Je neemt
een bosje
biezen en
een stoel
2
Verkeersinfarct
dinsdag 28 februari 2006
®itï>c jAmbacfjten
In personeelsadvertenties
wordt tegenwoordig ge
vraagd om managerspro
jectleiders en commercieel
medewerkers. Vacatures
voor bijvoorbeeld klompen
makers, garnalenpelsters,
wagenmakers, messensnij-
ders, wiegenmakers en
boekbinders kom je niet
meer tegen. Oude ambach
ten worden door een kleine
groep toch nog in ere ge-,
houden. De PZC gaat op
zoek naar de beoefenaars.
In-deze aflevering: stoelen-
matter Raoul de Geeter.
se klederdracht. „De streek-
dracht van hier, daar kun je niet
meer aankomen. Vandaar."
Op het eerste gezicht lijkt het
stoelenmatten een eenvoudig
ambacht. Er is namelijk niet
veel voor nodig. Je neemt een
bosje biezen en een stoel waar
van de zitting aan vervanging
toe is, en je kunt beginnen.
Dezelfde bewegingen komen
steeds terug, valt op wanneer
De Geeter een demonstratie van
zijn kunnen geeft. Voor de stoe-
lenmatter is het routine. Hij
kletst ondertussen over ambach
ten, jaarmarkten, zijn nieuwe
werkplaats, klanten en natuur
lijk het werk zelf: „Biezen, dat
'is een soort riet. Die bestel ik bij
In de kerk in Nieuwvliet
kwamen ze er een paar
jaar geleden achter dat de
rieten zittingen van de stoe
len aan vernieuwing toe wa
ren. Stoelenmatter Raoul de
Geeter uit Eede kreeg het
verzoek die op zich te ne
men. „Eerst weigerde ik.
Het waren er zoveel. Maar
ze konden echt niemand an
ders vinden. Tja, toen heb
ik het toch maar gedaan. Ik
ben nu aan de laatste toe."
Het verhaal van de zoek
tocht van het Nieuwvlietsè
kerkbestuur zegt iets over het
unieke van de hobby van De -
Geefer. Hij vertelt erover in zijn
werkplaats: een apart kamertje
in. het schuurtje achter zijn huis,
warmgehouden door een
straalkacheltje. „Dit heb ik sa
men met mijn zwager gebouwd.
Ziet er netjes uit, hè? Hier-kun
je belangstellenden tenminste
fatsoenlijk ontvangen."
De Geeter leerde het stoelenmat
ten als tiener, een jaar of dertig
geleden. „Van een kennis uit IJ-
zendijke. Die deed het lang gele
den nog voor zijn beroep. Toen
kon dat nog."
Nu niet meer, weet de Eede
naar. „Sterker nog, ik zou hier
niemand weten die dit nog
kan." Dat maakt het werk voor
hemzelf nog leuker, vindt De
Geeter. „Je doet iets wat bijna
niemand anders kan. Dat is wel
een familie in Genemuiden. Als
ik het de ene dag vraag, brengt
een koerier ze de volgende dag
nog. Hartstikke handig.
Tijdens het werk staat de stoel
op een verhoging. Die draait op
een as. Wel zo handig, want het
vlechten gaat rondom. De Gee
ter zit op een stoel naast de ver
hoging. „Vroeger had je niet
zo'n roterende plank. In plaats
van de stoel hoger te zetten, gin
gen we zelf lager zitten. Dat de
den we door de stoelpoten hal
verwege af te zagen."
Er zit geen klem op de plank,
dus heeft de stoelenmatter de
stoel vastgezet met een felge
kleurde snelbinder van een
fiets. Dat werkt ook.
Af en toe, vertelt De Geeter ver
der, krijgt hij geen stoel voor
zijn neus, maar alleen een losse
zitting. Daarvoor heeft hij' van
het onderstel van een bureau
stoel een klem gemaakt. Die kan
hij ook laten draaien.
Het werk begint in de hoeken,
laat de Eedenaar zien. Hij
vlecht een paar biezen ('twee,
drie of vier, dat ligt aan de dik
te') in elkaar. Die maakt hij vast
aan de poten van de stoel. Dan
gaat het van poot naar poot,
steeds opnieuw. Als de vlecht
bijna op is, knoopt De Geeter er
een nieuwe aan vast. Eigenlijk
is de hele stoelenmat dus één
lange sliert.
Naald
Het gat óp de plaats van de zit
ting wordt zo steeds kleiner.
„Uiteindelijk kan het niet meer
foto's Peter Nicolai
met de hand. Dan wordt het las
tiger." Een naald, het enige stuk
gereedschap dat de stoelenvlech-
ter bij de hand moet hebben,
biedt dan uitkomst.
Als het werk klaar is, vormen
vier driehoeken samen de zit
ting. Tenminste, zolang die vier
kant is. „Er bestaan ook driehoe
kige stoelen", legt De Geeter
uit. „Dan moet je andere tech
nieken gebruiken."
Hobby
Een stoel matten duurt een uur
of vijf, zes. „Dat verschilt wel
eens. Zo is het ene bosje biezen
beter dan het andere. Of het
lukt gewoon een keertje niet.
Dan ga ik maar even naar bin
nen, iets eten of drinken. An
ders komt er niks meer van."
Stoelenmatten is leuk werk,
vindt De Geeter, maar het moet
wel een hobby blijven. „Ik heb
een grote tuin en natuurlijk
mijn gewone werk, bij Dethon
in Oostburg. Dat kost ook alle
maal tijd."
Vandaar ook dat de Eedenaar
alle tijd voor zijn werk neemt.
„Die reeks stoelen voor de kerk
in Nieuwvliet, daar ben ik nu al
een paar jaar mee bezig. Maar
dat vinden ze niet erg, hoor. Als
het maar goed gebeurt."
Want de stoelen moeten er weer
net zo uit komen te zien als toen
ze gemaakt werden, vindt De
Geeter. „Het is echt vakwerk,
hoor. Vroeger konden ze ook
wel wat, dat zie je wel."
Martijn de Koning
Stoelenmatter Raoul de Geeter aan het werk.
Een stoel matten kost een uur of vijf zes.
uniek." In België is dat 'heel an
ders, betoogt hij De Eedenaar,
die zelf letterlijk op een steen
worp afstand van de grens
woont, is wel te spreken over de
manier waarop onze zuiderbu
ren met oude ambachten om
gaan.
„Ik sta nogal eens op jaarmark
ten en braderieën. Zo'n tien tot
vijftien keer per jaar, zowel in
Vlaanderen als in Zeeland. In
onze provincie is er ook best
veel belangstelling, hoor. Maar
het is niet te vergelijken met Bel
gië. Daar hebben zelfs de klein
ste dorpjes elk jaar een feest.
Het beoefenen van oude beroe
pen hoort daar bij. Vaak krijg ik
dan eerst iets te eten, met een
glaasje bier erbij. Ja, ze hebben
daar nog veel respect voor oude
ambachten,"1 De Geeter vraagt
zich wel af hoe lang dat nog
duurt. „Toen ik dertig jaar gele
den voor het eerst op die mark
ten kwam, was ik de jongste. Lo
gisch, met mijn 17 jaar. Maar nu
ben ik dat nog steeds. Er komt
helemaal niemand bij. Maar er
vallen er wel steeds weg."
De stoelenmatter geeft zijn de
monstraties steevast in Walcher-
Een flessenhals die voortdurend
voor een 'verkeersinfarct' zorgt.
De brug over de Schelde bij
Temse. Met een lengte van 365
meter één van de langste in Bel
gië. En misschien wel de lelijk
ste. De ijzeren brug, in 1955 offi
cieel in gebruik genomen, is
laag en gedrongen en komt, ze
ker bij grijze luchten, dreigend
over.
Maar vanaf de brug is er een
schitterend uitzicht op Temse,
met de Onze Lieve Vrouwekerk
als herkenningspunt. Eén van
de mooiste panorama's van
Vlaanderen, wordt wel gezegd.
Er zijn plannen om in 2007 met
de bouw van een tweede brug
ernaast te beginnen. Zodat de
verbinding tussen Temse in het
Land van Waas en Bornem in
Klein-Brabant aanzienlijk ver
betert.
