VS sceptisch over Teheran
iZC
talië ageert tegen fusie
ranse energiebedrijven
Denktank: geef
soennieten Irak
meer invloed
Hof behandelt genocideklacht Bosnië tegen Servië
lEU betaalt
gasrekening
Palestij nen
Rusland verrijkt uranium voor kerncentrales in Iran
eger Spanje telt
neeste vrouwen
eger Mexico vermoordde
londerden in vuile oorlog
Te vroeg geborene vaak somber
Taiwan schoffeert China
Huwelijk verkort leven vrouw
Adembenemende Schotse whisky
Burgemeester Londen slaat terug
Auteur Da Vinci Code voor de rechter
Hulpfondsen
Katrina raken
door geld heen
Dennis Weaver
(81) overleden
dinsdag 28 februari 2006
door Hetty van Rooij
iel
BRUSSEL - De Europese
Unie trekt 40 miljoen euro
extra uit om de gas- en
elektriciteitsrekening van
de voorlopige Palestijnse
regering te betalen. 64 mil-
joen gaat naar het VN-hulp-
fonds voor Palestijnen die
11111 in kampen leven. Een pak-
lisi.ket van in totaal 120 mil
joen euro uit Brussel moet
helpen voorkomen dat de
openbare financiën van de
Palestijnen op korte ter
mijn volledig instorten,
etit
De voorlopige Palestijnse
:es regering staat voor een
bankroet nu Israël heeft be
sloten om een maandelijks
bedrag van 55 miljoen euro
aan verschuldigde belas
tinggelden niet meer op de
'rekening van de Pales-
jtijnen te storten. Boven
dien willen de Verenigde
Staten 50 miljoen aan hulp
gelden terug, omdat zij niet
willen dat het geld in han
den komt van Harnas, de
partij die de verkiezingen
heeft gewonnen.
iz#De EU vreest dat een finan-
ri ciële instorting leidt tot
nog meer geweld en chaos
j. in de Palestijnse gebieden,
en probeert rust te brengen
door de allerhoogste geld
nood van de voorlopige re
gering te lenigen. „Wij wil
len wel helpen, maar wij ne
men op dit moment geen
contact op met Harnas", al
dus minister Bot van Bui
tenlandse Zaken gisteren
'na overleg met zijn colle-
'ga's.
V( De 40 miljoen voor de gas
rekening komt niet in han-
•rt den van de Palestijnen. De
,EU wil de rekeningen recht
streeks aan de energieleve
ranciers betalen. Brussel
legt ook 17,5 miljoen op ta-
fel als bijdrage om de amb-
itenarensalarissen voor fe
bruari te betalen. Dat is de
helft van een bedrag dat de
Palestijnen vorig jaar was
toegezegd. GPD
ag
door Henderiekus Wiltjer
WASHINGTON - Dc Verenigde
Staten staan 'sceptisch' tegen
over het compromis dat Iran en
Rusland hebben bereikt over de
verrijking van uranium. Vol
gens het principeakkoord gaat
Moskou voor de Iraanse centra
les uranium verrijken.
„Wij moeten maar zien. Gezien
hun geschiedenis kun je begrij
pen waarom wij sceptisch blij
ven", zei woordvoerder S. Mc-
Clellan van het Witte Huis giste
ren.
De Russen en Iraniërs praten
vandaag verder over het plan, al
dus een Russische functionaris.
Met het voorstel hopen zij de
angst weg te nemen dat.de rege
ring in Teheran in het geheim
aan een kernwapen werkt. Vol
gens het compromis dat nu moet
worden uitgewerkt, richten bei
de landen een joint venture op
Russische bodem op, die het ura
nium zal verrijken voor Iraanse
kerncentrales. Russische functio
narissen waarschuwen echter
dat nog veel werk moet worden
verricht om tot een definitief ak
koord te komen.
Waakhond
Het Internationaal Atoomener
gie Agentschap (IAEA), de nucle
aire waakhond van de Verenig
de Naties, komt volgende week
maandag bijeen. De bestuurs
raad stemt dan over een doorver
wijzing van het Iraanse nucleai
re dossier naar de Veiligheids
raad, die de islamitische repu
bliek sancties kan opleggen. De
kans dat dat snel gebeurt, is ge
ring. Vooral Rusland en China,
twee permanente leden van de
VN-Veiligheidsraad met veto
recht, verzetten zich tegen het
Amerikaanse plan om tot een
boycot van Iran te komen. De
IAEA kan nog steeds niet volle
dig verifiëren of het Iraanse nu
cleaire programma alleen voor
vreedzame doeleinden bedoeld
is. Dat komt omdat Iran nog
steeds niet volledig meewerkt
met het onderzoek van het
agentschap, aldus een nog ver
trouwelijk rapport van het
IAEA, waar persbureau Reuters
gisteravond de hand op heeft we
ten te leggen. ANP/AFP/RTR
ADRID - Spanje telt in Euro-
het grootste percentage vrou-
en in zijn strijdkrachten. Dat
eft minister Bono van Defen-
gisteren gezegd.
de landmacht, luchtmacht
marine werken 16.311 vrou-
1 en ofwel 13,5 procent van het
taal. De eerste vrouwen wer-
n in 1988 toegelaten en hun
(jjintal is sindien gestaag ge-
oeid. „Als de helft van de gene-
ja als vrouw was, was het nog be-
r", aldus Bono. De hoogste
ng die een Vrouw momenteel
het Spaanse leger bekleedt, is
van majoor. ANP/DPA
Eén van de vijftig vrouwen uit Srebrenica die voor het Vredespaleis de gruwelen rond de val van de enclave herdenken.
door Clemens Ingwersen
DEN HAAG - Voor het Internationaal
Gerechtshof is gisteren de mondelinge be
handeling begonnen van de klacht van
Bosnië-Herzegovina tegen de opvolger
van Joegoslavië, Servië en Montenegro.
De zaak dateert van 1993 toen de afschei-
dingsoorlogen in ex-Joegoslavië woed
den.
Bosnië heeft de regering in Belgrado aan
geklaagd wegens volkerenmoord in die
oorlogen. Het hof dat in het Vredespaleis
zetelt, heeft nog nooit eerder zo'n klacht
van staten behandeld.
Voor het Vredespaleis betoogden Bos-
niërs tegen de kennelijke onwil van Ser
vië en Montenegro om de veronderstelde
gruwelen te erkennen.
De lange reeks zittingen voor de monde
linge behandeling is gisteren met uiteen
zettingen van Bosnië begonnen. De be
handeling duurt tot 9 mei. Een uitspraak
wordt niet voor het einde van het jaar
verwacht.
Voor de Bosnische delegatie zei gedele
geerde S. Sof tic dat de zaak niet tegen
Serviërs als burgers is gericht, maar dat
het voor zijn land van wezenlijk belang
is dat de verantwoordelijke staat niet lan
ger ontkent maar zijn verantwoordelijk
heid neemt. Belgrado was volgens hem
verantwoordelijk voor 'een door mensen
gemaakte tsunami'. Dat was in deze le
zing het effect van de etnische zuiverin
gen die neerkwamen op regelrechte vol
kerenmoord. Daarmee schond Joegosla
vië de conventie tegen genocide.
Volgens Servië en Montenegro was er in
Belgrado geen sprake van doelgerichte
politiek om niet-Serviërs te verdrijven of
foto llvy Njiokiktjien/ANP
te vermoorden. Het is niet moeilijk aan
te tonen dat niet-Serviërs werden ver
jaagd in grote delen van vooral oostelijk
Bosnië, maar de directe verantwoorde
lijkheid van de regering van het buur
land Joegoslavië is volgens waarnemers
erg moeilijk aantoonbaar.
De aanklagers van de voormalige sterke
man van Joegoslavië, Milosevic, hebben
het daar voor het Joegoslavië-Tribunaal
ook uiterst moeilijk mee. Dat tribunaal
heeft eerder bepaald dat de massamoor
den rond Srebrenica een vorm van volke
renmoord is geweest. ANP
lorCorde Horde
)ME - Italië wil dat de Europe-
Commissie in actie komt te
il de voorgenomen fusie tus-
Q de Franse energiebedrijven
icz en Gaz de France.
Italiaanse minister van In-
ustrie, Scajola, vindt dat de
immissie sancties moet inStel-
omdat Frankrijk zich niet
n de regels houdt die een vrije
arkt waarborgen. Hoe die
ncties er uit moeten zien, liet
j in het midden,
e Europese Commissie ont-
oudt zich echter voorlopig van
Mmentaar. Een woordvoerder
an de commissie wilde niet
ooruitlopen op het feit dat het
onengaan in sommige landen,
zoals België, leidt tot een speler
met meer dan de helft van de
markt in handen.
De Italiaanse bewindsman deed
zijn uitlatingen gisteren naar
aanleiding van de aankondiging
zaterdag dat het nutsbedrijf Su
ez en de gasonderneming Gaz
de France worden samenge
voegd. Beide bedrijven zouden
al enkele weken met elkaar in
gesprek zijn.
Aangenomen wordt echter dat
Frankrijk met de fusie een over
name van Suez door het Italiaan
se Enel wil voorkomen. Enel liet
vorige week weten belangstel
ling te hebben voor Suez.
De fusie tussen Suez en Gaz de
France werd zaterdag wereld
kundig gemaakt door de Franse
premier, De Villepin. Die wil de
tor Hans Heiit
EXICO-STAD - Mexicaanse
iiligheidsdiensten hebben in
'vuile oorlog' in de tweede
ilft van de vorige eeuw honder-
'n mensen vermoord of laten
rdwijnen. Duizenden vermeen
tegenstanders van de toen re-
erende Institutionele Revolutio-
öire Partij (PRI) zijn gemarteld
illegaal vastgehouden.
at blijkt uit onderzoek naar
bendingen van mensenrechten
onder de presidenten Diaz Or-
daz (1964-1970), Echeverria
(1970-1976) en López Portillo
(1976-1982). De huidige presi
dent Fox gaf in 2002 opdracht'
tot het onderzoek, omdat hij
naar eigen zeggen schoon schip
wilde maken met het verleden.
De speciale Mexicaanse aankla
ger Ignacio Carrillo Prieto stel
de dat het onderzoeksrapport
vooringenomen is en dat de
schuld voor de martelingen en
moorden te nadrukkelijk bij de
militairen wordt gelegd. ANP
bedrijven in Franse handen hou
den, omdat de energiesector van
strategisch belang is voor het
land. De Villepin zal het parle
ment vragen de wetgeving aan
te passen om de samenvoeging
mogelijk te maken.
Minister Scajola heeft geen
goed woord over voor de Franse
handelwijze, die hij 'zeer ern
stig' noemde. Hij zei nog het
meest verrast te zijn door het
feit dat een land dat aan de
wieg stond van een gemeen
schappelijk Europa de overna
me door Enel probeert tegen te
gaan.
De Franse staat is nu voor 80
procent eigenaar van Gaz de
France. Na de fusie zal Frank
rijk 34 a 35 procent van de aan
delen van de nieuwe onderne
ming bezitten, zo maakte de
Franse minister van Financiën,
Breton, gisteren bekend. De
staat is daarmee de enige die
een belang van meer dan 10 pro
cent heeft.
Grootste
De fusie zou in de tweede helft
van dit jaar rond moeten zijn.
De onderneming wordt een van
de grootste energieproducenten
van Europa met een jaaromzet
van 64 miljard euro.
Vorige week leidde een voorge
nomen overname van het Spaan
se energiebedrijf Endesa door
het Duitse nutsbedrijf Eon in
Spanje tot onrust. De Spaanse
regering is er veel aan gelegen
om Endesa in Spaanse handen
te houden. ANP/AFP
door Wendy Kind
LONDEN - In Londen is giste
ren het proces begonnen over
mogelijke plagiaat door bestsel
lerschrijver Dan Brown. Twee
auteurs claimen dat Brown voor
zijn The Da Vinci Code hun eer
der gepubliceerde ideeën heeft
gestolen en klaagden uitgeverij
Random House aan. Die ont
kent.
De 41-jarige Dan Brown is als
getuige opgeroepen. Michael
Baigent en Richard Leigh stel
den in hun nonfictie-boek The
Holy Blood and the Holy Grail
uit 1982 dat Jezus Christus een
kind had. Zij gingen uit van de
theorie dat Jezus en Maria Mag-
clalena waren getrouwd en in fei
te tot op heden nazaten hebben.
Ook Dan Brown gaat daar in
zijn boek vanuit.
Volgens Britse media willen de
twee klagers een vergoeding van
vijftien miljoen euro. Zij hebben
de uitgeverij voor de rechter ge
daagd, omdat het volgens de
Britse wet te gecompliceerd zou
zijn om de auteur zelf aan te kla
gen.
Een derde medeauteur proce
deert om gezondheidsredenen
niet mee.
Van The Da Vinci Code zijn we-
reldwereld ruim dertig miljoen
exemplaren verkocht. Het is ver
taald in-veertig talen. Dit jaar
gaat de verfilming (met acteur
Tom Hanks) in première. ANP
Advertentie
LONDEN - Kinderen die te vroeg worden geboren, heb
ben later een grotere kans om als jong volwassene som
ber, teruggetrokken en depressief te zijn. Bij meisjes is de
invloed van een geboorte vóór 33 weken zwangerschap
groter dan bij jongens, zo blijkt uit een onderzoek aan het
Institute of Psychiatry in Londen.
De onderzoekers lieten 108 jonge volwassenen van 18 en
19 jaar, die meer dan zeven weken te vroeg waren gebo
ren, 48 vragen beantwoorden. Zij bleken veel minder ex
travert te zijn en juist meer 'neurotische' trekjes te verto
nen, zoals een laag zelfbeeld en somberheid. Onduidelijk
is nog wat de oorzaak is van het verschil. ANP
TAIPEI - Taiwan heeft een commissie opgeheven die advi
seert over hereniging van het eiland met China. President
Chen Shui-bian maakte dat besluit gisteren bekend, na
een vergadering van de nationale veiligheidsraad.
Chen ziet graag een autonoom Taiwan, maar hij bena
drukte dat hij met deze stap geen formele onafhankelijk
heid nastreeft.
Desondanks ligt het in de verwachting dat de regering in
Peking boos reageert. China ziet Taiwan als Chinees
grondgebied en heeft eerder gewaarschuwd dat het ophef
fen van de adviescommissie de vrede en veiligheid in het
gebied geen goed zal doen. ANP/AFP/RTR
LONDEN - Uit een Europese studie blijkt dat getrouwde
mannen langer leven, maar de vrouw is minder goed af.
Passief roken, stress en te veel seks verkorten haar leven.
Het huwelijk geeft mannen 1,7 jaar extra, maar bekort
dat van de vrouw met 1,4 jaar.
Het team vermoedt dat het huwelijk zwaarder is voor een
vrouw, omdat zij doorgaans meerdere taken moet combi
neren, zeker als zij ook buitenshuis werkt. ANP
LONDEN - Een Schotse whiskystoker probeert sinds gis
teren een whisky te distilleren met 92 procent alcohol en
zo een recept uit de zeventiende eeuw te doen herleven.
De meeste whisky bevat tussen de 40 en 50 procent alco
hol. De 'nieuwe' drank wordt vier in plaats van twee keer
gedistilleerd.
Pas over twaalf jaar staat hij in de winkels. In een recept
uit 1695 wordt de whisky omschreven als een drank die
'alle ledematen verlamt'. Voor een volwassen man zouden
twee kleine glaasjes al voldoende zijn om 'de adem te
doen stokken'. ANP/AFP
LONDEN - Burgemeester Ken Livingstone van Londen
gaat in beroep tegen de beslissing om hem een maand
lang uit zijn ambt te zetten. Livingstone vroeg de Engelse
Hoge Raad gisteren zijn schorsing ongedaan te maken.
De burgemeester van de Britse hoofdstad vergeleek een
joodse verslaggever van de Engelse krant The Evening
Standard met een kampbewaker in nazi-Duitsland. Daar
mee bracht hij zijn ambt in diskrediet, oordeelde een dis
ciplinaire commissie vorige week vrijdag. ANP
Schrijver Dan Brown betreedt de rechtbank in Londen, waar hij gisteren werd aangeklaagd wegens
plagiaat. foto Toby Melville/RTR
door Hans Heijt
BAGDAD - Irak staat aan de
rand van een catastrofe. Om een
burgeroorlog te voorkomen,
moet de sjiitisch-Koerdische
coalitie in het land de soenniti
sche minderheid een rol van be
tekenis in de regering geven.
Dat stelt de denktank Internatio
nal Crisis Group (ICG) in een
rapport dat gisteren is gepubli
ceerd.
„De bomaanslag op een heilige
sjiitische plaats in Samarra en
de daaropvolgende wraakacties
tegen soennitische moskeeën en
de moord op soennitische Ara
bieren, is slechts de jongste en
bloedigste aanwijzing dat Irak
aan de rand van een grootschali
ge ramp staat", schrijft de ICG
in een verwijzing naar de golf
van geweld van de afgelopen da
gen. De denktank ziet nog moge
lijkheden om een burgeroorlog
te voorkomen, maar dan moeten
de Iraakse autoriteiten wel snel
maatregelen nemen.
Behalve voor een prominentere
rol voor de soennieten in de rege
ring pleit de ICG voor het acuut
ontwapenen van de verschillen
de milities. Soennitische organi
saties in Irak beschuldigen de
veiligheidsdiensten, en vooral
de politie, er al lang van dat spe
ciale eenheden soennieten do
den die betrokken zijn bij de re
bellie tegen de regering en de in-
WASHINGTON - Een half jaar
nadat orkaan Katrina verwoes
tingen aanrichtte aan de Ameri
kaanse kust, raken de hulpinstel
lingen snel door hun geld heen.
Volgens The Washington Post
hebben de fondsen al 2 miljard
euro uitgegeven en is er voor
hulp nog 1 miljard euro over.
Na Katrina zamelden liefdadig
heidsorganisaties in totaal 3,'27
miljard dollar in (bijna 3 mil
jard euro).
Dat is volgens de krant Ameri
ka's grootste particuliere inza
meling ooit. ANP
ternationale troepenmacht. Ook
soennieten die niet actief deelne
men aan de opstand zouden het
doelwit zijn van de doodseska
ders.
Het sektarisch geweld in Irak is
hoog opgelopen sinds de aan
slag op de sjiitische Gouden
Moskee in Samarra afgelopen
woensdag. Volgens veel sjiieten
zaten soennieten achter de ge
deeltelijke vernieling van het
heiligdom. In de golf van ge
weld die daarna uitbrak en die
ruim tweehonderd mensenle
vens eiste, werden vooral soen
nieten het slachtoffer.
Het Iraakse ministerie van De
fensie zette gisteren tanks in de
straten van hoofdstad Bagdad
in om een einde te maken aan de
onrust. De Iraakse leider van de
operatie, generaal A. Jasim, zei
dat het leger de opdracht heeft
gekregen desnoods geweld te ge
bruiken om milities op straat te
ontwapenen en te arresteren.
„De orders zijn duidelijk: geen
gewapende groepen op straat. Ie
dereen die een wapen draagt,
wordt opgepakt." ANP
LOS ANGELES - Acteur Den
nis Weaver, die vooral bekend
werd door zijn rollen in de tv-se-
ries Gunsmoke en McCloud, is
op 81-jarige leeftijd overleden.
Dat heeft zijn publiciteitsagent
gisteren laten weten. Weaver
stierf afgelopen vrijdag in zijn
woning in Ridgway, in de Ameri
kaanse staat Colorado.
Weaver speelde tussen 1955 en
1964 in Gunsmoke hulpsheriff
Chester Goode. Hij was in de se
rie de wat slappe secondant van
Marshal Dillon. Voor zijn rol
won Weaver in 1959 een Emmy
Award, de belangrijkste interna
tionale televisieprijs.
In de tv-serie McCloud uit de ja
ren zeventig speelde Weaver een
in New York gedetacheerde she
riff uit New Mexico. Door zijn
wildwestmethodes lag McCloud
regelmatig overhoop met zijn
chef.
Weaver is in 1924 geboren op
een boerderij in de Amerikaanse
staat Missouri. ANP/RTR
