Soedan blijft baas in eigen land
Geweld is niet huiselijk
PZC
Raad Middelburg zou uitslag moeten negeren
PZC
Nederland is nooit
gidsland geweest
Regering weet door meesterlijke manipulatie VN-vredesmacht te weren
te gast
10 maart 1956
m
vrijdag 10 maart 2006
De Afrikaanse Unie besluit van
daag of ze haar vredestaak
voortzet in Darfoer. Westerse re
geringen willen VN-troepen de
vredesmissie laten overnemen,
maar schrikken terug voor drei
gementen van Soedan.
door Nona Eveleens
De Soedanese regering toon
de zich de afgelopen
maand weer meester in het be
spelen van de internationale po
litiek. Westerse regeringen wil
len dat een VN-vredesmacht
wordt ingezet in Soedans weste
lijke regio Darfoer, maar de
machthebbers in Khartoem wis
ten dat vrij eenvoudig te verhin
deren. Gevolg is dat de Afri
kaanse Unie (AU) vandaag
waarschijnlijk besluit haar
7000 waarnemers in Darfoer te
handhaven, maar dan wel met
grotere internationale steun.
Vorig .jaar bleek hoe moeilijk
het voor de AU-missie in
West-Soedan is om het wankele
bestand te controleren. Rede
nen daarvoor zijn de grote om
vang van de regio, het gebrek
aan adequaat materieel, onvol
doende financiële ondersteu
ning van het Westen en een inef
fectief mandaat. Daarom stelde
VN-baas Kofi Annan voor om
militairen van de Europese
Unie en de Verenigde Staten
naar Darfoer te sturen met een
sterker mandaat. Jan Pronk, de
speciale VN-gezant voor Soe
dan, sloot zich daarbij aan.
De regering in Khartoem rea
geerde daarop met het opstoken
van nationalistische sentimen
ten onder de bevolking. Over
heidsorganen publiceerden drei
gementen aan VN-medewerkers
in Soedan. In de krant Al Wa-
tan stond te te lezen dat er 'hon
derdduizend dollar is gezet op
het hoofd van Jan Pronk'. In
een andere krant werd de for
matie bekend gemaakt van isla
mitische bewegingen die buiten
landse doelen zouden aanval
len. Ze hebben tot de verbeel
ding sprekende namen als
'Bloedbrigade' en 'Darfoer Ji-
hadorganisatie'.
De minister van Defensie Ab'del
Rahim Mohamed Hussein gooi
de buitenlandse journalisten uit
een persconferentie en beschul
digde ze'van het verzinnen van
het conflict in Darfoer. Bij wes
terlingen in Khartoem zit de
schrik er goed in. „We weten
dat ze ons intimideren, maar on
duidelijk is waartoe ze uiteinde
lijk in staat zijn", merkt een di
plomaat in Khartoem op.
Jan Pronk veranderde zijn me
ning over VN-troepen in Dar
foer en sprak de vrees uit dat
niet-Afrikaanse militairen in de
regio een jihad (heilige oorlog)
konden ontketenen. De Soeda
nese vice-president Ali Osman
Taha toonde zich vervolgens be
reid buitenlandse troepen in
Darfoer toe te laten als er een
vredesovereenkomst is gete
kend. Zo'n akkoord kan echter
nog jaren op zich laten wach
ten. De onderhandelingen tus
sen regering en rebellen, die ove
rigens sterk verdeeld zijn, verlo
pen tergend langzaam.
In Khartoem zetelt sinds vorig
jaar officieel een regering van
nationale eenheid. Na het vre
desakkoord tussen de rebellen
in het zuiden van het land en de
regering, maken ook zuiderlin
gen deel uit van het bewind.
Aanvankelijk beloofden zij zich
in te spannen voor een snelle
vrede in Darfoer. Maar hun in
vloed is nauwelijks merkbaar,
de macht is in handen gebleven
van de noorderlingen. Ook lij
ken de zuiderlingen volledig in
beslag genomen door de ontwik
kelingen in hun eigen regio,
waar een begin is gemaakt met
de stationering van tienduizend
VN-troepen die moeten toezien
op de naleving van het vorig
jaar gesloten vredesakkoord.
Dat blijkt nodig want afgelopen
week is het voor het eerst tot
een grote confrontatie gekomen
tussen de voormalige vijanden.
In het olierijke Abyei-gebied,
op de grens van zuid. en noord,
werden twaalf leden van de
voormalige Zuid-Soedanese re
bellenbeweging gedood door mi
lities, gelieerd aan het Soedane
se leger.
Leefomstandigheden
Dit soort onveiligheid weer
houdt veel Zuid-Soedanese ont
heemden en vluchtelingen er
van huiswaarts te keren. Jack
van Ham, directeur van de Ne
derlandse hulporganisatie Icco,
momenteel op reis in Soedan,
merkte dat ook tijdens een be
zoek aan kampen voor ontheem
den nabij Khartoem. „Mensen
nemen een afwachtende hou
ding aan. Ze willen graag terug,
maar kiezen voor de schrale ze
kerheid rondom Khartoem. On
danks de schrijnende leefom
standigheden. Werkelijk alle
voorzieningen ontbreken." In
de kampen rond de Soedanese
hoofdstad houden zich honderd
duizenden zuiderlingen en ont
heemden uit Darfoer op. Het af
gelopen jaar zijn kleine aantal
len mensen uit het zuiden huis
waarts gekeerd. Ze gaan terug
naar een gebied waar tijdens
twintig jaar oorlog veel is ver
woest en niets is ontwikkeld. Al
les moet van de grond af aan
worden opgebouwd.
Het verwondert Jack van Ham
niet dat er nog maar weinig te
zien is van de opbouw, volgens
hem 'een massale klus'. „Belang
rijk is dat we naar de mensen
luisteren en rekening houden
met hun wensen over de ontwik
keling van de regio." GPD
door Herman Lelieveldt
In hun stem voor de locatie
van het nieuwe theater heb
ben de Middelburgers zich net
zo verdeeld getoond als de raad.
Het 'winnende' voorstel, verbou
wing van het bestaande theater
aan het Molenwater, wist nog
geen 30 procent van de stem
men te halen, slechts 4 procent
meer dan de nummer twee
(Zuidsingel) en ook nog maar 6
procent meer dan een nieuw
theater op de Mortiere.
Ondanks deZe weinig overtui
gende uitslag hebben zowel bur
gemeester Schouwenaar als de
PvdA nu al aangegeven het ad-
vies van de bevolking serieus te
willen nemen. Er zijn goede re
denen om dat niet te doen en
het advies links te laten liggen.
De eerste reden is een procedu
rele. De raad had afgesproken
zich slechts aan het advies ge
bonden te achten indien de win
naar 40 procent van de stem
men of meer dan 10 procent dan
de nummer twee zou halen. Dat
is niet gebeurd en dat maakt de
uitslag ongeldig. Zou de raad
nu opeens de uitslag van het ad
vies wel ter harte nemen, dan
toont hij zich een onbetrouwba
re partij. De uitslag van een ver
kiezing is altijd onlosmakelijk
verbonden met de regels die
daarvoor gelden: je kan niet
enerzijds de uitslag overnemen
en anderzijds de bijbehorende
regels negeren.
Een tweede motief om de uit
slag te laten voor wat die is, is
dat deze ons een vertekend
beeld geeft van de voorkeuren
van de Middelburgse kiezers.
Dat komt omdat de burgers uit
vijf alternatieven moesten kie
zen. In zo'n situatie van meer
dan twee keuzes dreigt het ge
vaar van wat politicologen
'splitting the vote' noemen. Keu
zes die sterk op elkaar lijken
kunnen daardoor ieder afzon
derlijk minder stemmen krijgen
dan een alternatief waar min
der mensen een voorkeur voor
hebben. Zoiets lijkt zich ook bij
dit advies voorgedaan te heb
ben. Wie immers kijkt naar de
uitslag ziet dat 71 procent van
de stemmers zich voor een
nieuw, duur theater heeft uitge
sproken. Die stemmen hebben
zich echter verdeeld over vier lo
caties, waardoor de zuinige op
tie 'verbouw' als ogenschijnlij
ke winnadr uit de bus is geko
men.
De verklaring van de VVD dat
een grote meerderheid van de
bevolking wél een nieuw thea
ter wil is daarom zeker plausi
bel. Maar echt weten doen we
het niet omdat de vraagstelling
van het burgeradvies rammel
de. De raad had de bevolking of
wel twee duidelijk van elkaar
afwijkende keuzes moeten voor
leggen (verbouw of nieuwbouw)
of moeten vragen de verschillen
de alternatieven te ordenen.
Gegeven de in alle opzichten on
duidelijke uitslag van dit ad
vies, kan de raad niet anders
dan het dossier weer met volle
kracht naar zich toe trekken.
Als de gang van zaken rondom
het burgeradvies iets duidelijk
maakt, dan is het dat referenda
geen goed middel zijn om 'poli
tieke en bestuurlijke impasses'
te doorbreken, zoals het zo
mooi in het raadsvoorstel heet
te.
Die impasse is immers voor een
groot deel het gevolg van de on
zekerheden waarmee de ver
schillende alternatieven omge
ven waren: hoe hoog valt de
schadeclaim uit bij het niet
doorbouwen aan de Zuidsingel
en zouden provincie en Rijk
zich wel kunnen vinden in het
slechts verbouwen van het
Molenwater?
Ook als de bevolking zich
afgelopen dinsdag wél duidelijk
had uitgesproken, hadden we
nog geen antwoord op die
Neem de volgende situatie. Uw
kind geeft op straat een grote
mond aan een volwassene met een para
plu onder de arm. De volwassene gaat
het kind achterna en geeft het met de
paraplu een paar flinke klappen. Zo
flink dat het kind een aantal blauwe
plekken en verwondingen oploopt.
Vraag: „Hoe noemt u het gedrag van
zo'n volwassene en wat zou u doen?"
Het antwoord ligt, denk ik, voor de
hand. U noemt het gedrag misdadig en
doet aangifte. U doet ook alle mogelij
ke moeite om ervoor te zorgen dat die
volwassene fors wordt gestraft voor
dat gedrag. Maar wat nou als die vol
wassene uw partner is en het voorval
niet op straat maar in uw huis plaats
vond? Zou u dan hetzelfde oordelen en
handelen? Waarschijnlijk niet. Waar
schijnlijk zou u de gebeurtenis voor de
buitenwereld zoveel mogelijk verbor
gen houden, uit schaamte en uit eigen
belang. Dat is begrijpelijk. Maar is het
ook wijs? Nemen we een tweede situa
tie.. Stel: u loopt met uw twee kinderen
op straat en komt een buurtbewoner te
gen waarmee de verhouding niet goed
is. U groet niet. Dat schiet die buurtbe
woner in het verkeerde keelgat. U
wordt uitgescholden en er volgt zelfs
een handgemeen. De buurman is veel
sterker dan u en slaat eerst u en vervol
gens de kinderen zo hard dat u daar al
le drie aan bezwijkt. Als hij het aange
richte slagveld overziet, raakt de buur
man zodanig in paniek, dat hij de weg
oprent, voor een aanstormende bus
springt en de dood vindt. Hoe, denkt u,
zou de rest van de buurt of het land
over dit gedrag oordelen? Het ant
woord ligt, opnieuw, voor de hand. Ze
zullen het misdadig noemen. Sterker
nog, ze zullen de man als een echte mis
dadiger in hun herinnering bijzetten en
uit protest mogelijk een stille tocht
door buurt en stad houden. Maar wat
nou als die moorddadige volwassene
uw (ex-)partner is die niet op straat
maar in huis u en de kinderen om
brengt en daarna zichzelf? Zal de
buurt, zullen andere nabestaanden,
dan ook zo oordelen en reageren? Zul
len ze de dader-ouder een misdadiger,
een crimineel noemen? Of zullen ze
hem met een zekere compassie, een ze
ker begrip beschouwen? Begrip in de
zin van dat hij wanhopig moet zijn ge
weest en volledig de weg kwijt. Zo ie
mand een misdadiger, een crimineel
noemen, zal de meeste mensen waar
schijnlijk te ver gaan. En opnieuw, dat
is begrijpelijk. Maar is het ook wijs?
Een aanzienlijk deel van het geweld
dat op straat plaatsvindt, is gekweekt,
is voorbereid in huis. Kinderen die ge
tuige zijn geweest van fysiek geweld
thuis of zelf direct slachtoffer daarvan,
hebben een hoger risico als jongere en
volwassene later zelf geweld te gebrui
ken. Niet alleen binnenshuis maar ook
buitenshuis. Anders gezegd, huiselijk
geweld kweekt misdadigheid, want het
is zelf misdadig. Als burger hebben wij
door Dick Hofland
Nederland laat zich er
sinds de negentiende
eeuw op voorstaan dat het
een moreel voorbeeld voor de
wereld is. In een bundel die
gisteren verscheen, vragen ze
ven auteurs zich af of daar
nu ook nog reden voor is.
„Nederland is het beste land
van de wereld. Het is mooi
om te zien dat er ergens op de
ze planeet een Utopia be
staat." Een Amerikaan die
hier in de jaren '90 op bezoek
was, bewierookte het land
dat van het moeras een para
dijsje had gefnaakt. Wars van
betutteling, vol verdraag
zaamheid, nuchter en ingeto
gen. Waar komt dat beeld
vandaan? En klopt het? Vol
gens James Kennedy, hoogle
raar moderne geschiedenis, is
Nederland in de jaren zestig
een gidsland geweest. Vooral
voor sociale veranderingen.
De dichter Simon Vinkenoog
verwoordde dat nationale ge
voel van zelfvertrouwen zo:
„Maak je nuttig, Nederland,
de wereld wacht op bevrij
ding. Nederland, ga vóór."
Sinds de moord op Fortuyn,
in 2002, is het volgens Kenne
dy volkomen misplaatst Ne
derland nog als voorbeeld te
bestempelen. Hij schrijft dat
in een boek, waarin hij met
zes medeauteurs bekijkt of
Nederland wel zo'n voorbeel
dige natie is, In Nederland le
ken de jaren zestig van de vo
rige eeuw het begin van het
paradijs in te luiden, maar
volgens Kennedy zette het
verval snel in. Al in de jaren
'70 maakte een recessie een
einde aan het idee dat er al
tijd vooruitgang zou zijn.
Daarnaast bleek in andere
landen het conservatisme
sterker dan gedacht en ook in
eigen land was niet iedereen
zo aardig voor elkaar. Zo
nam de verdraagzaamheid
ten opzichte van drugsver
slaafden af. Ook verdween
het communisme als belang
rijke inspiratiebron voor link
se activisten. Kennedy denkt
dat het idee van Nederland
gidsland in 1977 al uiteen be
gon te vallen, toen het kabi
net-Den Uyl tegen alle ver
wachtingen in geen tweede
termijn kreeg. In 1995 groei-
de de scepsis door het Sbreni-
ca-drama en in 2002 volgde
het failliet. „Uit de populari
teit van Fortuyn bleek een
groot deel van Nederland on
tevreden over aspecten van
het progressieve beleid van
de jaren daarvoor."
Bezettingsmacht
Ook .voor het verdere verle
den valt wel wat af te dingen
op het beeld dat Nederland
gidsland was. Ons land is lan
ge tijd ook een bezettings
macht geweest. In delen van
Zuid-Oost Azië, Afrika en de
Amerika's, maar ook ten oos
ten en zuiden van de Zeven
Provinciën. Probeerde hel
daar nog een verÜchte vorm
van bestuur in te stellen, vol
gens bijzonder hoogleraar ge
schiedenis P. Emmer maakl
de geschiedenis van de slaver
nij duidelijk hoe conservatief
de natie in feite was. „Neder
land heeft Afrikanen, Aziaten
en Indianen als slaaf gel
en verhandeld. Daar komt bij
dat Nederland passief heefl
toegekeken bij de afschaffing
van de slavenhandel en vrij
laat de slavernij heeft afge
schaft. Nederland als voor
beeld? Hoezo?" Kennis van
geschiedenis betekent ook we
ten dat uitgerekend in Neder
land tijdens de Tweede We
reldoorlog een groot aantal jo
den is weggevoerd. De L
emeritus hoogleraar sociolo
gie C. Lammers verwijst in de
bundel naar de 'moderne
riant': Srebrenica. Hij voert
de Amerikaanse journalist
Rohde op, die de vloer aan
veegt met Dutchbat: „Zehad
den zó veel levens kunnen red
den. Ze waren alleen bang
voor him eigen hachje,"
Nederland als voorbeeldig
natie, Wim van Noort en Rob
Wiche. ISBN 9065508945, Uit
geverij Verloren, 15 euro.
prangende vragen gehad. Het
zou de nieuwe raad sieren in
dien hij op basis van die in
formatie twee duidelijke voor
stellen uitwerkt en deze verder
op in het jaar in een écht refe
rendum aan de bevolking voor-
legt.
Herman Lelieveldt is universitair
docent politicologie aan de Roose
velt Academy
VEERGELD - Het bedrijfsle
ven in Zeeland heeft geen moei
te met.de invoering van veer
gelden, maar dan moet er wel
een einde komen aan de lange
wachttijden. Dat hebben de sa
menwerkende Kamers van
Koophandel laten weten. Er
komt een commissie die het
probleem van de tarieven zal
bestuderen.
MAKAKIOS - De Britse autori
teiten hebben de geestelijk en
politiek leider van Cyprus,
aartsbisschop Makarios, gear
resteerd voor deportatie. Vol
gens het Britse ministerie van
koloniën is Makarios aange
houden omdat het een bel
rijk obstakel vormde voor de
terugkeer van de vrede op Cy
prus. Makarios werd gearres
teerd op het vliegveld van Ni
cosia, toen hij op het
stond een bezoek te brei
aan Athene. Griekenland heefl
uit protest zijn ambassadeur
uit Londen teruggeroepen.
WAPENDIEFSTAL - Bij e
inbraak in de Mauritskazerne
in Ede zijnvier karabijnen,
twee stenguns en vier pistolen
gestolen. In verband hiermee
zijn van alle aanwezige 1500
militairen vingerafdrukken ge
nomen.
■r -....-• n;
v- Sg -■
w - v .W. v 'V xli;
Volgens universitair docent Herman Lelieveldt moet de Middelburgse raad de uitslag van het referendum laten voor wat die is, omdat deze
een vertekend beeld geeft van de voorkeuren van de kiezers. foto Lex de Meester
de plicht om als we kennis hebben van
een misdaad of de dreiging daarvan,
aangifte te doen. Wie dat niet doet, of
het nu gaat om een vreemde of een fami
lielid, verzaakt daarmee zijn burger
plicht en brengt zichzelf, eventuele kin
deren en de samenleving in gevaar.
Kortom, het is gevaarlijk en onwijs om
voor geweld begrip te hebben en het is
onterecht het te verexcuseren. Om die
reden moeten we dan ook van de term
'huiselijk geweld' af. Want in die uit
drukking zit als het ware al een ver
zachtende omstandigheid ingebouwd.
Laten we voortaan spreken van privége-
weld. Geweld tegen anderen die door
de dader als zijn of haar privébezit wor
den beschouwd. En waarmee de 'eige
naar' dus mag doen wat ie wil, zelfs
mee de dood innemen. Nou, dat is echt
misdadig.
Rene F.W. Diekstra
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D, Bossc-her (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A, J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax: (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (0111 )454657
E-mail: redzzee@pzc-.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 20,55 n v t
per kwartaal: 59,75 62,00
per jaar: €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor hei
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v, lezersservice,
Postbus 31'. 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93,00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgens
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag, van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend goed
Tel: (076)5312277
Fax; (076)5312274
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Is een onderdeel van het Wegener-concern. 0e doo
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor o
(abonnemenlen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienstenen P
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gMeleclM
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: P.A.,
Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR
