Lichaam Milosevic in Servië
Wapenembargo's worden bewust geschonden
Saddam noemt proces komedie
VN voor oprichting
van nieuw orgaan
voor mensenrechten
Israël vreest wraak
van de Palestijnen
Spaanse hulp tegen
uittocht Mauritanië
Russisch parlement eist in motie opheffing Joegoslavië-Tribunaal
Insectenleger
Aanpak Belgische
baby-bedelaars
Szeklers willen autonomie
Mannentekort in Nieuw-Zeeland
Paterson wint Lindgren-prijs
Voorstel legalisering opiumteelt
Dode bij boobytrap in Franse auto
Australië wordt geen republiek
Testen van
medicijnen moet
veilig gebeuren
donderdag 16 maart 2006
BAGDAD - Saddam Hoessein
hel!ft zich gisteren voor het
,(BI officieel verdedigd. Hij
noemde het hof dat hem wegens
misdaden van zijn regime wil be-
rechten een 'komedie' en riep de
opstandelingen in Irak op niet
IjVor elkaar te bevechten,
„ar samen te werken 0111 de
Amerikanen en Iraakse autori
tten te bestrijden.
Voorzittend rechter Raouf Ab-
del Rahman ontnam Saddam ge
regeld het woord om een einde
te maken aan diens politieke ver
klaringen. Toen de ex-dictator
zich daar niets van aantrok, be
sloot de rechter de zitting ach
ter gesloten deuren voort te zet
ten.
„Ik doe een oproep aan het volk
zich tegen de indringers te ver
zetten in plaats van elkaar te do
den", zei Saddam voordat jour
nalisten de zaal moesten verla
ten. Hij noemde zich opnieuw
het staatshoofd van Irak. De
rechter onderbrak hem echter
en beet Saddam toe: „Jouw be
wind is geëindigd. Je bent nu
een verdachte. Stop je politieke
toespraak."
Aan het einde van de dag ver
daagde de rechtbank de zaak
tot 5 april.
Twee weken geleden gaf Sad
dam Hoessein, die tijdens het
proces geregeld rechters en ge
tuigen onderbreekt, aan dat hij
de verantwoordelijkheid neemt
voor de moord op 148 inwoners
van de plaats Dujail in 1982.
Saddam staat met zeven mede
verdachten terecht voor dat
bloedbad.
Zijn halfbroer Barzan Ibrahim
Al Tikriti zei-eerder op de dag-
dat hij destijds opdracht had
gegeven om geen onnodige ar
restaties te verrichten. Ook zei
de voormalige leider van de in
lichtingendiensten dat hij er
persoonlijk voor had gezorgd
dat arrestanten vrij kwamen.
„Ik schudde hun handen en liet
hen gaan", aldus Tikriti.
Inwoners van het sjiitische
plaatsje hebben eerder juist ge
zegd dat Tikriti hen had gemar
teld. ANP/RTR/AFP
ijnnr Robert Bloemen
BELGRADO - De zaterdag over
leden ex-president van Joegosla
vië en Servië, Slobodan Milose
vic, is gisteren teruggekeerd in
zijn geboorteland. Hij wordt za
terdag begraven in zijn geboorte
plaats Pozarevac.
Het lichaam van Milosevic was
per lijnvlucht door de lucht
vaartmaatschappij Jat van
Schiphol naar de Servische
hoofdstad Belgrado overge
bracht. Bijna vijf jaar geleden
was Milosevic van Belgrado
naar Nederland gevlogen om
voor het Joegoslavië-Tribunaal
m Den Haag terecht te staan we
de plechtigheden samen met de
nabestaanden regelen.
De Servische Radicale Partij, de
grootste partij in het parlement
van Servië, riep alle gepensio
neerde militairen en agenten in
het land op om in uniform naar
de rouwplechtigheid te gaan,
meldde het persbureau Beta. De
Servische regering heeft gezegd
dat er geen staatsbegrafenis
komt.
Het was gisteren nog onduide
lijk of de weduwe van de in on
min geraakte leider bij de begra
fenis verstek laat gaan. uit vrees
voor arrestatie door de Servi
sche autoriteiten. Volgens de
plaatsvervangend voorzitter
van het Russische parlement, Ba-
boerin, komt Mira Markovic
niet. Markovic leeft in balling
schap in Moskou omdat zij in
Servië is aangeklaagd wegens
-■ v ,ar
malversaties en machtsmis
bruik. De Servische autoriteiten
schortten het arrestatiebevel te
gen Markovic tijdelijk op. Maar
Baboerin, een vriend van de fa
milie Milosevic, zei dat Marko
vic het niet vertrouwt. Ze is
bang dat ze toch wordt opge
pakt als ze voet op Servische bo
dem zet, omdat de aanklacht
niet is ingetrokken. Een broer
van Milosevic. Borislav, het van
uit Moskou echter weten dat hij
zeker weet dat zijn schoonzus
wel degelijk naar de begrafenis
zal gaan. In Rusland blijft het
wantrouwen over de doodsoor
zaak van de voormalige presi
dent groot, hoewel een delegatie
van vier Russische artsen het re
sultaat van de lijkschouwing in
het Nederlands Forensisch Insti
tuut onderschrijft. Milosevic
was na een hartaanval dood in
zijn VN-cel in Scheveningen
aangetroffen. Het Russische par
lement stemde in met een resolu
tie waarin een onafhankelijk in
ternationaal onderzoek wordt
geëist naar de omstandigheden
rond Milosevic' overlijden. Alle
afgevaardigen in de Doema
stemden in met de motie, waar
in ook wordt geëist dat het Joe
goslavië-Tribunaal in Den Haag
zijn activiteiten beëindigt.AÏVP
Bagagemedewerkers schoven de
kist met het stoffelijk overschot
van hun voormalige president
op een transportband. Vervol
genslegden enkele functionaris
sen van de Servische Socialis
tische Partij (SPS) van Milose
vic een Servische vlag op de
kist, die in een bestelbus werd
weggereden. Op de luchthaven
hadden zich volgens lokale me-
enkele honderden aanhan-
Oproep
Het is de bedoeling dat Milo
sevic zaterdag in zijn geboor
testad Pozarevac, zeventig kilo
meter ten zuidoosten van Bel
grado, wordt begraven. Van
daag en morgen wordt hij
opgebaard in het SPS-hoofd-
kwartier in Belgrado. In de stad
staat voor zaterdagochtend ook
een herdenkingsdienst gepland,
SPS-functionarissen die
WASHINGTON - Wetenschap
pers van het Amerikaanse minis
terie van Defensie puzzelen op
de vraag hoe ze insecten kunnen
inzetten in oorlogen of in de
strijd tegen terrorisme. Volgens
Amerikaanse en Britse media
jen er serieuze plannen op ta
fel om 'cyber-insecten' te 'ont
wikkelen' die op afstand be
stuurbaar zijn. ANP
Honderden aanhangers van de voormalige Joegoslavische president Milosevic stonden op het vliegveld van Belgrado te wachten op zijn terugkomst op Servische bodem. Op
het moment dat de lijkwagen wegrijdt van de luchthaven probeert een aantal van hen de wagen aan te raken. foto Srdjan Suki/EPA
van onze redactie buitenland
NEW YORK - Grootschalige ille
gale wapenhandel in de wereld
blijft zo goed als ongestraft. De
dertien wapenembargo's die de
Verenigde Naties de afgelopen
licn jaar hebben opgelegd tegen
landen als Liberia, Sierra-Leo-
nc en Congo, worden systema
tisch geschonden. Slechts een
paar wapenhandelaren zijn ge
straft.
Dat staat in een Rapport van
Amnesty International, Novib,
Pax Christi en Unicef, dat van
daag aan de VN-Veiligheids-
raad wordt aangeboden. De or
ganisaties, die deel uitmaken
van de Control Anns Campag
ne, roepen de Veiligheidsraad
op de VN-embargo's aan te
scherpen. Volgens hen moet er
snel een internationaal wapen
handelsverdrag komen. „Gewe
tenloze wapenhandelaren kon
den de afgelopen tien jaar onge
straft ernstige mensenrechten
schendingen begaan. Ze schon
den VN-wapenembargo's syste
matisch maar werden niet ver
volgd. Wapenhandelaars drij
ven de spot met de Veiligheids
rad", aldus Irene Khan, direc
teur van Amnesty International,
volgens het wapenrapport wer
den internationale bedrijven op
grote schaal samen om embar
go s te omzeilen.
BRUSSEL - België gaat stappen
ondernemen tegen bedelaars die
met kinderen of zelfs babv's op
s'raat zitten.
Ze zetten daarvoor complexe
constructies op en schrikken
niet terug voor fraude. Zo kon
den landen met gewelddadige
conflicten als Liberia,
Sierra-Leone, Rwanda en de De
mocratische republiek Congo
(DRC) ondanks een VN-embar-
go toch grote hoeveelheden wa
pens ontvangen.
De omvang van die leverancies
worden 'verbijsterend'genoemd.
Zo leverde het Servische bedrijf
Temex in 2002 in één keer vol
doende munitie en wapens aan
Liberia om de volledige bevol
king te vernietigen. VN-vredes-
troepen die in genoemde landen
actief zijn, zijn volgens het wa
penrapport onvoldoende ge
traind en toegerust om ervoor te
zorgen dat embargo's worden
nageleefd. Bovendien hebben
veel landen het schenden van de
embargo's niet strafbaar ge
steld.
Bedrijven en partikuliere han
delaren die wapenembargo's
schenden zijn afkomstig uit
onder meer België, Groot-Brit-
tannië, Rusland, Servië, Oekraï
ne, Bulgarije, Cyprus, Egypte,
Zuid-Afrika en Israël. Hlegale
wapens worden geproduceerd
in België, Duitsland, Roemenië,
Rusland, Servië en Oekraïne,
Bulgarije, China, Egypte. Om
dat de embargo's makkelijk te
omzeilen zijn en vaak te laat ko
men om nog mensenlevens te
is in België officieel
«t strafbaar. Vooral in Brussel
ziften echter veel bedelaars, ook
m koud
weer, met kinderen op
straat. in de hoop op die manier
meer aandacht te krijgen. ANP
door Patrick Selbach
en Gijs van Wetten
NEW YORK - De Algemene Ver
gadering van de Verenigde
Naties heeft gisteren ingestemd
met de oprichting van een
nieuw mensenrechtenorgaan.
Vier landen, waaronder de Vere
nigde Staten, stemden tegen.
De mensenrechtenraad, die 47
leden gaat tellen, moet de in
Genève gevestigde mensenrech
tencommissie vervangen. Dat or
gaan met 53 leden ligt al gerui
me tijd onder vuur omdat notoi
re schenders van de mensenrech
ten er zitting in hebben. De VS,
die steun kregen van Israël, de
Marshall-eilanden en Palau, vin
den dat het nieuwe orgaan nog
steeds onvoldoende middelen
heeft om grove schenders van
mensenrechten te weren of te
schorsen. Het gaat in Ameri
kaanse ogen dan om onder meer
Zimbabwe, Soedan of Cuba.
De regels van de raad bepalen
nu dat de Algemene Vergade
ring van de VN een 'systemati
sche schender van mensenrech
ten' in de raad kan schorsen met
een tweederde meerderheid.
Zo'n regeling is er nu niet. De le
den van de commissie in Genève
worden nu voorgedragen dooi
de Economische en Sociale
Raad van de VN. In de nieuwe
opzet kiest de Algemene Verga
dering de leden in een geheime
stemming. Elk land moet een
meerderheid van de voltallige
vergadering achter zich krijgen.
De vergadering zal de mensen
rechtensituatie van de landen
die zich aanmelden, moeten mee
wegen in het stemgedrag.
De zetels zijn per regio ver
deeld: dertien voor Afrika, der
tien voor Azië, zes voor Oost-Eu
ropa, acht voor Latijns-Amëri-
ka en zeven voor de groep die be
staat uit West-Europa en
Noord-Amerika. Het mandaat
is steeds drie jaar, met een maxi
mum van zes. De raad zal in
Genéve zetelen. ANP
BOEKAREST - Etnische Hongaren gebruikten gisteren de vie
ring van Magyarendag in Odorheiu Secuiesc in het Roemeense
landsdeel Transsylvanië om massaal te protesteren voor auto
nomie. De twee miljoen Hongaren, in Roemenië ook wel de Sze
klers genoemd, vormen een grote minderheid met een eigen cul
tuur. Transsylvanië werd pas in 1947 aan de republiek Roeme
nië toegevoegd. Met het oog op de voorgenomen toetreding van
Roemenië tot de Europese Unie eist de Hongaarse minderheid
dat zij een status aparte krijgt binnen Roemenië. Hun eis moet
de EU vertalen in een voorwaarde tot toetreding tot de Unie.
foto Bogdan Cristel/RTR
WELLINGTON - Steeds meer vrouwen in Nieuw-Zee
land trouwen onder hun niveau, omdat in de leeftijdscate
gorie van 20 tot 49 jaar eep tekort aan mannen is. Dat
blijkt uit een studie van demografen.
Demograaf Paul Callister zei dat het aantal vrouwen dat
trouwt met een man met een lagere opleiding en/of slech
ter betaalde baan in de laatste twee decennia met 10 pro
cent is toegenomen. In de leeftijdscategorie 20 tot 49 jaar
zijn er 33.000 tot 55.000 minder mannen dan vrouwen.
Callister heeft geen duidelijke verklaring voor het over
schot aan vrouwen. Wetenschappers beschouwen de toe
nemende immigratie van Aziatische vrouwen in Nieuw-
Zeeland niet als een hoofdoorzaak. ANP
VIMMERBY - De Amerikaanse schrijfster van jeugdboe
ken, Katherine Paterson, heeft de Astrid Linclgren-ge-
denkprijs gekregen. Zij werd verkozen uit 137 genomi
neerden uit 55 landen. Ook de Nederlanders Guus Kuijer,
Harrie Geelen en Joke van Leeuwen waren kanshebbers.
Paterson krijgt de prijs van 5 miljoen Zweedse kronen
(530.000 euro) omdat zij volgens de jury onder de huid
weet te kruipen van de kwetsbare jongeren die in haar
boeken figureren. ANP
WENEN - De internationale denktank Senlis Council
voor veiligheid en ontwikkeling stelt voor de productie
van opium in Afghanistan te legaliseren en te reguleren.
Dat maakte de organisatie gisteren bekend in Wenen.
Volgens directeur E. Reinert kan de nu nog illegale papa
verteelt in Afghanistan de farmaceutische industrie bedie
nen. Papaver is de grondstof voor heroïne, maar ook voor
zware pijnstillers als morfine en codeïne. Afghanistan is
de grootste producent ter wereld, maar de VS en de Vere
nigde Naties willen daaraan juist een einde maken. Vol
gens Reinert biedt legalisering en regulering van de papa
verteelt meer perspectief voor boeren dan de harde aan
pak van de internationale gemeenschap. ANP/AFP
PARIJS - Door een boobytrap in een auto is gisteren op
een snelweg ten noorden van Parijs één dode gevallen,
meldde de Franse politie.
Een woordvoerder zei dat het waarschijnlijk een afreke
ning van de onderwereld betrof en geen terroristische aan
slag. Het slachtoffer was een bekende van de politie.
ANP/AFP/RTR
SYDNEY - Australië wordt geen republiek zolang de Brit
se koningin Elizabeth leeft, heeft de Australische premier
John Howard gisteren gezegd. Vele Australiërs hebben
respect en waardering voor de koningin.
Australië werd in 1901 onafhankelijk, maar behield de
Britse vorst als staatshoofd. Elizabeths portret prijkt nog
steeds op de Australische valuta. Howard zei in een inter
view dat hij niet weet of zijn land een republiek wordt
wanneer Elizabeth overlijdt. In 1999 verwierpen de Au
straliërs in een referendum de republiek. ANP/AFP
redden, stellen de vier organisa
ties de Veiligheidsraad voor snel
een internationaal wapenhan
delsverdrag op te stellen. Rege
ringen kunnen dan beter samen
werken om te voorkomen dat
wapens in verkeerde handen val
len. Vijftig landen hebben al
aangegeven voor zo'n verdrag te
zijn. GPD
DEN HAAG - De kans is zeer
klein dat in Nederland ongeluk
ken gebeuren met proefperso
nen die zijn betrokken bij het
testen van medicijnen. „Het test
systeem is inmiddels zo vervol
maakt met waarborgen en veilig
heidseisen, dat de kans op een
ongeluk klein is", zegt secreta
ris Marcel Kenter van de Centra
le Commissie Mensgebonden On
derzoek (CCMO).
In Engeland vechten sinds begin
deze week zes mannen voor hun
leven. Ze hadden zich als proef-
persoon aangemeld om een
nieuw medicijn tegen chroni
sche ontstekingen en leukemie
te testen. De CCMO moet be
scherming bieden aan proefper
sonen die zijn betrokken bij me
disch-wetenschappelijk onder
zoek. In Nederland is dat sinds
1999 geregeld in de Wet Me-
disch-Wetenschappelijk Onder
zoek (WMO). Sinds deze maand
voldoet Nederland daarin ook
aan de Europese eisen. Voor een
medicijn op mensen kan worden
getest, moet het voldoen aan een
onderzoeksprotocol. Vervolgens
wordt dit beoordeeld door een
meclisch-ethische toetsingscom
missie.
Tot slot beoordeelt ook het
RIVM, het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu, alle
veiligheidsaspecten. GPD
door Robert Bloemen
JERUZALEM - Israël vreest Pa
lestijnse aanslagen na de Israëli
sche bestorming van een Pales
tijnse gevangenis en de arresta
tie van meerdere radicalen. Jeru
zalem bracht het leger en de po
litie gisteren in de een na hoog
ste staat van paraatheid.
Duizenden agenten en militai
ren zijn gemobiliseerd, ook
langs de grens met de Palestijn
se gebieden. Verder is de bewa
king van buitenlandse objecten,
in het bijzonder Amerikaanse
en Britse, sterk opgevoerd. Pa
lestijnse radicalen zouden met
aanslagen wraak willen nemen
voor de belegering van een ge
vangenis in Jericho door Israëli
sche militairen. De actie was on
der meer bedoeld om de vrijla
ting van de in het complex gede
tineerde Palestijn Ahmed Saad-
at te voorkomen, die in 2001 een
Israëlische minister vermoord
de. Israël arresteerde Saadat en
enkele andere gezochte radica
len.
De Europese Unie laakte het op
treden van Israël. Maar er was
ook kritiek op de gewelddadige
reacties van de Palestijnen. De
Veiligheidsraad van de Verenig
de Naties maande de Pales
tijnen en Israël tot kalmte.
Later gisteren kwamen alle res
terende gegijzelden vrij. De Pa
lestijnen hadden dinsdag al en
kele buitenlanders laten gaan
die uit woede over de Israëli
sche actie waren gegijzeld.
In de Palestijnse gebieden lag
het openbare leven stil als ge
volg van een staking die door Pa
lestijnse facties was uitgeroepen
als protest tegen het Israëlische
optreden in Jericho. Onder meer
winkels, banken en scholen wa
ren de hele dag gesloten in de
Westelijke Jordaanoever en de
Gazastrook. Door de belegering
van de gevangenis kwamen een
Palestijnse bewaker en een ge
vangene om het leven, 26 ande
ren raakten gewond. De Pales
tijnse president Abbas bestem
pelde de Israëlische belegering
en de arrestatie van een aantal
Palestijnse gevangenen als een
'afschuwelijke misdaad' die 'on
vergeeflijk' is. Abbas sprak tij
dens zijn bezoek aan het ver
woeste detentiecomplex ook
over een belediging voor het Pa
lestijnse volk. ANP
door Henk van den Boom
BARCELONA - Spanje stuurt
deskundigen naar Mauritanië
om te helpen de stroom vluchte
lingen in te dammen die vanaf
de West-Afrikaanse kust de Ca-
narische Eilanden proberen te
bereiken.
De Spaanse kustwacht heeft de
afgelopen maanden een paar
duizend Afrikanen opgepakt die
met motorboten vanaf de Mauri-
taanse kust probeerden illegaal
Spanje binnen te komen.
De vluchtelingen, voornamelijk
afkomstig uit Ghana. Mali, Nige
ria en Guinee-Bissau, volgen de
ze nieuwe route, omdat de over
steek via Marokko naar de
Zuid-Spaanse kust sterk is be
moeilijkt door de strenge bewa
king. Het aantal illegalen dat
richting Spanje reist, bereikte
dinsdag een record. Op één dag
werden negen boten aangehou
den met in totaal 331 migranten
aan boord. Vanaf zaterdag zijn
in totaal 747 Afrikanen opge
pakt. De Spaanse politie stuurt
ze voor zover mogelijk terug
naar het land van herkomst. De
Spaanse minister van Buiten
landse Zaken Moratinos vind
het te vroeg om te spreken van
'een crisis'. Maar de minister er
kent dat er snel moet worden ge
handeld. Hij stuurt een groep
deskundigen naar Mauritanië
om de autoriteiten daar te hel
pen en te adviseren bij de op
vang van de tienduizenden
vluchtelingen. Spanje wil ook
helpen bij de identificatie van
de vele slachtoffers die de ge
vaarlijke tocht niet overleven.
De Canarische Eilanden krijgen
het steeds moelijker door de aan
houdende stroom vluchtelingen
toe. Opvangcentra zitten boorde
vol en er zijn niet genoeg men
sen om de vluchtelingen op te
vangen. GPD
