Lumpsum, zorg of zegen
PZC
Batikkunst van
onvoorstelbare precisie
Warm welkom voor Umoja-nummers
17
Kop Schouwen
even mooiste
plekje door
controlefout
Snorfiets weg
GELICHT
Expositie Michiel de Ruyter
Jaarbij eenkomst Lekko
Auto weg na woningkraak
Goedereede mikt op woningbouw
Geheim Dagboek
Warren terug
naar Bert Bakker
vrijdag 3 maart 2006
BURGH-HAAMSTEDE - De
Kop van Schouwen heeft zich
door een controlefout even kop
loper gewaand in de strijd om
het mooiste plekje van Neder
land.
Het regelement van de landelij
ke wedstrijd bepaalt dat in de
voorronde per dag per computer
niet meer dan één voorkeurstem
op het favoriete gebied mag wor
den uitgebracht. De database
van de NCRV, de televisiezen
der die de wedstrijd organiseert,
herkent die computers door
gaans en filtert vervolgens alle
meer uitgebrachte stemmen er
uit voor een eerlijk verloop. Vol
gens een verklaring die de om
roep gisteren liet uitgaan, heeft
de eigen programmeur echter
per vergissing ook de stemmen
die op die dag en dinsdag vaker
dan één keer waren uitgebracht,
bij elkaar opgeteld. Dat had tot
gevolg dat de Kop van Schou
wen in het algemeen klassement
van de 24 deelnemende gebie
den plotseling bovenaan stond.
Volgelingen van de Schouwse
'ambassadeur' W. van den Ak
ker hadden ontdekt dat de fil
ters van de NCRV eenvoudig te
misleiden waren, door de zoge
naamde 'cookies' uit de eigen
computer te wissen. Zo konden
onherkenbaar meerdere stem
men worden uitgebracht. De
NCRV heeft de valse .stemmen
kunnen wegpoetsen door de
IP-adressen van de computers
té controleren.
De Kop van Schouwen staat nu
weer terug op de vierde plek, on
der directe concurrent De Krab-
bekreek uit Tholen. Per provicie
gaat één gebied door naar de vol
gende ronde. De finale is op 13
mei.
MIDDELBURG - Een blauwe
snorfiets is woensdagavond tus
sen half acht en tien uur gesto
len in de Nassaulaan in Middel-
burg.
Het gaat om een snorfiets van
het merk Yahama, type Neo's
met het verzekeringsplaatje
SJW 519. De waarde van het
voertuig is niet bekend.
door René Schrier
Vakbladen, internetsites, krantenarti
kelen, nieuwsbrieven, wie ook maar
iets met het basisonderwijs te maken
heeft kan het niet ontgaan zijn. De ba
sisscholen moeten aan de lumpsum. Dat
is geen nieuwe soort Viëtnamese loem
pia, maar een nieuw bekostigingssys
teem.
Wie de berichten gelooft zou de indruk
kunnen krijgen dat de invoering van de
ze operatie zorgt voor een lichte paniek
onder de basisscholen en hun besturen.
De lumpsumbekostigïng zou zelfs aan
leiding zijn tot complete scholenfusies.
Schooldirecteuren moeten leren begro
ten en rekenen in kalenderjaren in
plaats van in schooljaren. En de lump
sum zou de doodsteek zijn voor de zoge
naamd? éénpitters; de scholen die nog
helemaal zelfstandig draaien. Die laat
ste zijn er overigens nauwelijks nog te
vinden in Zeeland.
De oorsprong van de invoering van het
Schoolbekostiging
lumpsumsysteem stamt uit de jaren ne
gentig. De gedachte was toen dat scho
len autonomer moesten worden en min
der last zouden moeten hebben van re
gels en voorschriften uit Den Iiaag. Te
vens leefde de wens dat er een eind zou
worden gemaakt aan de open-eindfinan-
ciering die het onderwijs kent. Dat
moest - zo bezwoeren de Haagse politici
- niet uitgelegd worden als een bezuini-'
gingsoperatie.
Tot nu toe is het nog zo dat basisscho
len zo'n beetje alles kunnen declareren
bij het ministerie en bijna alles vergoed
krijgen. Met ingang van het lumpsum
systeem, 1 augustus van dit jaar, krij
gen ze een vergoeding op basis van een
begroting die is ingediend.
Levien Hamelink en Anko van Hoepen
van de Alpha Scholengroep in Kapelle
zien het niet zo somber in: „Lumpsum
hoeft geen nadeel te zijn." Al erkennen
Kiest de schoolleiding voor de aanschaf van meubilair of voor leermiddelen voor de scholieren?
foto Ronald den Dekker
ze dat de komst van het lumpsum sys
teem een van de redenen was om tot de
vorming van de Alpha scholengroep,
met 16 christelijke basisscholen op
Zuid-Beveland, over te gaan. Raymond
de Jong van het Regionaal Pedagogisch
Centrum Zeeland (RPC-Z) begrijpt dat
wel. Hij staat scholen bij in de voorbe
reiding op de komst van de lumpsum.
Volgens hem is het niet zo dat een één-
pitter niet meer alleen verder kan na de
invoering van het nieuwe bekostigings
systeem, maar-het kan wel helpen. Een
_grotere school kan beschikken over een
grotere buffer, is zijn verklaring.
Een van de factox-en die bepalend wordt
voor de hoogte van het bedrag dat scho
len krijgen is het aantal leerlingen. De
Jong verwacht niet dateer om die reden
echt sterker geconcurreerd zal worden
tussen scholen. Toch kan hij zich wel
voorstellen dat de kwaliteit van het on-
derwijs meer in beeld komt. Alle gege
vens, dus ook de begroting van de scho
len, kunnen bewuste ouders op het inter
net terugvinden. Ze kunnen dus zien
waar de school zijn geld aan uitgeeft en
hoe de resultaten van de kinderen zijn.
In de woorden van Hamelink en Van
Hoepen en. in die van De Jong klinkt
duidelijk door dat het er op aankomt
dat scholen veel nadrukkelijker dan in
het'verleden keuzes moeten maken. Kie
zen ze voor meubilair, voor computers
of voor dure leerkrachten. Het salaris
van die leerkrachten is trouwens toch
een probleem apart, omdat er een vergij-
zing aan zit te komen. Dat wil dus zeg
gen: dure meesters en juffen. Dat kan
aardig in de papieren lopen, geeft Hame
link aan. De Alpha scholengroep heeft
240 man personeel. Dat is een miljoe
nenbedrijf.
Schoolbesturen zouden geneigd kunnen
zijn te kiezen voor jong (en dus goedko
per) personeel. Maar dat gaat volgens
Van Hoepen niet op. Want iemand met
ervaring kan het kwaliteitsniveau van
de school weer naar boven brengen. De
school moet volgens hem meer vergele
ken worden met een onderneming. Ook
daar moeten de juiste keuzes worden ge
maakt en moeten risico's gespreid wor
den. En zaken moeten minder ad hoe ge
regeld worden. De schoolleiding moet
leren vooruit te kijken. Zo vindt hij het
belangrijk dat er wordt nagedacht over
de vraag: hoe voorkom ik dat er iemand
ziek. wordt?
De Jong verwacht dat schoolleidingen
en besturen zich in eerste instantie op
de administratieve kant zullen richten.
Dus zullen proberen hun papieren en fi
nanciën op orde te krijgen omdat de
lumpsumoperatie er nu eenmaal aan
komt. Pas daarna, vreest hij, zal de be
leidsmatige kant aan de orde komen.
Overigens heeft hij niet de indruk dat
er Zeeuwse scholen zijn die problemen
hebben met de invoering van lumpsum.
De meesten hebben goed door wat de be
doeling is. De Jong" is van mening dat de
komst van de lumpsumbekostiging geen
onoverkomelijk probleem voor scholen
in Zeeland hoeft te zijn. Veel staat al in
het schoolplan, geeft hij aan.- Verder
zijn er nog de formatie- en leerplannen
die als houvast kunnen dienen. En als
het toch te moeilijk is, kun je altijd nog
de externe deskundige inhuren. Maar
ja, dat kost wel geld.
AMSTERDAM - Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam
komt in de aanloop naar de 400e geboortedag van Michiel
de Ruyter volgend jaar met een expositie over de zeeheld.
Dat maakte het museum gisteren bekend. De tentoonstel
ling laat zien waarom De Ruyter, die in Vlissingen is gebo
ren, zo succesvol was en al eeuwenlang als 'held' wordt be
stempeld. De Ruyter leefde van 1607 tot 1676. De exposi
tie is te zien van 5 juni tot en met 7 januari. De feestelijke
opening van het Michiel'de Ruytei-jaar vindt op 23 maart
2007 plaats in Vlissingen.
VLISSINGEN - Lekko, de vereniging van belangstellen
den voor de sleepvaart, houdt zaterdag de jaarlijkse club
bijeenkomst. Dat gebeurt dit keer in het Arionhotel in
Vlissingen.
Centraal staat de maritieme ruilbeurs. Maritieme hobbyis
ten kunnen alle mogelijke verzamelobjecten en andere
materialen ruilen of te koop aanbieden. Lekko zelf licht
een maritieme shop in met een gevarieerd aanbod aan boe
ken en foto's. Er zijn ook clubartikelen en door rederijen
beschikbaar gestelde artikelen te kiijgen.
De Zeeuwse Scheepsmodelbouwvereniging Zuid-Zuid-
West uit Terneuzen en de modelbouwvereniging Vlissin
gen zijn aanwezig met tal van scheepsmodellen. En ver
der werken de vereniging Woiid Ship Society en de ma
kers van de website Tugspotters mee. De zaal gaat om
10.00 uur open. Om 16.00 uur wordt de ïekkodag beëin-
SCHARENDIJKE - In een vakantiewoning op een bunga
lowpark in Scharendijke is in de nacht van woensdag op
donderdag ingebroken.
De dieven gingen er vandoor met een tas, een portemon
nee, twee videocamera's en drie GSM-telefoons. Ook de
autosleutels werden buitgemaakt waarna de dieven er
met een bij het vakantiehuisje geparkeerd staande Audi
A4 Avant met het Duitse kenteken NW-XX-20 vandoor
gingen.
GOEDEREEDE - De gemeente Goedereede en de plaatse
lijk gevestigde woningbouwvereniging Beter Wonen gaan
samenwerken in een groot nieitwbouwplan voor Oud
dorp.
Gemeente en corporatie beschikken samen over vijf hecta
re bouwgrond en hebben een landelijk adviesbureau inge
schakeld voor de ontwikkeling van het gebied. De part
ners hebben eerder dit jaar onderzoek laten doen naar de
woningbehoefte op Goeree.
De uitkomsten worden verwerkt in een gemeentelijke
woonvisie, zodat nieuwbouwplannen zo goed mogelijk
kunnen worden afgestemd op de vraag van (nieuwe) inwo
ners.
Uit een voorlopige inventarisatie valt volgens de gemeen
te op te maken dat er vooral in de huursector grote behoef
te is (37 procent op het totaal aan nieuwbouw) aan oude
renwoningen. De vraag naar huizen voor starters ligt in
die hoek met 15 procent beduidend lager. Voor koopwo
ningen ligt die behoefte op respectievelijk 22 en 21 pro-
cent.
kunst
Zanger Paskal Jakobsen met de onderscheiding voor de platina cd.
foto Lex de Meester
VLISSINGEN, Arsenaaltheater
&lof, Umoja-tournee
!door Rolf Bosboom'
De zojuist ontvangen platina
plaat kreeg gisteravond
een ereplekje op het podium van
het Arsenaaltheater. „Dit vin
den wij echt helemaal vet", zei
zanger en gitarist Paskal Jakob
sen over de enorme belangstel
ling voor het nieuwe album
$!moja, waarvoor de Zeeuwse
Hand twee jaar lang over de we
reld heeft gereisd en in dertien
landen opnames heeft gemaakt
,met artiesten ter plaatse.
Het was de vraag hoe het viertal
de muzikale wereldreis zou ver
talen in een optreden. Er werd
•gewerkt met zogeheten sequen
cers, die de niet-Blof-partijen
weergaven, inclusief de vocale
bijdragen van over de grens. Op
een scherm achter het podium
werden ook de mooie videoclips
getoond die bij alle dertien num
mers van het album zijn ge
maakt.
En dus kon Jakobsen bijvoor
beeld Herinnering aan later zin
gen - de Portugese bijdrage - jter-
wijl Cristina Branco met hem in
duet ging, in beeld en geluid.
Dat gaf aanvankelijk een wat
vervreemdend effect, maar het
pakte toch goed uit.
Slechts eenmaal bleek het na
deel van de afhankelijkheid van
de techniek: in Een en alleen,
het Indiase nummer, werd te
laat ingevallen met het tweede
couplet, een achter-stand die dan
niet meer is in te halen. In de re
prise ging het echter probleem
loos.
Bijna alle nummers van Umoja
werden gespeeld. Alleen de bij
drage uit Ierland en Australië
bleven gisteravond achterwege.
„Jullie weten toch nog niet wat
jullie missen", knipoogte Jakob
sen. Het nieuwe materiaal kreeg
een waime ontvangst, werd als
vanzelf liefdevol opgenomen in
het almaar uitdijende Blof-re-
pertoire. Ondanks de buiten
landse invloeden, ondanks de
spins complexe opbouw van veel
nummers, klinken ze meteen als
of ze er altijd al zijn geweest.
Dat is, al jaren, de kracht van
de band.
Mooi was onder meer het ope
ningsnummer, Binnenstebuiten
(Yele) uit Kenia, maar ook de
uitvoeringen van bijvoorbeeld
Geen tango (Argentinië), Laag
bij de grond (Nigeria), uiteraard
de volop meegezongen hit Aan
zoek zonder ringen (Japan) en
de komende single Hemingway
(Cuba) mochten er zijn.
De Umoja-nummers werden af
gewisseld met vroeger materi
aal: klassiekers maar ook verras-
sende keuzes, zoals het oudje
Kauwgom, thee wierook en
een buitengewone, breed uitge
sponnen en prachtig uitgelichte
versie van het ingetogen De
Mooiste verliezers.
Thuis
Het hoogtepunt van de avond
werd bewaard voor de eerste
van uiteindelijk twee toegiften.
Paskal Jakobsen speelde alleen
en akoestisch een kippenvelwek-
kende versie van Een manier om
thuis te komen, het Umoja-num-
mer uit Bhutan. Een paar minu
ten lang werd de zo druk bereis-
de wereld heel klein: alleen de
Vlissingse zaal, een man op het
podium, een gitaar, die stem.
Verder deed even niets ertoe.
Blof was weer thuis.
door Rolf Bosboom
GRIJPSKERKE - Het werk van
de Japanse kunstenaar Hakudo
Sanada is niet direct wat je je
bij batikkunst voorstelt. Opval
lend is vooral de onvoorstelbare
precisie waarmee hij zijn afbeel
dingen uitwerkt. Voor het eerst
is zijn werk in Nederland te
zien, in boerderijgalerie De Osse-
berg in Grijpskerke.
Plakudo Sanada (1949) trok be
gin jaren zeventig naar Indone
sië voor een batikopleiding. Ge
leidelijk ontwikkelde hij nadien
zijn eigen techniek, die een even
wicht is tussen de traditionele
Javaanse en moderne batik. Hij
gebruikt uitsluitend natuurlijke
materialen en werkt op handge-
sponnen zijde afkomstig van Su
lawesi. Zijn techniek is zó karak
teristiek, dat wordt gesproken
over de Hakudo-batik.
Plet aanbrengen van één kleur
kost hem- soms een complete
werkdag; een werk kan in totaal
een half jaar in beslag nemen.
Plet gevoel voor details is groot,
met soms bijna geometiïsche
vormen, maar ook allerlei bete
kenisvolle versieringen.
Zijn werk zit vol diepere beteke
nissen op het gebied van religie
en filosofie, waarbij vooral het
getal drie veelvuldig terugkeert.
Three dimensions from present
day to past is bijvoorbeeld daar
op gebaseerd. Het werk is be
doeld om 'de kijker, vrij te laten
denken over de geschiedenis
van het patroon door vervor
ming van de verhoudingen die
gemaakt werden tijdens de In-
dus-beschaving in Indië', zoals
de kunstenaar het zelf formu
leert.
Daaruit blijkt wel dat de beteke
nissen niet altijd even duidelijk
zijn. De batikkunst kan echter
vooral worden ervaren als een
proeve van beheersing en vak
manschap. Bovendien zorgen de
werken voor een bijna meditatie
ve sfeer.
Dat geldt ook voor de keramiek
van de Poolse kunstenaar Mi-
chal Puszczynski, die opvallend
goed combineert met de batik
kunst uit Japan. Ook hij expo
seert voor het eerst in Neder
land. Hij bakt zijn klei in een
kalkoven, gebaseerd op het prin
cipe van de Koreaanse Tongka-
ma-oven.
'Three dimensions from present day to past', batikkunst van Haku
do Sanada. foto Ruben Oreel
Op een videofilm in De Osse-
berg is het ai'beidsintensieve
proces te zien. De oven wordt
zes dagen lang in ploegendienst
op hout gestookt, waarbij tempe
raturen van rond de 1400 gra
den Celsius worden bereikt. De
oven heeft daarna tien dagen no
dig om af te koelen.
De langdurige, extreme hitte
zorgt voor bijzondere resulta
ten. Hoewel Puszczynski geen
glazuur gebruikt, vei'tonen veel
van zijn werken toch een glim
mende laag.
Expositie: Batikkunst van Hakudo
Sanada en keramiek van Michal
Puszczynski, t/m 11 maart in boer
derijgalerie De Osseberg, Singel-
weg 11 (bij Sint Laurens), Grijps
kerke. Geopend: di.-za., 14-17 uur
en op afspraak (0118-625284).
door Rolf Bosboom
GOES - Het Geheim Dagboek
van Hans Warren (1921-2001)
keert terug bij uitgeverij Bert
Bakker. Ook zijn afspraken ge
maakt over de verschijning van
de resterende delen van de
reeks, waarvan het laatste in
2009 moet verschijnen.
Het Geheim Dagboek verscheen
vanaf 1981 bij Prometheus/Bert
Bakker. Toen uitgever Plien van
Albada, met wie Warren en zijn
levenspartner Mario Molegraaf
jarenlang samenwerkten, in
2003 overstapte naar uitgeverij
Balans, verhuisde de serie mee.
Deel zestien (1984-1987) en deel
zeventien (1987-1990) zijn daar
verschenen, evenals Molegraafs
recente uitgaven Spiegel van de
moderne Nederlandse en Vlaam
se dichtkunst en Je ongezond
verstand gebruiken.
Molegraaf, die sinds Warrens
overlijden de dagboeken samen
stelt, voelde zich echterniet
meer thuis bij de uitgeverij. „Ik
heb er alles aan gedaan, maar
het veldiep bij Balans niet pret
tig meer. Dat heb ik bijzonder
naar gevonden. Ik merkte ook
aan de reacties dat veel lezers
vonden dat het Geheim Dag
boek daar niet thuishooid."
Bij Balans ei-voer Molegraaf on
voldoende betrokkenheid. „Ze
deden niet wat.je van een uitge
verij mocht verwachten. Bij de
onthulling van de 'plaquette in
Kattendijke en de presentatie
van de 'Spiegel' in Middelburg
was bijvoorbeeld niemand van
de uitgeverij aanwezig. De boe
ken zagen er op zich mooi uit,
maar op redactioneel gebied
was het veel minder dan bij Bert
Bakker. Er werd enigszins achte
loos mee omgegaan."
Molegraaf heeft deel achttien
van Geheim Dagboek, dat de pe
riode van 1990 tot en met 1992
beslaat, net ingeleverd. Het ver
schijnt waarschijnlijk begin sep
tember.
Ook zijn contracten afgesloten
voor de resterende delen: in
2007 komt deel 19 (1993-1995),
in 2008 deel 20 (1996-1998) en
in 2009 deel 21 (1999-2000). Plet
dagboek over 2001, Warrens
.laatste levensjaar, is al in 2002
verschenen.
De vormgeving van Geheim Dag
boek wordt weer overeenkom
stig de eerste vijftien delen. Bij
uitgeverij Balans kon gisteren
niemand reageren.
