent diver
se uitingsvormen - pakt het netwerk op.
Het netwerk is geen verafstaande stu
dieclub maar een loket waar autisten,
leerkrachten, ouders, hulpverleners en
familie kunnen aankloppen. Van Tien
hoven houdt loket vanuit Mee Zeeland
in Middelburg.
RIAN trekt er ook zelf op uit, naar scho
len en houdt regionale bijeenkomsten
waar leerkrachten zich kunnen informe
ren. Zoals afgelopen week in Zuiddor-
pe. „Daar konden we toch 350 mensen
uit Zeeuws-Vlaamse scholen bereiken,"
stelt de zorgcoördinator tevreden. Al
leen Tholen rekent het RIAN niet tot
haar verzorgingsgebied. Die regio
wordt bestreken vanuit'het netwerk in
West-Brabant.
Het is voor autisten en ouders van het
grootste belang dat hulpverleners ken
nis hebben van autisme stoornisspec
trum, benadrukt Van Tienhoven. „Daar
mee vermijdt je onbegrip en misverstan
den. Dan leert de omgeving begrijpen
dat een autist bezoek en zelfs logés kan
ontvangen, als die bijvoorbeeld maar
geen felgekleurde kleding dragen of
hard praten. En op tijd komen is nood
zakelijk," illustreert Van Tienhoven de
omgangsvormen
Die komen ook aan bod bij het sympo
sium. 'Een leerling met autisme in je
klas; bestaat er een recept?' heet de le
zing van de Gentse psychologe en autis-
mespecialiste E. Vanspranghe. Overige
voordrachten gaan over eenduidige
hulpverlening en onderwijs en de gaten
in het zorgaanbod voor autisten.
Jaarlijks krijgen in Nederland vijftig
tot zestig kinderen en volwassenen de
diagnose 'autisme stoornisspectrum'.
De één is zwakzinnig, de ander hoogbe
gaafd. Het is een hoogst diverse groep
mensen met een .voor buitenstaanders
fascinerend andere denk- en belevings
wereld.
Gevoelig
Kinderen met autisme worden veel ge
dragsproblemen toegeschreven. Van
Tienhoven nuanceert dat. „Kinderen
met autisme zijn heel gevoelig. Ze ra
ken snel overprikkeld en uit hun concen
tratie. Het zijn de omstandigheden die
gedragsproblemen veroorzaken.
Autisten hebben heldere instructie no
dig. Eenvoudig gestelde opdrachten,
niet te veel ineens. Een juf kan zeggen:
maak dit werkje en kom bij me als je
klaar bent. Als er dan een rij kinderen
voor haar bureau staat, raakt een autist
in de war, want hij kan de opdracht
niet uitvoeren.
Een schoolplein is voor een autist heel
beangstigend. Wat daar gebeurt is veel
te onberekenbaar. Dat kan agressie op-
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Sinds begin
dit jaar zijn ze een begrip gewor
den: de maandelijkse 'Super
Soul Sessions' in café 't Schut
tershof in Middelburg. Morgen
is er weer een aflevering, met
ditmaal Tessa Boomkamp als
gast. Een cd met mensen die tot
nu toe hebben meegewerkt, is in
voorbereiding.
De opzet is eenvoudig: een vaste
begeleidingsband nodigt elke
keer een gast uit. „Het zijn
steeds bekende mensen, althans
mensen die het publiek van be
kende bands kan kennen", zegt
initiatiefnemer en geluidsman
Lex Amrein.
De band is Alise, die bestaat uit
zangeres Lisa van Viegen, Budy
Mokoginta (gitaar), Hans Gree-
ve (drums), Paddy van Rijswijk
(bas) en Berthil Busstra (toet
sen); gerenommeerde muzikan
ten die voldoende contacten heb
ben in de muziekwereld. Daar
door lukt het ook telkens om
aansprekende namen naar Mid
delburg te halen. Amrein: „Ze
vinden het leuk om samen te spe
len en kunnen bij ons nummers
vertolken waar ze bij hun vaste
band niet aan toekomen."
Soloalbum
Eerdere gasten waren bijvoor
beeld Marlayne, Lodewijk van
Gorp (Marco Borsato, Trijntje
Oosterhuis) en Roger Happel
(Candy Dulfer, Rosa King). Mor
gen komt multi-instrumentalis-
te Téssa Boomkamp, die zingt
en speelt bij - onder meer - Mar
co Borsato en als drumster toert
met Normaal. Een jaar geleden
verscheen haar eerste soloal
bum: Alone.
Weliswaar ligt het accent van
de sessies op soulmuziek, maar
dat begrip wordt ruimhartig ge
hanteerd. Kwaliteit staat in elk
geval voorop.
„Het is wat minder gericht op
Multi-instrumentaliste en zangeres Tessa Boomkamp zal tijdens de
Super Soul Sessions samen spelen en zingen met de band Alise.
puur entertainment en wat meer
op muzikale inhoud. Muziek
waar je ook echt naar kunt luis
teren", zegt Budy Mokoginta.
Als voorbeeld dient de Hilfiger
Sessions die in de Amsterdamse
club Panama worden gehouden.
Elke sessie bestaat uit drie sets.
In het eerste deel speelt Alise ei
gen werk en covers, in het twee
de deel komt de gast aan bod en
aan het slot komt alles samen.
De soundcheck 's middags is te
vens de enige repetitie. „Dat
houdt iedereen fris en scherp."
De Middelburgse sessies zijn el
ke laatste zondag van de
maand, behalve komende
maand, want dan is 23 april de
datum. Het is tevens het laatste
evenement van het seizoen, met
als gast funk- en soulzanger
Hugh Kanza óf zangeres Sarah
Fairfield.
Inmiddels is het idee ontstaan
om in het verlengde van de ses
sies een cd te maken. „Dat moet
niet het geijkte van een live-cd
worden, maar juist iets bijzon
ders", zegt Mokoginta. „Alle gas
ten die hebben meegewerkt, heb
ben ook eigen repertoire. Daar
om willen we een cd maken met
hun werk."
De voorlopige titel van het al
bum is Dutch got soul. De bedoe
ling is dat er van elke artiest
twee nummers op komen. „We
zijn nu bezig met het verzame
len van het repertoire. Dat
wordt dan met de band gearran
geerd. Als dat is gebeurd, ne
men we de muziek in twee of
drie dagen in de studio op, zo
dat we later de zang kunnen toe
voegen." Het streven is de cd in
september, bij de eerste sessie
na de zomer, te presenteren.
Commerciële belangen
Het moet een album worden
waar de artiesten zichzelf volle
dig kunnen laten horen, zonder
rekening te houden met commer
ciële belangen.
„De cd is ook een reactie op wat
er in de muziekindustrie gaande
is. Het enige wat tegenwoordig
telt is het verkopen van zo veel
mogelijk cd's. Dat leidt tot ver
vlakking, het Idols-effect. Nie
mand durft nog zijn eigen identi
teit te bepalen. Op deze cd is
echtheid het belangrijkste. De
muziek staat voorop."
Concert: Super Soul Session, met
Alise en Tessa Boomkamp, mor
gen in café 't Schuttershof, Schut
tershofstraat 1, Middelburg. Aan
vang: 17.00 uur.
