Gezin is inzet van politieke strijd
Geboortedorp van Mladic
heeft buik vol van de wereld
PZC
PZC
Kabinetsmaatregelen
om gezin te ontzien
Tunnel tunnel
Redder Oeganda
wordt potentaat
Partijen rollen over elkaar heen met plannetjes en ideetjes
- VOti 7W ANKVPRU&S6two
28 februari 1956
dinsdag 28 februari 2006
door Ap van den Berg
en Jeroen Hoorn
Het gezin is de inzet gewor
den van politieke strijd.
Het CDA eist met name 'het tra
ditionele gezin' voor zich op en
de PvdA heeft 'het moderne ge
zin' in de armen gesloten. De
partijen rollen over elkaar heen
met plannetjes om de kiezer
met jonge kinderen voor zich te
winnen. CDA-chef Verhagen:
„Wij spelen een thuiswed
strijd."
Wijlen Enneüs Heerma werd in
de Tweede Kamer vierkant uit
gelachen toen hij in 1995 als
CDA-partijleider ineens een
warm pleidooi hield voor een mi
nister van Gezins- en Familieza
ken. Met name de paarse frac
ties PvdA, WD en D66 hoonden
hem weg. „Ik moest daar onmid
dellijk aan denken, toen ik
Mark Rutte de afgelopen week
namens de WD hoorde pleiten
voor een minister van Jeugdbe
leid. Het kan verkeren, hè?",
sneert CDA-fractievoorzitter
Maxime Verhagen. Steeds meer
landelijke partijen richten hun
verkiezingscampagne op het ge
zin. Het CDA claimt de oudste
rechten. „Vraag het op straat en
je zult zien dat tien van de tien
mensen 'het gezin' verbinden
met het CDA. Wij zijn thema-ei
genaar. Alle aandacht die ande
re partijen nu hebben voor het
gezin, is ook gunstig voor ons",
zegt Verhagen.
Tot verbijstering van veel
christen-democraten waagde
PvdA-leider Wouter Bos zich
twee weken geleden in het hol
van de leeuw door doodleuk
rond te toeteren dat het CDA he
lemaal geen gezinspartij is. Hij
zette de politieke verhoudingen
flink op scherp door het CDA de
hoge schooluitval en de dure kin
deropvang onder de neus te wrij
ven. „Van de gezinspolitiek van
het CDA is niet meer over dan
wat paternalistische meningen
over vrouwen die niet buitens
huis mogen werken", voegde
Bos er fijntjes aan toe.
Ontwikkeling
Pedagoog Peter Cuyvers, nauw
betrokken bij de ontwikkeling
van het gezinsbeleid van het
CDA, snapt de actie van Bos
wel. „Van de zestien miljoen Ne
derlanders leven er nog steeds
negen a tien miljoen in gezins
verband. Dat maakt gezinsbe-
Het gezin staat al langer in
het middelpunt van de be
langstelling. Het kabinet-Bal
kenende II voerde een aantal
maatregelen door die de koop
kracht van gezinnen aanzien
lijk verbeterden.
-Ouders hoeven sinds 1 januari
geen zorgpremie meer te betalen
voor kinderen onder de achttien
jaar.
- Het Rijk steekt 130 miljoen eu
ro extra in kinderopvang. Gezin
nen met een modaal inkomen
betalen jaarlijks 236 euro min
der als ze één kind drie dagen
per week laten opvangen. Wie
twee keer modaal verdient, be
leid electoraal interessant. Ook
de PvdA heeft dat ontdekt."
Dat is nieuw, zegt Cuyvers. Ooit
verhuisde hij van de PvdA naar
het CDA, omdat de sociaal-de
mocraten niets van specifieke ge
zinspolitiek. wilden weten. „In
de PvdA heerste het dogma dat
gezinnen zouden verdwijnen."
Lange tijd was het gezin een the
ma waarmee alleen de confessio
nele partijen zich bezighielden,
beaamt Erna Hooghiemstra, di
recteur van de Gezinsraad. „Het
ging daarbij vaak om het tradi
tionele gezin: man, vrouw, kin
deren. Vanwege die associaties
namen andere partijen het
woord 'gezin' niet in de mond.
De afgelopen jaren is dat aan
het veranderen. Het thema heeft
een modern jasje gekregen. Dat
komt doordat de balans tussen
werk en zorg voor de kinderen
nu problematischer is dan voor
heen en doordat ouders opvoe
den steeds moeilijker vinden."
PvdA-voorlichter Remco Dols-
tra benadrukt dat CDA en PvdA
zich niet op hetzelfde gezin rich
ten. „Het CDA is er met name
voor het meer traditionele ge
zin, met een goedverdienende va
der en een huismoeder. Wij rich
ten ons vooral op tweeverdie
ners en dat zie je terug in de
maatregelen die wij voorstel
len", aldus Dolstra.
Niet lang na de ongezouten kri
tiek van Bos maakte CDA-frac
tievoorzitter Verhagen een gene
reus gebaar naar ouders met jon
ge kinderen. Wat hem betreft
gaat de kinderbijslag - die on
der kabinet Kok-I nog met bijna
een miljard gulden werd terug
gesnoeid - met tien procent om
hoog. Gisteren sloeg de PvdA
meteen terug. Kamerlid Sharon
Dijksma sprong in de bres voor
betaalbare kinderopvang. Bo
vendien wil ze dat het ouder
schapsverlof wordt verlengd
van vier naar zes maanden. „En
taalt hiervoor 1110 euro minder.
- Wie meedoet aan de nieuwe le
vensloopregeling en ouder
schapsverlof opneemt, krijgt ge
durende enkele maanden een
extra fiscale uitkering van 30 eu
ro per dag.
2002-2006 - De kinderkorting,
een belastingvoordeel waarvan
gezinnen met kinderen en een
laag inkomen profiteren, stijgt
tussen 2002 en 2006 van maxi
maal 230 euro per huishouden
naar maximaal 892 euro.
Vanaf een gezinsinkomen van
28.521 euro daalt de kinderkor
ting geleidelijk. Wie meer dan
44.034 euro verdient, krijgt
niets. GPD
die moet ook voor vaders gaan
gelden", zei ze erbij.
CDA'er Verhagen glimlacht
vriendelijk. „Toen het kabinet
met Prinsjesdag voorstelde om
het lesgeld voor scholieren af te
schaffen, de kinderkorting te
verhogen en kinderen tot 18
jaar geen zorgpremie te laten be
talen, kregen we van de PvdA
nota bene het verwijt dat er te
veel rekening werd gehouden
met gezinnen. De PvdA maakt
nu wel een enorme ommezwaai.
Althans in woord, want afgelo
pen donderdag stemde de partij
tegen een verhoging van de kin
derbijslag." GPD
De noodzaak om de Westerscheldetunnel
verkopen ontgaat een meerderheid in
Tweede Kamer. De fracties van CDA
PvdA nemen geen genoegen met de uitleg van u
nister Zalm van Financiën. En de twijfels groei
Deze politieke realiteit kan voor Zeeland grote j
volgen hebben. Want in de verkoop van de tum.j,
is'een dwangfinanciering van de kanaalkruisi
bij Sluiskil opgenomen. Het is maar de vraag
met het Rijk en de provincie als eigenaars een v
gelijkbare truc toepasbaar is.
Voor Zalm is de verkoop van de Westerscheldeti
nel een uitgemaakte zaak. Hij meldt de Kamer i
de tijd rijp is. Investeerders willen de conces*ri
voor de exploitatie van de tunnel graag kop b
Voor welke prijs is op dit moment niet duideli
Maar Zalm heeft er een groot vertrouwen in.
groot zelfs, dat hij er niet alleen vanuit gaat
het Rijk uit de kosten komt - en de staatsschi
weer wat kleiner wordt, maar dat de toekomst
koper ook enkele honderden miljoenen extra
willen betalen. Die Zeeland vervolgens kan a; S
wenden voor aanleg van de zo zeer gewenste t
vrije tunnel bij Sluiskil. En die tot 2033 door de
bruikers van de Westerscheldetunnel worden op;
hoest, het zogenoemde overrendement.
De keuze van de minister is echter niet zo vanzefü
sprekend. Als het zelfs voor de van nature li ci
coschuwende pensioen- en verzekeringsfond:
interessant is hun geld in de tunnel te steken, 1ir
het Rijk het exploitatierisico ook wel aan. En vi
het terugdringen van de staatsschuld krijgt Z;
regelmatig andere kansen. Er lijkt dus weii
reden om juist nu, met groeiende bedenkingen v
burgers over de effecten van privatisering
marktwerking, een belangrijk stuk infrastructicc
als de tunnel uit handen te geven.
Mocht de Kamer uiteindelijk niet akkoord g£
met de verkoop, dan blijft het mogelijk om 1
overrendement van de tunnel te bestemmen vi
'Sluiskil'. Daarvoor moeten dan wel nieuwe afsp
ken worden gemaakt. Dat levert al gauw vert dt
ging op. Die tijd zou Zeeland echter goed kuni
benutten. Bijvoorbeeld door te onderzoeken hoe
gewikkeld de deal met de Belgen wordt, die
diepe tunnel maar ook verbreding van het Kan|fe'
van Gent naar Terneuzen en een nieuwe zeesl te
willen. En niet in de laatste plaats door alsnog bi
bekijken of het wel zo redelijk is dat juist de
bruikers van de Westerscheldetunnel voor de k
ten opdraaien.
Ie
lei
door llona Eveleens
Opnieuw hebben de Oegan-
dezen Yoweri Museveni
herkozen tot hun president.
Twintig jaar geleden begon
hij zijn loopbaan als staats
hoofd, als een verlicht, jong
leider. Inmiddels heeft hij
zich ontpopt tot autocratisch
machthebber.
De mooie en fiere kraanvogel
is het nationale symbool van
Oeganda. Maar die is nauwe
lijks in het straatbeeld van de
hoofdstad Kampala te zien,
waar de onaantrekkelijke en
ongenaakbare maraboe-aas-
gieren de overhand hebben.
Beide vogels symboliseren epi
sodes in de geschiedenis van
het land. In 1986 maakte de
jonge idealist Yoweri Museve
ni met zijn rebellenleger een
einde aan jaren van oorlog en
dictatuur. Sinds de onafhan
kelijkheid in 1962 had het
land vooral aasgieren als lei
ders voortgebracht. Museveni
ging energiek aan de slag en
zette Oeganda op een koers
vooruit. Veiligheid en rust
daalden neer op het land en
de economie groeide jaarlijks
met een stevige 5 procent.
Museveni werd de lieveling
van de donorlanden die ladin
gen financiële hulp aanvoel
den. Hij voerde het zogeheten
'geen-partijensysteem' in om
dat tribale, regionale en gods
dienstige tegenstellingen wa
ren uitgebuit door politici.
Maar na tien jaar begon de ar
rogantie van de macht ook bij
Museveni merkbaar te wor
den. Hij werd steeds autocra
tischer en benoemde militai
ren en familieleden in over
heidsfuncties. Vijf jaar gele
den keerde een aanzienlijk
deel van zijn vroegere strijd
makkers hem de rug toe.
Augustine Ruzindana is één
van hen. „Wat de macht met
Museveni heeft gedaan, be
grijp ik niet. Dat is werk voor
een psycholoog. De verande
ring ging sluipend, maar toen
hij vorig jaar de limiet voor
presidentiele ambtstermijnen
uit de grondwet liet schrap
pen, was voor mij de maat
echt vol."
Tegelijk werd onder grote na
tionale en internationale
druk een eind gemaakt aan
de geen-partijenstaat, waar
door Oeganda afgelopen don
derdag voor het eerst in twin
tig jaar verkiezingen met
meerdere partijen kon hou
den. Ruzindana was een jong
bankier toen hij zich aansloot
bij het Nationale Verzetsleger
(NRA) van Museveni. Na de
overwinning in 1986 vervulde
Ruzindana tal van overheids
functies en was hij een vocaal
parlementslid. Na zijn ver
trek uit de gelederen van Mu
seveni sloot hij zich aan bij de
belangrijkste oppositiepartij,
het Forum voor Verandering
(FDC) van Kizza Besigye. Tot
ieders verbazing stelde Janet
Museveni, echtgenote van de
president, zich in zijn kiesdis
trict kandidaat voor het parle
ment. Kort voor de verkiezin
gen had 'God mij duidelijk ge
maakt dat ik de mensen van
die regio moest helpen', ver
klaarde de gelovige Janet
haar besluit. Ze versloeg Ru
zindana in de plattelandsre
gio. De godsdienstfactor
speelt een groeiende rol bij de
presidentiële familie. Een ad
vertentie voor Museveni's ver
kiezingscampagne beeldde
hem af met een aureool rond
zijn hoofd alsof hij uit de he
mel neerdaalde.
Vuist
„Ik vrees dat Museveni niet
democratischer wordt", zegt
Ruzindana. „Bij de vorige ver
kiezingen kreeg hij 69 pro
cent, nu 59. Het verlies aan
populariteit zal hem er niet
toe aanzetten om zich meer
aan te trekken van het volk,
maar eerder zal hij met nog
steviger vuist het land gaan
regeren."
Museveni ligt tegenwoordig
ook minder goed bij de inter
nationale donoren. Die had
den hem al op de vingers ge
tikt omdat hij tijdens de ver
kiezingscampagne het leger
misbruikte om de bevolking
te intimideren. Enkele donor
landen, waaronder Neder
land, stopten als straf een
deel van de financiële hulp.
Museveni's regeerstijl de ko
mende vijf jaar wordt beslis
send voor hoe hij in de ge
schiedenisboeken zal worden
herdacht. Redder van Oegan
da of een machtswellusteling?
GPD
door Marloes de Koning
Vreemdelingen in Kalinovik.
Dat kan maar twee dingen
betekenen: donaties of proble
men. Iedere auto die het geboor
tedorp van Ratko Mladic, in het
Treskavica-gebergte ten zuiden
van Sarajevo, binnenkomt
wordt opgemerkt. Mannen kij
ken argwanend naar de bezoe
kers. Sommigen maken een
agressief 'rot op-gebaar.'. Ruim
tien jaar nadat Ratko Mladic,
hun bekendste dorpsgenoot, is
aangeklaagd wegens genocide,
hebben ze hun buik vol van de
rest van de wereld.
„Je kunt de mensen hier beter
niet naar Ratko vragen", waar
schuwen twee boeren uit een
dorp verderop, die onderaan de
berg gretig een lift omhoog aan
vaarden. Ze komen naar Kalino
vik voor de koeien. „Die zijn
hier beter dan in Sarajevo, door
de schone lucht."
Praten over 'de generaal' doen
ze zelf ook liever niet. „Als je
Mladic wilt vinden, moet je op
zoek naar Grujo Lalovic", tipt
de oudste. „Hij is de enige per
soon die Mladic nog vertrouwt."
Lalovic was burgemeester van
Kalinovik tijdens de oorlog in
Bosnië-Herzegovina. Zijn naam
valt in getuigenverklaringen
van verkrachte vrouwen voor
het Joegoslavië-tribunaal, maar
hij is zelf niet aangeklaagd. In
Kalinovik is hij al tijden niet ge
weest. Het geboortehuis van
Mladic (1943) is in Bozinovic,
een groepje onopvallende hui
zen tegen een berghelling bin
nen de gemeente Kalinovik. Het
kronkelende pad naar de wonin
gen is onbegaanbaar door mod
der en sneeuw. Een oude vrouw
met een hoofddoek die langs het
modderspoor staat, begint met
een te schelden. „Wat moeten
jullie hier, klootzakken?" Bij
het noemen van de naam Bozino
vic weet ze genoeg. „Zelfs al zou
den jullie me vermoorden, ik
geef Ratko niet op."
Dan loopt ze door. De weinige
dorpsbewoners die bereid zijn
tot een kort antwoord, weigeren
het precieze geboortehuis aan te
wijzen. Volgens de schaarse do
cumentatie over zijn jeugd is
zijn vader in het voorjaar van
1945 op de berg Ivan Sedlo om
gebracht door 'ustasha', Kroati-
Jongeren op straat in Kalinovik. De werkeloosheid is hoog in het geboortedorp van Mladic.
foto Marloes de Koning/GPD
sche milities die met de nazi's
collaboreerden. Moeder Mladic
bleef achter met Ratko en zijn
twee zussen, die niet meer in het
dorp wonen. Volgens een oude
dorpsbewoner had ze het zwaar
en hield ze het hoofd boven wa
ter door op het land te werken.
Mladic vertrok naar Belgrado
voor een militaire opleiding.
„Hij kwam geregeld terug", zegt
Ilija Crnjak (83) „Altijd in uni
form."
Tito
Crnjak heeft zelf in de Tweede
Wereldoorlog gevochten en daar
na negen jaar in de gevangenis
gezeten, omdat hij niet aan de
zijde van de partizanen van dic
tator Tito had gevochten. Vol
gens Crnjak is de vader van Mla
dic pas in 1969 gestorven. „Ik
kwam daar vaak thuis. Hij was
gewoon een arme man."
Op de begraafplaatsen in het
dorp staat geen steen waarop de
datum zou kunnen worden ge
controleerd. Zoran Macan
strompelt om tien uur 's och
tends dronken langs de zerken.
Hij heeft tijdens de oorlog 1,5
jaar gevangen gezeten en tilt
zijn shirt op om te laten zien
welke zes ribben werden gebro
ken. „Ik heb nooit willen vech
ten. Leiders hebben ons dit aan
gedaan." Sinds de oorlog slaapt
hij niet en tranen zijn ogen. Z'n
handen trillen onophoudelijk.
Irrationeel
Hoewel Mladic het grootste deel
van zijn leven in Servië heeft ge
woond, blijkt uit alles dat de
band met zijn Bosnische geboor
tedorp bleef. Op het hoogtepunt
van de oorlog besluit hij onver
wacht tot een irrationele troe
penverplaatsing, om te voorko
men dat Bosnische troepen zijn
geboortestreek innemen. Lokale
kranten schrijven dat de oud-ge
neraal 'alleen mensen uit zijn ei
gen dorp vertrouwt.'
In de vele speculaties over zijn
verblijfplaats sinds hij onder
dook in 2003, duiken steeds de
onherbergzame delen van Repu-
blika Srpska op. Slavko Slado-
je, de huidige burgemeester, is
een van de schaarse mannen in
Kalinovik die niet in trainings
pak of camouflageuniform
loopt. Met vragen over het toe
risme in de streek laat hij zich
verleiden tot een gesprek in de
dorpskroeg. Zwijgende groepjes
mannen zitten aan witte plastic
tafels. „Laten we politiek en toe
risme scheiden", poogt Sladoje.
Hij is er niet blij mee dat de we
reld zijn gemeente alleen kent
als de geboorteplaats van een
verdachte van massamoorden.
„De natuur is hier prachtig. Ons
water is zo zuiver dat je het uit
de rivier kunt drinken en het kri
oelt ervan de vis."
Eco-toerisme zou volgens hem
een van de manieren zijn om de
werkeloosheid aan te pakken.
Sinds de oorlog en de privatise
ring van staatsbedrijven, heb
ben alleen ambtenaren nog
werk.
Langs de weg naar het dorp lig
gen een houtzagerij en een verla
ten oefenterrein van het voorma
lige Joegoslavische léger JNA,
waarover Mladic gedurende de
oorlog de leiding had. In een ge
bouw zonder dak staan een ka
potte tank en een jeep te roes
ten. „We hebben de mijnen opge
ruimd en maken een mooie fol
der", zegt Sladoje tegen beter
weten in. „Voor de rest is het ho
gere politiek." GPD
AANSLAG - De Hongkong Ti
mes meldt dat de Chinese com
munistische leider Mao Tse
Toeng mogelijk aan een aan
slag is ontsnapt. Het viermoto
rige privé-vliegtuig van de pre
sident stortte op 13 februari
neer. Mao Tse Toeng zou latei-
pas aan boord gaan. Volgens
de Honkong Times zijn er be
wijzen dat hij uit de weg ge
ruimd moest worden.
SCHAATSEN - De Zeeuwse
schaatsers hebben gisteren
geen prijzen weten te pakken
tijdens wedstrijden op de Nieu-
werkerksekreek bij Schoondij-
ke. Jan Roosendaal uit War-
menhuizen was superieur doj^
twee van de drie afstanden i 1(
zijn naam te schrijven. I
werd eerste in het algenie^-
klassement, gevolgd do
Klaas Blokker uit Akersloot
efl
WEERSDIENSTEN - In Oo
tenrijk, Zwitserland, Italië
Frankrijk waarschuwen
weersdiensten voor gevaar v
lawines en overstromingen.
Oost-Duitsland dreigen ovtla'
stromingen en is de hoogwate!Q
commissie in dienst getredf n*:
In Polen worden ijsdamnnoei
opgeblazen omdat de ijsvlai ,s
tes gevaarlijk zijn voor
scheepvaart.
lie
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax: (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111 )454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal: 59,75 62,00
per jaar: €229.20 233.30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail" lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor h
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35,93,00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoei: |J
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgen
de Regelen voor hel Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax:(076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend goed
Tel; (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: v
Ai.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van hot Wogener-concern. De dooi l'eil
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in eon bestand dat wordt gebruikt voor
(abonnementen)administratio en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten et. r
i de titels en do werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecle? [j||
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC.k
:e. Postbus 31,4460 AA Goes
ille
Behoort tot WGGGN GR